Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Τώρα αρχίζουν τα δύσκολα για την εκτέλεση του φετινού κρατικού προϋπολογισμού. Μέσα στο δεύτερο εξάμηνο τα φορολογικά έσοδα θα πρέπει να ξεπεράσουν τα 26 δισ. ευρώ προκειμένου ο προϋπολογισμός να εκτελεστεί ομαλά στο σκέλος των εσόδων.
Το ποσό αυτό είναι κατά τουλάχιστον 7 δισ. ευρώ μεγαλύτερο σε σχέση με αυτό που συγκεντρώθηκε στο α’ εξάμηνο του έτους -τα στοιχεία για τα έσοδα Ιουνίου δεν έχουν ανακοινωθεί ακόμη από το υπουργείο Οικονομικών-, κάτι που σημαίνει ότι για να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι, οι φορολογούμενοι θα πρέπει να πληρώσουν αισθητά περισσότερα σε σχέση με το α’ εξάμηνο του έτους.
Ειδικά ο Ιούλιος θα είναι μήνας-«φωτιά» καθώς έχει προϋπολογιστεί να εισπραχθούν αποκλειστικά από φόρους τουλάχιστον 5,4 δισ. ευρώ, ποσό μεγαλύτερο από αυτό που αντιστοιχεί σε κάθε άλλο μήνα της φετινής χρονιάς.
Ο Ιούλιος θεωρείται εξαιρετικά κρίσιμος μήνας για τα έσοδα για αρκετούς λόγους:
1. Θα φανούν τα πρώτα δείγματα από την εισπραξιμότητα των πρώτων μέτρων που επιβλήθηκαν προκειμένου να ολοκληρωθεί η πρώτη αξιολόγηση. Κρισιμότερα -εισπρακτικά- από αυτά τα μέτρα είναι η αύξηση του ΦΠΑ αλλά και η κατάργηση του ειδικού καθεστώτος του φόρου προστιθέμενης αξίας σε ακόμη περισσότερα νησιά του Αιγαίου.
Οι περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ με τους αυξημένους συντελεστές -τόσο από τα νομικά πρόσωπα που τηρούν διπλογραφικά βιβλία όσο και από τους μικρομεσαίους επιτηδευματίες που υποβάλλουν δηλώσεις ανά τρίμηνο- θα κατατεθούν μέχρι το τέλος του μήνα, οπότε θα υπάρξουν οι πρώτες ενδείξεις για το αν οι αυξημένοι συντελεστές φέρνουν και περισσότερα έσοδα στα δημόσια ταμεία.
2. Θα δοκιμαστεί η διάθεση των φορολογουμένων να πληρώσουν εγκαίρως την 1η δόση του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων ύψους άνω του ενός δισ. ευρώ. Από τη διαδικασία εκκαθάρισης των φετινών φορολογικών δηλώσεων δεν φαίνεται να προκύπτει κάποια «ευχάριστη έκπληξη» για το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους όσον αφορά τα προσδοκώμενα φορολογικά έσοδα.
Μέχρι και χθες, τα χρεωστικά εκκαθαριστικά είχαν φτάσει στα 2,093 εκατομμύρια, με το ύψος του βεβαιωμένου φόρου να διαμορφώνεται στα 3,054 δισ. ευρώ. Έχουν προκύψει επίσης 957 χιλιάδες πιστωτικές εκκαθαρίσεις που γεννούν για το Δημόσιο την υποχρέωση επιστροφών φόρου ύψους 280 εκατ. ευρώ.
Πέρυσι, με την ολοκλήρωση της διαδικασίας οι χρεωστικές δηλώσεις είχαν φτάσει στα 2.464.613 και το συνολικό ποσό φόρου περίπου στα 3,2 δισ. ευρώ.
Ουσιαστικά, ο φόρος που θα πρέπει να καταβληθεί μέσω των εκκαθαριστικών αναμένεται να κινηθεί για τα φυσικά πρόσωπα περίπου στα ίδια επίπεδα με πέρυσι, παρά το γεγονός ότι τα φετινά εκκαθαριστικά ενσωματώνουν νέα εισπρακτικά μέτρα (σ.σ.: αύξηση εισφοράς αλληλεγγύης για έχοντες ατομικό εισόδημα άνω των 30.000 ευρώ, αύξηση προκαταβολής φόρου για επαγγελματίες κ.λπ.).
Η φετινή κατάσταση
Δύο βασικά στοιχεία διαφοροποιούν τη φετινή διαδικασία πληρωμής του φόρου εισοδήματος συγκριτικά με πέρυσι. Τον περασμένο Ιούλιο, η επιβολή των capital controls ήταν πολύ «νωπή» και ο φόβος για κούρεμα καταθέσεων διάχυτος. Αυτό έσπρωξε χιλιάδες φορολογούμενους στο να εξοφλήσουν τις υποχρεώσεις τους και μάλιστα εφάπαξ.
Φέτος, η αβεβαιότητα σχετικά με το μέλλον των καταθέσεων είναι πολύ μικρότερη και επιπρόσθετα δεν υπάρχει ούτε η έκπτωση για την εφάπαξ αποπληρωμή του φόρου. Από την άλλη, υπάρχει η πίεση για άμεση αποπληρωμή (εντός 15 ημερών) των τρεχουσών φορολογικών υποχρεώσεων προκειμένου να μη χαθούν οι ρυθμίσεις των 100 δόσεων.
Το πώς θα επιδράσουν όλα αυτά τα στοιχεία στην είσπραξη του φόρου θα φανεί μέχρι το τέλος του μήνα, οπότε θα πρέπει να καταβληθεί τουλάχιστον 1,1 δισ. ευρώ.
Για να επιτύχει τον δημοσιονομικό στόχο στο σκέλος των εσόδων, η κυβέρνηση επέβαλε πρόσθετα φορολογικά μέτρα ύψους τουλάχιστον 600 εκατ. ευρώ.
Από τα μέτρα στη φορολογία εισοδήματος (νέες κλίμακες, μείωση αφορολογήτου κ.λπ.) προσβλέπει σε έσοδα 200 εκατ. ευρώ μέσα στο β’ εξάμηνο του 2016, από τον ΦΠΑ, τα πρόσθετα έσοδα μέσα στη χρονιά εκτιμώνται σε 300 εκατ. ευρώ, ενώ επιπλέον 100 εκατ. ευρώ αναμένονται από τα υπόλοιπα μέτρα (ειδικός φόρος σε τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες κ.λπ.).
Το τελευταίο τρίμηνο
Εκτός από τον Ιούλιο, κρίσιμοι μήνες θα είναι ο Σεπτέμβριος, ο Νοέμβριος και ο Δεκέμβριος. Στους συγκεκριμένους μήνες οι φορολογούμενοι θα κληθούν να καταβάλουν δύο ή και τρεις φόρους μαζεμένους.
Ο Σεπτέμβριος, για παράδειγμα, έχει ΕΝΦΙΑ και φόρο εισοδήματος, ο Νοέμβριος έχει ΕΝΦΙΑ, φόρο εισοδήματος και δεύτερη δόση ΦΠΑ 3ου τριμήνου, ενώ ο Δεκέμβριος θα έχει ΕΝΦΙΑ και τέλη κυκλοφορίας. Για τον Σεπτέμβριο, τα φορολογικά έσοδα θα πρέπει να φτάσουν στα 4,3 δισ., για τον Νοέμβριο στα 4,1 δισ. και για τον Δεκέμβριο στα 4,6 δισ.
Οι μηνιαίοι στόχοι έχουν τεθεί από πέρυσι και πλέον δεν είναι «επίκαιροι» καθώς τον περασμένο Νοέμβριο που ψηφιζόταν ο φετινός προϋπολογισμός υπήρχε η αίσθηση ότι βασικοί φόροι όπως ο φόρος εισοδήματος και ο ΕΝΦΙΑ θα εισπράττονταν νωρίτερα.
Στην Αθήνα o Μοσκοβισί
Για δεύτερη φορά μέσα σε λίγους μήνες, ο επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων Πιερ Μοσκοβισί θα βρεθεί στην Αθήνα τη Δευτέρα.
Θα συναντηθεί με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και θα παρακαθήσει σε γεύμα εργασίας στο οποίο θα συμμετέχουν οι υπουργοί Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού Γιώργος Σταθάκης, Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος, Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος και ο αναπληρωτής υπ. Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης.
Το απόγευμα, ο Γάλλος επίτροπος θα μιλήσει στη Βουλή και στην Ολομέλεια των κοινοβουλευτικών Επιτροπών Οικονομικών Υποθέσεων, Παραγωγής και Εμπορίου και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων.
