Από την έντυπη έκδοση
Του Αντώνη Τσιμπλάκη
[email protected]
Αύξηση του ΑΕΠ ως και κατά 1,6 δισ. ευρώ στο σύνολο της επόμενης δεκαετίας υπολογίζεται ότι προκύπτει από την ιδιωτικοποίηση του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ). Παράλληλα, σύμφωνα με μελέτη του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), εκτιμάται ότι θα δημιουργηθούν 37 με 49 χιλ. ανθρωποέτη εργασίας (πλήρης απασχόληση ενός έτους) κατά το διάστημα 2017-2026, ανάλογα με τις συνθήκες που θα επικρατήσουν στην οικονομία της ευρύτερης περιοχής. Το μεγαλύτερο μέρος αυτών των επιδράσεων επικεντρώνεται στην περιφέρεια της Κεντρικής Μακεδονίας, όπου αναμένεται να δημιουργηθούν 31 με 41 χιλ. ανθρωποέτη εργασίας την επόμενη δεκαετία ως αποτέλεσμα της ιδιωτικοποίησης του ΟΛΘ.
Στη μελέτη του ΙΟΒΕ με τίτλο: «Οικονομικές επιδράσεις από την ιδιωτικοποίηση του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης» τονίζεται η σημασία του Λιμένα Θεσσαλονίκης τόσο για την Ελλάδα όσο και για την ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Οι τρέχουσες πολύ δύσκολες χρηματοδοτικές συνθήκες στην Ελλάδα, καθώς και οι περιορισμοί που αντιμετωπίζει το Ελληνικό Δημόσιο στις διεθνείς αγορές κεφαλαίου εμποδίζουν την εξασφάλιση των πόρων που απαιτούνται για την υλοποίηση των προγραμματισμένων επενδύσεων στον λιμένα. Σε αυτό το πλαίσιο η διάθεση πλειοψηφικού πακέτου μετοχών του ΟΛΘ σε στρατηγικό επενδυτή αναμένεται να οδηγήσει σε αύξηση των επενδύσεων και της δραστηριότητας στον λιμένα, με πολλαπλασιαστικές επιδράσεις στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας.
Η ολοκλήρωση της συμφωνίας πώλησης των μετοχών της ΟΛΘ Α.Ε. αναμένεται να οδηγήσει στην υλοποίηση επενδύσεων ύψους 257 εκατ. ευρώ την επόμενη δεκαετία. Απ’ αυτές τις επενδύσεις, 180 εκατ. ευρώ προβλέπονται ως υποχρεωτικές στην αναθεωρημένη σύμβαση παραχώρησης μεταξύ του ΟΛΘ και της Ελληνικής Δημοκρατίας. Το ύψος των επενδύσεων ενδέχεται να ενισχυθεί σημαντικά σε περίπτωση βελτίωσης των συνθηκών στο ευρύτερο οικονομικό περιβάλλον. Σε αυτή την περίπτωση οι επενδύσεις ενδέχεται να ξεπεράσουν τα 442 εκατ. ευρώ την περίοδο 2017-2026. Σε αυτή την εκτίμηση δεν λαμβάνονται υπόψη επενδύσεις άλλων εταιρειών που ενδέχεται να δραστηριοποιηθούν στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης ως αποτέλεσμα της αυξημένης δραστηριότητας στον λιμένα.
Από την ανάλυση προκύπτει ότι το προϊόν του λιμένα ενισχύεται στο σύνολο της επόμενης δεκαετίας κατά 20% με 33%. Η αυξημένη δραστηριότητα στον λιμένα της Θεσσαλονίκης αναμένεται να επιδράσει θετικά και στη δραστηριότητα συνδεδεμένων κλάδων, όπως είναι οι χερσαίες μεταφορές και οι υποστηρικτικές υπηρεσίες προς τις μεταφορές (αποθήκευση φορτίων και εφοδιασμό πλοίων με καύσιμα). Υπό συγκεκριμένες υποθέσεις εκτιμάται πως η λειτουργία του ιδιωτικοποιημένου λιμένα θα ενισχύσει το προϊόν σε αυτούς τους κλάδους κατά 368 εκατ. ευρώ σε όρους παρούσας αξίας στο σύνολο της εξεταζόμενης δεκαετίας (2017-2026).
Τα έσοδα για το Ελληνικό Δημόσιο από την εξεταζόμενη συμφωνία δεν περιορίζονται στο τίμημα για το 67% των μετοχών (232 εκατ. ευρώ). Η συμφωνία προβλέπει αναπροσαρμογή του ετήσιου ανταλλάγματος παραχώρησης της λιμενικής ζώνης στον ΟΛΘ από 2,0% σε 3,5% των ενοποιημένων εσόδων του λιμένα. Επιπλέον, το Ελληνικό Δημόσιο θα εξακολουθεί να εισπράττει φόρους και εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, καθώς και μερίσματα από τις μετοχές του ΟΛΘ που θα παραμείνουν στην κατοχή του. Με αυτό τον τρόπο προκύπτει ότι κατά την εξεταζόμενη περίοδο (2017-2026) τα δημοσιονομικά έσοδα από τη συμφωνία αναμένεται να ξεπεράσουν τα 408 με 427 εκατ. ευρώ σε όρους παρούσας αξίας, σημειώνοντας αύξηση κατά 211 με 229 εκατ. ευρώ σε σχέση με το σενάριο αναφοράς.
Αξιοσημείωτες είναι και οι επιδράσεις της συμφωνίας για πώληση των μετοχών του ΟΛΘ στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας. Συνολικά την περίοδο 2017-2026, το ΑΕΠ της χώρας υπολογίζεται υψηλότερο κατά 1,2 με 1,6 δισ. ευρώ σε όρους καθαρής παρούσας αξίας, ενώ το εθνικό εισόδημα από εργασία ενισχύεται κατά 289 με 383 εκατ. ευρώ. Σε όρους απασχόλησης, η ιδιωτικοποίηση του λιμένα δημιουργεί 37-49 χιλ. ανθρωποέτη εργασίας στο σύνολο της επόμενης δεκαετίας.
Στη μελέτη του ΙΟΒΕ τονίζεται ότι το μεγαλύτερο μέρος των επιδράσεων αφορά την οικονομία της Κεντρικής Μακεδονίας. Το ΑΕΠ της περιφέρειας στην οποία βρίσκεται ο λιμένας της Θεσσαλονίκης είναι αυξημένο στο σύνολο της δεκαετίας κατά 928 εκατ. με 1,3 δισ. σε όρους καθαρής παρούσας αξίας. Αντίστοιχα, η απασχόληση στην περιφέρεια είναι αυξημένη κατά 31 με 41 χιλ. ανθρωποέτη εργασίας, ανάλογα με τις συνθήκες που θα επικρατήσουν ευρύτερα την επόμενη δεκαετία.
Παράλληλα σχεδιάζεται η παραχώρηση περιοχής 600 στρεμμάτων που γειτνιάζει με τον λιμένα Θεσσαλονίκης (στρατόπεδο Γκόνου) για την κατασκευή και λειτουργία διαμετακομιστικού κέντρου το οποίο θα συνδέεται με τον ΟΛΘ μέσω σιδηροδρομικής γραμμής μήκους 1,5 χλμ. Η λειτουργία του αναμένεται να ξεκινήσει μετά το 2018, καθώς ως τότε βρίσκεται σε καθεστώς εκμετάλλευσης. Εκτιμήθηκε πως τα έσοδα του διαμετακομιστικού κέντρου από την προσωρινή αποθήκευση την περίοδο 2017-2026 θα διαμορφωθούν στην περιοχή των 10,8 εκατ. ευρώ (ή 8,5 εκατ. σε όρους παρούσας αξίας). Καθώς οι παραπάνω υπολογισμοί αναφέρονται αποκλειστικά στην αποθήκευση εμπορευματοκιβωτίων και όχι λοιπών φορτίων, μπορούν να θεωρηθούν ως συντηρητικές εκτιμήσεις για το σύνολο των επιπλέον εσόδων που μπορεί να προκύψει στον κλάδο αποθήκευσης φορτίων ως αποτέλεσμα της ιδιωτικοποίησης του λιμένα.
Οι χερσαίες μεταφορές
Η υλοποίηση της παραχώρησης κατά την περίοδο 2017-2026 εκτιμήθηκε πως θα αυξήσει το προϊόν των χερσαίων μεταφορών στην Ελλάδα κατά 274 εκατ. ευρώ (παρούσας αξίας 217 εκατ.). Η επίδραση αυξάνεται σημαντικά μέσα στη δεκαετία και το 2026 υπολογίζεται σε 68,7 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 63,4 εκατ. αφορούν τη μεταφορά μέσα από φορτηγά και το υπόλοιπο 5,3 εκατ. τις μεταφορές μέσα από το σιδηροδρομικό δίκτυο. Το περιορισμένο ποσοστό των σιδηροδρομικών μεταφορών οφείλεται κυρίως στη σχετικά μικρή απόσταση μέχρι τα σύνορα, σε σχέση με τη μέση απόσταση μέχρι τους τελικούς προορισμούς των φορτίων.
