Του Κώστα Ιωαννίδη
Χωρίς τη διάθεση για κομπασμούς, αλλά για να γίνει κατανοητό το γιατί συμβαίνουν οι τρέχουσες αναταράξεις, θυμίζουμε ότι στην αρχή της περασμένης εβδομάδας ειδοποιήσαμε ότι η αγορά είχε φέρει τον μέσο όρο προ τεχνικών αντιστάσεων. Προβλέποντας έμμεσα την υποχώρησή του στην εβδομάδα εκπνοής των σειρών Αυγούστου στα παράγωγα. Αυτό συνέβη με τη βοήθεια του κλίματος που επικράτησε στις αγορές της Ευρώπης και είχε ως πρωταγωνιστές τις τράπεζες. Ωστόσο το μέγεθος των απωλειών ήταν ικανό να φέρει τους βασικούς δείκτες κοντά σε επίπεδα στήριξης που αν ξεπεραστούν πτωτικά, οι απώλειες από την κορυφή της Παρασκευής πριν τον Δεκαπενταύγουστο θα πάρουν διαστάσεις διόρθωσης που θα φέρει στο προσκήνιο τα επίπεδα που έφερε σε δυο μέρες το σοκ του Brexit. Αυτό κατά την εκτίμησή μας είναι το σενάριο με τις πιο χαμηλές πιθανότητες.
γράφει ο Κώστας Ιωαννίδης
Όσοι παρακολουθούν την αγορά αυτές τις μέρες, είναι οι νεότεροι εργαζόμενοι στις χρηματιστηριακές, οι ξένοι θεσμικοί, ορισμένοι, ελάχιστοι, ιδιώτες επενδυτές που ασχολούνται με ξέχωρο πάθος με το χαρτοφυλάκιό τους και οι απασχολούμενοι στα υποστηρικτικά των συναλλαγών επαγγέλματα. Άπαντες, με μια φωνή ομολογούν, πως στις συναλλαγές τον πρώτο λόγο έχουν οι ισχυροί ξένοι θεσμικοί. Αυτοί, από το εσωτερικό πεδίο παραγωγής ειδήσεων δεν περιμένουν τίποτε καλό, γνωρίζοντας πως τα μπάνια του λαού δεν διαταράσσονται από τους πολιτικούς και άρα, δεν παράγεται κρίσιμο νομοθετικό έργο. Αφήνουν λοιπόν τους επενδυτές του κόσμου, με τις επιλογές τους, να τους επηρεάσουν. Η τρίτη εβδομάδα του Αυγούστου ήταν βαριά για τις αγορές της ευρωζώνης και περισσότερο της περιφέρειας.
Οι αγορές μετοχών της Ευρώπης, μετά το Brexit, θα αντιμετωπίζονται για χρόνια από τους, εκτός της ηπείρου διαχειριστές κεφαλαίων, με δυσπιστία. Παράλληλα, οι δημοκρατικές διαδικασίες που χρησιμοποιούνται σε χώρες όπως η Ισπανία και η Ιταλία, φέρνουν εντός του έτους κρίσιμες ψηφοφορίες, που πιθανά θα συμβάλλουν στα ήδη μεγάλα προβλήματα των τραπεζών των μεσογειακών χωρών. Βέβαια οι αγορές της ευρωζώνης έχουν μεγαλύτερη απόσταση από τα χαμηλά τους στη βουτιά λόγω Brexit. Στην Αθήνα, από τις 517 μονάδες που βυθίστηκε ο ΓΔ στο τέλος Ιουνίου, το μέγιστο επίπεδο που έφθασε ήταν οι 572,28 για τον Ιούλιο, ενώ τον Αύγουστο κινήθηκε από τις 547 ως τις 577 μονάδες. Ήτοι, παρουσίασε αντίδραση +11,61% . Ο DAX ωστόσο, που στις 27 Ιουνίου χτύπησε στις 9268,66 μονάδες με υψηλό 10794 στις 15 Αυγούστου και κλείσιμο στις 10739, είχε αντίδραση +15,86%. Αφού είχε από το τέλος Ιουνίου σταθερής κλίσης ανοδική πορεία ως τις 15 Αυγούστου.
Η διαφορά προέκυψε, γιατί επί σειρά συνόδων με πολύ χαμηλούς τζίρους, οι θεσμικοί έδωσαν πλάγια κίνηση στο μέσο όρο του ΧΑ, το μήνα κορύφωσης των συνηθειών του καλοκαιριού, που πάντα επηρεάζει τη συναλλακτική δραστηριότητα στον πλανήτη. Με εξήντα μονάδες από τον πυθμένα του σοκ από το Brexit και τριάντα στον Αύγουστο, όλα δείχνουν ότι εκτός απροόπτου σε αυτή τη ζώνη θα κινηθεί η αγορά ως τον Σεπτέμβριο. Όταν θα υπάρξουν ειδήσεις με νόημα για τις αγοραίες δυνάμεις, που θα έχουν επιστρέψει με όρεξη σίγουρα και «ξεκούραστο» φρόνημα.
Η επίδραση της δυναμικής της περασμένης εβδομάδας
ΗΠΑ ΕΥΡΩΠΗ ΚΟΣΜΟΣ
Πρώτο φρένο της ανόδου στην Ευρώπη μετά το Brexit
Είναι γνωστό και φαίνεται από τους όγκους που εμφανίζουν τα μεγαλύτερα χρηματιστήρια του κόσμου, ότι ο Αύγουστος είναι μήνας με χαμηλή συμμετοχή των επενδυτών παραδοσιακά και φέτος, ακόμα περισσότερο. Ωστόσο τελευταία, είναι και μήνας εμφάνισης ακραίας επενδυτικής συμπεριφοράς. Αν θυμηθούμε ότι πέρυσι τον Αύγουστο τα νεύρα των επενδυτών έσπασαν οι φόβοι για συνειδητή υποτίμηση του Κινέζικου νομίσματος, που γκρέμισαν τις αγορές μετοχών διεθνώς. Το 2015 αφού εμφανίστηκε το υψηλό βίου του στις 2130 μονάδες, στο τέλος Αυγούστου βυθίστηκε ως τις 1921, κάνοντας αρκετούς να πιστέψουν ότι το ρεκόρ στις 2130 θα ήταν κορυφή για χρόνια. Διαψεύσθηκαν.
Φέτος το γκρέμισμα στην εμπιστοσύνη προς τα χρηματιστήρια ήρθε τον Φεβρουάριο, με τη βουτιά του παγκόσμιου δείκτη αναφοράς επί μετοχών S&P500, ως τις 1865 μονάδες, με βάση την ανησυχία για την παγκόσμια ανάπτυξη, λόγω της πτώσης της αξίας του πετρελαίου. Από τότε ξεκίνησε μια σταθερής κλίσης ανοδική πορεία, χωρίς να ξεπεραστούν οι 2100 μονάδες, την οποία διέκοψε το σοκ που επικράτησε μετά την ψηφοφορία στην Μεγάλη Βρετανία για το Brexit. Τότε σημειώθηκε, μετά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, το χαμηλό στις 2000,54 μονάδες με ανώτερο κλείσιμο εκείνη την περίοδο τις 2099,13, στις 29 Μαΐου. Ως γνωστό οι μέρες των επιφυλάξεων ήταν λίγες και για αυτό από τον Ιούλιο ο βαρύτερος δείκτης μετοχών του κόσμου, από τις 11 Ιουλίου συγκεκριμένα, άρχισε να γράφει νεότερα υψηλά βίου. Τότε μπήκε τέλος σε μια περίοδο 14 μηνών, όπου οι αγορές φαινόταν ότι χτυπούσαν σε τοίχο, που έπεσε απότομα, ακριβώς την εποχή που πολλοί έβλεπαν βέβαια την είσοδο σε bear market.
Οι αγορές ήταν σε καταπληκτική διάθεση σύμφωνα με τον Ed Yardeni, μετά την υπερπαραγωγή θέσεων εργασίας του Ιουνίου, που χαλάρωσαν δραστικά τους φόβους για επιβράδυνση της οικονομίας των ΗΠΑ. Η ισχυρή οικονομική είδηση έστειλε τους Dow και S&P 500 την Παρασκευή 8 Ιουλίου μια ανάσα προ των ρεκόρ υψηλών.
Η σημαντική είδηση ήρθε ακριβώς μετά την φρίκη των επενδυτών από την συγκλονιστική ψηφοφορία σχετικά με το Brexit. Το δημοψήφισμα του Ηνωμένου Βασιλείου έστειλε το Dow σε κατακόρυφη πτώση σχεδόν 900 μονάδες σε δύο μόνο ημέρες. Αυτή ήταν η δεύτερη κρίση πανικού φέτος. Ο S&P 500 συνεχίζοντας ως την περασμένη Δευτέρα 15 Αυγούστου, έκλεισε στις 2190,15 μονάδες!
Η συνέχεια την περασμένη εβδομάδα ήταν με αναταράξεις στις αγορές μετοχών της Νέας Υόρκης, που ωστόσο έφεραν μηδενικό αποτέλεσμα σε εβδομαδιαία βάση. Σε αντίθεση με το κλίμα που επικράτησε στην Ευρώπη, όπου οι πιέσεις κύρια στις εταιρίες του χρηματοπιστωτικού τομέα, προκάλεσαν σημαντικές απώλειες στους βασικούς δείκτες των μεγαλύτερων χρηματιστηρίων της ευρωζώνης και ακόμα μεγαλύτερες στις αγορές της περιφέρειας.
Η εβδομάδα σε αριθμούς
Για την εβδομάδα, ο S&P500 κλείνοντας στις 2183,87 μονάδες είχε επίδοση -0,01% και στο 2016 διατήρησε κέρδη +6,85%. Ο Dow υποχώρησε -0,13% στις 18.552,57 μονάδες και στο έτος κερδίζει +6,47%. Ο S&P400 κέρδισε +0,32% με επίδοση φέτος +11,74% και ο Russell 2000, της μικρής κεφαλαιοποίησης, με μεταβολή +0,57%, αποδίδει στο έτος +8,88%. Ο δε Nasdaq, με αύξηση +0,10%, αύξησε τα κέρδη του για το 2016 στο +4,61%. Ο χρυσός ενισχύθηκε κατά +0,19%, με κλείσιμο στα 1345,80 δολάρια η ουγκιά. Το πετρέλαιο Crude των ΗΠΑ εκτινάχθηκε στη βδομάδα, κλείνοντας στα 48,57 δολάρια το βαρέλι, με εβδομαδιαία άνοδο +9,17% και επίδοση στο έτος +31,02%.
Ο Nikkei, υποχώρησε, λόγω εξασθένισης του δολαρίου -2,21% και στο έτος χάνει -13,07%. Ο γερμανικός δείκτης DAX έπεσε -1,58%, με απόδοση -1,85% το 2016 και ο CAC ομοίως κατά -2,21% με ετήσια μεταβολή -5,10%. Ο δείκτης IBEX της Ισπανίας έχασε -3,05% και στο έτος αποδίδει -11,46%. Ο δείκτης FTSE MIB στην Ιταλία υποχώρησε κατά -4,05% και στο 2016 χάνει -23,85%. Ο Bovespa της Βραζιλίας εμφάνισε άνοδο +1,37%, και στο έτος ενισχύεται +36,33%, ενώ ο Bolsa του Μεξικού υποχώρησε οριακά κατά -0,14%, με επίδοση στο 2016 +12,38%. Ο δείκτης Kospi στη Νότια Κορέα είχε μεταβολή +0,28%, και επίδοση για το 2016 +4,84%. Ο δείκτης Sensex για τις μετοχές στην Ινδία με πτώση -0,27%, στο 2016 αποδίδει +7,32%. Στο χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ ο Hang Seng σκαρφάλωσε +0,75% και στο 2016 έχει κέρδη +4,67%. Άνοδο +1,88% εμφάνισε ο δείκτης του χρηματιστηρίου της Σαγκάης SSE Comp. Ind., με ετήσια επίδοση -12,18%.
Πάλι στο προσκήνιο η Janet Yellen της Fed
Είναι σαφές από την εικόνα των αγορών παγκόσμια, ότι τα εταιρικά αποτελέσματα στις ΗΠΑ δεν ενθουσίασαν, αλλά και δεν απογοήτευσαν τους διαχειριστές κεφαλαίων. Αντίθετα, είναι εμφανής και στις μεταβολές των ευρωπαϊκών τραπεζικών μετοχών η πεποίθηση, πως τα αρνητικά επιτόκια και η δημοσιονομική λιτότητα, προκαλούν παγίδες στην ανάπτυξη των τοπικών οικονομιών των χωρών της μεσογείου και περιορίζουν ασφυκτικά τα περιθώρια κέρδους των τραπεζικών ομίλων. Όπως έχουν τα πράγματα μέχρι τώρα, οι επενδυτές φαίνεται ότι προσδοκούν κάποια συμφωνία μεταξύ των χωρών που παράγουν πετρέλαιο για τη στήριξη της τιμής του και το ζήτημα που θα δονήσει τις συναλλαγές της εβδομάδας που ξεκινά, είναι το αν θα υπάρξει μεγαλύτερη αποσαφήνιση, από πλευράς Janet Yellen της Fed, για την πιθανή αύξηση των επιτοκίων της μέσα στο χρόνο.
Την περασμένη εβδομάδα δηλώσεις ισχυρών παραγόντων έφεραν στο προσκήνιο την πιθανότητα ακόμα και τον Σεπτέμβριο να υπάρξει αύξηση των επιτοκίων. Πολλοί θεώρησαν παράξενο το να εμφανίζουν τόσο έντονη θέση υπέρ σύσφιξης όπως ο William Dudley πρόεδρος της Fed της Νέας Υόρκης. Ωστόσο μπορεί αυτή η στάση να εξυπηρετεί άλλες αναγκαιότητες.
Αρχικά η Fed, όταν ξεκίνησε στο τέλος του 2015 τις αυξήσεις στα βασικά της επιτόκια, άφησε να εννοηθεί ότι θα ακολουθούσε σειρά μικρών αυξήσεων σε τακτά χρονικά διαστήματα. Αντ’ αυτού στο τρέχον έτος δεν υπήρξε καμία αύξηση, παρά το ότι αρκετοί ιθύνοντες στην αρχή του προμήνησαν ότι τα επιτόκια θα ανέβαιναν νωρίτερα από τις εκτιμήσεις των ανθρώπων της αγοράς. Κάτι ανάλογο επιχείρησε και ο Dudley την περασμένη εβδομάδα.
Ακόμη και αν η Fed μετά την επόμενη μεγάλη συνεδρίασή της το Σεπτέμβριο, διατηρήσει αμετάβλητα τα επιτόκια, κάτι σύνηθες προ των προεδρικών εκλογών, τα λόγια του Dudley έχουν ήδη επηρεάσει τους traders. Οι τιμές των ομολόγων των ΗΠΑ υποχώρησαν και οι αποδόσεις αυξήθηκαν μετά τα σχόλιά του. Το ίδιο συνέβη και στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2014, ακόμη και αν προειδοποίηση του επικεφαλής της εκεί Κεντρικής Τράπεζας κ. Carney αποδείχθηκε λάθος.
Οι πιθανές επιπτώσεις από μια αύξηση επιτοκίων
Οι αξιωματούχοι της Fed έχουν αναστατωθεί από τις μεγάλες κινήσεις στα κρατικά ομόλογα ΗΠΑ, που έχουν ωθήσει τις αποδόσεις σε μεγαλύτερη πτώση από τα ήδη χαμηλά επίπεδα ρεκόρ. Τα χαμηλότερα επιτόκια αποτελούν μεγαλύτερο κίνητρο στην οικονομία των ΗΠΑ, αλλά αρκετοί στη Fed ανησυχούν, γιατί θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ακόμα υψηλότερο πληθωρισμό. Οι αποδοχές των εργαζομένων είναι σε άνοδο και πολλές βιομηχανίες αναφέρουν έλλειψη εργατικού δυναμικού με ικανότητες κατάλληλες για να ωθήσουν περαιτέρω την ενίσχυση των μισθών.
Ένα πρόβλημα για τη Fed, όμως, είναι ότι η αύξηση των επιτοκίων θα μπορούσε να ενισχύσει το δολάριο σε μια εποχή που οι περισσότερες κεντρικές τράπεζες, όπως η Τράπεζα της Αγγλίας, αποφασίζουν την μείωσή τους. Το ισχυρότερο δολάριο έχει τη δυνατότητα να συντρίψει μεγάλο μέρος από τα κέρδη των πολυεθνικών εταιρειών των ΗΠΑ, που βασίζονται στις εξαγωγές και να βλάψει τη Βαριά Βιομηχανία. Επιπλέον, ένα ισχυρό δολάριο προσελκύει μετρητά που χρειάζονται οι οικονομίες στην Ευρώπη και αλλού.
Η περιστροφή των κεφαλαίων σε κυκλικούς κλάδους του S & P 500 με τα κεφάλαια να μένουν μακριά από αμυντικές μετοχές θα μπορούσε να συνεχιστεί αυτή την εβδομάδα, αν η επικεφαλής της Federal Reserve Janet Yellen εμφανιστεί με θέση που θα φανεί περισσότερο φιλόξενη σε μια αύξηση των επιτοκίων εντός του τρέχοντος έτους. Ο Πρόεδρος της New York Fed William Dudley, φάνηκε να χαράζει το μονοπάτι για την Yellen και την επερχόμενη ομιλία της Παρασκευής στο Jackson Hole, του Wyoming. Το μέρος για μια παγκόσμια συνάντηση των κεντρικών τραπεζιτών, που φωνάζουν «λύκος –λύκος» χωρίς τελικά αυξήσεις στα επιτόκια.
Ο τομέας των υπηρεσιών κοινής ωφελείας της S & P 500 έκλεισε την Παρασκευή με την τέταρτη συνεχόμενη εβδομάδα απωλειών και είναι κάτω σχεδόν 6% από το ρεκόρ που χτύπησε στις αρχές Ιουλίου. Από την άλλη οι βιομηχανίες με τρεις εβδομάδες ανόδου στη σειρά, έκλεισαν μόλις 0,2% κάτω από το ιστορικό τους υψηλό που έγραψαν πριν από ένα μήνα και είναι πάνω κατά 2% από το χαμηλό αυτού του μήνα την πρώτη Αυγούστου. «Η πρόσφατη πτώση των εταιριών παροχής υπηρεσιών κοινής ωφελείας και των τηλεπικοινωνιών είναι η πιο εποικοδομητική κατάσταση που έχουμε διαπιστώσει πρόσφατα στην αγορά», σύμφωνα τον κ. Hogan, επικεφαλής στρατηγικό αναλυτή της Wunderlich στη Νέα Υόρκη.
ΧΑ
Η εβδομάδα εκπνοής των σειρών Αυγούστου, τρίτη του θερμότερου μήνα του θέρους, ήταν κουτσουρεμένη, λόγω του Δεκαπενταύγουστου τη Δευτέρα. Σε παγκόσμιο επίπεδο εκείνη ήταν η μέρα της κορύφωσης στην αντίδραση που εμφάνισαν οι αγορές, μετά την βουτιά από το σοκ του Brexit, που σταμάτησε στις 27 Ιουνίου. Στο ΧΑ, αρχίζοντας οι συναλλαγές της βδομάδας την Τρίτη, έπεσαν πάνω στην πρώτη σοβαρή διόρθωση των ξένων χρηματιστηρίων, μιας ανόδου σταθερής κλίσης, που ξεκίνησε από το τέλος Ιουνίου, διάρκεσε όλο τον Ιούλιο και κορυφώθηκε στα μέσα Αυγούστου.
Έτσι στην Αθήνα, μετά από άνοδο που ξεκίνησε στις 3 Αυγούστου και πήρε τον Γενικό Δείκτη από τις 547 μονάδες (ελάχιστο μέρας) και τον έφερε στις 12 Αυγούστου στις 576,98, με κλείσιμο στις 576,12, σημειώθηκε την Τρίτη ταύτιση της τάσης με τα διεθνή. Ήρθε η πρώτη πτωτική σύνοδος με απώλειες -0,64% για το μέσο όρο, που έφθασε στις 572,43 μονάδες και ο 25άρης έκλεισε στις 1520,98, με μεταβολή -0,89%. Κέρδη υπολογίσιμα για τους βασικούς δείκτες εμφάνισαν οι εταιρίες Χρ/μικών Υπηρεσιών +1,39%, Ακίνητης Περιουσίας +1,03%, και Πρώτων Υλών +0,74%. Στον αντίποδα με απώλειες εμφανίστηκαν οι εταιρίες Εμπορίου -2,03%, Τραπεζών -2,02%, και Τροφίμων Ποτών -1,44%. Ο τζίρος διαμορφώθηκε στα 18,885 εκατ. ευρώ και οι συναλλαγές με πακέτα είχαν αξία 1,897 εκατ. ευρώ. Την Τετάρτη, η κάθοδος συνεχίστηκε με μεγαλύτερη ένταση στις πιέσεις αλλά την Πέμπτη, μέσα σε μια παγκόσμιων διαστάσεων ανοδική αντίδραση, οι απώλειες της Τετάρτης αποκαταστάθηκαν.
Ο τζίρος στις 18 Αυγούστου διαμορφώθηκε στα 16,763 από 13,676 εκατ. ευρώ την προηγούμενη, αφού σημαντικά κέρδη εμφάνισαν οι εταιρίες Χρ/μικών Υπηρεσιών +2,90% από -0,46%, Εμπορίου +2,82% από -1,65%, Τραπεζών +1,43% από -1,43%, Πετρελαίου Αερίου +1,31% από -1,05%, Κοινής Ωφέλειας +1,30% από -1,88%. Στον αντίποδα με απώλειες εμφανίστηκαν οι εταιρίες στα Προσωπικά Οικιακά Είδη -1,23% από +0,51%, Πρώτων Υλών -0,74% από -0,74%. Στο ΧΑ ο ΓΔ οδηγήθηκε ψηλότερα κατά +0,84% από -0,86% και έφθασε στις 572,25 από 567,49 μονάδες και ο 25άρης έκλεισε στις 1521,00 από 1507,51 με μεταβολή +0,89% από -0,89%.
Βασικό χαρακτηριστικό, που διατηρήθηκε και την Παρασκευή, ήταν το φαινόμενο ο τζίρος της ΑΛΦΑ να είναι μεγαλύτερος από το τζίρο των υπόλοιπων τριών τραπεζικών blue chip και ο συνολικός για τις συστημικές τράπεζες, να μην υπερβαίνει τα επίπεδα του 45% επί του συνολικού. Με την ΑΛΦΑ να ξεχωρίζει, θεωρούμε πως η πτώση των όγκων σε ΕΤΕ ΕΥΡΩΒ και ΠΕΙΡ είναι το αίτιο της πτώσης του τραπεζικού μπλοκ κάτω από ποσοστό μεγαλύτερο του 60% επί του συνολικού, για τις τράπεζες του 25άρη. Η δε σύγκριση των μεταβολών τους στην εβδομάδα αποκαλύπτει, πως η αυξημένη συναλλακτική δραστηριότητα για τραπεζικές μετοχές αυτή την εποχή, δεν είναι για το καλό της τιμής τους.
Στην τελευταία σύνοδο της εβδομάδας, η πτώση προστέθηκε στις αρχικές απώλειες της Τρίτης και ο ΓΔ με πτώση -1,91% έφθασε στις 561,32 με απώλειες εβδομάδας -2,57%. Ο δείκτης υψηλής κεφαλαιοποίησης έκλεισε στις 1487,47 με μεταβολή -2,20% και βουτιά -3,07% στη βδομάδα, ενώ ο FTSEM, που εμφάνισε τζίρο ακόμα και κάτω των 200.000 ευρώ, ενισχύθηκε στο τετραήμερο κατά +0,80%. Ήταν ένα γενικευμένο ξεπούλημα θέσεων, που έδωσε οριακά κέρδη μόνο στις εταιρίες Τεχνολογίας κατά +0,02% και στον αντίποδα, με μεγάλη πτώση έκλεισαν την εβδομάδα οι εταιρίες Τραπεζών -3,81%, Χρ/μικών Υπηρεσιών -3,60%, Πρώτων Υλών -3,24%, Τηλεπικοινωνιών -2,07%, Ακίνητης Περιουσίας -1,26%, Πετρελαίου Αερίου -1,70%, Κοινής Ωφέλειας -1,69%, Ταξίδια Αναψυχή -1,67%, Τροφίμων Ποτών -1,66%, Προσωπικά Οικιακά Είδη -1,26%, Κατασκευές Υλικά -1,20%. Μετά από αυτά, είναι δικαιολογημένη η στατιστική εικόνα των blue chip, που ήσαν οι μόνες μετοχές του ταμπλό με σχετικά αξιόλογους όγκους, η οποία είναι ασυνήθιστη. Γιατί απουσιάζουν μετοχές με υπολογίσιμη άνοδο, αλλά όμως και αυτές με μεγάλες απώλειες είναι μετρημένες.
Ως ανοδικές τερμάτισαν στη βδομάδα οι ΕΥΔΑΠ +0,86%, ΒΙΟ +0,79%, ΕΧΑΕ +0,71% και ΕΤΕ, ΓΕΚΤΕΡΝΑ με 0,00% για να συμπληρωθεί η πεντάδα με την καλύτερη επίδοση. Αλλά και απώλειες πάνω από τον 25άρη και τον ΓΔ, εμφάνισαν μόνο οι ΑΛΦΑ -10,53%, ΔΕΗ -5%, ΜΠΕΛΑ -4,07% και ΜΥΤΙΛ -3,96%. Τέσσερα blue chip είχαν μεταβολές κοντά στου 25άρη και ήταν αλφαβητικά οι ΕΕΕ -2,69%, ΕΛΛΑΚΤΩΡ -3,01%, ΛΑΜΔΑ -3,08%, και ΠΕΙΡ -3,03%. Απώλειες τέλος από -0,10% ως -2,7% εμφάνισαν οι ΑΡΑΙΓ -2,67%, ΟΠΑΠ -2,28%, ΜΟΗ -1,90%, ΕΛΠΕ -1,80%, ΟΤΕ -1,62%, ΕΥΡΩΒ -1,61%, ΦΦΓΚΡΠ -1,15%, ΓΡΙΒ και ΤΕΝΕΡΓ -1,12%, ΟΛΠ -0,81%, ΤΙΤΚ -0,47%, και ΜΕΤΚ -0,13%.
Τεχνική ανάλυση
Τεχνικά αν η εβδομάδα δεν αναγνωρίσει μια στήριξη στα επίπεδα των 560 μονάδων, για τον ΓΔ μεγαλώνουν οι πιθανότητες για επιστροφή του μέσου όρου στις 520, αν δεν φρενάρει την πτώση η ζώνη μεταξύ των 547 και 555 μονάδων. Πάντως, οι επενδυτές στα παράγωγα εκτιμούν, ότι στις 1450 ως τις 1467 μονάδες υπάρχει στήριξη που δεν θα χρειαστεί να δοκιμαστεί. Αφού η στήριξη στα επίπεδα της κορύφωσης του δείκτη στις 29 Ιουνίου και στις 1 Ιουλίου, στις 1484 μονάδες, θα λειτουργήσει. Ο FTSE25 έκλεισε την Παρασκευή μόλις 3 μονάδες ψηλότερα, στο ελάχιστο μέρας κατά τις δημοπρασίες.
Παρατηρήσεις εγχώριων αναλυτών
Οι διακοπές του καλοκαιριού στερούν το περιεχόμενο αυτής της ενότητας
Σήμερα
Οι Ασιατικές μετοχές γλίστρησαν σήμερα Δευτέρα 22/8 και το δολάριο τράβηξε μακριά από τα χαμηλά της περασμένης εβδομάδας εξαιτίας των προσδοκιών πως ένα σήμα της Federal Reserve θα μπορούσε να προκύψει από τη συνάντηση των κεντρικών τραπεζιτών αυτή την εβδομάδα στο Jackson Hole, του Wyoming ότι η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ ετοιμάζεται να αυξήσει τα επιτόκια.
Οι κεντρικοί τραπεζίτες από όλο τον κόσμο θα βρεθούν στην ετήσια συνάντηση στο ορεινό καταφύγιο που ξεκινά την Πέμπτη, με την πρόεδρο της Fed Janet Yellen να έχει την ομιλία της την επόμενη μέρα.
Η συνάντηση στο Jackson Hole φαίνεται να κυριαρχεί στις συναλλαγές αυτή την εβδομάδα, έγραψε ο Angus Nicholson, αναλυτής της αγοράς της IG στη Μελβούρνη.
Ο δείκτης δολαρίου, που καταγράφει το δολάριο έναντι ενός καλαθιού εκ των έξι κυριότερων αντιπάλων, ήταν πάνω +0,2% στις αρχές των συναλλαγών στις 94,722 μονάδες τραβώντας μακριά από τα χαμηλά της περασμένης εβδομάδας στις 94,077, το οποίο ήταν το χαμηλότερό του από τις 24 Ιουνίου.
Νωρίς τη Δευτέρα, το δολάριο ήταν πάνω +0,4% έναντι του γιεν αγοράζοντας 100,59 γιεν, ενώ το ευρώ υποχώρησε 0,2% αγοράζοντας 1,1299 δολάρια, τραβώντας μακριά από το υψηλό οκτώ εβδομάδων της περασμένης εβδομάδας στα 1,1366.
Ο Αντιπρόεδρος της Fed Stanley Fischer έδωσε μια γενικά αισιόδοξη εκτίμηση επί της τρέχουσας δύναμης της οικονομίας των ΗΠΑ σε παρατηρήσεις του που εξέφρασε την Κυριακή, λέγοντας ότι η αγορά εργασίας ήταν κοντά στα επίπεδα λειτουργίας της με πλήρη ισχύ και εξακολουθεί να βελτιώνεται.
Ο δε Πρόεδρος της New York Fed William Dudley είπε, την περασμένη εβδομάδα, ότι μια αύξηση των επιτοκίων θα ήταν δυνατόν να αποφασιστεί κατά τη επόμενη συνεδρίασή της επί της πολιτικής της Fed τον Σεπτέμβριο, αν και τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης επί των επιτοκίων δείχνουν ότι η αγορά επέλεξε την τιμολόγηση στο περίπου 50/50 πιθανότητες για μια αύξηση στην σύνοδο του Δεκεμβρίου.
Ο ευρύτερος δείκτης MSCI των μετοχών της Ασίας-Ειρηνικού εκτός Ιαπωνίας μειώθηκε -0,2%, αφού έχει χάσει -0,3% την περασμένη εβδομάδα. Η Wall Street εμφάνισε μικρές απώλειες την Παρασκευή, ενώ έληξε σχεδόν επίπεδα για την εβδομάδα.
Ο Nikkei της Ιαπωνίας Nikkei αυξήθηκε +0,3% στις αρχές του εμπορίου, λαμβάνοντας ώθηση από ένα πιο αδύναμο γιεν, αλλά στη συνέχεια μείωσε τα κέρδη. Είχε βουτήξει -2,2% την περασμένη εβδομάδα, καθώς το δολάριο βυθίστηκε κάτω από τα 100 γιεν.
Τα futures του αργού πετρελαίου μειώθηκαν, δίνοντας πίσω κάποια από τα πρόσφατα κέρδη τους. Τα Futures αργού έχουν αυξηθεί σχεδόν 10 δολάρια το βαρέλι από τις αρχές Αυγούστου, καθώς εικάζεται ότι η Σαουδική Αραβία και τα άλλα μέλη του Οργανισμού Πετρελαιοπαραγωγών Κρατών θα συμφωνήσουν τον επόμενο μήνα σε συμφωνία για ένα πάγωμα της παραγωγής με συμμετοχή παραγωγών εκτός ΟΠΕΚ που τις καθοδηγεί η Ρωσία.
Ειδήσεις από το εσωτερικό
Στο φουλ βάζει από σήμερα τις μηχανές η κυβέρνηση, καθώς στενεύουν και πάλι επικίνδυνα τα χρονικά περιθώρια για την έγκαιρη υλοποίηση των προαπαιτούμενων του Σεπτεμβρίου, αλλά και όλων αυτών που ξεκλειδώνουν την υποδόση των 2,8 δισ. ευρώ.
Δεν είναι τυχαίο ότι από την τρέχουσα εβδομάδα, όπως επισήμαιναν κορυφαία στελέχη του οικονομικού επιτελείου, η λίστα με όλα τα προαπαιτούμενα μπαίνει σε «φάση ωρίμανσης», με στόχο το μεγαλύτερο μέρος των εκκρεμών μνημονιακών δεσμεύσεων να έχει εκπληρωθεί, αν καταστεί δυνατόν, έως το Eurogroup της 9ης Σεπτεμβρίου, προκειμένου να σταλεί σαφές μήνυμα στους δανειστές ότι η κυβέρνηση προχωρεί στην υλοποίηση του προγράμματος χωρίς παλινωδίες.
Ενώ η διακίνηση εμπορευματοκιβωτίων από τον ΣΕΠ στο λιμάνι του Πειραιά καταγράφει νέα ρεκόρ και για πρώτη φορά ξεπερνά τα 2 εκατ. «κουτιά» το επτάμηνο του τρέχοντος έτους, στον ΟΛΠ οι Κινέζοι προετοιμάζονται εντατικά για τις πρώτες πρωτοβουλίες μετά την ανάληψη του 51%, που αναμένεται να εκδηλωθούν τον Σεπτέμβριο. Όπως αναφέρουν οι σχετικές πληροφορίες, μέχρι τα μέσα του προσεχούς Σεπτεμβρίου αναμένεται να συζητηθεί ο νέος γενικός κανονισμός εργασίας, ο κανονισμός προσωπικού και η νέα οργανωτική δομή του ΟΛΠ.
Ένα πλήθος από παγίδες υπερφορολόγησης αναμένεται να αντιμετωπίσουν από το 2017 όσοι αποφασίσουν να πωλήσουν σπίτια, λοιπά κτίσματα, οικόπεδα ή αγροτεμάχια, καθώς από την 1η Ιανουαρίου του επομένου έτους επανέρχονται σε ισχύ οι διατάξεις που προβλέπουν την επιβολή φόρου υπεραξίας στις μεταβιβάσεις ακινήτων. Η εφαρμογή των διατάξεων για την επιβολή του φόρου υπεραξίας ακινήτων ανεστάλη για δύο χρόνια, για το 2015 και το 2016, με νομοθετική ρύθμιση που ψηφίστηκε από τη Βουλή τον Δεκέμβριο του 2014.
Με το βλέμμα στραμμένο στο κρίσιμο πεντάμηνο που έπεται είναι το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, καθώς γνωρίζει ότι οποιαδήποτε ανατροπή στην πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού θα ανοίξει την «όρεξη» των δανειστών, όχι μόνο για την ενεργοποίηση του «κόφτη» δαπανών, αλλά και για τυχόν νέα μέτρα προκειμένου να κλείσουν οι «τρύπες». Η αγωνία χτυπά «κόκκινο» στις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών καθώς όλοι γνωρίζουν ότι τα πάντα είναι ρευστά, αφού, με βάση και τα οριστικά στοιχεία του Ιουλίου, μπορεί οι στόχοι να καλύφθηκαν όσον αφορά τις εισπράξεις, όμως η υπέρβαση είναι οριακή, γεγονός που σημαίνει ότι πολύ εύκολα μπορεί να ανατραπεί, με δεδομένο τον βαρύ «λογαριασμό» που έρχεται για τους φορολογούμενους και ο οποίος, όπως έχει ήδη επισημάνει η «Ν», προσεγγίζει τα 25 δισ. ευρώ.
Αύξηση της τάξης του 11,1% εμφάνισαν το επτάμηνο (Ιανουάριος - Ιούλιος) του 2016, τα έσοδα του δημοσίου από τον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ), σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποίησε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Τρύφων Αλεξιάδης.
Συγκεκριμένα, τα έσοδα από τον ΦΠΑ ανήλθαν σε 8,526 δισ. ευρώ, έναντι 7,674 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2015. Ωστόσο, τα έσοδα παρουσίασαν υστέρηση σε μηνιαίο επίπεδο, καθώς τον Ιούλιο ανήλθαν σε 1,492 δισ. ευρώ έναντι 1,552 δισ. ευρώ τον Ιούλιο του 2015.
Πληθαίνουν τα θετικά μηνύματα για τον ελληνικό τουρισμό, ο οποίος φαίνεται όχι μόνο να στέκεται όρθιος απέναντι στις αντιξοότητες που δεν ήταν και λίγες όλη τη χρονιά, με κορυφαία το προσφυγικό, αλλά ετοιμάζεται και για νέο ρεκόρ αφίξεων. Οι κρατήσεις Ιουλίου στο σύστημα Amadeus για Ελλάδα επιβεβαιώνουν την ισχυρή last minute τάση στις περισσότερες ευρωπαϊκές αγορές, πλην Γαλλίας και Βελγίου, ήταν το μήνυμα που έστειλε χθες μέσω twitter ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) Ανδρέας Ανδρεάδης.
Συρρίκνωση εμφάνισε ο δείκτης κύκλου εργασιών στον κλάδο της βιομηχανίας, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ,για τον μήνα Ιούνιο.
Συγκεκριμένα, παρουσίασε πτώση κατά 9,4% έναντι μείωσης 12,4% τον αντίστοιχο μήνα του 2015. Ο μέσος δείκτης του δωδεκαμήνου Ιουλίου 2015 – Ιουνίου 2016, κατέγραψε πτώση κατά 13% έναντι μείωσης 3,6% το αντίστοιχο διάστημα της περιόδου 2014 – 2015.
Η μείωση του κύκλου εργασιών, προκύπτει από τους εξής κλάδους: Ορυχείων - Λατομείων πτώση 17,8% Μεταποιητικών βιομηχανιών πτώση 9,3%
Αύξηση εμφάνισε τον Ιούλιο του 2016 ο αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων, καθώς διαμορφώθηκε σε 973.631 άτομα έναντι 950.025 ατόμων τον Ιούνιο του 2015. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΑΕΔ, ο αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων, αναζητούντων εργασία, αυξήθηκε κατά 2,28% σε 846.000 άτομα. Εξ αυτών το 63,31% είναι γυναίκες και το 52,08% είναι εγγεγραμμένο στο μητρώο του ΟΑΕΔ για διάστημα ίσο ή μεγαλύτερο των 12 μηνών.
Τάσεις σταδιακής άμβλυνσης της υφεσιακής διαταραχής στην ελληνική οικονομία διαπιστώνει η Alpha Bank, σύμφωνα με το εβδομαδιαίο δελτίο οικονομικών εξελίξεων. Παρότι η οικονομία εξακολουθεί να βρίσκεται σε ύφεση για τέταρτο διαδοχικό τρίμηνο, η επίπτωση του αρχικού σοκ υποχωρεί βαθμιαία αφού, σε τριμηνιαία βάση, το ΑΕΠ κατέγραψε θετικό ρυθμό μεταβολής - τον υψηλότερο από το τρίτο τρίμηνο του 2014. Παράλληλα, η ΕΛΣΤΑΤ αναθεώρησε σημαντικά προς το καλύτερο την μεταβολή του ΑΕΠ του πρώτου τριμήνου σε -0,8%, έναντι -1,4% της προηγούμενης εκτίμησης.
Μετ’ εμποδίων συνεχίζεται η διαδικασία εξεύρεσης στελεχών για τα διοικητικά συμβούλια των τραπεζών εξαιτίας του αυστηρού πλαισίου που ισχύει, αναγκάζοντας τον SSM να δώσει παράταση έως τα μέσα Οκτωβρίου προκειμένου να ανασυγκροτηθούν τα διοικητικά συμβούλια. Η ανασύνθεση των δ.σ. αλλά και η πλήρωση κρίσιμων θέσεων στον κλάδο -των προέδρων της Τράπεζας Πειραιώς και της Εθνικής, των CEO στην Πειραιώς και την Attica Bank και του διευθύνοντος συμβούλου του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας- έχουν αποσυντονίσει τον κλάδο, με υπαιτιότητα σε αυτή την περίπτωση αποκλειστικά και μόνο των θεσμών.
Αρνητικό είναι το μήνυμα που στέλνει η ελληνική αγορά των τεχνολογικών καταναλωτικών προϊόντων. Τέσσερις στους επτά τομείς της συγκεκριμένης αγοράς παρουσίασαν πτώση το δεύτερο τρίμηνο του 2016, μεταξύ των οποίων και ο κλάδος των τηλεπικοινωνιών.
Εξαίρεση αποτέλεσαν ο τομέας των μεγάλων οικιακών συσκευών που παρέμεινε θετικός αυξανόμενος κατά 2,1% -στον συγκεκριμένο κλάδο η ζήτηση για προϊόντα ψύξης αυξήθηκε 7%- καθώς και η αγορά των ηλεκτρονικών καταναλωτικών αγαθών (CE) που αυξήθηκε κατά 4,2%, με τις τηλεοράσεις, το σημαντικότερο τμήμα του τομέα, να παρουσιάζουν αύξηση κατά 8,4%.
Φόβους για νέα λουκέτα στην αγορά κατά τη φθινοπωρινή περίοδο εκφράζουν παράγοντες του ελληνικού εμπορίου. Πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχουν φθάσει πλέον στο απροχώρητο, αδυνατώντας να αντεπεξέλθουν στις μηνιαίες υποχρεώσεις τους, ενώ η βαριά φορολογία συνθλίβει κάθε προσπάθεια. Η περαιτέρω πτώση του τζίρου στο πρώτο δίμηνο του καλοκαιριού προεξοφλεί το μέλλον, ενώ η εκπτωτική περίοδος δεν φαίνεται να σώζει την κατάσταση, έως τώρα τουλάχιστον. Η τουριστική κίνηση αυτή τη φορά είχε χειρότερα ποιοτικά χαρακτηριστικά και στην Αθήνα και σε δημοφιλείς προορισμούς.
Την έναρξη του προγράμματος «be finnovative» ανακοίνωσε η Εθνική Τράπεζας της Ελλάδος (ΕΤΕ), με στόχο την ωρίμανση επιχειρηματικών ιδεών στον ευρύτερο τομέα των χρηματο-οικονομικών συναλλαγών και τον μετασχηματισμό τους σε κερδοφόρες νέες επιχειρήσεις. Το πρόγραμμα επιχειρηματικής επιτάχυνσης διοργανώνεται σε συνεργασία με την εταιρεία «Crowdpolicy» και την υποστήριξη δημόσιων - ιδιωτικών φορέων της οικονομίας, και απευθύνεται σε φοιτητές, επαγγελματίες, στελέχη επιχειρήσεων και γενικότερα οποιονδήποτε θέλει να αναπτύξει την ιδέα ή την μεθοδολογία του σε ένα βιώσιμο επιχειρηματικό μοντέλο.
Ειδήσεις από το εξωτερικό
Ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίστηκε η Ελλάδα και οι επιβληθείσες περικοπές είναι εμβληματικές της αποτυχίας του ευρώ, γράφει ο Αμερικανός νομπελίστας στο νέο του βιβλίο, όπου τεκμηριώνει την άποψή του ότι το κοινό νόμισμα απειλεί την Ευρώπη. «Τα κατασκευαστικά λάθη του, μοιάζουν αξεπέραστα. Είναι καιρός να σκεφτεί κανείς την κατάργησή του», αναφέρει ο Στίγκλιτς.
Κατά τον Αμερικανό οικονομολόγο, το ευρώ είναι εμπόδιο για την ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας. Ο ίδιος θεωρεί την κατάργηση του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος ως τη μοναδική δυνατότητα για να δοθεί ώθηση στην παραλυμένη Ευρώπη.
Με αυστηρούς όρους συνδέει τη συγκατάθεσή της στην παράταση του λεγόμενου «Ταμείου Γιούνκερ» (Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων, EFSI) η γερμανική κυβέρνηση, ζητώντας μεταξύ άλλων και εθνική χρηματοδοτική συμμετοχή ύψους τουλάχιστον 10%, σύμφωνα με έγγραφο του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών, το οποίο επικαλείται το περιοδικό «Der Spiegel». Βάσει του εγγράφου, «δεν επιτρέπεται να υπάρξει μία συνεχής χρηματοδότηση επενδυτικών σχεδίων από κοινοτικούς πόρους», ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να προσέξει περισσότερο την ποιότητα των σχεδίων τα οποία στηρίζονται.
Να πείσει τις τράπεζες του Λονδίνου να «μετακομίσουν» στη Φρανκφούρτη επιθυμεί η Γερμανία, επιχειρώντας να εκμεταλλευτεί την απόφαση της Βρετανίας να αποχωρήσει από την Ε.Ε. Ο Τόμας Σέφερ, υπουργός Οικονομικών του κρατιδίου της Έσση - όπου βρίσκεται η Φρανκφούρτη - παραδέχθηκε ότι έχει συνομιλήσει με διάφορες τράπεζες του Λονδίνου. «Εμείς υποστηρίζουμε την Έσση, επειδή το οικονομικό κέντρο της Φρανκφούρτης έχει πολλά να προσφέρει», τόνισε ο Σέφερ, αναφερόμενος στις πρόσφατες συναντήσεις που είχε.
Αύξηση εμφάνισαν στο β’ τρίμηνο του 2016, τα καθαρά κέρδη της Foot Locker, καθώς διαμορφώθηκαν σε 127 εκατ. δολάρια (0,94 δολ/μετοχή) έναντι 119 εκατ. δολαρίων το αντίστοιχο τρίμηνο του 2015. Τα έσοδα παράλληλα, ενισχύθηκαν κατά 5% στα 1,78 δισ. ευρώ.
Οι αναλυτές ανέμεναν κέρδη 0,90 δολαρίων/μετοχή και έσοδα 1,76 δισ. δολαρίων. Κατά τη διάρκεια των προηγούμενων τριών μηνών, η Foot Locker άνοιξε 23 νέα καταστήματα, έκλεισε 18 και μετεγκατέστησε άλλα 64.
Χρεώσεις στις καταθέσεις μεγάλων εταιρειών επιβάλλει από την προσεχή Δευτέρα, η Royal Bank of Scotland (RBS), σύμφωνα έγγραφο της τράπεζας, το οποίο αποκαλύπτουν οι Financial Times. Η επιβολή αρνητικών επιτοκίων στις καταθέσεις των μεγάλων πελατών συνιστά απόρροια των αρνητικών επιτοκίων μίας σειράς νομισμάτων, επισημαίνεται στο σχετικό έγγραφο. Σημειώνεται ότι λίγες εβδομάδες νωρίτερα, η Bank of England μείωσε στο 0,25% το βασικό επιτόκιο. Η Ulster Bank, θυγατρική της RBS, έχει ήδη προχωρήσει στην επιβολή αρνητικών επιτοκίων στις μεγάλες καταθέσεις.
Μείωση εμφάνισαν τα καθαρά κέρδη της Estee Lauder, καθώς στο τρίμηνο Απριλίου - Ιουνίου, διαμορφώθηκαν στα 93,5 εκατ. δολάρια (0,25 δολ/μετοχή) έναντι 153 εκατ. δολαρίων το αντίστοιχο διάστημα του 2015. Τα προσαρμοσμένα κέρδη ανά μετοχή ανήλθαν παράλληλα, σε 0,43 δολάρια έναντι των εκτιμήσεων περί κερδών 0,40 δολαρίων. Τα έσοδα τέλος, αυξήθηκαν σε 2,65 δισ. δολάρια από 2,52 δισ. δολάρια το προηγούμενο έτος. Οι αναλυτές ανέμεναν έσοδα 2,66 δισ. δολαρίων.
Μείωση εμφάνισε τον Ιούλιο του 2016, το πλεόνασμα στον προϋπολογισμό της Βρετανίας, καθώς διαμορφώθηκε στα 977 εκατ. στερλίνες έναντι 1,2 δισ. στερλινών τον Ιούλιο του 2015. Τα έσοδα από την εταιρική φορολογία ήταν υψηλότερα έναντι του 2015, ενώ αντίθετα, τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος σημείωσαν οριακή κάμψη. Παρότι τα στοιχεία αφορούν τον πρώτο μήνα μετά το δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου, οι αναλυτές εκτιμούν ότι ο αντίκτυπος της απόφασης για Brexit θα καταγραφεί σε μεσοπρόθεσμο και όχι βραχυπρόθεσμο επίπεδο.
