Από την έντυπη έκδοση
Της Ιουλίας Ζαφόλια
[email protected]
Στην αποσαφήνιση των διαδικαστικών κανόνων και των κριτηρίων αξιολόγησης που πρέπει να εφαρμόζονται από τις αρμόδιες εποπτικές αρχές για την προληπτική αξιολόγηση της απόκτησης και της αύξησης ειδικών συμμετοχών στον χρηματοοικονομικό τομέα στοχεύουν οι οδηγίες που εξέδωσε η Ευρωπαϊκή Αρχή Αγορών και Αξιών (ESMA).
H ΕSMA περιγράφει τις ενέργειες και τις διαδικασίες που θα πρέπει να τηρούν οι εποπτικές αρχές, καθώς και τα στοιχεία που οφείλουν να λαμβάνουν υπ’ όψιν προκειμένου να ολοκληρώσουν την προληπτική αξιολόγηση τυχόν σχεδιαζόμενης απόκτησης.
Σε περίπτωση που ορισμένα πρόσωπα ενεργούν σε συνεννόηση, οι εποπτικές αρχές θα πρέπει να αθροίζουν τις συμμετοχές τους προκειμένου να προσδιοριστεί αν τα εν λόγω πρόσωπα προβαίνουν σε απόκτηση ειδικής συμμετοχής ή υπερβαίνουν τυχόν σχετικά κατώτατα όρια που προβλέπονται στις διατάξεις των τομεακών οδηγιών και κανονισμών.
Καθένα από τα εμπλεκόμενα πρόσωπα, ή ένα πρόσωπο εξ ονόματος των υπόλοιπων προσώπων που ενεργούν σε συνεννόηση, θα πρέπει να γνωστοποιήσει στην εποπτική αρχή τη σχετική απόκτηση ή αύξηση ειδικής συμμετοχής.
Σε περίπτωση που δεν υποβληθεί στην εποπτική αρχή κοινοποίηση η οποία να καταδεικνύει ότι ορισμένα πρόσωπα ενεργούν σε συνεννόηση, δεν θα πρέπει να απαγορεύεται στην αρμόδια αρχή να εξετάζει αν τα εν λόγω πρόσωπα ενεργούν πράγματι σε συνεννόηση.
Στο στόχαστρο
Προκειμένου να αξιολογήσει αν ορισμένα πρόσωπα ενεργούν σε συνεννόηση, η εποπτική αρχή θα πρέπει να εξετάζει ειδικότερα οποιονδήποτε από τους ακόλουθους παράγοντες:
α) συμφωνίες μεταξύ των μετόχων και συμφωνίες σχετικά με θέματα εταιρικής διακυβέρνησης [εξαιρουμένων, ωστόσο, των αμιγών συμφωνιών αγοράς μετοχών, των συμφωνιών που προβλέπουν ρήτρες υποχρέωσης (drag along) ή δικαιώματος (tag along) της μειοψηφίας να μεταβιβάσει τα μερίδιά της μαζί με την πλειοψηφία, καθώς και αμιγών νόμιμων δικαιωμάτων προτίμησης] και β) άλλα στοιχεία που καταδεικνύουν συνεργασία.
Στοιχεία τέτοια μπορούν να αφορούν την:
* Ύπαρξη οικογενειακών σχέσεων
* Αν ο υποψήφιος αγοραστής κατέχει θέση ανώτερου διοικητικού στελέχους ή είναι μέλος διοικητικού οργάνου ή διοικητικού οργάνου με εποπτική αρμοδιότητα της στοχευόμενης επιχείρησης ή δύναται να διορίζει πρόσωπα στις εν λόγω θέσεις
* Σχέση μεταξύ επιχειρήσεων που ανήκουν στον ίδιο όμιλο
* Χρήση εκ μέρους διαφορετικών προσώπων της ίδιας πηγής χρηματοδότησης για την απόκτηση ή την αύξηση συμμετοχών στη στοχευόμενη επιχείρηση
* Σύγκλιση των προτιμήσεων των αντίστοιχων μετόχων στις ψηφοφορίες.
Η εποπτική αρχή δεν θα πρέπει να εφαρμόζει το καθεστώς σχετικά με την κοινοποίηση και την προληπτική αξιολόγηση της απόκτησης ή της αύξησης ειδικών συμμετοχών κατά τέτοιον τρόπο ώστε να παρεμποδίζεται η συνεργασία μεταξύ των μετόχων που αποσκοπεί στην άσκηση χρηστής εταιρικής διακυβέρνησης. Κατά τη λήψη απόφασης σχετικά με το αν οι συνεργαζόμενοι μέτοχοι ενεργούν σε συνεννόηση, η εποπτική αρχή θα πρέπει να διενεργεί κατά περίπτωση ανάλυση και να αξιολογεί την κάθε περίπτωση αυτοτελώς. Εάν σε συγκεκριμένη περίπτωση υπάρχουν και πραγματικά περιστατικά που υποδεικνύουν ότι οι μέτοχοι θα πρέπει να θεωρηθούν πρόσωπα που ενεργούν σε συνεννόηση, τότε η εποπτική αρχή θα πρέπει να λάβει υπ’ όψιν τα εν λόγω πραγματικά περιστατικά κατά τη λήψη της απόφασής της. Είναι πιθανό, για παράδειγμα, να υπάρχουν πραγματικά περιστατικά αναφορικά με τη σχέση μεταξύ των μετόχων, των στόχων τους, των ενεργειών τους ή των αποτελεσμάτων των ενεργειών τους που υποδηλώνουν ότι η συνεργασία τους σε σχέση με κάποια δραστηριότητα δεν συνιστά απλώς και μόνο έκφραση κοινής προσέγγισης επί συγκεκριμένου θέματος, αλλά αποτελεί στοιχείο ευρύτερης συμφωνίας ή συνεννόησης μεταξύ των μετόχων.
Όταν, σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο και, κατά περίπτωση, σύμφωνα με το δίκαιο της Ε.Ε., οι μέτοχοι συνεργάζονται, η εποπτική αρχή δεν θα πρέπει να θεωρεί ότι η εν λόγω συνεργασία, αυτή καθαυτή, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι μέτοχοι ενεργούν σε συνεννόηση για τα εξής θέματα: α) συζητήσεις μεταξύ τους σχετικά με πιθανά ζητήματα που πρέπει να τεθούν υπ’ όψιν του διοικητικού οργάνου της εταιρείας, β) διαβήματα προς το διοικητικό όργανο της εταιρείας σχετικά με πολιτικές, πρακτικές ή συγκεκριμένες ενέργειες της εταιρείας που θα μπορούσαν να εξεταστούν προς εφαρμογή από την εταιρεία· γ) πλην των περιπτώσεων που αφορούν απόφαση για τον διορισμό μελών του διοικητικού οργάνου και, στον βαθμό που η εν λόγω απόφαση απαιτείται δυνάμει του εθνικού εταιρικού δικαίου, συνεννόηση για σύγκλιση των ψήφων επί συγκεκριμένης απόφασης που υποβάλλεται στη γενική συνέλευση, με σκοπό, για παράδειγμα: την έγκριση ή την απόρριψη: πρότασης σχετικά με τις αποδοχές των διευθυντών, απόκτησης ή διάθεσης στοιχείων ενεργητικού·, μείωσης κεφαλαίου και/ή επαναγοράς μετοχών, αύξησης κεφαλαίου, διανομής μερίσματος, του διορισμού, της παύσης ή των αποδοχών ελεγκτών, των οικονομικών καταστάσεων της εταιρείας.
Κατά την εξέταση περιπτώσεων συνεργασίας μεταξύ των μετόχων σε σχέση με τον διορισμό μελών του διοικητικού οργάνου, οι εποπτικές αρχές θα πρέπει επιπλέον να εξετάζουν και άλλα γεγονότα, όπως τα ακόλουθα:
* Τη φύση της σχέσης μεταξύ των μετόχων και του (των) προτεινόμενου(-ων) μέλους(-ών) του διοικητικού οργάνου
* Τον αριθμό των προτεινόμενων μελών του διοικητικού οργάνου που υπερψηφίζονται βάσει συνεννόησης για σύγκλιση των ψήφων
* Αν οι μέτοχοι έχουν συνεργαστεί περισσότερες από μία φορές σε σχέση με τον διορισμό μελών του διοικητικού οργάνου
* Αν οι μέτοχοι δεν ψηφίζουν απλώς από κοινού, αλλά προτείνουν επίσης από κοινού απόφαση για τον διορισμό ορισμένων μελών του διοικητικού οργάνου· και
* Αν ο διορισμός του (των) προτεινόμενου(-ων) μέλους(-ών) του διοικητικού οργάνου θα οδηγήσει σε μεταβολή του συσχετισμού δυνάμεων στο πλαίσιο του εν λόγω διοικητικού οργάνου.
Βάσει των σχετικών οδηγιών και κανονισμών, προτεινόμενη απόκτηση ή αύξηση συμμετοχής που είναι χαμηλότερη του 10 % του κεφαλαίου ή των δικαιωμάτων ψήφου της στοχευόμενης επιχείρησης θα πρέπει να υπόκειται σε πρότερη κοινοποίηση και προληπτική αξιολόγηση, σε περίπτωση που η εν λόγω συμμετοχή αναμένεται να παράσχει στον υποψήφιο αγοραστή τη δυνατότητα να ασκεί ουσιώδη επιρροή στη διαχείριση της στοχευόμενης επιχείρησης, ανεξάρτητα από το αν ασκείται πράγματι η επιρροή αυτή. Προκειμένου να αξιολογήσει αν είναι δυνατή η άσκηση ουσιώδους επιρροής, η στοχευόμενη εποπτική αρχή θα πρέπει να λαμβάνει υπ’ όψιν διάφορους παράγοντες, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται η ιδιοκτησιακή δομή της στοχευόμενης επιχείρησης και το πραγματικό επίπεδο συμμετοχής του υποψήφιου αγοραστή στη διαχείριση της στοχευόμενης επιχείρησης.
