Του Κώστα Ιωαννίδη
Συνέχεια στις πιέσεις αναμένεται και σήμερα, βάσει της εικόνας των futures των δεικτών των μεγάλων ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων. Η απόφαση των Βρετανών αν και κοινότυπα περιγράφεται με την έκφραση είσοδος της οικονομίας και όχι μόνο σε αχαρτογράφητα ύδατα, επέφερε αυτόματη αλλαγή στην επενδυτική ψυχολογία. Η υπόθεση της εξόδου από την ΕΕ περιπλέκεται και αναγκάζει σε τακτική παρακολούθηση της ροής των ειδήσεων με σίγουρη αύξησης της μεταβλητότητας.
Η συσχέτιση του ΧΑ με τις διεθνείς αγορές, θα παραμείνει ισχυρή και οι εγχώριες αποτιμήσεις θα αντιμετωπίσουν τον ανταγωνισμό από το που θα φθάσουν οι αποτιμήσεις των αντίστοιχων τομέων, όπως ο Τραπεζικός στα χρηματιστήρια του ευρώ.
γράφει ο Κώστας Ιωαννίδης
Ορισμένοι εγχώριοι παράγοντες εκτιμούν ότι η περιοχή κάτω από τις 500 μονάδες θα μπορούσε να θεωρηθεί ως "ζώνη φθήνιας" για τις κυριότερες Ελληνικές μετοχές. Εκεί για αυτούς υπάρχει μια ζώνη που έχει δοκιμαστεί με επιτυχία στο παρελθόν και το σημαντικότερο, μεσοπρόθεσμα είχε προσφέρει σημαντικές αποδόσεις στους έχοντες υπομονή.
Τα περισσότερα εργαλεία της τεχνικής ανάλυσης δείχνουν πως η τάση είναι προς την κάθοδο με τους Κινητούς Μέσους Όρους να έχουν διαπεραστεί πτωτικά. Οι επενδυτές που κατέχουν μετοχές αντιλαμβάνονται ότι υπάρχουν παράγοντες της αγοράς που βλέπουν με καλό μάτι τη ζώνη των χαμηλών του Φεβρουαρίου. Η ανάκαμψη των τιμών συνδέεται αποκλειστικά με την τάση των κυριότερων ξένων χρηματιστηρίων. Σε αυτά μετά την αναγνώριση της αυθεντικότητας του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος της περασμένης Πέμπτης, αυθεντική θεωρείται και η αντίδραση των αγοραίων δυνάμεων.
Μπορούμε να βγάλουμε χρήσιμα συμπεράσματα, παρακολουθώντας τις εξελίξεις στα επιμέρους τμήματα της παγκόσμιας επενδυτικής βιομηχανίας, μετά το Brexit. Το πρώτο και σημαντικότερο ήταν πως οι θεσμικοί, κατευθυνόμενοι από τους αναλυτές που υπολόγισαν αστραπιαία τις επιβαρύνσεις των οικονομιών και των επιχειρήσεων στην Ευρώπη, εκτίμησαν πως θα πληγούν περισσότερο οι εταιρίες και οι οικονομίες της Ευρωζώνης και όχι της Βρετανίας.
Βέβαια είναι η πρώτη αντίδραση και μετά από τη λεγόμενη flash εκτίμηση. Δεν είναι τυχαίο ότι τα ποσοστά απωλειών του FTSE100 ήταν πολύ μικρότερα από αυτά που εμφάνισαν DAX και CΑC στην Φρανκφούρτη και το Παρίσι. Επίσης, η αντίδραση από τα χαμηλά ημέρας στο Λονδίνο, ήταν πολύ ισχυρότερη από αυτή που εμφάνισαν τελικά τα χρηματιστήρια της Ευρωζώνης. Σήμερα οι συναλλαγές στις ασιατικές αγορές αποτύπωσαν τον αγώνα των επενδυτών να δουν ψυχραιμότερα τα πράγματα και αρχίζουν να ακούγονται φωνές για μικρότερο αντίκτυπο στις οικονομίες της Ασίας. Ο ΝΙΚΚΕΙ ενισχύεται πάνω από +2% αλλά και τα χρηματιστήρια στην ηπειρωτική Κίνα ανεβαίνουν +1,2% όπως και της Αυστραλίας. Απώλειες για την αγορά μετοχών της Κορέας και του Χονγκ Κονγκ.
Αν αναλογιστούμε όσα συνέβησαν στο ταμπλό της Αθήνας, θα καταλάβουμε ότι οι ξένοι θεσμικοί, με «κάθε μέσο», προσπάθησαν να αποσύρουν κεφάλαια. Μειώνοντας δραστικά τις θέσεις τους στις μετοχές των τραπεζών που είναι ούτως ή άλλως οι πρεσβευτές της αγοράς μας. Οι μηχανισμοί που υπάρχουν για την διεξαγωγή των συναλλαγών «προστάτευσαν» από ένα άνοιγμα που θα αντιστοιχούσε σε ένα πτωτικό χάσμα σαν το ανοικτό στόμα ενός αλιγάτορα. Ωστόσο, σε τέσσερα λεπτά μετά την έναρξη, οι απώλειες του 25άρη ξεπερνούσαν το -18% και το κλείσιμο του άφησε πτώση μεγαλύτερη του -15,5%. Συνεπώς, όχι μόνο εμφάνισε μια από τις μεγαλύτερες πτωτικές μεταβολές στην ιστορία του, αλλά οι ισχυροί της αγοράς δεν θέλησαν να μαζέψουν έστω και στο τέλος την υπερβάλλουσα προσφορά, παρά το ότι προσπάθησαν ορισμένοι εξ αυτών.
Η επίδραση της δυναμικής της περασμένης βδομάδας
ΗΠΑ ΕΥΡΩΠΗ ΚΟΣΜΟΣ
Αυτόματο risk off αντί του αρχικού risk on λόγω Brexit
Σφαγή των τιμών πολλών και διαφορετικών αξιών της παγκόσμιας επενδυτικής βιομηχανίας, με παράλληλη εκτίναξη της αξίας όσων θεωρούνται ασφαλή επενδυτικά λιμάνια ξεκίνησε, από την ώρα που τα μεγάλα δίκτυα διακίνησαν την πληροφορία πως το Brexit κυριάρχησε. Η στερλίνα εμφάνισε την μεγαλύτερη βουτιά στην ιστορία της και όσα χρηματιστήρια ήταν σε λειτουργία βομβαρδίστηκαν, εμφανίζοντας τεράστιες ημερήσιες πτώσεις. Το νόμισμα της Βρετανίας έχασε περίπου 17 σεντς του δολαρίου, φθάνοντας στα χαμηλότερα επίπεδά του από το 1985. Το ευρώ με τη σειρά του υποχώρησε 3,4% αγοράζοντας 1,0997 δολάρια γιατί οι επενδυτές θεώρησαν, όχι άδικα σύμφωνα με τον επί 19 χρόνια ηγέτη της Fed Άλαν Γκρίνσπαν, ότι απειλείται το μέλλον του!
Οι χρηματοπιστωτικές αγορές έχουν βασανιστεί εδώ και αρκετές εβδομάδες από τις ανησυχίες σχετικά με το Brexit, ή για το τι θα σήμαινε για τη σταθερότητα της Ευρώπης μια έξοδος της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Θα υπάρξουν μεγάλες δευτερογενείς επιπτώσεις σε όλες τις οικονομίες παγκόσμια. Οι επενδυτές στις ΗΠΑ είναι βέβαιο πως θα θεωρήσουν απίθανο η Fed να συνεχίσει με αύξηση επιτοκίων τον Ιούλιο. Αλλά ακόμα δεν έχουν ξεκινήσει οι λεπτομερείς αναλύσεις της κατάστασης, που θα την ορίζαμε ως πορεία σε αχαρτογράφητα ύδατα για όλες τις οικονομίες παγκόσμια.
Πολλοί οι κίνδυνοι
Υπάρχει μια διαχρονικά σεβαστή αρχή στη βιομηχανία των επενδύσεων που θέλει: Όσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα ανταμοιβής, τόσο μεγαλύτεροι να είναι οι κίνδυνοι. Για τους επενδυτές που αναζητούν αποδόσεις, οι κίνδυνοι αυτές τις μέρες είναι πολλοί. Αν πιάσουμε τους προφανείς θα αναφέραμε ως ισχυρότερους το Brexit, τα αρνητικά επιτόκια, και μια αύξηση της ισχύος του δολαρίου ΗΠΑ τόσο ώστε να επηρεάσει αρνητικά την ανάπτυξη των ΗΠΑ. Ψηλαφώντας τους λιγότερο προφανείς παράγοντες κινδύνων για τις επενδύσεις, θα βλέπαμε την απουσία κατοχυρωμένου επιτοκίου για τοποθετήσεις κεφαλαίων σε αξίες μηδενικού ρίσκου, τον πληθωρισμό, που δεν λέει να ξεκολλήσει από τα πολύ χαμηλά του επίπεδα στις αναπτυγμένες οικονομίες, και τις ενδεχόμενες διαταραχές των τιμών του πετρελαίου.
Η φετινή χρονιά από το ξεκίνημά της έδειξε πως θα ήταν διαφορετική από την προηγουμένη και όλες όσες μεσολάβησαν από το 2009 ως το 2015. Από τον Ιανουάριο ως και το πρώτο δεκαήμερο του Φεβρουαρίου οι αναταράξεις στις αγορές προκλήθηκαν από τη βουτιά στην τιμή του πετρελαίου και τις ανησυχίες για τους ρυθμούς της παγκόσμιας ανάπτυξης, την εποχή που η Fed έδειχνε πως θα εφάρμοζε πολιτικές επιστροφής στην νομισματική κανονικότητα, με αύξηση των επιτοκίων της για πρώτη φορά το Δεκέμβριο του 2015. Ως τότε, σε ανάλογες περιπτώσεις, οι μεγάλες Κεντρικές Τράπεζες με παρεμβάσεις τους ηρεμούσαν τις αγορές και αυτές με τη σειρά τους αντιδρούσαν ανοδικά με ράλι ανακούφισης. Αυτό λοιπόν που έγινε τότε από την πλευρά τους ήταν επιπλέον μέτρα χαλάρωσης (ΕΚΤ, Κέντρική Τράπεζα της Κίνας, Τράπεζα της Ιαπωνίας) ή αναβολή της επιβολής πολιτικών σύσφιξης (Fed Τράπεζα της Αγγλίας). Κανένας λοιπόν στην παγκόσμια αγορά δεν αμφιβάλλει πως μετά την διαταραχή που προκλήθηκε από το Brexit αναμένεται να εκδηλωθεί αντίδραση των Κεντρικών Τραπεζών, διοχετεύοντας περισσότερη ρευστότητα στο σύστημα.
Όμως είναι διάχυτη η εντύπωση στους περισσότερους αναλυτές ότι οι Κεντρικές Τράπεζες δεν έχουν πια την ίδια ισχύ παρέμβασης ούτε τα κατάλληλα «πυρομαχικά» για να πολεμήσουν τις ανησυχίες των επενδυτών, γιατί η εμπιστοσύνη προς αυτές μειώθηκε. Το γιατί θα εξηγήσουμε άλλη μια φορά αργότερα. Αυτό που μετράει τώρα είναι πως η απόφαση των Βρετανών έφερε ξανά την μεταβλητότητα και τις ακραίες διακυμάνσεις. Γιατί με αυτή η παγκόσμια οικονομία θα αναδιαταχθεί. Η Μ. Βρετανία αποτελεί την δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης. Είναι η πέμπτη σε μέγεθος στον κόσμο με ΑΕΠ 3 τρισεκατομμύρια δολάρια, χαρακτηριστικά και μεγέθη καθόλου αμελητέα. Εκτός όμως όλων αυτών και πολλών άλλων στο οικονομικό πεδίο αυτή η απόφαση οδηγεί σε αλλαγή της πολιτικής ατζέντας στην Ευρώπη συνολικά, με την ενδυνάμωση των «ευρωσκεπτικιστών», εκτός των δευτερογενών αντιδράσεων στην ίδια τη Βρετανία.
Risk On - Risk Off
Η στήλη θεωρεί, πως δεν αξίζει να τοποθετούνται οι ιδιώτες επενδυτές σε μέρες τόσο υψηλής μεταβλητότητας. Γιατί το ίδιο δάχτυλο πατάει το κουμπί του Risk On - Risk Off και άρα, μόλις αφήσει το On πατιέται αμέσως το Off και τότε οι μικροί απαντούν με μεταχρονολογημένες ζημιογόνες αντιδράσεις. Άλλωστε η στήλη έχει παρουσιάσει αρκετές φορές τη θέση ότι η καλύτερη προστασία των κεφαλαίων αυτή την εποχή προσφέρεται από τη διατήρηση ρευστών σε μεγαλύτερο από το σύνηθες ποσοστό. Θυμίζουμε ότι την εβδομάδα που πέρασε οι αγορές μετοχών είχαν εμφανίσει αλυσίδα ανοδικών κλεισιμάτων και χρειάστηκε μόνο η βουτιά της Παρασκευής, για να αλλάξει η εικόνα ριζικά.
Για την εβδομάδα, ο S&P500 κλείνοντας στις 2037,41 μονάδες είχε επίδοση -1,63% και στο 2016 πέρασε σε απώλειες -0,32%. Ο Dow υποχώρησε -1,55% στις 17.400,75 μονάδες και στο έτος χάνει -0,14%. Ο S&P400 υποχώρησε -1,51% με επίδοση φέτος +4,2219%, και ο Russell 2000, της μικρής κεφαλαιοποίησης, με μεταβολή -1,50%, αποδίδει στο έτος -0,74%. Ο δε Nasdaq, με πτώση -2,03%, διεύρυνε τις απώλειες για το 2016 στο -14,41%. Ο χρυσός ενισχύθηκε κατά +1,88%, με κλείσιμο στα 1319,10 δολάρια η ουγκιά. Το πετρέλαιο Crude των ΗΠΑ υποχώρησε στη βδομάδα, κλείνοντας στα 47,57 δολάρια το βαρέλι, με απώλειες -2,04% και επίδοση στο έτος +28,32%.
Ο Nikkei, υποχώρησε -4,15% και στο έτος χάνει -21,44%. Ο γερμανικός δείκτης DAX έχασε -0,77%, με απόδοση -11,04% το 2016 και ο CAC μειώθηκε κατά -2,08% με ετήσια μεταβολή -11,44%. Ο δείκτης IBEX της Ισπανίας βούτηξε -6,87%. Στο έτος χάνει -18,40%. Ο δείκτης FTSE MIB στην Ιταλία έχασε -7,09% και στο 2016 υποχωρεί -26,59%. Ο Bovespa της Βραζιλίας εμφάνισε άνοδο +1,15%, και στο έτος ενισχύεται +15,58%, ενώ ο Bolsa του Μεξικού έχασε -0,93%, με επίδοση στο 2016 +4,44%. Ο δείκτης Kospi στη Νότια Κορέα είχε μεταβολή +1,60%, και επίδοση για το 2016 +2,87%. Ο δείκτης Sensex για τις μετοχές στην Ινδία υποχώρησε -0,86%, και στο 2016 αποδίδει +0,91%. Στο χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ ο Hang Seng κέρδισε +0,44% και στο 2016 χάνει -7,55%. Μικρή πτώση -1,07% εμφάνισε ο δείκτης του χρηματιστηρίου της Σαγκάης SSE Comp. Ind., με ετήσια επίδοση -19,32%.
Ποιο είναι το σωστό ή το λάθος
Χωρίς το σοκ του Brexit ήταν ήδη δύσκολο να μετρηθεί κατά πόσον οι αγορές μετοχών είναι υπερτιμημένες ή όχι, από την απουσία ενός επιτοκίου για τις τοποθετήσεις χωρίς κίνδυνο. Η πρόκληση που έχουμε πλέον στις αγορές μετοχών τώρα είναι πώς θα αποφασίσει ο κάθε διαχειριστής αν είναι υπερτιμημένες ή όχι.
Ποιο θα είναι το εργαλείο που θα χρησιμοποιηθεί; Οι λόγοι, τιμής / κέρδη, ή ο λόγος τιμής προς λογιστική αξία, όλα εκείνα τα συστήματα επιμέτρησης που μας μεγάλωσαν και αγαπήθηκαν από τις δεκαετίες του '80 του '90 και ακόμη στην διάρκεια ως το μέσον της πρώτης δεκαετίας του 21ου αιώνα, θεωρούνται παραμορφωμένα στην πραγματικότητα.
Γιατί οι αποδόσεις των ομολόγων με τις πολλαπλές παρεμβάσεις των κεντρικών Τραπεζών έχουν παραμορφωθεί, έτσι ώστε και η αξία που έχουν τα χρήματα παραμορφώθηκε σε πρωτοφανή βαθμό και για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Είναι πραγματικά δύσκολο σε αυτό το περιβάλλον να αποφασίσουν οι αγοραίοι ποια είναι η σωστή αναλογία τιμής / κέρδη, ή τιμής προς ταμειακές ροές. Αυτό οδηγεί σε λειτουργία των διαχειριστών κάτω από μια άγνωστης ποιότητας υπόθεση ότι οι αγορές έχουν δίκιο σήμερα και αυτό αλλάζει μόνο ανάλογα με την μεταβολή των επιμέρους περιστάσεων.
Σαν να φαίνεται πιθανή η δικαίωση της ανάλυσης της Goldman Sachs που μείωσε για το 2016 τις εκτιμήσεις της για τη ζήτηση των μετοχών των ΗΠΑ σχεδόν κατά το ήμισυ στην αρχή της εβδομάδας, επικαλούμενη μια ασθενέστερη διάθεση για αγορές μετοχών μεταξύ των μικροεπενδυτών, καθώς η αγορά πασχίζει να απελευθερωθεί ανεπιτυχώς από την διαπραγμάτευση σε ένα φάσμα τιμών για περισσότερο από ένα χρόνο εν μέσω της παγκόσμιας αβεβαιότητας.
Στην πραγματικότητα, έχουμε αύξηση της αβεβαιότητας και από τη Fed αναφορικά με τη χάραξη πολιτικής αφού με τις δικές της προβλέψεις η κεντρική τράπεζα στέλνει αντιφατικά μηνύματα. Επανειλημμένα προκάλεσαν αρκετά μέλη της ραγδαία αύξηση των προσδοκιών αύξηση των επιτοκίων μόνο και μόνο για να τις μετριάσει αργότερα.
Είναι κατάσταση που μπορεί να απαιτήσει από την επικεφαλής της Janet Yellen να αποτυπώσει τις δικές της απόψεις πιο δυναμικά.
ΧΑ
Μπορεί μια εβδομάδα τεσσάρων συνόδων να μην μοιάζει ικανή περίοδος για να ανατρέψει τη δυναμική που έχτισαν οι προηγούμενες ογδόντα πέντε συνεδριάσεις, αλλά την Παρασκευή 24 Ιουνίου, ο πρώτος αντίχτυπός του Bexit κατάφερε να σπείρει τρόμο. Καθώς στην αγορά της Αθήνας από τις 11 Φεβρουαρίου και μετά, οι τιμές των βασικών δεικτών είχαν εισέλθει σε ανοδικό κανάλι σταθερής κλίσης και χωρίς διάθεση εκτροχιασμού. Αυτό κράτησε ως τη σύνοδο της Πέμπτης 9 Ιουνίου, που ήταν η πρώτη μέρα συντονισμένης καθόδου των μετοχικών αξιών σε παγκόσμια κλίμακα. Λόγω της πιθανότητας, στο δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου στη Βρετανία για την παραμονή ή την έξοδο από την ΕΕ, να κυριαρχήσει το Brexit.
Από τότε η βίαιη καθοδική πορεία των τιμών των μετοχικών αξιών σε παγκόσμια κλίμακα με ταυτόχρονη αναζήτηση ασφαλών λιμένων για τα κεφάλαια σε ομόλογα ΗΠΑ Γερμανίας και Ιαπωνίας έφερε σε δύσκολη θέση τις τραπεζικές μετοχές του ΧΑ. Αυτές παρέσυραν χαμηλότερα όλους τους κλάδους στο Αθηναϊκό ταμπλό και ανάγκασαν τους βασικούς δείκτες σε έξοδο από το μεσοπρόθεσμο ανοδικό κανάλι. Το ΧΑ όπως και τα υπόλοιπα χρηματιστήρια του ευρώ, έπεφταν από τις 9 Ιουνίου ως τις 16 και αμέσως μετά, φάνηκε ότι οι Βρετανοί πολίτες δεν θα επέλεγαν την έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Από την Παρασκευή 17 Ιουνίου ως και τις 23, μέρα διεξαγωγής του δημοψηφίσματος, οι επενδυτές έδειξαν να πιστεύουν ότι θα υπερίσχυε το Bremain και για αυτό είχαν αρχίσει να διορθώνουν ανοδικά οι χρηματιστηριακοί δείκτες σε όλο τον κόσμο.
Η αγορά μας δεν ξέφυγε σε αυτή την περίοδο από τον παγκόσμιο προβληματισμό και δεν τέθηκαν τα θέματα των εσωτερικών εξελίξεων πάνω από την διαπλανητική ανησυχία. Απλά στις Τράπεζες, όπου και ασκήθηκαν οι κεντρικές πιέσεις τις μέρες τις καθόδου, εμφανίστηκε και το ισχυρότερο αγοραστικό ενδιαφέρον από την Παρασκευή 17/6 ως και την Πέμπτη 23/6. Μόνο που τη Δευτέρα στην Αθήνα είχαμε αργία. Έτσι από την Τρίτη ξεκίνησε η αλυσίδα των ανοδικών συνεδριάσεων, που αν υπολογίσουμε και την άνοδο της 17ης Ιουνίου, πήρε τον ΓΔ από τις 556,48 μονάδες και τον έφερε ως τις 617,69 την Πέμπτη. Ο δε 25άρης, στις 23/6 σταμάτησε στις 1715,66 με άνοδο +1,55% από +1,35% την Τετάρτη αφού την Τρίτη ανέβηκε +4,72% από +7,40% την Παρασκευή 17/6. Για τις μεταβολές αυτές στο τιμόνι της ανόδου κάθισαν οι Τράπεζες με άνοδο +5,62% στις 23/6 από +1,75% στις 22/6 από +8,64% στις 21/6 ενώ την Παρασκευή 17/6 κέρδισαν +16,86%. Ο μέσος τζίρος των συνεδριάσεων της ανοδικής αλυσίδας ήταν 88,50 εκατ. ευρώ και ήταν οι μέρες τις προσδοκίας για την υπερίσχυση του Bremain.
Οι αγορές από το πρωί της Παρασκευής 24/6 εμφάνισαν εικόνα ματωμένου πεδίου συναλλαγών, που την προκάλεσαν τα ποδοβολητά των διαχειριστών που έτρεχαν να ξεφορτώσουν τις θέσεις τους σε μετοχικές αξίες κάθε είδους, με επίκεντρο των πιέσεων τις μετοχές του χρηματοπιστωτικού τομέα. Στο ξεκίνημα των χρηματιστηρίων στην Ευρώπη οι μετοχές των μεγάλων τραπεζών εμφάνιζαν πτώση πάνω από 20% και συνεπώς στο ΧΑ οι τράπεζες του 25άρη «δικαιολογημένα» εμφάνισαν απώλειες -30%. Ο ΓΔ οδηγήθηκε χαμηλότερα κατά -13,42% και έφθασε στις 534,78 από 617,69 μονάδες ο 25άρης έκλεισε στις 1443,74 από 1715,66 με τζίρο που διαμορφώθηκε στα 161,636 εκατ. ευρώ. Τα πακέτα είχαν αξία 9,045 πολύ κοντά στο μέσο όρο της εβδομάδας που ήταν 8,66 εκατ. ευρώ. Ο μόνος κλάδος με κέρδη ήταν των Μέσων Ενημέρωσης +1,12%. Με τις μεγαλύτερες απώλειες εμφανίστηκαν οι εταιρίες Τραπεζών -29,68%, Χρ/μικών Υπηρεσιών -17,73%, Εμπορίου -13,84%, Πρώτων Υλών -11,50%, Κοινής Ωφέλειας -10,89%, Ταξίδια Αναψυχή -9,85%, ο FTSEM -9,75%, Βιομηχανικών Προϊόντων -9,42%, Κατασκευές Υλικά -8,77%, Προσωπικά Οικιακά Είδη -8,26%, Τηλεπικοινωνιών -8,16%.
Όταν μια συνεδρίαση είναι ικανή να αναδείξει τον Ιούνιο, μέσα σε τέσσερα λεπτά, ως το χειρότερο μήνα του δύσκολου ούτως ή άλλως 2016, είναι πιθανό να θέσει εκτός του μεσοπρόθεσμου ανοδικού καναλιού τους δείκτες. Γιατί στο άνοιγμα του ΧΑ ο 25άρης ήταν στο 0,00% (μέγιστο μέρας) και σε τέσσερα λεπτά χτύπησε το ελάχιστό του, που αντιστοιχούσε σε απώλειες -18,22%. Η σύνοδος ήταν η πρώτη μετά από ένα συγκλονιστικό γεγονός, το μέγεθος του οποίου οι πολιτικοί αναλυτές, οι κοινωνίες και οι αγορές, θα το αντιληφθούν σταδιακά. Η στήλη αναγνωρίζει τη βαρύτητα της πτώσης κατά -9,21% του 25άρη παρά το -15,85% στο κλείσιμο της Παρασκευής. Είναι ο δείκτης που η πορεία του διαμορφώνεται από τους ξένους θεσμικούς και αυτή η σύνοδος εκτίναξε τις απώλειες για το μήνα στο -19,60% όταν στο έτος χάνει -21,25%. Ανάλογα βαρύ ήταν το χτύπημα του ΓΔ, που έχασε στη βδομάδα -8,83% και στο μήνα -17,34%, και αυτές οι απώλειες τον ανάγκασαν να υποχωρεί από τις 31/12/2015 -15,30%. Για αυτό θα αναφερθούμε στις επιμέρους μετοχές με βάση τα όποια αμυντικά χαρακτηριστικά εμφάνισαν αυτή την άγρια στο τέλος της εβδομάδα.
Τα 23 από τα 25 blue chip έκαναν το χαμηλό εβδομάδας και χαμηλό τριάντα τελευταίων ημερών και τα 11, όπως και οι ΓΔ και FTSE25, αυτό όρισαν και χαμηλό τριών τελευταίων μηνών. Οι δείκτες από το κατώτερο αντέδρασαν κατά +2,5% ως +3%. Οι μετοχές με αντίδραση από το ελάχιστο εβδομάδας πάνω από το +5,5% εμφάνισαν καλύτερα αμυντικά ανακλαστικά και αλφαβητικά είναι οι ΒΙΟ με αντίδραση από το min (+5,61%), ΓΕΚΤΕΡΝΑ (+9,88%), ΓΡΙΒ (+6,06%), ΕΛΠΕ (+9,27%), ΕΥΔΑΠ (+10,96%), ΛΑΜΔΑ (+8,18%), ΜΠΕΛΑ (+7%), ΜΥΤΙΛ (+6,31%), ΟΤΕ (+7,83%), ΤΕΝΕΡΓ (+7,62%).
Τεχνική ανάλυση
Τεχνικά οι ελπίδες για άνοδο είναι περιορισμένες
Ο Πέτρος Στεριώτης της Nuntius ΑΧΕΠΕΥ
«Σε τέτοιες ακραίες συνθήκες, η τεχνική ανάλυση, ειδικά για μια Αγορά όπως το Χ.Α., παίζει δευτερεύοντα ρόλο, καθώς στο επίκεντρο περνά η βραχυπρόθεσμη κερδοσκοπική ψυχολογία και η ροή έκτακτων ειδήσεων. Στοίχημα για τους αγοραστές ήταν να μη χαθεί τουλάχιστον το επίπεδο των 536 μονάδων στο εβδομαδιαίο κλείσιμο του Γενικού Δείκτη, ενώ επόμενη στήριξη υπάρχει στις 520 μονάδες».
Ο Μάνος Χατζηδάκης της Beta Sec
«Η περιοχή κάτω από τις 500 μονάδες θα μπορούσε να θεωρηθεί ως η "ζώνη φθήνιας" για τις κυριότερες Ελληνικές μετοχές, ένα πεδίο τιμών που έχει δοκιμαστεί με επιτυχία στο παρελθόν και μεσοπρόθεσμα είχε πληρώσει σημαντικές αποδόσεις στους έχοντες υπομονή.
Σε τεχνικό επίπεδο η προσπάθεια ανοδικής επιστροφής είχε "άδοξο" τέλος, μετά το συντριπτική πτώση της Παρασκευής. Στην πραγματικότητα ο μηχανισμός ελέγχου μεταβλητότητας "καλλώπισε" το πτωτικό κενό με το οποίο ξεκίνησε η ημέρα (-15,5%), ενώ η απόσταση σε μονάδες από το κλείσιμο των τιμών της Παρασκευής έως το χαμηλό της ημέρας ήταν σχεδόν η μισή από το αντίστοιχο νούμερο του περυσινού Αυγούστου: Το εύρος διακύμανσης της Αγοράς τον περυσινό Αύγουστο έγινε μέσα σε 185 μονάδες ενώ αυτή την φορά το εύρος ήταν 95 μονάδες.
Όλοι οι τεχνικοί δείκτες πλέον έχουν γυρίσει σε πτωτική τροχιά, οι κινητοί μέσοι έχουν διασπαστεί πτωτικά και οι ταλαντωτές έχουν σε ημερήσια διαγράμματα προσεγγίσει τις υποτιμημένες ζώνες τιμών. Οι πιθανότητες συνέχισης της πτώσης παραμένουν, με τους πωλητές οι οποίοι πλέον ξανακοιτούν με καλές προϋποθέσεις την ζώνη των φετινών χαμηλών του Γενικού Δείκτη».
Παρατηρήσεις εγχώριων αναλυτών
Ο Στρατής Πολυχρονέας της Μίδας ΑΧΕΠΕΥ
Μπορεί να δημιουργούνται οι συνθήκες για την τέλεια καταιγίδα στις Αγορές;.
Μπορεί το εκλογικό αποτέλεσμα στην Ισπανία να εντείνει την αβεβαιότητα; Ποιο θα είναι το εκλογικό αποτέλεσμα στη Βρετανία μετά από τρεις μήνες; Θα υπάρξουν νέα δημοψηφίσματα; Είναι διατιθέμενη η Ευρωπαϊκή Ένωση και δη η Γερμανία, να προχωρήσει ταχύτερα και με πιο αποφασιστικά βήματα στην Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση; Θα αλλάξει η πολιτική λιτότητας που εφαρμόζεται στην Ευρωζώνη;
Βασικά ερωτήματα που χρήζουν απάντησης, όχι μόνο για να αποκρυπτογραφήσει κανείς εν μέρει την πορεία των Αγορών, αλλά για να μπορέσει να αντιληφθεί τον αντίκτυπο του "Brexit" στην Οικονομία, τις Επιχειρήσεις και ιδιαίτερα στην Κοινωνία.
Η τελευταία, όλο και συχνότερα πλέον, καλείται να "βγάλει τα κάστανα από την φωτιά", γιατί οι πολιτικοί δεν θέλουν ή δε μπορούν να το κάνουν. Δυστυχώς όμως αυτό το έλλειμμα πολιτικής οδηγεί στα αντίθετα από τα προσδοκώμενα αποτελέσματα.
Η Παγκοσμιοποίηση και οι πολιτικές λιτότητας έχουν αρχίσει και δοκιμάζουν τα όρια των Δυτικών Κοινωνιών, καθώς όλο και περισσότεροι πολίτες αναζητούν την επιστροφή στην Εθνική κυριαρχία και την φυγή από τις οιεσδήποτε είδους Ενώσεις και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από Αυτές.
Η ετυμηγορία του "Brexit" (51,9% υπέρ, έναντι 48,1% κατά) και η γεωγραφική απεικόνιση των αποτελεσμάτων καταδεικνύει μια μάχη μεταξύ Βορά και Νότου (εξαιρουμένου του Λονδίνου και οικονομικά εύρωστων Περιοχών), ότι δηλαδή συμβαίνει και στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε επίπεδο Χωρών.
Είναι αλήθεια, ότι ούτε η Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά ούτε και η Μεγάλη Βρετανία ήταν προετοιμασμένες για αυτό το αποτέλεσμα και τις συνέπειες που θα έχει. Ωστόσο η πρώτη εικόνα σήμερα, όπως άλλωστε μπορεί να διαπιστώσει κανείς από την παρακολούθηση των βασικών χρηματιστηριακών δεικτών, είναι μεγαλύτερη υποχώρηση για τις Χώρες της Ευρωζώνης και μικρότερη για τη Μεγάλη Βρετανία.
Επίσης, δεν θα πρέπει να ξεχνά κανείς τι θα σημάνει επιτάχυνση της ανάπτυξης της Μεγάλης Βρετανίας μακριά από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σε κάθε περίπτωση, η αύξηση της μεταβλητότητας θα προκαλέσει σημαντικές διακυμάνσεις στα Χρηματιστήρια, με τους επενδυτές να αναζητούν επενδυτικά καταφύγια χαμηλού ρίσκου ακόμα και σε αρνητικά επιτόκια.
Ο Μάνος Χατζηδάκης της Beta Sec
Η απόφαση των Βρετανών ψηφοφόρων σχετικά με την παραμονή της Χώρας στην Ε.Ε., άλλαξε την επενδυτική ψυχολογία, επανέφερε την μεταβλητότητα και τις ακραίες διακυμάνσεις στις Αγορές. Παρά τις εκτιμήσεις των τελευταίων δημοσκοπήσεων και των προγνωστικών από τα Γραφεία Στοιχημάτων οι Οπαδοί της αποχώρησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση σημείωσαν μια καθαρή νίκη.
Πρόκειται για μια απόφαση που οδηγεί σε αχαρτογράφητες περιοχές καθώς η Μ. Βρετανία αποτελεί την δεύτερη μεγαλύτερη Οικονομία της Ευρώπης και πέμπτη σε μέγεθος στον Κόσμο με ΑΕΠ 3 τρισεκατομμύρια δολάρια, μεγέθη που κάθε άλλο παρά αμελητέα μπορούν να θεωρηθούν.
Η υπόθεση της εξόδου περιπλέκεται, καθώς το δημοψήφισμα αφενός δεν έχει δεσμευτικό χαρακτήρα, αφετέρου οι Περιφέρειες όπου επικράτησε η "παραμονή" (Σκωτία, Ιρλανδία) φαίνεται ότι θα κινηθούν σε διαφορετικό μήκος κύματος, ζητώντας την Λαϊκή ετυμηγορία για την σχέση που θα έχουν με το Ηνωμένο Βασίλειο.
Την ίδια στιγμή ο Ευρωσκεπτικισμός εκδηλώνεται πιο ανοιχτά σε Χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου, βάζοντας το θέμα της αναθεώρησης της συμμετοχής στην Ε.Ε στις κομματικές ατζέντες.
Στον αντίποδα η αντίδραση των Κεντρικών Τραπεζών θα πρέπει να αναμένεται να εκδηλωθεί, εξαντλώντας τα περιθώρια δυνατοτήτων που διαθέτουν, διοχετεύοντας περισσότερη ρευστότητα στο σύστημα. Κοινώς η εικόνα έχει γίνει εξαιρετικά σύνθετη, τα δεδομένα μπορούν να μεταβληθούν από μέρα σε μέρα και το ενδιαφέρον πλέον εστιάζεται στην επόμενη Ευρωπαϊκή Σύνοδο Κορυφής, όπου θα τεθούν τα χρονοδιαγράμματα και τα βήματα των διαπραγματεύσεων αποχώρησης. Αν βέβαια ενδιάμεσα δεν αλλάξει κάτι.
Σε αυτή την συγκυρία είναι δύσκολο να βγει κάποιο κατηγορηματικό συμπέρασμα για το που θα κάνει πυθμένα η Αγορά. Η συσχέτιση με τις Ξένες Αγορές θα παραμείνει ισχυρή και οι εγχώριες αποτιμήσεις θα αντιμετωπίσουν την πίεση από τις δελεαστικότερες αποτιμήσεις των αντίστοιχων κλάδων/μετοχών στο εξωτερικό.
Ο Πέτρος Στεριώτης της Nuntius ΑΧΕΠΕΥ
Η μείωση της διάθεσης των επενδυτών Παγκοσμίως για ανάληψη ρίσκου, λόγω της αβεβαιότητας σχετικά με τις εξελίξεις που θα ακολουθήσουν το Βρετανικό δημοψήφισμα, πλήττει έντονα τις Περιφερειακές Αγορές "μικρού βάθους", όπως και το Χ.Α.
Σε υψηλό 2 ετών περνά ο Χρυσός, ενώ νέα χαμηλά καταγράφουν οι αποδόσεις των ομολόγων υψηλής πιστοληπτικής αξιολόγησης. Η υψηλή μεταβλητότητα των Παγκόσμιων Αγορών δυσκολεύει τη διακράτηση θέσεων και ενώ σε τέτοιο περιβάλλον πολλοί αναμένουν "σανίδα σωτηρίας" από τις μεγάλες Κεντρικές Τράπεζες.
Σε τέτοιες ακραίες συνθήκες, η τεχνική ανάλυση, ειδικά για μια Αγορά όπως το Χ.Α., παίζει δευτερεύοντα ρόλο, καθώς στο επίκεντρο περνά η βραχυπρόθεσμη κερδοσκοπική ψυχολογία και η ροή έκτακτων ειδήσεων, με πολλά διεθνή χαρτοφυλάκια να αναγκάζονται να μειώσουν επιθετικά τη μόχλευσή τους, κάτι που αυξάνει περαιτέρω τη διακυμανσιμότητα (volatility).
Προφανώς μετά και τα σημερινά, η εικόνα του Γενικού Δείκτη είναι έντονα πτωτική.
Στοίχημα' για τους αγοραστές ήταν να μη χαθεί τουλάχιστον το επίπεδο των 536 μονάδων στο εβδομαδιαίο κλείσιμο του Γενικού Δείκτη, ενώ επόμενη στήριξη υπάρχει στις 520 μονάδες.
Σήμερα
Οι Ασιατικές μετοχές ενισχύθηκαν και η βρετανική λίρα υποχώρησε περισσότερο από 2% σήμερα Δευτέρα 27/6, καθώς οι αγορές αγωνίζονται για να αποτινάξουν τη βαθιά αβεβαιότητα που προκάλεσε η απόφαση της Βρετανίας να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το φρόνημα των επενδυτών παρέμεινε αδύναμο και οι συναλλαγές ήταν ασταθείς, ακόμα και αν η χειρότερη εκδοχή της αναταραχής που εμφανίστηκε την Παρασκευή, όταν οι παγκόσμιες χρηματιστηριακές αγορές υπέστησαν την μεγαλύτερη πτώση τους σε σχεδόν πέντε χρόνια, είχε χαλαρώσει.
Ανάμεσα στα πολλά ερωτήματα που προκάλεσε το Brexit, υπάρχουν το πόσο η κατάσταση αυτή θα επιβραδύνει το Ηνωμένο Βασίλειο και τις ευρωπαϊκές οικονομίες, το πώς θα διαπραγματευτούν τη νέα σχέση τους και πώς οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα προσπαθήσουν να ενισχύσουν την χτυπημένη από το ρήγμα Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τα futures για τον S&P 500 των ΗΠΑ, τα πιο διαπραγματεύσιμα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για μετοχές παγκοσμίως, υποχώρησαν 0,5%, κοντά στο χαμηλό 3-1 / 2 μηνών της Παρασκευής.
Ο ευρύτερος δείκτης MSCI των μετοχών της Ασίας-Ειρηνικού εκτός Ιαπωνίας αν και μειώθηκε -0,9% αρχικά κατόπιν εξάτμισε τις απώλειές του και έφθασε ως τα κέρδη της τάξης του +0,5%, καθώς οι εταιρείες με έκθεση στην δραστηριότητα του Ηνωμένου Βασιλείου, τέθηκαν υπό μεγαλύτερη πίεση που χαλάρωσε στο δεύτερο μέρος της συνόδου.
Οι εταιρίες του χρηματοπιστωτικού τομέα οδηγούσαν την πτώση στην Κορέα και το Χονγκ Κονγκ με τον τομέα στο μεταξύ να έχει πληγεί περισσότερο από το Brexit και την προοπτική του Λονδίνου να χάσει το «ευρωπαϊκό του διαβατήριο».
Ο Nikkei εμφάνισε ριμπάουντ κατά +2,39% καθώς η κυβέρνηση εντείνει τη ρητορική της παρέμβασης μετά το Brexit. Μια μερική ανάκαμψη μετά από το βαρύ -7,9% πτώση της Παρασκευής, μετά τις προειδοποιήσεις από Ιάπωνες αξιωματούχους για παρέμβαση στις αγορές συναλλάγματος προς σταθεροποίηση του γιεν.
Παρόλα αυτά, το δολάριο υποχώρησε 0,4% έναντι του γιεν που θεωρείται ασφαλές καταφύγιο και διαπραγματεύεται γύρω από τα 101,80 γιεν.
Η βρετανική λίρα υποχώρησε 2,4% αγοράζοντας 1,3388 δολάρια, κρατώντας ακόμα κάποια απόσταση από το χαμηλό 31-ετών των 1,3228 που άγγιξε κατά τη διάρκεια των συναλλαγών της Παρασκευής.
Το ευρώ τέθηκε υπό μεγαλύτερη πίεση, με πτώση σχεδόν 1% έναντι του δολαρίου, καθώς οι επενδυτές εκνευρισμένοι από το Brexit θεωρούν ότι θα μπορούσε να ανατροφοδοτήσει τη διάθεση για αντίσταση στην επικρατούσα σταθερότητα στην Ευρώπη και ακόμα ορισμένοι εκτιμούν ακόμα και για διάλυση της ένωσης.
Αυτό το sell-off θα είναι πιο βαθύ και μακροχρόνιο και θα αφορά όχι μόνο στο δολάριο και το γιεν, αλλά την στερλίνα. Θα αυξήσει επίσης τους φόβους για σημαντικές απώλειες στα χαρτοφυλάκια για τους κατόχους κρατικών ομολόγων της Ευρωζώνης.
Το ευρώ υποχώρησε στα 1,1008 δολάρια, πιο κοντά στο χαμηλό 3-1 / 2 μηνών της Παρασκευής των 1,0912 δολαρίων.
Αλλά το σοκ να αποχωρήσουν από την Ευρωπαϊκή Ένωση οι Βρετανοί μπορεί να ενθαρρύνει τους Ευρωπαίους να αναζητήσουν την ασφάλεια του status quo, όπως η στήριξη στην Ισπανία στο συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα (PP) που ενισχύθηκε στις γενικές εκλογές της Κυριακής.
Οι τιμές του πετρελαίου υποχώρησαν περισσότερο από 1% στις αρχές των συναλλαγών, με τα futures του Brent κάτω -1,3% στα 47,80 δολάρια ανά βαρέλι.
Η ζήτηση για ασφαλή περιουσιακά στοιχεία, όπως το δημόσιο χρέος και τα πολύτιμα μέταλλα παρέμεινε ισχυρή. Η απόδοση του 10ετούς ομολόγου των ΗΠΑ μειώθηκε σχεδόν κατά 10 μονάδες βάσης στο 1,480% στην έναρξη των ασιατικών συναλλαγών. Την Παρασκευή, έπεσε ως το 1,406%, κοντά στο ιστορικό χαμηλό του 1,381% από τον Ιούλιο του 2012.
Ειδήσεις από το εσωτερικό
Χίλιες δικογραφίες έχουν σχηματιστεί έως σήμερα, στο πλαίσιο της διερεύνησης των στοιχείων της λίστας Μπόργιανς, σύμφωνα με όσα δήλωσε ο γενικός γραμματέας για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς, Γιώργος Βασιλειάδης. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι συγκεκριμένες υποθέσεις «έχουν πάρει τον δρόμο τους», ενώ σύντομα αναμένονται για τα πρώτα οικονομικά οφέλη.
Στην ανάγκη αλλαγής της πορείας της Ευρώπης στέκεται σε δήλωσή του για το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος ο πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών (ΕΕΑ) Ιωάννης Χατζηθεοδοσίου. Όπως εκτιμά, η απόφαση των Βρετανών για έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση ενδέχεται να προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις στην οικονομία, όμως δεν πρέπει να εκπλήξει κανέναν.
Ζοφερή είναι η εικόνα των ασφαλιστικών ταμείων της χώρας σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε η πανελλήνια ομοσπονδία εργαζομένων στα ασφαλιστικά ταμεία, αφού σύμφωνα με αυτό μόνο το ΙΚΑ και ο ΟΑΕΕ παρουσιάζουν έλλειμμα ύψους 3 δις ευρώ στους προϋπολογισμούς του 2016. Οι σημαντικότερες επισημάνσεις των εργαζομένων στα ασφαλιστικά ταμεία είναι οι εξής:
Η άμεση απονομή των συντάξεων που βρίσκονται σε καθυστέρηση στο Ι.Κ.Α και στον Ο.Α.Ε.Ε θα διεύρυναν άμεσα το έλλειμμα σε ετήσια βάση κατά 1,5 δις περίπου, ενώ η καταβολή των αναδρομικών θα απαιτούσε άλλο 1,5 δις, δηλαδή συνολικά 3 δις τα οποία οι πολιτικές της «ακούσιας» επιμήκυνσης αποκρύπτουν.
«Βαρύ πλήγμα» για την ευρωπαϊκή ενότητα και την ευρωπαϊκή οικονομία, χαρακτηρίζει την επικράτηση του Brexit, ο πρόεδρος της Τράπεζας Πειραιώς, ΠΕΙΡ-29,60%Μιχάλης Σάλλας, σε δηλώσεις του στη γερμανική εφημερίδα Handelsblatt. Όσον αφορά τις επιπτώσεις του δημοψηφίσματος στην Ελλάδα, ο κ. Σάλλας εκτιμά ότι δεν πρόκειται να υπάρξουν «μεγάλοι κίνδυνοι».
Την επανεκλογή όλων των μελών του διοικητικού συμβουλίου ενέκρινε η τακτική γενική συνέλευση του Ιατρικού Αθηνών, ΙΑΤΡ-9,27% κατά τη σημερινή της συνεδρίαση. Η νέα θητεία των μελών θα είναι τριετής. Γεώργιο Αποστολόπουλο, οικονομολόγο. Χρήστο Αποστολόπουλο, οικονομολόγο Δρ. Βασίλειο Αποστολόπουλο, οικονομολόγο Κωνσταντίνο Παμπούκη, Ομότιμο Καθηγητή Εμπορικού Δικαίου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Βασίλειο Τουντόπουλο, Καθηγητή Εμπορικού Δικαίου Πανεπιστημίου Αιγαίου Δρ. Jan Liersch, Δικηγόρο Νικόλαο Κορίτσα, Δικηγόρο Αθηνών.
Την πλατφόρμα διαχείρισης επενδύσεων IMSplus, της Profile Software, επέλεξε η TCR International Ltd, με στόχο την ολοκληρωμένη και αποτελεσματική υποστήριξη των εργασιών της. Η TCR International, σύμφωνα με τη σχετική ενημέρωση, προσφέρει σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και ιδιώτες επενδυτές μεγάλων κεφαλαίων (High Net Worth Individuals) ευρύ φάσμα χρηματοοικονομικών λύσεων, ανταποκρινόμενη στις εξειδικευμένες ανάγκες και απαιτήσεις των πελατών της.
Με μεγάλη επιτυχία και αριθμό - ρεκόρ προκριθέντων ολοκληρώθηκε η διαδικασία επιλογής των νέων επιχειρηματικών ομάδων που θα συμμετάσχουν στον 4ο κύκλο του Προγράμματος Νεανικής Καινοτόμου Επιχειρηματικότητας egg. Για πρώτη φορά στα τέσσερα χρόνια ζωής του egg, από τη διαδικασία αξιολόγησης προκρίθηκαν 31 επιχειρηματικές ομάδες οι οποίες εντάσσονται στο Πρόγραμμα, και συγκεκριμένα στη φάση grow αυτού, για ένα έτος, καλύπτοντας ευρύτατο φάσμα κλάδων της οικονομίας.
Ειδήσεις από το εξωτερικό
Το ΔΝΤ καλεί τη Μ. Βρετανία να διασφαλίσει την ομαλή έξοδο της από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ, με δήλωση που εξέδωσε αναφέρει ότι το «ΔΝΤ καλεί τις αρχές στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ευρώπη να εργαστούν από κοινού για να εξασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση σε μια νέα οικονομική σχέση μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ε.Ε.».
Έτοιμη να παράσχει πρόσθετη ρευστότητα στις αγορές συναλλάγματος, δηλώνει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), στον απόηχο της επικράτησης του Brexit στο βρετανικό δημοψήφισμα. «Η κεντρική τράπεζα παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τις χρηματαγορές και βρίσκεται σε στενή επικοινωνία με τις υπόλοιπες κεντρικές τράπεζες» αναφέρει στη σχετική ανακοίνωση. «Είμαστε έτοιμoι να παράσχουμε πρόσθετη ρευστότητα, εάν χρειαστεί, τόσο σε ευρώ, όσο και σε ξένο συνάλλαγμα» προσθέτει η ΕΚΤ.
Μία συμφωνία σύνδεσης με το Ηνωμένο Βασίλειο, η οποία θα αποτρέπει τυχόν «μιμητές», είναι το μυστικό σχέδιο του Βερολίνου, για την επόμενη ημέρα στην Ε.Ε., έπειτα από την έξοδο της Βρετανίας από την ευρωπαϊκή οικογένεια. Τις προηγούμενες ημέρες, οι σύμβουλοι του Γερμανού υπουργού Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, συνέταξαν ένα σχέδιο για την περίπτωση εξόδου της Βρετανίας από την Ε.Ε. με τον τίτλο «Η γερμανική στρατηγική σχετικά με το Brexit».
Το City του Λονδίνου κινδυνεύει να χάσει το «ευρωπαϊκό του διαβατήριο», προειδοποίησε σήμερα ο διοικητής της κεντρική τράπεζας της Γαλλίας (Bank of France), Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό, τονίζοντας παράλληλα, την ανάγκη άμεσης έναρξης των διαπραγματεύσεων για την έξοδο της Βρετανίας από την Ε.Ε. «Οι τράπεζες, οι οποίες εδρεύουν στο Λονδίνο, θα απωλέσουν το "διαβατήριο" για την πρόσβασή τους στα χρηματοπιστωτικά κέντρα της Ε.Ε.» τόνισε ο Γάλλος τραπεζίτης.
Η πρόσβαση των βρετανικών χρηματοοικονομικών οργανισμών στην ενιαία αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα είναι πολύ πιο περιορισμένη μόλις η Βρετανία εγκαταλείψει την Ε.Ε., προειδοποίησε ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντέισελμπλουμ, κρίνοντας ότι ορισμένες εταιρείες θα εγκαταλείψουν το City του Λονδίνου.
Σε «αρνητικό» από «σταθερό» προηγουμένως υποβάθμισε το outlook (προοπτικές) του κρατικού αξιόχρεου της Μεγάλης Βρετανίας ο οίκος Moody’s, στον απόηχο της επικράτησης του Brexit στο δημοψήφισμα της Πέμπτης. Η αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας «Αα1» παρέμεινε σταθερή. Όπως τόνισε η Moody’s, η απόφαση για το Brexit oδηγεί σε μια περίοδο παρατεταμένης αβεβαιότητας για τη χώρα.
Μήνες μεγάλης ανασφάλειας αναμένονται για τη γερμανική εξαγωγική οικονομία, αναφέρει σε δημοσίευμά της η Deutsche Welle, ενώ σημειώνει ότι εκπρόσωποι της γερμανικής εξαγωγικής οικονομίας κάνουν λόγο για μια «καταστροφή» με πολλαπλές επιπτώσεις.
Επιπλέον περιγράφει το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος ως «βόμβα που πυροδότησαν οι Βρετανοί» και κάνει λόγο για σοκ που προκλήθηκε στη γερμανική οικονομία, η οποία κυρίως στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας διατηρεί στενούς δεσμούς με το Λονδίνο.
Οι επενδυτές αναζητούν καταφύγιο στον χρυσό μετά το Brexit, εκτιμά η Saxo Bank και ο επικεφαλής Στρατηγικής Εμπορευμάτων της τράπεζας, Όλε Χάνσεν. Όπως τόνισε ο ίδιος, παρατηρείται ήδη μεγάλη κινητικότητα στον χρυσό, ενώ εκτίμησε ότι η αγορά ήταν απροετοίμαστη για το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στη Βρετανία. «Ο χρυσός αποτελεί το απόλυτο επενδυτικό καταφύγιο σε περιόδους αναταραχών και αυτό αποδείχθηκε για ακόμη μία φορά και στην περίπτωση του Brexit. Η τιμή σε στερλίνες σημείωσε άνοδο κατά 15% έναντι της τιμής σε ευρώ που ανέβηκε κατά 10% και του δολαρίου κατά 5%», ανέφερε η τράπεζα.
To χειρότερο ξεκίνημα από το 1986 καταγράφουν οι αμερικανικοί δείκτες στη Wall Street, εν μέσω της έντονης ανησυχίας των επενδυτών για τις επιπτώσεις του Brexit στη διεθνή οικονομία. Συγκεκριμένα, ο βιομηχανικός δείκτης Dow Jones υποχωρεί κατά 2,61% (469 μονάδες) στις 17.541 μονάδες, ενώ ο S&P 500 σημειώνει πτώση κατά 2,61% στις 2.058 μονάδες και ο Nasdaq κατά 3,14% στις 4.755 μονάδες.
Δεν υπάρχει λόγος σύγκλησης του Eurogroup μετά την ψήφο της Βρετανίας υπέρ του Brexit, ανέφερε ο επικεφαλής του συμβουλίου των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης Γερούν Ντέισελμπλουμ. Μιλώντας μετά τη σύσκεψη του υπουργικού συμβουλίου, ο Ντεισελμπλουμ δήλωσε ότι εναπόκειται στους Βρετανούς να αποφασίσουν πότε θα υποβάλουν επίσημα αίτηση αποχώρησης από την Ε.Ε., αλλά αυτή η περίοδος αβεβαιότητας θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν συντομότερη.