Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Τις επιμέρους μεταβολές σε έσοδα και δαπάνες που προκάλεσαν την εκτόξευση του πρωτογενούς πλεονάσματος στα 6,937 δισεκατομμύρια ευρώ κατά το 2016 αποκάλυψε χθες η Ελληνική Στατιστική Αρχή, δημοσιεύοντας τους τριμηνιαίους μη χρηματοοικονομικούς λογαριασμούς της γενικής κυβέρνησης.
Τα αναλυτικά στοιχεία δείχνουν ότι ο βασικός λόγος για τον οποίο υπήρξε τόσο μεγάλη υπέρβαση στους στόχους ήταν πρωτίστως η κατακόρυφη μείωση των δαπανών για τις κεφαλαιακές μεταβιβάσεις, οι οποίες συρρικνώθηκαν κατά 8,284 δισ. ευρώ το 2016 συγκριτικά με το 2015, και δευτερευόντως η αύξηση των φορολογικών εσόδων τα οποία και ενισχύθηκαν κατά 2,8 δισ. ευρώ συγκριτικά με το 2015, φτάνοντας στα 48,151 δισ. ευρώ.
Η δαπάνη για τους μισθούς του Δημοσίου παρέμεινε αμετάβλητη, ενώ το κονδύλι για τις κοινωνικές παροχές (στο οποίο περιλαμβάνονται και οι συντάξεις) εμφανίζεται αυξημένο κατά 210 εκατ. ευρώ συγκριτικά με το 2015, εξαιτίας και της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης στους συνταξιούχους.
Τα συνολικά έσοδα των φορέων της γενικής κυβέρνησης διαμορφώθηκαν στα 87,473 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 2,653 δισ. ευρώ συγκριτικά με το 2015. Αυτή η αύξηση προήλθε:
1. Από την αύξηση των φόρων στην παραγωγή και στις εισαγωγές κατά 1,751 δισ. ευρώ. Τα φορολογικά έσοδα της συγκεκριμένης κατηγορίας διαμορφώθηκαν στα 30,004 δισ. ευρώ έναντι 28,253 δισ. ευρώ το 2015 και 27,624 δισ. ευρώ το 2014.
2. Από την αύξηση των φόρων στο εισόδημα και την περιουσία κατά 1,062 δισ. ευρώ. Το σχετικό κονδύλι του 2016 διαμορφώθηκε στα 18,147 δισ. ευρώ έναντι 17,085 δισ. ευρώ το 2015 και 17,355 δισ. ευρώ το 2014.
3. Από την αύξηση των εσόδων από τις ασφαλιστικές εισφορές κατά 510 εκατ. ευρώ, με αποτέλεσμα αυτές να διαμορφωθούν στα 24,932 δισ. ευρώ έναντι 24,422 δισ. ευρώ το 2015 και 24,088 δισ. ευρώ το 2014.
4. Μεγάλη αύξηση καταγράφεται και στον κωδικό των «λοιπών εσόδων», τα οποία διαμορφώθηκαν το 2016 στα 11,183 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 1,365 δισ. ευρώ συγκριτικά με το 2015 οπότε και ανήλθαν στα 9,818 δισ. ευρώ. Αντίθετα, μειώθηκαν τα έσοδα από τις κεφαλαιακές μεταβιβάσεις κατά 2,035 δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα αυτά να διαμορφωθούν στα 3,207 έναντι 5,242 δισ. ευρώ το 2015.
Στο σκέλος των δαπανών των φορέων της γενικής κυβέρνησης καταγράφεται μείωση το 2016 κατά 9,062 δισ. ευρώ.
Οι συνολικές δαπάνες περιλαμβάνουν και τους τόκους οι οποίοι μειώθηκαν στα 5,649 δισ. ευρώ έναντι 6,322 δισ. ευρώ το 2015, κάτι που σημαίνει ότι περιορίστηκαν κατά 673 εκατ. ευρώ.
Οι πρωτογενείς δαπάνες μειώθηκαν κατά 8,389 δισ. ευρώ, σχεδόν αποκλειστικά λόγω της συρρίκνωσης των κεφαλαιακών μεταβιβάσεων.
Η μείωση αυτή αποδίδεται τουλάχιστον κατά το ήμισυ στο γεγονός ότι το 2016 δεν χρειάστηκαν κεφαλαιακή ενίσχυση οι τράπεζες, σε αντίθεση με ό,τι συνέβη το 2015.
Οι υπόλοιποι «κωδικοί» των πρωτογενών δαπανών δεν παρουσιάζουν καμία σημαντική μείωση. Έτσι:
1. Οι αμοιβές εξαρτημένης εργασίας (ουσιαστικά οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων και των εργαζομένων στους φορείς της γενικής κυβέρνησης) παρέμειναν στα ίδια επίπεδα με το 2015, δηλαδή στα 21,613 δισ. ευρώ (έναντι 21,607 δισ. ευρώ το 2015).
2. Οι κοινωνικές παροχές ανήλθαν στα 39,245 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 210 εκατ. ευρώ συγκριτικά με το 2015. Στις κοινωνικές παροχές περιλαμβάνεται και η συνταξιοδοτική δαπάνη, η οποία παρέμεινε στο ύψος της παρά τις περικοπές που έγιναν μέσα στο 2016. Αυτό οφείλεται και στη συνεχιζόμενη αύξηση του αριθμού των συνταξιούχων αλλά και στην καταβολή του έκτακτου μερίσματος που επιβάρυνε τον λογαριασμό των κοινωνικών δαπανών με περίπου 620 εκατ. ευρώ.
3. Το κονδύλι των προϊόντων και υπηρεσιών ανήλθε στα 8,321 δισ. ευρώ, μειωμένο κατά 321 εκατ. ευρώ συγκριτικά με το 2015.
4. Οι «λοιπές τρέχουσες μεταβιβάσεις» διαμορφώθηκαν και το 2016 στα 2,83 δισ. ευρώ, περίπου στα ίδια επίπεδα με αυτά του 2015 (2,856 δισ. ευρώ).
