Η δομή του παραδοσιακού εμπορίου ένδυσης – υπόδησης, που εξυπηρετείται από τα περίπου 20 χιλιάδες καταστήματα της χώρας αλλάζει με ραγδαίους ρυθμούς.
Ένας από τους παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτό είναι η μείωση της δαπάνης για ρούχα και παπούτσια: αν στα μέσα της δεκαετίας του ‘90 οι καταναλωτές ξόδευαν για ρούχα το 6,5% της συνολικής δαπάνης, το 2005 υπολογίζεται να ξοδέψουν περίπου το 4%.
Η μείωση αυτή σε συνδυασμό με την πτώση των λιανικών τιμών (λόγω εφόδου των κινέζικων προϊόντων) οδηγεί στο χείλος του γκρεμού χιλιάδες μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.
Αυτό προκύπτει από έρευνα της STAT BANK, σύμφωνα με την οποία η πτώση της δαπάνης και των λιανικών τιμών αποτελούν τη βάση για συγκέντρωση δυνάμεων στον κλάδο:
«Οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις του τομέα συνθλίβονται στη κυριολεξία από μια σειρά παράγοντες: την κυριαρχία της πίστωσης αλλά και την έφοδο των μεγάλων αλυσίδων, των εμπορικών κέντρων και των πολυκαταστημάτων. Σύμφωνα με έρευνα της STAT BANK, στην επόμενη διετία αναμένεται να ανοίξουν τις πύλες τους τουλάχιστον δέκα μεγάλα πολυκαταστήματα και εμπορικά κέντρα τα οποία θα αφαιρέσουν πολύτιμο οξυγόνο από χιλιάδες μικρές επιχειρήσεις Αν δε σε αυτά προστεθεί και η απελευθέρωση του ωραρίου, τότε ο νέος χάρτης του εμπορίου δεν θα θυμίζει τίποτε από το παρελθόν.
Η καλή πορεία της αγοράς το περασμένο Φεβρουάριο, λόγω εκπτώσεων, δεν μπορεί να καλύψει τις σωρευμένες απώλειες, αφού διανύσαμε μια περίοδο 14 μηνών δυσπραγίας. Και αυτό διότι μόνον τους μήνες Μάιο και Νοέμβριο του 2004 κατεγράφη μια μείωση πωλήσεων στον χώρο της ένδυσης 18% και 23% αντίστοιχα. Επίσης τον Ιανουάριο του 2005 η μείωση των πωλήσεων ενδυμάτων ήταν 24%.
Οι εκπρόσωποι της αγοράς ενδυμάτων και υποδημάτων παρατηρούν με έντονη ανησυχία το γεγονός ότι οι καταναλωτές δεν διαθέτουν απλώς χαμηλότερο εισόδημα αλλά αυτό το κατανέμουν και σε νέες αγορές. Είναι ενδεικτικό ότι η αγορά των τηλεπικοινωνιών έχει αποσπάσει ένα μέρος της δαπάνης των νοικοκυριών, που θα ήταν πολύτιμο για τη κίνηση της αγοράς ρούχου. Δυσμενώς επίσης συμβάλλει ένα ακόμη γεγονός: η ραγδαία χρήση του «πλαστικού χρήματος» μπορεί να καλύπτει μια διάθεση για κατανάλωση, δεν δείχνει ωστόσο να βοηθά την μακροπρόθεσμη ανάπτυξη της συγκεκριμένης αγοράς. Την προηγούμενη τριετία το ποσοστό που αφορούσε τις πιστωτικές κάρτες ήταν 30%-40%. Σήμερα το ποσοστό των πιστωτικών καρτών αποτελεί το 70% των συνολικών πωλήσεων των καταστημάτων.
Αγορά «δύο ταχυτήτων»
Οι δυσκολίες των καταναλωτών και της αγοράς αποτελούν ιδανική ευκαιρία για ορισμένους οι οποίοι όχι απλώς αντιμετωπίζουν τις συνέπειες της κρίσης αλλά τις αξιοποιούν για να ενισχύσουν τη παρουσία τους στην αγορά. Συγκεκριμένα, από τη μικρότερου περιεχομένου δεξαμενή της αγοράς ενδυμάτων και υποδημάτων θα επιχειρήσουν να υδροδοτηθούν σημαντικά επενδυτικά σχέδια που αφορούν νέα υπερ-καταστήματα και εμπορικά κέντρα.
Μεταξύ άλλων τα επενδυτικά προγράμματα που θα αλλάζουν τον χάρτη του παραδοσιακού εμπορίου είναι:
* το νέο εμπορικό και ψυχαγωγικό κέντρο Lamda Olympia Village που προβλέπεται να ανοίξει ο όμιλος επιχειρήσεων Λάτση ως το τέλος του έτους στη περιοχή του Ολυμπιακού Σταδίου στο Μαρούσι. Στο μεγάλων διαστάσεων αυτό κέντρο – συνολικής επιφάνειας 60 χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων - θα φιλοξενηθούν, εκτός των άλλων, περίπου 250 καταστήματα λιανικής, 15 εστιατόρια, σουπερμάρκετ (Carrefour) και 15 σινεμά Village . Σημαντική θα είναι η παρουσία πολλών επώνυμων αλυσίδων ένδυσης, όπως τα Marks & Spencer, Zara, Replay και Intersport.
* ¶νοιξε προσφάτως τις πύλες του ένας ακόμη εμπορικός κολοσσός. Γίνεται λόγος για το Attica Department Store, που ολοκληρώνει η επιχείρηση Αττικά Πολυκαταστήματα ΑΕ. Το τεράστιο αυτό πολυκατάστημα, συνολικής επιφάνειας 28 χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων στεγάζεται στο ριζικά ανακαινισμένο κτίριο του Μετοχικού Ταμείου Στρατού, που καλύπτει το οικοδομικό τετράγωνο το οποίο περικλείεται από τις οδούς Σταδίου, Αμερικής, Πανεπιστημίου και Βουκουρεστίου. Τη διαχείριση του κολοσσιαίου αυτού πολυκαταστήματος έχει αναλάβει η συγκεκριμένη εταιρία, μέτοχοι της οποίας είναι οι: Elmec Sport 25%, Ηπειρωτική ΑΕ (Elmec Sport και κ. Σάμι Φάης) 25%, Ridenco 10%, Κ. Λαμπρόπουλος 10%, Soreal (εταιρία συμφερόντων κ. Κων/νου Τσουβελεκάκη)10%, Αλ. Σγουμπόπουλος (10%), Βασιλική Φωκά (5%) και Στ. Οικονομίδης (Arcon κατασκευαστική) 5%. Οι συγκεκριμένοι επιχειρηματίες είναι ορισμένα από τα ισχυρότερα ονόματα που ελέγχουν την αγορά επώνυμων ενδυμάτων και υποδημάτων. Για να μπορέσει κανείς να προσδιορίσει τις αλλαγές που θα γίνουν στο παραδοσιακό εμπόριο αξίζει να αναφερθούν οι προβλέψεις σύμφωνα με τις οποίες στο δεύτερο χρόνο λειτουργίας του, ο τζίρος της επιχείρησης θα βρεθεί στα επίπεδα των 100 εκατομμυρίων ευρώ.
*Ξεκίνησε την λειτουργία της η εταιρεία ela-ela shops η οποία στεγάζεται σε έναν ενιαίο πολυχώρο επί της οδού Πειραιώς στο Νέο Φάληρο. Πρόκειται για εμπορική δραστηριότητα 300 μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, υλοποιώντας μία επένδυση που το κόστος της κυμαίνεται σε 1,5 εκατ. ευρώ. Τα καταστήματα φιλοξενούνται σε ένα κτήριο τριών επιπέδων, συνολικής έκτασης 8.000 τ.μ., στεγάζονται εμπορικά καταστήματα όλων των κατηγοριών εκτός από είδη διατροφής, ενώ στο χώρο λειτουργεί επίσης τράπεζα και ασφαλιστική εταιρεία, καθώς και ένας παιδότοπος 1.500 τ.μ. Επιπλέον, ο χώρος διαθέτει ελεύθερο πάρκινγκ για τους επισκέπτες. Στο χώρο λειτουργούν μόνο ελληνικά καταστήματα, η έκταση των οποίων ξεκινά από 25 με 30 τ.μ. και φθάνει το ανώτατο τα 100 τ.μ.
* στις αρχές του 2006 αναμένεται να ανοίξει το μεγάλο Factory Outlet που δημιουργεί στη περιοχή του νέου αεροδρομίου Αθηνών ο όμιλος επιχειρήσεων Σ. Φάη (Elmec Sport). «Πρόκειται για επένδυση της τάξεως των 15 εκατομμυρίων ευρώ στη πλήρη λειτουργία της οποίας θα απασχολούνται περίπου 350 άτομα» λέει ο κ. Φάης που όπως εξηγεί η συγκεκριμένη απόφαση ελήφθη στη βάση της επιτυχούς λειτουργίας του αντίστοιχου Factory Outlet στην οδό Πειραιώς.
* η επαναλειτουργία του διάσημου πολυκαταστήματος Μινιόν έχει δρομολογηθεί για το τέλος του 2006. Πρόκειται για μια σημαντική επένδυση ύψους 30 εκατομμυρίων ευρώ, που δρομολογείται από εταιρία συμφερόντων του κ. Σ. Φάις και η οποία αναμένεται να προσφέρει εργασία σε 600 άτομα.
* στο χτίσιμο μιας αλυσίδας που θα ελέγχει 35 καταστήματα (από 26 σήμερα) προχωρά η Fashion Box Hellas (Replay), που διευθύνεται από τον κ. Κ. Τσουβελεκάκη. Η Fashion Box Hellas διαθέτοντας ισχυρή χρηματο-οικονομική υγεία εμφάνισε κατά την τελευταία δεκαετία μέσο όρο ετήσιας αύξησης πωλήσεων 29%. Η διοίκησή της έχει θέσει στόχο για τα επόμενα χρόνια μέση ετήσια αύξηση πωλήσεων της τάξεως του 20%. Σήμερα η Fashion Box Hellas δραστηριοποιείται σε Ελλάδα, Κύπρο, Βουλγαρία και Σκόπια ενώ το επόμενο βήμα είναι η Ρουμανία. Το 2004 ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών της επιχείρησης έφτασε τα 15,9 εκατομμύρια ευρώ έναντι 12,9 το 2003.
* Έξι νέα μεγάλα καταστήματα, συνολικής επένδυσης 7 εκατομμυρίων ευρώ, ετοιμάζει για φέτος η εταιρεία λιανικής ένδυσης και υπόδησης Sprider με δίκτυο 28 καταστημάτων σε όλη την Ελλάδα. Στον στρατηγικό σχεδιασμό της διοίκησης υπό τον κ. Αθ. Χατζηιωάννου προβλέπεται η δημιουργία ενός δικτύου στο οποίο ως το τέλος του 2007 θα εντάσσονται 60 καταστήματα. H εταιρεία λόγω του ισχυρού cash flow και του πολύ χαμηλού δανεισμού είναι σε θέση να χρηματοδοτήσει με ίδια κεφάλαια την ανάπτυξη του δικτύου της. Παρά την ύφεση στην αγορά της ένδυσης, η εισηγμένη εταιρεία Sprider, η οποία ελέγχεται από τη Χατζηιωάννου Holdings κατάφερε το 2004 να αυξήσει τα λειτουργικά της κέρδη κατά 20% στα 7,8 εκατ. ευρώ έναντι 6,5 εκατ. ευρώ το 2003.
* Μεγάλο εμπορικό και ψυχαγωγικό κέντρο δημιουργεί επιχείρηση του ομίλου Λάτση και στη περιοχή Πυλαία Θεσσαλονίκης. Σε αυτό θα συνδυάζονται λειτουργίες καταστημάτων λιανικής πώλησης με διάφορες ψυχαγωγικές δραστηριότητες.
* Τη λειτουργία 60 νέων καταστημάτων, το διάστημα 2005-2008, εκ των οποίων τα 24 αναμένεται να ολοκληρωθούν εντός του 2005, έχει αποφασίσει η διοίκηση της Inditex για την Ελλάδα. Ο συγκεκριμένος όμιλος εκπροσωπεί μεταξύ άλλων τις φίρμες Zara, Kiddys Class, Pull 7 Bear, Massimo Dutti, Bershka και Stradivarius. Η επιχείρηση πραγματοποίησε πωλήσεις 215 εκατομμύρια ευρώ. Στην εγχώρια αγορά λειτουργούν ήδη 56 καταστήματα με παρουσία των έξι από τις 8 φίρμες του ομίλου. Στα άμεσα σχέδια του ομίλου είναι και η είσοδος της φίρμας Stradivarius που απευθύνεται κυρίως σε νεανικό κοινό.
* Σημαντικές κινήσεις επέκτασης ετοιμάζουν επίσης οι επιχειρήσεις των κ.κ : Γ. και Χρ. Παπάζογλου, Βασιλικής Φωκά (Fokas), Θεόδωρου Βάρδα, Βασ. Μπιθαρά (BSB), Ρίτσι Φρανσές (Ridenco), Μαν. Παπαϊωάννου – ¶ννα Ρίσκα (Anna Riska), Γ. και Ευαγ. Παγώνη (Ferretti, Byblos, Gianfranco Ferre, Gaultier, Moscino κλπ), Λένας Παπαλεξοπούλου - ¶νβερ (Artisti Italiani, Maui & Sons), Σπ. Πινακουλάκη (Hugo Boss)».
