Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Παλαιτσάκη
[email protected]
Κοκτέιλ αυξήσεων σε άμεσους και έμμεσους φόρους περιλαμβάνει το «πακέτο» των δημοσιονομικών μέτρων που έχει αποφασίσει να εφαρμόσει η κυβέρνηση για να εξασφαλίσει την είσπραξη πρόσθετων φορολογικών εσόδων ύψους 2 δισ. ευρώ το 2016 και το 2017.
Η κυβέρνηση έχει φθάσει στο σημείο να αποδέχεται πλέον όχι μόνο τη μείωση του αφορολόγητου ορίου και την αύξηση των συντελεστών φορολόγησης των χαμηλών και μεσαίων εισοδημάτων από μισθούς και συντάξεις, αλλά και τη φορολόγηση όλων σχεδόν των πηγών εισοδήματος με μία ενιαία κλίμακα, την υπερφορολόγηση των εισοδημάτων από ακίνητα, αλλά και νέες αυξήσεις στους ειδικούς φόρους κατανάλωσης των καυσίμων, στα τέλη ταξινόμησης των Ι.Χ. αυτοκινήτων, ακόμη δε και στον ΕΝΦΙΑ, τον οποίο μέχρι πρότινος υποσχόταν ότι θα αντικαταστήσει με ένα νέο δικαιότερο φόρο που θα επιβάρυνε περισσότερο τις περιουσίες με πολύ μεγάλη αξία. Αναλυτικότερα οι σχεδιασμοί του υπουργείου Οικονομικών περιλαμβάνουν τις ακόλουθες παρεμβάσεις:
1) Αυξήσεις φόρων εισοδήματος σε όσους μισθωτούς και συνταξιούχους έχουν ετήσια εισοδήματα πάνω από… 8.888 ευρώ. Οι φορολογούμενοι αυτοί θα κληθούν να καταβάλουν για το 2016 φόρους εισοδήματος αυξημένους έως και 150%. Ειδικότερα, με το σχέδιο της κυβέρνησης για την αναμόρφωση της κλίμακας φορολογίας των εισοδημάτων από μισθούς και συντάξεις προβλέπονται τα εξής:
α) Αύξηση του κατώτατου συντελεστή φορολόγησης από 22% σε 22,5% και επιβολή του σε εισοδήματα μέχρι 20.000 ευρώ, αντί 25.000 ευρώ που προβλέπει η ισχύουσα κλίμακα.
β) Μείωση της έκπτωσης φόρου από τα 2.100 στα 2.000 ευρώ και σταδιακή αποκλιμάκωσή της (κατά 100 ευρώ για κάθε 1.000 ευρώ επιπλέον εισοδήματος) πάνω από το επίπεδο ετήσιου εισοδήματος των 20.000 ευρώ και μέχρι το επίπεδο ετήσιου εισοδήματος των 40.000 ευρώ, ενώ σήμερα η αποκλιμάκωση της έκπτωσης των 2.100 ευρώ γίνεται από τα 21.000 έως τα 42.000 ευρώ. Το αποτέλεσμα των δύο παραπάνω αλλαγών είναι το επίπεδο ετήσιου εισοδήματος μέχρι που ο φόρος που προκύπτει να είναι μηδέν -δηλαδή το έμμεσο αφορολόγητο όριο- να μειωθεί από τα 9.545 στα 8.888,88 ευρώ!
γ) Αύξηση του συντελεστή φορολόγησης από το 22% στο 29% στο τμήμα του ετήσιου εισοδήματος από τα 20.001 έως τα 25.000 ευρώ.
δ) Αύξηση του συντελεστή φορολόγησης από το 32% στο 37% στο τμήμα του ετήσιου εισοδήματος από τα 30.001 έως τα 40.000 ευρώ.
ε) Αύξηση του συντελεστή φορολόγησης από το 32% στο 45% στο τμήμα του ετήσιου εισοδήματος από τα 40.001 έως τα 42.000 ευρώ.
στ) Αύξηση του συντελεστή φορολόγησης από το 42% στο 45% στο τμήμα του ετήσιου εισοδήματος από τα 42.001 ευρώ και άνω.
Αποτέλεσμα των αλλαγών αυτών θα είναι να προκύψουν για πρώτη φορά επιβαρύνσεις για όλους όσοι δηλώνουν εισοδήματα από 8.888 έως 9.545 ευρώ τον χρόνο και να αυξηθούν οι υφιστάμενες επιβαρύνσεις για όλους όσοι δηλώνουν πάνω από 9.545 ευρώ.
2) Αυξήσεις φόρων για όσους φορολογούμενους αποκτούν εισοδήματα από περισσότερες της μιας πηγές. Η κυβέρνηση φαίνεται ότι αποδέχθηκε την εφαρμογή μιας ενιαίας κλίμακας φορολόγησης για όλα τα εισοδήματα, με εξαίρεση τα ενοίκια. Δηλαδή, για τα εισοδήματα από μισθούς, συντάξεις, ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις, ατομικές επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών, ελευθέρια επαγγέλματα και γεωργικές εκμεταλλεύσεις θα ισχύει μία ενιαία κλίμακα φορολόγησης. Αν στα εισοδήματα του φορολογούμενου περιλαμβάνονται μισθοί ή συντάξεις ή και εισοδήματα από γεωργικές εκμεταλλεύσεις θα ισχύει αφορολόγητο όριο 8.888 ευρώ. Αν στα εισοδήματα του φορολογούμενου περιλαμβάνονται μόνο κέρδη από ατομικές επιχειρήσεις ή ελευθέρια επαγγέλματα, θα εφαρμόζεται η ίδια κλίμακα χωρίς κανένα αφορολόγητο.
Η εφαρμογή του νέου αυτού συστήματος φορολόγησης αναμένεται να επιβαρύνει όλους τους φορολογούμενους που δηλώνουν εισοδήματα από περισσότερες της μιας πηγές, δηλαδή και από μισθούς ή συντάξεις και από ατομικές επιχειρήσεις ή ελευθέρια επαγγέλματα ή και από γεωργικές εκμεταλλεύσεις. Αυτό θα συμβεί επειδή τα επιμέρους ποσά εισοδημάτων από τις διάφορες πηγές φορολογούνται σήμερα αυτοτελώς, ενώ με το νέο σύστημα θα αθροίζονται και θα ανεβαίνουν σε πολύ υψηλότερα φορολογικά κλιμάκια, όπου θα ισχύουν συντελεστές φόρου πολύ μεγαλύτεροι.
3) Αυξήσεις στους φόρους επί των ενοικίων και των λοιπών εισοδημάτων από ακίνητα. Τα ενοίκια και τα λοιπά εισοδήματα από ακίνητα θα εξακολουθούν να φορολογούνται αυτοτελώς, αλλά με συντελεστές αυξημένους. Συγκεκριμένα, για το τμήμα ετήσιου εισοδήματος από ακίνητα μέχρι τα 12.000 ευρώ, ο συντελεστής φόρου θα αυξηθεί από το 11% στο 15%, για το τμήμα του ετήσιου εισοδήματος από 12.001 έως 35.000 ευρώ ο συντελεστής φόρου θα αυξηθεί από το 33% στο 35% και για το τμήμα του ετήσιου εισοδήματος πάνω από τα 35.000 ευρώ, ο φορολογικός συντελεστής θα αυξηθεί από το 33% στο 45%.
4) Ριζική αναμόρφωση της κλίμακας υπολογισμού της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης. Το σχέδιο της κυβέρνησης προβλέπει ότι η εισφορά αλληλεγγύης θα υπολογίζεται με βάση κλιμάκια εισοδήματος και με διαφορετικούς συντελεστές ανά κλιμάκια, ενώ σήμερα υπολογίζεται με την εφαρμογή ενός ενιαίου συντελεστή στο σύνολο του εισοδήματος, ο οποίος αλλάζει ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος. Μέχρι το επίπεδο ετήσιου εισοδήματος 12.000 ευρώ θα εξακολουθεί να μην επιβάλλεται ειδική εισφορά αλληλεγγύης. Πάνω από το επίπεδο ετήσιου εισοδήματος των 12.000 ευρώ, η εισφορά θα επιβάλλεται κλιμακωτά με συντελεστές από 2,2% έως και 10%. Παρά το γεγονός ότι οι επιβαρύνσεις με τη νέα αυτή κλίμακα δεν θα επιβάλλονται στο σύνολο των εισοδημάτων που είναι μεγαλύτερα των 12.000 ευρώ, αλλά κλιμακωτά με τα πρώτα 12.000 ευρώ να μένουν αφορολόγητα, όσοι φορολογούμενοι δηλώνουν άθροισμα εισοδημάτων από όλες τις πηγές άνω των 25.000 ευρώ θα δουν τις επιβαρύνσεις τους να αυξάνονται σημαντικά.
Υπενθυμίζεται ότι με την ειδική εισφορά αλληλεγγύης φορολογείται το άθροισμα όλων ανεξαιρέτως των εισοδημάτων που αποκτά κάθε φορολογούμενος, δηλαδή ακόμη κι αυτοί που δεν υπάγονται σε φόρο εισοδήματος ή φορολογούνται με ειδικό τρόπο, όπως τα κέρδη από την πώληση μετοχών εισηγμένων στο Χρηματιστήριο όταν ο μεταβιβάζων (πωλητής) συμμετέχει στην εταιρεία με ποσοστό μικρότερο του 0,5%, τα κέρδη από μεταβίβαση εισηγμένων μετοχών εφόσον αποκτήθηκαν πριν από την 1η-1-2009, οι τόκοι καταθέσεων, έντοκων γραμματίων και ομολόγων κ.λπ. Συνεπώς με το νέο σύστημα υπολογισμού της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, οι παραπάνω κατηγορίες εισοδήματος θα επιβαρύνονται με επιπλέον φόρους από 2,2% έως και 10%.
5) Αυξήσεις στους ειδικούς φόρους κατανάλωσης των καυσίμων. Εξετάζεται η αύξηση του ΕΦΚ της αμόλυβδης βενζίνης κατά 0,10 ευρώ ή 10 λεπτά του ευρώ ανά λίτρο, ώστε να φθάσει σε 0,77 ευρώ ανά λίτρο, από 0,67 ευρώ σήμερα. Η αύξηση αυτή θα πυροδοτήσει ανατιμήσεις άνω του 0,12 ευρώ στις λιανικές τιμές πώλησης του καυσίμου, οι οποίες αναμένεται να εκτιναχθούν πάνω από το 1,40 ευρώ το λίτρο σε όλα τα πρατήρια της χώρας. Επίσης, εξετάζεται η αύξηση του ΕΦΚ του πετρελαίου θέρμανσης κατά 10 λεπτά το λίτρο, ώστε να φθάσει στο ίδιο επίπεδο με τον ΕΦΚ του πετρελαίου κίνησης. Η εξομοίωση των συντελεστών των δύο καυσίμων θα τεθεί όμως σε ισχύ από την επόμενη περίοδο διάθεσης του πετρελαίου θέρμανσης, δηλαδή από τις 15-10-2016.
6) Αυξήσεις στα τέλη ταξινόμησης των μεταχειρισμένων Ι.Χ.
7) Νέες επαχθείς αλλαγές στη δομή του ΕΝΦΙΑ
8) Η αύξηση της φορολογίας των μερισμάτων από 10% σε 15%.
9) Ο φόρος/τέλος στις τραπεζικές συναλλαγές.