Από την έντυπη έκδοση
Του Φάνη Ζώη
[email protected]
Το πλάνο του υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και της ΓΑΙΑΟΣΕ για το μέλλον τεσσάρων εμπορευματικών κέντρων, προϋπολογισμού 700 εκατ. ευρώ, που στόχο έχει να μετατρέψει τη χώρα σε διεθνές logistics hub με την αξιοποίηση της γεωστρατηγικής της θέσης μέσω της ανάπτυξης των υποδομών παρουσιάζει η «Ναυτεμπορική».
Συγκεκριμένα, στην παραχώρηση μέσω διαγωνισμών τριών ακόμη εμπορευματικών κέντρων σε Θεσσαλονίκη (Στρ. Γκόνου), Αλεξανδρούπολη και Λάρισα (Γυρτώνη), εντός του επόμενου δωδεκαμήνου, σχεδιάζει να προχωρήσει η ΓΑΙΑΟΣΕ μετά την ολοκλήρωση του διαγωνισμού για το Θριάσιο, με τις εργασίες για την κατασκευή του να αναμένεται να ξεκινήσουν το πρώτο τρίμηνο του 2018.
Πλέον σε πρώτη προτεραιότητα βρίσκεται ο διαγωνισμός για το εμπορευματικό κέντρο στο στρατόπεδο Γκόνου στη Θεσσαλονίκη, με την κατάθεση των προσφορών να έχουν οριστεί για τις 31 Οκτωβρίου, ενώ στο πρώτο εξάμηνο του 2018 αυτός για το εμπορευματικό κέντρο της Αλεξανδρούπολης. Σχέδια όμως προχωρούν και για την ανάπτυξη εμπορευματικού κέντρου στη Λάρισα, με πιθανή ημερομηνία προκήρυξης του διαγωνισμού το τρίτο τετράμηνο του 2018.
Οι διαγωνισμοί αυτοί δεν συνδέονται με το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων που τρέχει το ΤΑΙΠΕΔ και διενεργούνται από την ιδιοκτήτρια των ακινήτων ΓΑΙΑΟΣΕ, αλλά σχετίζονται άμεσα με την ευρύτερη ανάπτυξη της ελληνικής λιμενικής βιομηχανίας και την ανάπτυξη του κλάδου των διαμεταφορών που τη συνοδεύει.
Και όπως ο διαγωνισμός για το Θριάσιο ακολουθεί χρονικά την ιδιωτικοποίηση του ΟΛΠ, έτσι και αυτοί για τα εμπορευματικά κέντρα της Θεσσαλονίκης και Αλεξανδρούπολης αναμένεται να συγχρονιστούν με την αξιοποίηση των λιμένων τους.
Αξίζει να αναφερθεί ότι από την ελαφρά μεταποίηση του 1/3 των προϊόντων που διακινούνται από το λιμάνι του Πειραιά θα μπορούσαν να εξασφαλιστούν έσοδα ύψους 13 δισ. ευρώ.
Σήμερα το σύνολο των εμπορευματοκιβωτίων που φτάνουν στον Πειραιά καταλήγει στην κεντρική Ευρώπη, κυρίως στην Τσεχία, που κατάφερε να κερδίσει συμβόλαια από μεγάλες εταιρείες στον τομέα της τεχνολογίας. Ο Πειραιάς είναι το κοντινότερο ευρωπαϊκό λιμάνι μετά τη διώρυγα του Σουέζ και μπορεί να κερδίσει το στοίχημα υπό την προϋπόθεση της δημιουργίας ενός σύγχρονου σιδηροδρομικού δικτύου και εμπορευματικών κέντρων σε 4 στρατηγικά σημεία της χώρας.
Η ΓΑΙΑΟΣΕ έχει ξεκινήσει τις διαδικασίες και όπως προκύπτει από τις σχετικές μελέτες, προκειμένου να είναι δυνατή η ανάπτυξη ενός βιώσιμου εμπορευματικού κέντρου συνδυασμένων μεταφορών στη συμπρωτεύουσα, απαιτείται η επίτευξη συνεργειών μεταξύ της έκτασης 672 στρεμμάτων (δόμησης 300.000 τ.μ.) που διαθέτει στο στρατόπεδο Γκόνου στην περιοχή των Διαβατών και του ΟΛΘ, προϋπολογισμού 200 εκατ. ευρώ. Για τον λόγο αυτό, εξηγεί ο διευθύνων σύμβουλος της ΓΑΙΑΟΣΕ Αθανάσιος Σχίζας, «ο σχεδιασμός περιλαμβάνει τη συνεργασία με τον ΟΛΘ, έτσι ώστε κατά την αποκρατικοποίησή του να δοθεί η δυνατότητα στον επενδυτή κάτω από προϋποθέσεις να συλλειτουργήσει με τον επενδυτή που θα αναλάβει τη δημιουργία και διαχείριση του εμπορικού κέντρου ή και να αναλάβει και ο ίδιος τη χρηματοδότηση, μελέτη, κατασκευή και λειτουργία του».
Για τη Θεσσαλονίκη, σύμφωνα με τον στρατηγικό σχεδιασμό της ΓΑΙΑΟΣΕ, καθώς η πλειοψηφία των φορτίων διεθνούς προορισμού που διακινούνται από τον ΟΛΘ είναι χύδην εμπορεύματα, πρώτες ύλες, ή γενικό φορτίο, είναι ιδιαίτερα σημαντική η ύπαρξη μεγάλης έκτασης για προσωρινή εναπόθεση και ενδιάμεσης επεξεργασίας, που μπορεί να καλυφθεί με επιτυχία από τον χώρο που διαθέτει η ΓΑΙΑΟΣΕ.
Ήδη στον χώρο αυτό συμφωνήθηκε η παραχώρηση στον ΤΑΠ (Trans Adriatic Pipeline) έκτασης περίπου 100 στρεμμάτων ως χώρο κεντρικής αποθήκευσης και διανομής σωλήνων.
Η ΓΑΙΑΟΣΕ ωριμάζει και έργο στην Αλεξανδρούπολη όπου ο Δήμος κατέχει έκταση περίπου 500 στρεμμάτων και έχουν ξεκινήσει οι συζητήσεις για δόμηση εμπορευματικού κέντρου περίπου 200.000 τ.μ. Το έργο αυτό, προϋπολογισμού 150 εκατ. ευρώ, απαιτεί περαιτέρω προετοιμασία και συνεργασία με τον Οργανισμό Λιμένος Αλεξανδρούπολης (ΟΛΑ). Να σημειωθεί πως στα σχέδια του ΤΑΙΠΕΔ είναι η αξιοποίηση του ΟΛΑ, το μετοχικό κεφάλαιο του οποίου βρίσκεται στο χαρτοφυλάκιο του ΤΑΙΠΕΔ. Η εκτίμηση της ΓΑΙΑΟΣΕ είναι ότι στο πρώτο εξάμηνο του 2018 θα μπορούσε να προκηρυχθεί διαγωνισμός από κοινού με τον Δήμο. Προχωρούν επίσης ενέργειες για τη δημιουργία εμπορευματικού κέντρου αγροτικών κυρίως προϊόντων σε έκταση 300 στρεμμάτων ιδιοκτησίας της ΓΑΙΑΟΣΕ στην περιοχή της Γυρτώνης έξω από τη Λάρισα, σε συνεργασία με τον Δήμο, προϋπολογισμού 100 εκατ. ευρώ. Προϋπόθεση η μεταφορά του σταθμού διαλογής του ΟΣΕ που βρίσκεται σήμερα στο Μεζούρλο (εντός του οικιστικού ιστού της πόλης), στον χώρο που θα κατασκευαστεί το κέντρο.
Η διαδικασία για το Θριάσιο
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα της ΓΑΙΑΟΣΕ, μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2018 θα ξεκινήσουν οι κατασκευαστικές εργασίες για την υλοποίηση σε έκταση 588 στρεμμάτων των εγκαταστάσεων αποθήκευσης και διανομής στο Θριάσιο. Οι εργασίες θα διαρκέσουν περίπου δύο χρόνια, ενώ το σχήμα Goldair Cargo - ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ, που είναι ο ανάδοχος για την κατασκευή, 50ετή λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση του εμπορευματικού κέντρου θα επενδύσει το ποσό των 250 εκατ. ευρώ (σε πρώτη φάση 180 εκατ. ευρώ) για την υλοποίηση των απαραίτητων έργων. Όπως αναφέρει στη «Ν» ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος του ομίλου Goldair, Καλλίνικος Καλλίνικος, η ολοκλήρωση του logistics center στο Θριάσιο είναι απαραίτητη προκειμένου η Ελλάδα και δυνητικά η Θεσσαλονίκη να καταστούν σημεία διανομής πολυεθνικών εταιρειών.
Εκκρεμεί η αξιοποίηση της υπόλοιπης έκτασης 1.450 στρεμμάτων, του Θριασίου η οποία περιλαμβάνει συγκρότημα σιδηροδρομικής εξυπηρέτησης (Εγκαταστάσεις Σταθμού Διαλογής και Μεταφόρτωσης φορτίων).
Από την αξιολόγηση της κατάστασης από τη ΓΑΙΑΟΣΕ προέκυψαν σε ό,τι αφορά το Θριάσιο τα εξής γενικά συμπεράσματα:
* Η αξιοποίηση του Σταθμού Διαλογής και Μεταφόρτωσης συνδέεται με τον Λιμένα του Ν. Ικονίου και τη λειτουργία της ως ενδιάμεσου σταθμού (Dry Port).
* H υπάρχουσα σιδηροδρομική υποδομή μεταφόρτωσης φορτίου (ενός πλέγματος 4 γραμμών μήκους 640 μ) πλαισιωμένη από δύο γερανογέφυρες και λοιπό εξοπλισμό, επαρκεί για την κάλυψη της σημερινής αλλά και της μελλοντικής ζήτησης που εκτιμάται σε 10 τρένα την εβδομάδα στο άμεσο μέλλον, 20 τρένα την εβδομάδα σε βάθος 2 ετών και 40 τρένα την εβδομάδα μεσοπρόθεσμα. Η συγκεκριμένη ζήτηση βασίζεται στους σημερινούς και μελλοντικά εκτιμώμενους φόρτους διακίνησης εμπορευμάτων της COSCO.
* Η γραμμή Θριασίου - Ν. Ικονίου θα μπορούσε να λειτουργήσει ως «shuttle service» με 8 δρομολόγια την ημέρα (3 αμαξοστοιχίες και 6 μηχανές) σε 16 ώρες (1200 TEUs με δυνατότητα αύξησης).