Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Στην Αθήνα παραμένει, παρά την ολοκλήρωση των διά ζώσης διαβουλεύσεων με την ελληνική διαπραγματευτική ομάδα, το επιτελείο της Ντέλιας Βελκουλέσκου.
Στόχος, όπως επιβεβαιώθηκε και από την ελληνική κυβέρνηση, να υπάρξουν περαιτέρω διαβουλεύσεις και να συνταχθεί η έκθεση αξιολόγησης της ελληνικής οικονομίας βάσει των όσων προβλέπει το άρθρο 4 του καταστατικού του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Για τις επόμενες δύο εβδομάδες όλα τα μεγέθη της ελληνικής οικονομίας θα μπουν στο μικροσκόπιο της ομάδας του ΔΝΤ μέσα από μια διαδικασία η οποία έχει να πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα από το 2013.
Στην έκθεση που θα προκύψει ύστερα από σειρά επαφών με στελέχη της ελληνικής κυβέρνησης αλλά και εκπροσώπους φορέων θα υπάρχει εκτενής αναφορά και στα εργασιακά, όπως επιβεβαίωσε -απαντώντας σε σχετική ερώτηση- και ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ Gerry Rice.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αποδίδει μεγάλη σημασία στη διαδικασία της αξιολόγησης που γίνεται στο πλαίσιο του άρθρου 4 του καταστατικού του Ταμείου, κάτι που αποδεικνύεται και από την εκτενή αναφορά που έκανε ο εκπρόσωπος του Ταμείου στην ενημέρωση του Τύπου που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα.
Ο κ. Rice διαχώρισε τις δύο διαδικασίες: άλλη η διαπραγμάτευση που γίνεται στο πλαίσιο του προγράμματος του ESM -στο οποίο το ΔΝΤ δεν μετέχει ακόμη μέσω χρηματοδότησης, όπως έσπευσε να επαναλάβει για μια ακόμη φορά- και άλλη η διαδικασία για την αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας.
Πρακτικά, μέσα στις επόμενες ημέρες τα στελέχη του ΔΝΤ θα συλλέξουν στοιχεία που θα τους επιτρέψουν να καταλήξουν σε συμπεράσματα για την πορεία της οικονομίας, όχι μόνο σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα αλλά και σε μεσομακροπρόθεσμο.
Είναι σαφές ότι η έκθεση που θα συνταχθεί θα αξιοποιηθεί επίσης προκειμένου να ολοκληρωθεί η αναθεωρημένη έκθεση του ΔΝΤ για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, κάτι που τοποθετείται χρονικά μέσα στον Νοέμβριο.
Οι σχέσεις τόσο της ελληνικής πλευράς με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο όσο και του ΔΝΤ με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς βρίσκονται σε εξαιρετικά λεπτό σημείο αυτή τη στιγμή, καθώς όλα είναι στον αέρα. Το επόμενο τρίμηνο θα είναι καθοριστικό, καθώς θα κριθούν πολλά:
1. Το πότε θα υπάρξουν συγκεκριμένα μέτρα για τη διευθέτηση του ελληνικού χρέους.
2. Το αν θα υπάρξει «διόρθωση» στον στόχο για το πρωτογενές πλεόνασμα που θα πρέπει να παρουσιάζει η Ελλάδα τη χρονική περίοδο μετά το 2018.
3. Το αν θα υπάρξει συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα, αυτή τη φορά όχι μέσα από έναν ρόλο συμβούλου αλλά μέσα από την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών της Ελλάδας.
Η θέση του ΔΝΤ έχει αποσαφηνιστεί μέσα στο καλοκαίρι και συνοψίζεται στα εξής: «Οι στόχοι που έχουν τεθεί με το 3ο μνημόνιο δεν μπορούν να επιτευχθούν.
Η Ελλάδα δεν μπορεί να επιτύχει πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 3,5% για μεγάλα χρονικά διαστήματα, ενώ ακόμη κι αν επιτευχθεί πλεόνασμα 3,5% το 2018 θα πρόκειται περί… θαύματος.
Η χώρα χρειάζεται ακόμη περισσότερες μεταρρυθμίσεις». Με δεδομένες αυτές τις θέσεις του ΔΝΤ, το χρονοδιάγραμμα αναμένεται να εκτυλιχθεί ως εξής:
1. Αφού συλλέξουν όλα τα στοιχεία μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες τα στελέχη του ΔΝΤ θα ολοκληρώσουν την έκθεση η οποία θα αποσταλεί στα κεντρικά στην Ουάσιγκτον. Το υλικό θα αξιοποιηθεί για τη νέα έκθεση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους.
2. Το ΔΝΤ θα λάβει κανονικά μέρος στη διαδικασία της 2ης αξιολόγησης η οποία προγραμματίζεται να ξεκινήσει στα μέσα Οκτωβρίου. Μεγάλη κόντρα με την ελληνική κυβέρνηση αναμένεται στο θέμα των εργασιακών. Με την ολοκλήρωση της β’ αξιολόγησης, το ΔΝΤ θα εξακολουθήσει να μη μετέχει στη χρηματοδότηση του ελληνικού προγράμματος.
3. Μετά τη β’ αξιολόγηση θα ανοίξει η συζήτηση για τη διευθέτηση του ελληνικού χρέους. Το ΔΝΤ θα περιμένει να πληροφορηθεί αν θα υπάρξουν συγκεκριμένα μέτρα -βραχυπρόθεσμα ή μεσοπρόθεσμου χαρακτήρα- τα οποία θα μπορεί να λάβει υπ’ όψιν προκειμένου να αποφανθεί περί της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους.
Αντικείμενο της ίδιας συζήτησης θα είναι και ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα της Ελλάδας. Με δεδομένη τη στάση των Ευρωπαίων -δεν επιθυμούν συζήτηση για το πλεόνασμα σε αυτή τη φάση- αλλά και την απροθυμία της Γερμανίας να εξειδικευτούν τώρα τα μέτρα για το χρέος, είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν θα δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις μέχρι το τέλος του έτους που θα επιτρέψουν την είσοδο του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα.
Τα εργασιακά
Οι πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού Εργασίας Γιώργου Κατρούγκαλου για τα εργασιακά -αντίστοιχες δηλώσεις είχαν γίνει από τον Έλληνα υπουργό και το καλοκαίρι- αποδεικνύουν ότι οι θέσεις του ΔΝΤ για τα εργασιακά είναι εκ διαμέτρου αντίθετες με τις θέσεις της ελληνικής κυβέρνησης.
Οι διαφορές αποτυπώθηκαν, για μια ακόμη φορά, στη συνάντηση της περασμένης Πέμπτης όπου τα στελέχη του ΔΝΤ επέμειναν σε παρεμβάσεις, όπως η πλήρης απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων και οι ριζικές αλλαγές στον συνδικαλιστικό νόμο.
Η πλευρά του ΔΝΤ εξακολουθεί επίσης να επιμένει ότι ο βασικός μισθός παραμένει εξαιρετικά υψηλός για τα δεδομένα της ελληνικής οικονομίας (σ.σ.: το ΔΝΤ επιμερίζει τα δώρα Χριστουγέννων και Πάσχα και ανεβάζει τον βασικό μισθό από τα 586 ευρώ στα 683 ευρώ).
Ο κ. Rice ρωτήθηκε για τα εργασιακά. Απέφυγε να τοποθετηθεί επί της ουσίας, ωστόσο επιβεβαίωσε ότι στην έκθεση του άρθρου 4 θα υπάρχει εκτενής αναφορά.
Αισιοδοξία Α. Τσίπρα για τη διαπραγμάτευση
Επιτυχή ολοκλήρωση, εντός του Σεπτεμβρίου, παρά τις δυσκολίες, των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές για τη δόση των 2,8 δισ. ευρώ προανήγγειλε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας από το βήμα της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ και ταυτόχρονα αναφέρθηκε σε άμεσες θετικές εξελίξεις στο ζήτημα του χρέους.
«Οι διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς προχωράνε. Με τις συνήθεις δυσκολίες, αλλά προχωράνε» είπε ο κ. Τσίπρας, αναγνωρίζοντας τη δύσκολη φάση των συζητήσεων, αλλά πρόσθεσε: «Αυτό δείχνει ότι όχι μόνο θα καταφέρουμε να τελειώνουμε με τη δόση μέχρι το τέλος του μήνα, που σημειωτέον το μεγαλύτερο μέρος είναι ληξιπρόθεσμα, αλλά και ότι επί της ουσίας θα προχωρήσουν τα όσα δεσμευθήκαμε να κάνουμε από το βήμα της ΔΕΘ».
Χαρακτήρισε, μάλιστα, σημαντικότερο βήμα το «πάγωμα» των οφειλών στον ΟΑΕΕ και το ΕΤΑΑ, «που θα ανακουφίσει χιλιάδες μικρούς και μεσαίους ελεύθερους επαγγελματίες».
Ωστόσο, απέφυγε να αναφερθεί στην έτερη εξαγγελία του για τον ακατάσχετο τραπεζικό λογαριασμό για τους επαγγελματίες που συναντά τις αντιρρήσεις των δανειστών.
Αισιόδοξος εμφανίστηκε, όμως, ο κ. Τσίπρας και στο ζήτημα της διευθέτησης του χρέους, επισημαίνοντας ότι οι συζητήσεις για το χρέος θα εξελιχθούν σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα των αποφάσεων του Eurogroup του περασμένου Μαΐου. Επικαλέστηκε, μάλιστα, τον επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ λέγοντας ότι «πολύ σύντομα θα έχουμε σημαντικές εξελίξεις» για το χρέος οι οποίες «θα σημάνουν την αρχή του τέλους της επιτροπείας».
Κατήγγειλε δε την αντιπολίτευση και μερίδα των ΜΜΕ ότι «έχουν εξαπολύσει και πάλι ακραία επίθεση ψεύδους και συκοφαντίας» σχετικά με την πορεία της οικονομίας, τις διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς καθώς και για την πορεία των συζητήσεων για το χρέος και την επιστροφή στις αγορές.
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε επίσης και στις διαπραγματεύσεις για το κλείσιμο της 2ης αξιολόγησης, επισημαίνοντας ότι επιδίωξη της κυβέρνησης είναι η επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων «σε αυτό που ορίζει το ευρωπαϊκό κεκτημένο».
