Από την έντυπη έκδοση
Της Άννας Δόγα
[email protected]
Ικανοποιητικές επιδόσεις καταγράφονται στα αποτελέσματα πρώτου τριμήνου που θα ανακοινώσουν οι τράπεζες, οι οποίες ανοίγουν τον δρόμο για την επίτευξη κερδοφορίας το 2016, έπειτα από πολλά έτη ζημιογόνων χρήσεων, παρά τις καθυστερήσεις στην αξιολόγηση που «δοκιμάζουν» τον σχεδιασμό του κλάδου.
Τα «μαξιλάρια» των ελληνικών τραπεζών είναι τρία: η αποκλιμάκωση του κόστους ρευστότητας, η μείωση των δαπανών και η ανακοπή της αύξησης των επισφαλειών, σε συνδυασμό με την ενεργότερη διαχείριση των καθυστερούμενων δανείων.
Όπως επισημαίνουν στη «Ν» υψηλόβαθμα τραπεζικά στελέχη, αυτά τα «μαξιλάρια» επιτρέπουν στον κλάδο να διατηρεί την προσδοκία της κερδοφορίας που είναι κρίσιμο στοίχημα για τις τράπεζες, παρά το γεγονός ότι η καθυστέρηση και η αβεβαιότητα των τελευταίων μηνών έχουν κοστίσει σε δυναμική, επιβραδύνοντας την πρόοδο στα βασικά μεγέθη.
Η αξιολόγηση
Οι τραπεζίτες επισημαίνουν ότι η αξιολόγηση θα δώσει την ώθηση που χρειάζεται σε όλα τα επίπεδα και θα επιταχύνει τη βελτίωση των επιδόσεων.
Οι συνθήκες ρευστότητας αναμένεται να βελτιωθούν άμεσα κατ’ αρχάς με την επαναφορά του waiver και την επαναπρόσβαση των ελληνικών τραπεζών στη χρηματοδότηση της ΕΚΤ και σε αμέσως επόμενο στάδιο, με τη συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης.
Οι κινήσεις μείωσης του κόστους και υλοποίησης του σχεδίου αναδιάρθρωσης γίνονται ευκολότερες σε περιβάλλον ανάκαμψης, όπως και η διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Η ολοκλήρωση της αξιολόγησης και η άρση της αβεβαιότητας για την οικονομία διευκολύνει την υλοποίηση του σχεδίου επανόδου σε κερδοφορία μέσω της αποκλιμάκωσης των προβλέψεων και τη μείωση του κόστους κινδύνου (cost of risk) από το επίπεδο του 2,5% σήμερα στο 1,5%.
Οι συστημικές τράπεζες κατέγραψαν στο τέταρτο τρίμηνο του 2015 μείωση των νέων καθυστερήσεων, ενώ το στοκ των επισφαλειών παραμένει υψηλό, κυρίως γιατί ρυθμισμένα δάνεια «γυρίζουν» στο κόκκινο. Οι συνολικές προβλέψεις των τεσσάρων για το 2015 ανήλθαν στα 12,7 δισ. ευρώ, ενώ ακόμη 10 δισ. ευρώ είχαν ληφθεί το 2014 και η θωράκιση των ισολογισμών είναι ισχυρή, πολλώ δε μάλλον που το απόθεμα προβλέψεων διαμορφώνεται στα 57,9 δισ. ευρώ και έχει ενσωματώσει πλήρως και το όποιο έλλειμμα κατέγραψε το AQR της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Με μια λειτουργική αγορά δανείων που θα επιτρέψει την αξιοποίηση όλων των δυνατοτήτων είσπραξης και ρευστοποίησης, εκτιμάται ότι θα ακολουθήσει η σταδιακή υποχώρηση του όγκου των «κόκκινων» δανείων και συνακόλουθα η μείωση των προβλέψεων.
Στο τέταρτο τρίμηνο του 2015 αποτυπώθηκαν θετικές επιδόσεις, όπως η επιβράδυνση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, η μείωση του λειτουργικού κόστους και η βελτίωση των επιτοκιακών εσόδων, οι οποίες επιβεβαιώνονται στο πρώτο τρίμηνο φέτος. Η Eurobank ανακοινώνει τα αποτελέσματα στις 17 Μαΐου και η Τράπεζα Πειραιώς στις 25 Μαΐου, ενώ οι άλλες δύο συστημικές τράπεζες δεν έχουν κάνει γνωστό το οικονομικό ημερολόγιο.
Αποπληρωμή ομολόγων
Ο κλάδος επωφελείται από τη μείωση του κόστους ρευστότητας που προκύπτει από την αποπληρωμή των ομολόγων του πυλώνα ΙΙ, η οποία συνεχίζεται. Η Τράπεζα Πειραιώς ολοκλήρωσε την αποπληρωμή και ακολουθούν και οι άλλες τράπεζες, αποφεύγοντας έτσι το πρόσθετο 1,5% που βαρύνει τη χρήση των τίτλων αυτών για την άντληση χρηματοδότησης.
Όσον αφορά τη μείωση των δαπανών, συνεχίζεται σταθερά και το 2016 και μάλιστα καθώς οι τράπεζες ενέγραψαν το 2015 το κόστος των προγραμμάτων εθελούσιας αποχώρησης, το όφελος θα αποτυπωθεί φέτος στο σύνολό του. Στο «μέτωπο» των NPLs καταγράφεται ανακοπή των νέων επισφαλειών τους τελευταίους μήνες και σε συνδυασμό με πιο ενεργό διαχείριση από πλευράς των τραπεζών θα αποδώσει από πλευράς μείωσης των προβλέψεων και ενίσχυσης των εσόδων από τόκους από την επαναφορά σε εξυπηρέτηση δανείων.
