ΣΤΙΣ 91,4 μονάδες ανήλθε τον Απρίλιο ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος, έναντι 90 μονάδων το Μάρτιο, σύμφωνα με την έρευνα οικονομικής συγκυρίας του ΙΟΒΕ.
Η άνοδος του δείκτη, για πρώτη φορά ύστερα από δύο μήνες πτωτικές πορείας, προήλθε από ανάλογη εξέλιξη των επιμέρους δεικτών που τον συναπαρτίζουν, δηλαδή, των Δεικτών Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία, στις Κατασκευές, στο Λιανικό Εμπόριο και στις Υπηρεσίες.
Και στους τέσσερις τομείς οι εκτιμήσεις και οι προσδοκίες των επιχειρήσεων είναι καλύτερες από τον προηγούμενο μήνα, αν και εξακολουθούν να κινούνται σε χαμηλά επίπεδα.
Αντιθέτως, ο Δείκτης Εμπιστοσύνης των Καταναλωτών, ο οποίος περιλαμβάνεται επίσης στο Δείκτη Οικονομικού Κλίματος, συνέχισε να υποχωρεί για έκτο κατά σειρά μήνα.
Βιομηχανία: Μικρή άνοδος του Δείκτη Επιχειρηματικών Προσδοκιών
Τον Απρίλιο ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία αυξήθηκε ελαφρά από 96,1 τον Μάρτιο σε 97,7 μονάδες. Σε σχέση πάντως με το προ έτους επίπεδό του (110,3) ο δείκτης είναι σημαντικά μειωμένος. Η μικρή βελ-τίωση του δείκτη τον μήνα αυτό αποδίδεται κυρίως στη σχετική ενδυνάμωση των προοπτικών για την παραγωγή τους επόμενους μήνες, ενώ το επίπεδο των παραγγελιών εξακολουθεί να εκτιμάται κατώτερο του κανονικού. Τα κύ-ρια συμπεράσματα που προκύπτουν από την έρευνα Απριλίου συνοψίζονται στα ακόλουθα:
• Κύριος ανασχετικός παράγων της βιομηχανικής δραστηριότητας και τον μήνα αυτό είναι η ανεπάρκεια της ζήτησης, όπως εκτιμά το 39% των επιχειρήσεων. Πριν από τρεις μήνες, όταν είχε τεθεί το ίδιο ερώτημα, το πο-σοστό αυτό ήταν 37% και τον Απρίλιο του 2004 26%. Η σταδιακή άνοδος του ποσοστού αυτού υποδηλώνει ότι η ζήτηση για βιομηχανικά προϊόντα είναι σε φθίνουσα πορεία.
• Οι βιομηχανίες που, κατά την εκτίμησή τους, λειτουργούν χωρίς προσκόμματα είτε από την πλευρά της ζήτησης είτε από την πλευρά της παραγωγής, φθάνουν το 47% έναντι ποσοστού 50% στις αρχές του έτους.
• Οι μήνες εξασφαλισμένης παραγωγής, με βάση τις υφιστάμενες παραγγελίες δεν παρουσιάζουν μεταβολή και κυμαίνονται περί τους 4,5 τους τέσσερις πρώτους μήνες του χρόνου. Την αντίστοιχη περίοδο όμως του 2004 ο μέσος όρος ήταν 5,7.
• Θετική εξέλιξη ήταν η βελτίωση του ποσοστού χρησιμοποίησης εργοστασιακού δυναμικού από 71,4 τον Μάρτιο σε 72,5 τον Απρίλιο.
• Οι προβλέψεις για την παραγωγή τους 3-4 προσεχείς μήνες είναι ανοδικές, βελτιωμένες έναντι αυτών που είχαν διατυπωθεί τον προηγούμενο μήνα.
• Θετικές προβλέψεις, εξάλλου, διατυπώνονται και για τις πωλήσεις, ενώ και οι προβλέψεις για τις εξαγωγές είναι θετικές μεν, αλλά πολύ πιο συγκρατημένες.
Οι εξελίξεις στις επιμέρους βασικές κατηγορίες της Βιομηχανίας ήταν τον Απρίλιο οι ακόλουθες:
Στα Καταναλωτικά Αγαθά ο δείκτης βελτιώθηκε έναντι του Μαρτίου επηρεαζόμενος κυρίως από τις ευνοϊκότερες εκτιμήσεις για το επίπεδο των παραγγελιών, ενώ οι προβλέψεις για την παραγωγή διατηρούνται ανοδικές. Η ανεπάρκεια της ζήτησης κρίνεται ως ο κυριότερος ανασταλτικός παράγων της δραστηριότητας από το 38% των επιχειρήσεων, ενώ σχετικώς υψηλό είναι το ποσοστό εκείνων που δηλώνουν ότι η παραγωγική τους δραστηριότητα διεξάγεται απρόσκοπτα. Οι μήνες εξασφαλισμένης παραγωγής εκτιμώνται στους 4,8 και το ποσοστό χρησιμοποίησης εργοστασιακού δυναμικού 71%, όσο περίπου και τον προηγούμενο μήνα. Τέλος, σημειώνεται η σημαντική αποκλιμάκωση των προβλέψεων ανόδου των τιμών καθώς αυξάνεται το ποσοστό εκείνων που προβλέπουν πτώση και μειώνεται το ποσοστό αυτών που προβλέπουν άνοδο.
Στα Κεφαλαιουχικά Αγαθά ανακόπτεται τον Απρίλιο η τάση βελτίωσης των δυο τελευταίων μηνών και ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών μειώνεται αισθητά κατά 10 περίπου μονάδες έναντι του Μαρτίου. Η υποχώρηση οφείλεται στην άνοδο του ποσοστού των επιχειρήσεων που κρίνουν τις παραγγελίες τους κατώτερες του κανονικού και τα αποθέματα υψηλά. Τα υπόλοιπα μεγέθη, ωστόσο, δεν παρουσιάζουν σημαντικές διαφοροποιήσεις: οι μήνες εξασφαλισμένης παραγωγής παραμένουν ανώτεροι των 6 και το ποσοστό χρησιμοποίησης εργοστασιακού δυναμικού όσο περίπου και τον Μάρτιο (72,8%). Οι προβλέψεις για την παραγωγή, τις πωλήσεις και τις εξαγωγές για τους 34 προσεχείς είναι ανοδικές μεν αλλά συγκρατημένες και υπόκεινται σε ισχυρές αβεβαιότητες.
Στα Ενδιάμεσα Αγαθά ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών αυξήθηκε καά 5 μονάδες έναντι του Μαρτίου, γεγονός που οφείλεται τόσο στην εκτιμώμενη άνοδο των παραγγελιών όσο και στις πιο αισιόδοξες προβλέψεις για την παραγωγή τους 3-4 προσεχείς μήνες. Από την άλλη πλευρά ωστόσο παρατηρείται μικρή υποχώρηση των μηνών εξασφαλισμένης παραγωγής από 4 τον Μάρτιο σε 3,7, ενώ ένα σχετικώς υψηλό ποσοστό επιχειρήσεων (41% του συ-νόλου) κρίνει ότι η ανεπάρκεια της ζήτησης εμποδίζει την επέκταση της παραγωγικής δραστηριότητας.
Kατασκευές: Λιγότερο αρνητικές οι προβλέψεις για την απασχόληση
Τον Απρίλιο ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Κατασκευές βελτιώθηκε, καθώς περιορίζονται κάπως οι έντονα αρνητικές προβλέψεις για την απασχόληση που διατυπώνονται τους τελευταίους μήνες. Βεβαίως και τον μήνα αυτό ένα υψηλό ποσοστό επιχειρήσεων (45%) προβλέπει ότι η απασχόληση θα μειωθεί τους επόμενους μήνες. Σημειώνεται όμως ότι τον Μάρτιο το ποσοστό αυτό ήταν αρκετά υψηλότερο (52%).
Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Κατασκευές ακολούθησε σταθερά πτωτική πορεία όλο το 2004 για να καταλήξει στις αρχές του 2005 σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα, όπως προκύπτει από το σχετικό διάγραμμα. Οι διακυμάνσεις ωστόσο του δείκτη τους 3-4 τελευταίους μήνες υποδηλώνουν ότι το κατώτατο σημείο έχει προσεγγισθεί και η πτώση ανακόπτεται. Δεν υπάρχουν ωστόσο εμφανείς ενδείξεις επικείμενης ανάκαμψης: το επίπεδο προγράμματος των εργασιών εξακολουθεί να θεωρείται χαμηλό από ένα μεγάλο ποσοστό ε-πιχειρήσεων (67%) και οι μήνες εξασφαλισμένης παραγωγής βελτιώνονται μεν ελαφρά (έναντι του Μαρτίου), παραμένουν ωστόσο σε χαμηλό επίπεδο. Τέλος, το ποσοστό των επιχειρήσεων που δηλώνουν ότι η δραστηριότητά τους δεν συναντά προσκόμματα είτε από την πλευρά της προσφοράς είτε από την πλευρά της ζήτησης είναι επίσης χαμηλό – μόλις 15% του συνόλόυ. Από την άλλη πλευρά συνεχίζεται και τον Απρίλιο η αύξηση του ποσοστού των επιχειρήσεων που κρίνουν ότι η δραστηριότητά τους παρεμποδίζεται από το χαμηλό επίπεδο της ζήτησης.
Οι εξελίξεις διαφοροποιούνται στους τομείς δραστηριότητας και τον Απρίλιο, όταν οι επιχειρήσεις των ιδιωτικών κατασκευών εμφανίζονται λιγότερο απαισιόδοξες απ’ ότι οι επιχειρήσεις δημοσίων έργων. Ειδικότερα:
Στις Ιδιωτικές Κατασκευές το 38% των επιχειρήσεων θεωρεί ότι η δραστηριότητά τους διεξάγεται απρόσκοπτα, ενώ κύριος ανασχετικός παράγων εκτιμάται η ανεπάρκεια της ζήτησης. Η διαφοροποίηση του κλίματος εκφράζεται εντονότερα στις προβλέψεις για την απασχόληση, καθώς οι επιχειρήσεις που προβλέπουν άνοδο είναι αισθητά περισσότερες απ’ αυτές που προβλέπουν πτώση (29% και 10%), ενώ στο σύνολο των κατασκευών οι αρνητικές προβλέψεις υπερτερούν των θετικών κατά πολύ. Η σχετική βελτίωση στις ιδιωτικές κατασκευές προέρχεται κυρίως από τις κατοικίες όπου ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών αυξήθηκε αισθητά αντανακλώντας αντίστοιχες βελτιώσεις τόσο στο πρόγραμμα εργασιών των επιχειρήσεων όσο και στους μήνες εξασφαλισμένης δραστηριότητας.
Σε σχέση με τον Μάρτιο τα μεγέθη είναι βελτιωμένα και στις κατασκευές Δημοσίων Έργων. Όμως εδώ οι σχετικοί δείκτες κινούνται σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Στην ερώτηση για τους παράγοντες που λειτουργούν αρνητικά στη δραστηριότητα, ο κυριότερος που επισημαίνεται (41% του συνόλου) είναι η κατηγορία «άλλοι παράγοντες» όπου εντάσσονται η γραφειοκρατία, οι θεσμικές ρυθμίσεις κλπ. Ο δεύτερος κατά σειρά σπουδαιότητας (25% του συνόλου) είναι η ανεπάρκεια της ζήτησης και ο τρίτος (19% του συνόλου) είναι η ανεπάρκεια χρηματοδότησης
Λιανικό Εμπόριο: Ανοδικές προβλέψεις για τις πωλήσεις
Τον Απρίλιο συνεχίσθηκε, με βραδύτερο ρυθμό η βελτίωση του κλίματος στο Λιανικό Εμπόριο, με τον Δείκτη Επιχειρηματικών Προσδοκιών να φτάνει τις 108,1 μονάδες έναντι 107 μονάδων του Μαρτίου. Ο σημαντικότερος παράγων που συνέβαλε στην αύξηση του δείκτη ήταν οι πιο αισιόδοξες προβλέψεις για την πορεία των πωλήσεων και δευτερευόντως οι εκτιμήσεις για τα αποθέματα. Αναλυτικότερα:
• Πάνω από το 50% του συνόλου των επιχειρήσεων προβλέπει άνοδο των πωλήσεων τους τους προσεχείς μήνες.
• Σχετικώς ισχυρότερες είναι οι προβλέψεις ανόδου των παραγγελιών προς τους προμηθευτές.
• Η απασχόληση στον τομέα προβλέπεται ότι θα παραμείνει στάσιμη, με ελαφρά τάση ανόδου.
• Οι προβλέψεις ανόδου των τιμών είναι τον μήνα αυτό εντονότερες σε σχέση με τον Μάρτιο. Συγκεκριμένα το 66% αναφέρεται σε στασιμότητα, το 29% σε άνοδο και το 5% σε μείωση. Τα αντίστοιχα ποσοστά τον Μάρτιο ήταν 77%, 18% και 5%.
Οι κυριότερες εξελίξεις σε ορισμένους κλάδους του Λιανικού Εμπορίου ήταν οι ακόλουθες:
Στα Τρόφιμα-Ποτά το κλίμα εμφανίζει σαφή βελτίωση που στηρίζεται σε ισχυρές προβλέψεις ανόδου τόσο των πωλήσεων, όσο και των παραγγελιών προς τους προμηθευτές. Παράλληλα, παρουσιάζουν έξαρση και οι προβλέψεις ανόδου των τιμών.
Η ανάκαμψη που σημειώθηκε στον κλάδο Ένδυσης-Υπόδησης τον Μάρτιο συνεχίσθηκε με εντονότερο ρυθμό τον Απρίλιο, με αποτέλεσμα εντυπωσιακή βελτίωση του Δείκτη Επιχειρηματικών Προσδοκιών κατά 28 μονάδες. Αισιόδοξες προβλέψεις για τις πωλήσεις, μείωση των αποθεμάτων και μικρή άνοδος της απασχόλησης είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της έρευνας του Απριλίου στον κλάδο αυτόν.
Οι σχετικώς αισιόδοξες προβλέψεις που είχαν διατυπωθεί τον προηγούμενο μήνα από τις επιχειρήσεις Ειδών Οικιακού Εξοπλισμού δεν επαληθεύονται τον Απρίλιο, όταν οι πωλήσεις εκτιμώνται μειωμένες και τα αποθέματα σε άνοδο, ενώ υποχωρούν αισθητά οι προβλέψεις για τις παραγγελίες προς τους προμηθευτές. Παρόλα αυτά οι προβλέψεις για τις πωλήσεις διατηρούνται και τον μήνα αυτό έντονα ανοδικές.
Στα Οχήματα-Ανταλλακτικά οι προβλέψεις για άνοδο των πωλήσεων είναι ισχυρότερες εκείνων του προηγούμενου μήνα, οι εκτιμήσεις όμως για την πορεία τους το τελευταίο τρίμηνο είναι δυσμενέστερες. Ανοδικές είναι οι προβλέψεις για τις παραγγελίες προς τους προμηθευτές, τα αποθέματα όμως εξακολουθούν να θεωρούνται υψηλότερα του κανονικού για την εποχή. Τέλος, μετά από μια περίοδο σχετικής στασιμότητας, οι προβλέψεις για τις τιμές πα-ραπέμπουν σε άνοδο καθώς αυξάνει αισθητά το ποσοστό των επιχειρήσεων που αναμένει αύξηση τους προσεχείς μήνες.
Στα Πολυκαταστήματα το κλίμα δεν παρουσιάζει αισθητές διαφοροποιήσεις σε σχέση με τον προηγούμενο. Η παρούσα κατάσταση κρίνεται ικανοποιητική και οι προβλέψεις για τις πωλήσεις παραμένουν ανοδικές, αν και λιγότερο αισιόδοξες απ’ αυτές που καταγράφηκαν τον Μάρτιο.
Υπηρεσίες: Ενδείξεις ενδεχόμενης ανάκαμψης
Στις Υπηρεσίες, οι ενδείξεις πιθανής ανάκαμψης είναι ισχυρότερες απ’ ότι στους άλλους τομείς. Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών τον Απρίλιο παρουσιάζει άνοδο για δεύτερο κατά σειρά μήνα και πλησιάζει τα προς έτους επίπεδα.
Η βελτίωση αποτυπώνεται σε όλα σχεδόν τα μεγέθη της έρευνας, τόσο αυτά που αφορούν την τρέχουσα κατάσταση, όσο και στις προβλέψεις. Συγκεκριμένα, το 37% των επιχειρήσεων κρίνει ότι η ζήτηση ήταν ανοδική το τελευταίο τρίμηνο και το 29% προβλέπει ότι η βελτίωση θα συνεχισθεί τους επόμενους 3-4 μήνες. Εξάλλου, τον Απρίλιο μεταστρέφονται και οι αρνητικές προβλέψεις για την απασχόληση, η οποία εκτιμάται τώρα ότι θα παραμείνει στα ίδια επίπεδα.
Οι εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για τους παράγοντες που αποτελούν εμπόδιο στη δραστηριότητά τους δεν μεταβάλλονται ουσιαστικά και η ανεπάρκεια της ζήτησης εξακολουθεί να θεωρείται ο σημαντικότερος από το 33% του συνόλου.
Στους κυριότερους κλάδους των υπηρεσιών οι εξελίξεις τον Απρίλιο συνοψίζονται στα ακόλουθα:
Στα Ξενοδοχεία-Εστιατόρια ο δείκτης βελτιώνεται για δεύτερο κατά σειρά μήνα, καθώς ισχυροποιούνται οι προβλέψεις για άνοδο της ζήτησης αλλά και της απασχόλησης τους προσεχείς μήνες. Μέρος της ανόδου οφείλεται μάλλον σε εποχικούς παράγοντες, καθώς ένα μεγάλο ποσοστό επιχειρήσεων (68% του συνόλου) εξακολουθεί να εκτιμά ότι η ζήτηση είναι ανεπαρκής.
Εμφανής βελτίωση καταγράφεται και στον άλλο κλάδο των υπηρεσιών, που συνδέονται με τον τουρισμό, τα Ταξιδιωτικά Πρακτορεία όπου η άνοδος του Δείκτη Επιχειρηματικών Προσδοκιών ήταν εντυπωσιακή (23 μονάδες). Έτσι, ο δείκτης εμφανίζεται σημαντικά βελτιωμένος και σε σχέση με το προ έτους επίπεδο του. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των επιχειρήσεων η οικονομική τους κατάσταση είναι σαφώς βελτιωμένη το τελευταίο τρίμηνο καθώς αυξάνει η ζήτηση για τις υπηρεσίες τους, ενώ προβλέπεται ότι και τους προσεχείς μήνες η τάση της ζήτησης θα είναι ανοδική. Και εδώ ωστόσο θα πρέπει να υπεισέρχονται εποχικοί παράγοντες (Πάσχα), οι οποίοι επηρεάζουν θετικά τις προσδοκίες, δεδομένου ότι οι επιχειρήσεις του κλάδου εξακολουθούν στην πλειονότητά τους να θεωρούν ότι η χαμηλή ζήτηση αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα της δραστηριότητάς τους. Ο δεύτερος κατά σειρά σημαντικότητας παράγων που επηρεάζει αρνητικά τη δραστηριότητα του συγκεκριμένου κλάδου είναι, σύμφωνα με το 28% των επιχειρήσεων, η ανεπάρκεια κεφαλαίων κίνησης.
Στις Χερσαίες Μεταφορές ο δείκτης αυξήθηκε επίσης αντανακλώντας και εδώ τις αισιόδοξες προοπτικές για την εξέλιξη της ζήτησης τους προσεχείς μήνες. Χαρακτηριστικό για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο κλάδος είναι το γεγονός ότι ο κύριος ανασταλτικός παράγων της δραστηριότητας τους είναι (κατά το 23% του συνόλου) η ανεπάρκεια κεφαλαιουχικού εξοπλισμού, ενώ μόνο το 18% των επιχειρήσεων θεωρεί τη ζήτηση ανεπαρκή.
Στον κλάδο των Διαφόρων Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων, στον οποίο περιλαμβάνονται διαφημιστικές επιχειρήσεις, επιχειρήσεις επικοινωνίας, συμβουλευτικές επιχειρήσεις και γενικότερα επιχειρήσεις επιχειρηματικών υ-πηρεσιών, ο δείκτης προσδοκιών υποχώρησε ελαφρά έναντι του Μαρτίου, πα-ραμένει ωστόσο σε σχετικώς υψηλά επίπεδα. Οι εκτιμήσεις για την παρούσα κατάσταση είναι θετικές αλλά ελαφρώς αποδυναμωμένες σε σχέση με αυτές που διατυπώθηκαν τον προηγούμενο μήνα. Θετικές είναι και οι προβλέψεις για την εξέλιξη της ζήτησης και της απασχόλησης στο άμεσο μέλλον. Τέλος μόνο το 18% των επιχειρήσεων του κλάδου θεωρεί ότι η ζήτηση αποτελεί ανασταλ-τικό παράγοντα, ενώ το 63% του συνόλου κρίνει ότι η δραστηριότητά τους δεν συναντά προσκόμματα.
Έρευνα Καταναλωτών
Σε χαμηλό επίπεδο ο Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτών τον Απρίλιο
Ο Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτών είχε μειωθεί σημαντικά το 2003 σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο. Στις αρχές του 2004 ο δείκτης παρουσίασε σταδιακή βελτίωση, η οποία κορυφώθηκε τον Απρίλιο του ίδιου χρόνου, όταν έλαβε την υψηλότερη τιμή του των τελευταίων ετών. Τους επόμενους μήνες του 2004 όμως ο δείκτης υποχώρησε πάλι, παρέμεινε ωστόσο σε σχετι-κώς υψηλά επίπεδα, με αποτέλεσμα ο μέσος όρος του έτους να είναι σημαντικά αυξημένος έναντι του 2003 (-26 έναντι –39). Τους πρώτους μήνες του 2005 συνεχίσθηκε και εντάθηκε η υποχώρηση του Δείκτη Εμπιστοσύνης και τον Απρίλιο ο δείκτης έχει προσεγγίσει πάλι τα χαμηλά επίπεδα του τέλους του 2003.
Από την σύγκριση με την Ευρωζώνη και την ΕΕ-25 προκύπτει ότι ο ελληνικός δείκτης βρίσκεται σε αποκλίνουσα πορεία τους τελευταίους μήνες: Τόσο στην Ευρωζώνη όσο και στην ΕΕ-25 οι αντίστοιχοι Δείκτες Εμπιστοσύνης Καταναλωτών παρουσιάζουν βραδεία, αλλά σταθερή βελτίωση, ενώ στην Ελλάδα η πορεία του δείκτη είναι πτωτική.
Ο Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτών συντίθεται από τις απαντήσεις των καταναλωτών στα ακόλουθα: Πρόβλεψη για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους επόμενους 12 μήνες. Πρόβλεψη για την γενικότερη οικονομική κατάσταση τους επόμενους 12 μήνες. Πρόβλεψη για την αποταμίευση του νοικοκυριού τους επόμενους 12 μήνες. Πρόβλεψη για την ανεργία στους επόμενους 12 μήνες.
Οι προβλέψεις κινούνται στο διάστημα +100 (όταν όλοι οι καταναλωτές προβλέπουν αύξηση του συγκεκριμένου μεγέθους) έως –100 (όταν όλοι προβλέπουν μείωση) και εμφανίζονται ως διαφορές των θετικών-αρνητικών απαντήσεων.
Συνοπτικά οι εξελίξεις των επιμέρους εκτιμήσεων που συναπαρτίζουν τον Δείκτη Εμπιστοσύνης Καταναλωτών ήταν οι ακόλουθες:
• Οι προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονομική τους κατάσταση τους επόμενους 12 μήνες παρουσίασαν αισθητή βελτίωση τους πρώτους μήνες του 2004 σε σχέση με τους τελευταίους μήνες του 2003. Οι προβλέψεις αυτές διατηρήθηκαν μέχρι τον Σεπτέμβριο στα ίδια περίπου επίπεδα με μικρές διακυμάνσεις. Από τον Οκτώβριο όμως και μετά η αισιοδοξία άρχισε να υποχωρεί, με ρυθμό που εντάθηκε στις αρχές του 2005. Τον Απρίλιο του 2005 οι καταναλωτές εμφανίζονται σαφώς πιο απαισιόδοξοι για την οικονομική τους κατάσταση στο μέλλον, τόσο σε σχέση με τις αρχές του τρέχοντος έτους, όσο και σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2004. Τον μήνα αυτό η διαφορά θετικών-αρνητικών απαντήσεων είναι –20, σε σύγκριση με –8 που ήταν το καλοκαίρι του 2004.
• Ανάλογη εξέλιξη παρουσιάζουν οι προβλέψεις των καταναλωτών και για την γενική οικονομική κατάσταση τους προσεχείς 12 μήνες. Οι προβλέψεις αυτές, που είχαν βελτιωθεί σοβαρά στις αρχές του 2004, άρχισαν να υποχωρούν συνεχώς από τον Οκτώβριο. Τον Απρίλιο οι προβλέψεις των καταναλωτών για τη γενική οικονομική κατάσταση φτάνουν το χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 18 μηνών. Η διαφορά θετικών-αρνητικών είναι –24, σε σύγκριση με –11 που ήταν πριν από ένα χρόνο.
• Επιδείνωση παρουσιάζουν οι απαντήσεις των νοικοκυριών για την αποταμίευση που σχεδιάζουν να πραγματοποιήσουν τους επόμενους 12 μήνες. Τον Απρίλιο η διαφορά θετικών-αρνητικών απαντήσεων στο σχετικό ερώτημα διαμορφώνεται στο –48, ενώ πριν ένα χρόνο ήταν –37.
• Βραδύτερη τέλος είναι η επιδείνωση των προβλέψεων για την ανεργία, καθώς οι καταναλωτές εξακολουθούν να αναμένουν άνοδο της ανεργίας με την ίδια περίπου ένταση.
Από τα παραπάνω προκύπτει ότι, μετά την έξαρση του καλοκαιριού του 2004, η υποχώρηση του Δείκτη Εμπιστοσύνης Καταναλωτών τους επόμενους μήνες οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι οι καταναλωτές εμφανίζονται τώρα πιο απαισιόδοξοι τόσο για δική τους οικονομική κατάσταση όσο και για την οικονομική κατάσταση της χώρας. Δευτερευόντως, πτωτική ήταν η επίδραση και των προβλέψεων τους για την αποταμίευση που σχεδιάζουν να πραγματοποιήσουν και για την πορεία της ανεργίας.
