Φορολογικό

Από την έντυπη έκδοση

Του Θάνου Τσίρου
[email protected]

Φόρος εισοδήματος και φόρος προστιθέμενης αξίας «φουσκώνουν» τα φορολογικά έσοδα και δημιουργούν τις προϋποθέσεις για καλύτερη εκτέλεση του προϋπολογισμού σε σχέση με τις προβλέψεις μέχρι το τέλος του χρόνου. 

Τα συνολικά φορολογικά έσοδα ανήλθαν στο 9μηνο στα 40,56 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά περίπου 7 δισ. ευρώ σε σχέση με πέρυσι, ενώ η υπέρβαση έναντι των στόχων έχει φτάσει στα 4,8 δισ. ευρώ. Μπορεί ένα μέρος των υπερβάσεων να εξακολουθεί να οφείλεται σε συγκυριακούς παράγοντες, όπως η καθυστερημένη είσπραξη των τελών κυκλοφορίας του 2022 ή η πρόωρη είσπραξη του ΕΝΦΙΑ, ωστόσο υπάρχουν και στοιχεία με μόνιμα χαρακτηριστικά, όπως προκύπτει από τα αναλυτικά στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού που δόθηκαν χθες στη δημοσιότητα.

Η υπέρβαση στα έσοδα από τον ΦΠΑ έχει φτάσει στο 1,7 δισ. ευρώ στο 9μηνο, έναντι των προβλέψεων και στα 3,1 δισ. ευρώ συγκριτικά με πέρυσι. Τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων εμφανίζουν υπέρβαση 645 εκατ. ευρώ έναντι των στόχων και περίπου 800 εκατ. ευρώ σε σχέση με πέρυσι, ενώ τα νομικά πρόσωπα έχουν αποδώσει 758 εκατ. ευρώ παραπάνω από τους στόχους και τουλάχιστον 850 εκατ. ευρώ συγκριτικά με την περσινή χρονιά. Φόροι εισοδήματος και ΦΠΑ εκτιμάται ότι θα συνεχίσουν να υπεραποδίδουν μέχρι το τέλος του έτους, ειδικά αν αρχίσουν να καταγράφονται αυξήσεις στις ονομαστικές αποδοχές των εργαζομένων και συνεχιστεί η αύξηση των εσόδων των επιχειρήσεων με τους εκρηκτικούς ρυθμούς του 9μήνου. 

Τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν στα 44 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 5,219 δισ. ευρώ ή 13,4% έναντι της εκτίμησης για το αντίστοιχο διάστημα που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022, παρά τα μειωμένα έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ). Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 48,364 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 6,136 δισ. ευρώ ή 14,5% έναντι του στόχου.

Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 40,560 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 4,819 δισ. ευρώ ή 13,5% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022.

Η υπερεκτέλεση αυτή οφείλεται:

α) στην καλύτερη απόδοση των φόρων του προηγούμενου έτους που εισπράχθηκαν σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2022,
β) στην παράταση της προθεσμίας πληρωμής των τελών κυκλοφορίας μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2022,
γ) στην καλύτερη απόδοση στην είσπραξη των φόρων του τρέχοντος έτους και
δ) στην είσπραξη μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου 2022 των πέντε εκ των δέκα δόσεων του ΕΝΦΙΑ, οι οποίες είχαν προβλεφθεί ότι θα εισπραχθούν από τον Σεπτέμβριο του 2022 έως τον Ιανουάριο του 2023, με μικρότερο όμως συνολικό αριθμό δόσεων (πέντε εκ των έξι). 

Ειδικότερα για τους κυριότερους φόρους της κατηγορίας αυτής παρατηρούνται τα εξής: 

- Τα έσοδα από ΦΠΑ ανήλθαν σε 15,603 δισ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 1,703 δισ. ευρώ. 
- Τα έσοδα των ΕΦΚ ανήλθαν σε 5,147 δισ. ευρώ και είναι μειωμένα έναντι του στόχου κατά 125 εκατ. ευρώ. 
- Τα έσοδα των φόρων ακίνητης περιουσίας ανήλθαν σε 2,243 δισ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 643 εκατ. ευρώ. 
- Τα έσοδα των φόρων εισοδήματος ανήλθαν σε 12,498 δισ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 1,508 δισ. ευρώ. 

Σε «θετικό έδαφος» το πρωτογενές αποτέλεσμα 

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 4,34 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 917 εκατ. ευρώ από τον στόχο (3,423 δισ. ευρώ). Τα συνολικά έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 2,394 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 466 εκατ. ευρώ από τον στόχο (2,860 δισ. ευρώ). 

Για τον Σεπτέμβριο 2022 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 4,792 δισ. ευρώ, μειωμένο κατά 476 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο.

Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 5,556 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 263 εκατ. ευρώ έναντι της εκτίμησης για το αντίστοιχο διάστημα που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022.

Σύμφωνα με τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο του Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου 2022 παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 4,221 δισ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 10,081 δισ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2022 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022 και ελλείμματος 10,150 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2021. Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 52 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές έλλειμμα 5,943 δισ. ευρώ και πρωτογενούς ελλείμματος 5,960 δισ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2021.

 Της Ραλλούς Αλεξοπούλου
[email protected]

Για το καλοκαίρι του 2023 αντί στις αρχές του έτους φαίνεται ότι μετατίθεται η διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS που διαθέτουν οι επιχειρήσεις για την διεκπεραίωση των πληρωμών με κάρτες. Παράλληλα, κλείνουν οι δυνατότητες παρέμβασης στις διαδικασίες έκδοσης αποδείξεων λιανικής πώλησης από λοιπούς φορολογικούς ηλεκτρονικούς μηχανισμούς και δεν θα είναι δυνατή πλέον η εκτύπωση αποδείξεων - μαϊμού, ούτε θα υπάρχει δυνατότητα αλλοίωσης των δεδομένων των συναλλαγών που δηλώνονται στις υπηρεσίες της ΑΑΔΕ καθώς μέχρι το τέλος του επόμενου έτους θα έχουν αλλάξει οι προδιαγραφές κι αυτών των μηχανισμών ώστε να λειτουργούν όπως και οι φορολογικές ταμειακές μηχανές.

Σε συνέντευξη τύπου που παρεχώρησαν ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Εισαγωγέων και Κατασκευαστών Ταμειακών Συστημάτων κ. Δημήτρης Κατράδης και ο Αντιπρόεδρος κ. Γρηγόρης Γιαννούκος, σημείωσαν ότι δεν είναι δυνατόν να παραβιαστούν οι φορολογικές ταμειακές μηχανές και να αλλοιωθούν τα δεδομένα της φορολογικής μνήμης. Οι μόνες δυνατότητες παρεμβάσεων που υπάρχουν, όπως εξήγησαν, είναι στους φορολογικούς ηλεκτρονικούς μηχανισμούς που βασίζουν τη λειτουργία τους σε προγράμματα έκδοσης αποδείξεων μέσω ηλεκτρονικών υπολογιστών, όπου τα παραστατικά λιανικής πώλησης μπορούν να εκδοθούν ακόμη και από απλούς εκτυπωτές και να έχουν την εμφάνιση νόμιμων αποδείξεων. Διευκρίνισαν επίσης ότι οι παρεμβάσεις που αλλοιώνουν τα δεδομένα των αποδείξεων ώστε να υποβάλλονται ανακριβώς στην ΑΑΔΕ γίνονται με προγράμματα ηλεκτρονικών υπολογιστών που λειτουργούν ανεξάρτητα από τους μηχανισμούς και τους παρακάμπτουν, στέλνοντας ψευδή στοιχεία στη Φορολογική Διοίκηση.

Όπως αποκάλυψαν, έχει αλλάξει το χρονοδιάγραμμα το οποίο είχε καταρτίσει η ΑΑΔΕ για τη διασύνδεση των φορολογικών ταμειακών μηχανών και άλλων φορολογικών ηλεκτρονικών μηχανισμών με τα POS των επιχειρήσεων.

Σύμφωνα με το Σύνδεσμο Εισαγωγέων και Κατασκευαστών Ταμειακών Συστημάτων το χρονοδιάγραμμα προέβλεπε ότι η διασύνδεση των ταμειακών μηχανών και των υπόλοιπων φορολογικών ηλεκτρονικών μηχανισμών με τα  POS των επιχειρήσεων θα ξεκινούσε από την 1^η Ιανουαρίου 2023. Ωστόσο, όπως τονίζουν ο χρόνος δεν επαρκεί για την ολοκλήρωση των σχετικών διαδικασιών έως το τέλος του έτους. Με βάση το νέο χρονοδιάγραμμα που έχει ορίσει η ΑΑΔΕ προβλέπεται ότι:

-Εντός του 2022 θα εκδοθεί απόφαση για την αλλαγή των προδιαγραφών λειτουργίας των λοιπών Φ.Η.Μ. ώστε να λειτουργούν κι αυτοί ως μηχανισμοί "κλειστού τύπου" - σαν τις φορολογικές ταμειακές μηχανές - και να μην είναι δυνατή καμία παρέμβαση για την παραποίηση των δεδομένων των αποδείξεων που εκδίδονται στους καταναλωτές και τα ποσά των συναλλαγών να μην δηλώνονται ανακριβώς (μειωμένα) στην Α.Α.Δ.Ε.

-Από τις 10 Ιανουαρίου 2023 και έως το τέλος Μαρτίου οι επιχειρήσεις που διαθέτουν ταμειακές μηχανές και POS θα μπορούν να υποβάλλουν τις αιτήσεις τους για να λάβουν τα voucher που προβλέπονται ώστε να προχωρήσουν στην αναβάθμιση των ταμειακών τους μηχανών και να διασυνδέονται με τα POS.

- Το διάστημα Απριλίου – Ιουλίου 2023 θα πραγματοποιηθεί η διασύνδεση των αναβαθμισμένων ταμειακών μηχανών με τα POS από όλες τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που θα έχουν λάβει τα vouchers.

- Το καλοκαίρι του 2023 και πιο συγκεκριμένα την περίοδο Ιουνίου - Αυγούστου 2023 οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις που διαθέτουν λοιπούς φορολογικούς ηλεκτρονικούς μηχανισμούς θα υποβάλλουν τις αιτήσεις για να λάβουν τα vouchers για τη χρηματοδότηση των δαπανών αντικατάστασης των μηχανισμών αυτών με νέου τύπου που θα μπορούν να διασυνδεθούν με τα POS.

- Το διάστημα Σεπτεμβρίου – Νοεμβρίου 2023 θα πραγματοποιηθεί η διασύνδεση των λοιπών Φ.Η.Μ. με τα POS.

 

Από την έντυπη έκδοση

Του Γιώργου Παλαιτσάκη
[email protected]

Ο μόνιμος βραχνάς των τεκμηρίων της εφορίας επιστρέφει στις φετινές φορολογικές δηλώσεις, καθώς δεν θα ισχύσουν φέτος οι απαλλαγές από τον τεκμαρτό προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματος που ίσχυσαν εκτάκτως πέρυσι για μεγάλο πλήθος φορολογουμένων που επλήγησαν οικονομικά από την πανδημία του κορονοϊού. 

Το μόνο... ευχάριστο που μπορεί κανείς να διακρίνει μέσα σ’ αυτή την ιστορία είναι ότι τα τεκμήρια διαβίωσης για τις κατοικίες των φορολογουμένων θα υπολογιστούν κατά την εκκαθάριση των φετινών δηλώσεων με βάση τις παλαιές αντικειμενικές αξίες που ίσχυαν μέχρι τις 31-12-2021.

Και φέτος λοιπόν -όπως μέχρι και το 2020-, σε πολλές περιπτώσεις φορολογουμένων, ο φόρος εισοδήματος δεν θα υπολογιστεί τελικά επί του δηλούμενου εισοδήματος, αλλά επί ενός υψηλότερου ποσού που θα προσδιοριστεί από τη Φορολογική Διοίκηση αφενός με βάση τα λεγόμενα τεκμήρια διαβίωσης, δηλαδή με βάση συγκεκριμένα ποσά, αντικειμενικά προσδιοριζόμενων, δαπανών διαβίωσης, που σύμφωνα με την εφορία αντιστοιχούν στις ετήσιες δαπάνες χρήσης κατοικιών, αυτοκινήτων και άλλων αντικειμένων μεγάλης αξίας κτήσης (σκαφών, αεροσκαφών κ.λπ.), αφετέρου με βάση τα λεγόμενα «τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων», που είναι κυρίως οι πραγματικές δαπάνες του φορολογούμενου για την αγορά ή άλλης μορφής απόκτησης ακινήτων και κινητών αντικειμένων μεγάλης αξίας, για την αποπληρωμή δανείων και την πραγματοποίηση δωρεών.

 

Υπερμετρη αύξηση

Αναμένεται λοιπόν φέτος να καταστεί πολύ συχνό το φαινόμενο, φορολογούμενος που ολοκληρώνει τη συμπλήρωση της φορολογικής δήλωσης και προχωρεί στο τελικό βήμα της ηλεκτρονικής υποβολής να διαπιστώνει ότι το εκκαθαριστικό που πρόκειται να εκδοθεί αν η δήλωση υποβληθεί οριστικά, θα είναι «χρεωστικό» και θα αναγράφει ένα υπέρογκο ποσό οφειλής. 

Η συνήθης αιτία για την οποία θα παρουσιάζεται συχνά αυτό το «φαινόμενο» είναι το γεγονός ότι τα τεκμήρια διαβίωσης που αντιστοιχούν στις κατοικίες, τα Ι.Χ. αυτοκίνητα και τυχόν άλλα περιουσιακά στοιχεία που δηλώθηκαν ως χρησιμοποιηθέντα από τον φορολογούμενο κατά το προηγούμενο έτος, μαζί με τυχόν πραγματικές δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων, αποπληρωμής δανείων και πραγματοποίησης δωρεών που ο ίδιος ο φορολογούμενος δήλωσε και οι οποίες θεωρούνται κι αυτές «τεκμήρια», θα προσδιορίζουν το τελικό φορολογητέο εισόδημά του σε επίπεδο πολύ πιο υψηλό από το συνολικό δηλωθέν εισόδημα.

Ως εκ τούτου ο φόρος θα υπολογίζεται επί ενός ποσού εισοδήματος υπέρμετρα αυξημένου σε σύγκριση με το δηλωθέν και διαμορφώνεται σε απρόσμενα υψηλό επίπεδο. 

Αυτό που λείπει από κάθε φορολογούμενο, ο οποίος θα έρχεται αντιμέτωπος με μια τέτοια δυσάρεστη έκπληξη, είναι η γνώση για τον ακριβή τρόπο με τον οποίο η εφορία προσδιορίζει το φορολογητέο εισόδημά του, χρησιμοποιώντας τα τεκμήρια διαβίωσης και τις δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων. 

Αν ο φορολογούμενος γνωρίζει εκ των προτέρων τι τεκμαρτό φορολογητέο εισόδημα θα προκύψει εφόσον υποβάλει οριστικά τη δήλωσή του και γίνει αυτόματα η εκκαθάρισή της, τότε θα είναι προετοιμασμένος και θα μπορεί να λάβει και τα μέτρα του ώστε -ει δυνατόν- να αποτρέψει την υπερφορολόγηση η οποία θα προκύψει στην περίπτωση που το τεκμαρτό του εισόδημα είναι πολύ μεγαλύτερο από το δηλούμενο. 

 

Πώς προσδιορίζεται το τεκμαρτό εισόδημα

Παρουσιάζουμε, λοιπόν, παρακάτω, ένα προς ένα, όλα τα «βήματα» με τα οποία το πληροφοριακό σύστημα της Φορολογικής Διοίκησης προσδιορίζει το τεκμαρτό εισόδημα, κατά την αυτόματη εκκαθάριση κάθε φορολογικής δήλωσης:

Βήμα 1ο) Το ελάχιστο τεκμήριο διαβίωσης.

Για κάθε φορολογούμενο ο οποίος κατά τη διάρκεια του εκάστοτε προηγούμενου έτους απέκτησε έστω και 0,01 ευρώ εισόδημα από οποιαδήποτε πηγή (π.χ. ακόμη κι από τόκους καταθέσεων, επιδόματα τέκνων κ.λπ.), η ισχύουσα νομοθεσία προβλέπει ότι ισχύει ελάχιστο τεκμήριο διαβίωσης:
* 3.000 ευρώ αν είναι άγαμος ή έγγαμος κι έχει επιλέξει να υποβάλει τη δήλωσή του χωριστά από τη σύζυγο ή τον σύζυγο 
* 2.500 ευρώ αν είναι έγγαμος κι έχει επιλέξει να υποβάλει κοινή δήλωση με τη ή τον σύζυγο.
Συνεπώς, σε κάθε περίπτωση ύπαρξης πραγματικού εισοδήματος προερχόμενου από οποιαδήποτε πηγή, το σύστημα ΤΑΧΙSnet καταλογίζει σε κάθε φορολογούμενο άτομο ποσό τεκμαρτού εισοδήματος 3.000 ή 2.500 ευρώ, σύμφωνα με τον διαχωρισμό που παρουσιάσαμε.
 
Βήμα 2ο) Υπολογισμός τεκμηρίου διαβίωσης για την κάθε κατοικία.

Το τεκμήριο διαβίωσης για την κύρια κατοικία που δηλώνει ο φορολογούμενος υπολογίζεται κλιμακωτά με βάση την επιφάνειά της, ως ακολούθως:
* μέχρι και 80 τ.μ. κύριοι χώροι, 40 ευρώ ανά τ.μ.
* από 81 τ.μ. μέχρι και 120 τ.μ. κύριοι χώροι, 65 ευρώ ανά τ.μ.
* από 121 τ.μ. μέχρι και 200 τ.μ. κύριοι χώροι, 110 ευρώ ανά τ.μ.
* από 201 τ.μ. μέχρι και 300 τ.μ. κύριοι χώροι, 200 ευρώ ανά τ.μ.
* από 301 τ.μ. και άνω κύριοι χώροι, 400 ευρώ ανά τ.μ.

Για τους βοηθητικούς χώρους της κύριας κατοικίας ισχύει τεκμήριο 40 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, ανεξάρτητα από το μέγεθος της επιφάνειας του ακινήτου. Όλα τα παραπάνω ποσά προσαυξάνονται κατά 40% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές από 2.800 έως 4.999 ευρώ το τ.μ. και κατά 70% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές από 5.000 ευρώ ανά τ.μ. και άνω.

Για τις μονοκατοικίες, τα παραπάνω ποσά λαμβάνονται υπόψη αυξημένα κατά 20%. Επίσης για τις δευτερεύουσες κατοικίες τα παραπάνω ποσά τεκμηρίου λαμβάνονται υπόψη μειωμένα κατά 50%. Τα τεκμήρια διαβίωσης για τις κατοικίες βαρύνουν τους φορολογούμενους είτε είναι οι ίδιοι ιδιοκτήτες των ακινήτων αυτών, είτε τα νοικιάζουν, είτε τους έχουν παραχωρηθεί δωρεάν.

Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος έχει δηλώσει «φιλοξενούμενος» απαλλάσσεται από το τεκμήριο διαβίωσης για την κατοικία, καθώς αυτό βαρύνει τον «φιλοξενούντα».

Με παλαιές αντικειμενικές: Σημειώνεται ότι τα τεκμήρια διαβίωσης για τις κατοικίες θα υπολογιστούν κατά την εκκαθάριση των φετινών φορολογικών δηλώσεων με βάση τις παλαιές αντικειμενικές αξίες ακινήτων που ίσχυαν μέχρι 31-12-2021 και όχι με τις νέες αντικειμενικές που ισχύουν από την 1η-1-2022. Κι αυτό διότι ο υπολογισμός αφορά εισοδήματα του έτους 2021 κατά το οποίο ίσχυαν οι παλαιές αντικειμενικές αξίες.
 
Βήμα 3ο) Υπολογισμός τεκμηρίου για κάθε Ι.Χ. αυτοκίνητο.

Τα τεκμήρια διαβίωσης για τα επιβατικά Ι.Χ. αυτοκίνητα που κατέχουν οι φορολογούμενοι υπολογίζονται ως εξής:
* Για αυτοκίνητα μέχρι και 1.200 κ.ε. ισχύει τεκμήριο 4.000 ευρώ. 
* Για αυτοκίνητα μεγαλύτερα των 1.200 κ.ε. και μέχρι 2.000 κ.ε. προστίθενται 600 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά. 
* Για αυτοκίνητα άνω των 2.000 κ.ε. και μέχρι 3.000 κ.ε. προστίθενται 900 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά. 
* Για αυτοκίνητα άνω των 3.000 κ.ε. προστίθενται 1.200 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά.
 
Τα παραπάνω ισχύουν και για αυτοκίνητα μικτής χρήσης, καθώς και για αυτοκίνητα τύπου jeep.

Τα παραπάνω ποσά μειώνονται ανάλογα με την παλαιότητα του αυτοκινήτου, η οποία υπολογίζεται από το έτος πρώτης κυκλοφορίας του στην Ελλάδα, κατά ποσοστό 30% για χρονικό διάστημα κυκλοφορίας πάνω από 5 και μέχρι 10 έτη και κατά ποσοστό 50% για χρονικό διάστημα πάνω από 10 έτη.

Το τεκμήριο διαβίωσης για κάθε ηλεκτροκίνητο όχημα του οποίου η ισχύς μετράται αποκλειστικά με KW, ορίζεται σε 4.000 ευρώ ανεξαρτήτως ισχύος.

Στις περιπτώσεις εταιρειών ομόρρυθμων ή ετερόρρυθμων ή περιορισμένης ευθύνης ή ιδιωτικών κεφαλαιουχικών εταιρειών ή ανώνυμων ή αστικών καθώς και κοινωνιών και κοινοπραξιών που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα, οι οποίες έχουν στην κυριότητά τους ή στην κατοχή τους ΕΙΧ το τεκμήριο που αναλογεί στους εταίρους, διαχειριστές, διευθύνοντες συμβούλους κ.λπ. δεν μπορεί να είναι ανώτερο από το μεγαλύτερο ποσό τεκμηρίου που προκύπτει από ένα αυτοκίνητο της εταιρείας. Το τεκμήριο που αναλογεί από αυτοκίνητο εταιρείας συμπληρώνεται στο όνομα του φορολογούμενου που τον βαρύνει.
Το τεκμήριο διαβίωσης δεν εφαρμόζεται για επιβατικά ιδιωτικής χρήσης αυτοκίνητα που διαθέτουν πιστοποιητικό αυθεντικότητας, καθώς και για επιβατικά αυτοκίνητα ειδικά διασκευασμένα για κινητικά ανάπηρους, με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67%.

Βήμα 4ο) Υπολογισμός τεκμηρίου για τη χρήση σκάφους αναψυχής.

Τα τεκμήρια διαβίωσης για τα σκάφη αναψυχής κλιμακώνονται ως εξής:
* Για μηχανοκίνητα σκάφη ανοικτού τύπου χωρίς χώρο ενδιαίτησης (ταχύπλοα και μη) ολικού μήκους μέχρι 5 μέτρα, η «αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης» ανέρχεται στο ποσό των 4.000 ευρώ. Για όσα έχουν μήκος πάνω από 5 μέτρα, το ποσό αυτό αυξάνεται κατά 2.000 ευρώ το μέτρο.
* Για ιστιοφόρα ή μηχανοκίνητα ή μικτά σκάφη με χώρους ενδιαίτησης, ολικού μήκους μέχρι και 7 μέτρα, η «αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης» ορίζεται στο ποσό των 12.000 ευρώ. Για τα ίδια σκάφη με μήκος πάνω από 7 και μέχρι 10 μέτρα προστίθενται 3.000 ευρώ για κάθε ένα επιπλέον μέτρο μήκους. Για σκάφη άνω των 10 μέτρων και μέχρι 12 μέτρα προστίθενται 7.500 ευρώ ανά επιπλέον μέτρο μήκους. Για σκάφη άνω των 12 μέτρων και μέχρι 15 μέτρα προστίθενται 15.000 ευρώ για κάθε ένα επιπλέον μέτρο μήκους. Για σκάφη άνω των 15 μέτρων και μέχρι 18 μέτρα προστίθενται 22.500 ευρώ για κάθε ένα επιπλέον μέτρο μήκους. Για σκάφη άνω των 18 και μέχρι 22 μέτρα προστίθενται 30.000 ευρώ για κάθε ένα επιπλέον μέτρο μήκους. Τέλος, για σκάφη πάνω από 22 μέτρα προστίθενται 50.000 ευρώ για κάθε επιπλέον μέτρο μήκους.

Τα ποσά της περίπτωσης αυτής μειώνονται 50% για τα πλοία αναψυχής που έχουν κατασκευαστεί ή κατασκευάζονται στην Ελλάδα εξ ολοκλήρου από ξύλο, τύπων «τρεχαντήρι», «βαρκαλάς», «πέραμα», «τσερνίκι» και «λίμπερτυ», που προέρχονται από την ελληνική ναυτική παράδοση.

Το τεκμήριο κάθε σκάφους μειώνεται ανάλογα με την παλαιότητα του κατά ποσοστό 15% αν έχει παρέλθει χρονικό διάστημα πάνω από 5 και μέχρι δέκα 10 έτη από τη χρονιά που νηολογήθηκε για πρώτη φορά και κατά 30% αν έχει περάσει χρονικό διάστημα πάνω από 10 έτη.

Τα παραπάνω ποσά μειώνονται κατά 50% για τα ιστιοφόρα σκάφη.
Για σκάφη με μόνιμο ναυτολογημένο πλήρωμα για ολόκληρο ή μέρος του έτους, στην παραπάνω δαπάνη προστίθεται και η αμοιβή του πληρώματος, ενώ τα σκάφη επαγγελματικής χρήσης δεν λαμβάνονται υπόψη για την επαγγελματική δαπάνη.
 
Βήμα 5ο) Υπολογισμός τεκμηρίου διαβίωσης για τη χρήση δεξαμενής κολύμβησης (πισίνας).

Για τις εξωτερικές δεξαμενές κολύμβησης, το τεκμήριο ορίζεται, κλιμακωτά, σε 160 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο μέχρι και τα 60 τετραγωνικά μέτρα και σε 320 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο για επιφάνεια άνω των 60 τετραγωνικών μέτρων.

Τα ανωτέρω ισχύουν και όταν η δεξαμενή είναι συναρμολογούμενη.

Προκειμένου για εσωτερική δεξαμενή κολύμβησης, τα παραπάνω ποσά αυτής της περίπτωσης διπλασιάζονται.

Προκειμένου για κοινόχρηστες πισίνες που βρίσκονται σε συγκροτήματα πολυκατοικιών, το τεκμήριο διαβίωσης επιμερίζεται στους ιδιοκτήτες των ακινήτων με βάση τα χιλιοστά κάθε διαμερίσματος στο οικόπεδο.
 
Βήμα 6ο) Υπολογισμός τεκμηρίου διαβίωσης για τη χρήση αεροσκάφους.

Το τεκμήριο διαβίωσης για αεροσκάφη, ελικόπτερα και ανεμόπτερα κυριότητας ή κατοχής του φορολογουμένου και των εξαρτώμενων μελών του και τους βαρύνουν, ορίζεται ως εξής:
α) Για ανεμόπτερα στο ποσό των 8.000 ευρώ.
β) Για αεροσκάφη με κινητήρα κοινό, εσωτερικής καύσης και στροβιλοελικοφόρα, καθώς και ελικόπτερα, στο ποσό των 65.000 ευρώ για τους 150 πρώτους ίππους ισχύος του κινητήρα τους, που προσαυξάνεται με το ποσό των 500 ευρώ για κάθε ίππο πάνω από τους 150.
γ) Για αεροσκάφη αεριοπροωθούμενα (JET) στο ποσό των 200 ευρώ για κάθε λίμπρα ώθησης. 
δ) Για τις Υπερελαφρές Πτητικές Αθλητικές Μηχανές (ΥΠΑΜ) στο ποσό των 20.000 ευρώ. 

Βήμα 7ο) Συνυπολογισμός τεκμηρίου διαβίωσης για τα δίδακτρα που καταβλήθηκαν σε ιδιωτικά σχολεία.

Τα δίδακτρα που καταβλήθηκαν ετησίως σε ιδιωτικά σχολεία στοιχειώδους και μέσης εκπαίδευσης λαμβάνονται υπόψη κι αυτά για τον τεκμαρτό προσδιορισμό του εισοδήματος. Το ποσό των διδάκτρων που λαμβάνεται υπόψη είναι αυτό που έχει δηλώσει ο ίδιος ο φορολογούμενος στη φορολογική του δήλωση.

Βήμα 8ο) Συνυπολογισμός τεκμηρίου διαβίωσης και για τα ποσά μισθοδοσίας που καταβλήθηκαν σε οικιακούς βοηθούς, οδηγούς αυτοκινήτων, δασκάλους και λοιπό προσωπικό. Τα ποσά των μισθών που τυχόν κατέβαλε ο φορολογούμενος σε οικιακούς βοηθούς, οδηγούς αυτοκινήτων, δασκάλους και λοιπό οικιακό προσωπικό λαμβάνονται κι αυτά υπόψη για τον τεκμαρτό προσδιορισμό του εισοδήματος. Τα ποσά που λαμβάνονται υπόψη είναι αυτά που έχει δηλώσει ο φορολογούμενος στη δήλωσή του.
 
Βήμα 9ο) Άθροιση όλων των ποσών των τεκμηρίων διαβίωσης που υπολογίστηκαν στα προηγούμενα βήματα. Τα ποσά των τεκμηρίων διαβίωσης όπως προσδιορίστηκαν στα προηγούμενα βήματα αθροίζονται. Το ποσό αθροίσματος που προκύπτει αποτελεί το συνολικό εισόδημα που βαρύνει τον φορολογούμενο σύμφωνα με το σύστημα των τεκμηρίων διαβίωσης.
 
Βήμα 10ο) Προσθήκη στο συνολικό εισόδημα που προέκυψε με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης και των ποσών των πραγματικών δαπανών που κατέβαλε ο φορολογούμενος το προηγούμενο έτος για την απόκτηση περιουσιακών στοιχείων. Στο άθροισμα των ποσών των τεκμηρίων διαβίωσης, όπως αυτό έχει προκύψει με βάση τα προηγούμενα 9 βήματα, πρέπει στη συνέχεια να προστεθούν και τα ποσά που κατέβαλε ο φορολογούμενος το προηγούμενο έτος για την αποπληρωμή δανείων, πιστωτικών καρτών, για δωρεές χρηματικών ποσών άνω των 300 ευρώ σε ιδιωτικούς φορείς, για αγορές ομολόγων, εντόκων γραμματίων, μετοχών, αμοιβαίων κεφαλαίων και λοιπών επενδυτικών προϊόντων, για τυχόν αγορές ακινήτων, αυτοκινήτων και λοιπών κινητών περιουσιακών στοιχείων αξίας άνω των 10.000 ευρώ. Το νέο αυτό άθροισμα που προκύπτει είναι το τελικό συνολικό τεκμαρτό εισόδημα που βαρύνει τον φορολογούμενο.

 

Προστιθέμενη διαφορά

Το τεκμαρτό εισόδημα που προκύπτει από τα προηγούμενα 10 βήματα πρέπει στη συνέχεια να συγκριθεί με το συνολικό ετήσιο πραγματικό εισόδημα του φορολογουμένου από όλες τις πηγές (με το άθροισμα των επιμέρους εισοδημάτων από μισθούς, συντάξεις, επιδόματα, ακίνητα, επιχειρήσεις, αγροτικές εκμεταλλεύσεις, τόκους, υπεραξίες μετοχών, ομολόγων κ.λπ.).

Σε περίπτωση κατά την οποία το τεκμαρτό εισόδημα είναι μεγαλύτερο του πραγματικού, η επιπλέον διαφορά φορολογητέου εισοδήματος (η «προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων») που προκύπτει φορολογείται ως εξής:

- Ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, εφόσον τουλάχιστον το 50,01% του συνολικού δηλωθέντος εισοδήματος προέρχεται από επιχειρηματική δραστηριότητα, ακίνητη περιουσία ή και κινητές αξίες. Σε κάθε τέτοια περίπτωση, το άθροισμα του δηλούμενου εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα και της πρόσθετης διαφοράς εισοδήματος που προέκυψε από τα τεκμήρια φορολογείται με συντελεστές 9% μέχρι τα 10.000 ευρώ, 22% από τα 10.001 μέχρι τα 20.000 ευρώ, 28% από τα 20.001 έως τα 30.000 ευρώ, 36% από τα 30.001 έως τα 40.000 ευρώ και 44% πάνω από τα 40.000 ευρώ. Επιπλέον, επιβάλλεται και προκαταβολή φόρου έναντι του επόμενου έτους, η οποία υπολογίζεται με συντελεστή 55% επί του κύριου φόρου εισοδήματος.

-Ως εισόδημα από γεωργική δραστηριότητα, εφόσον τουλάχιστον το 50,01% του συνολικού δηλωθέντος εισοδήματος προέρχεται από γεωργική δραστηριότητα. Σε κάθε τέτοια περίπτωση, το άθροισμα του δηλούμενου εισοδήματος από γεωργική δραστηριότητα και της πρόσθετης διαφοράς εισοδήματος που προέκυψε από τα τεκμήρια φορολογείται με συντελεστές 9% μέχρι τα 10.000, 22% από τα 10.001 έως τα 20.000 ευρώ, 28% από τα 20.001 έως τα 30.000 ευρώ, 36% από τα 30.001 έως τα 40.000 ευρώ και 44% πάνω από τα 40.000 ευρώ. Επιπλέον, επιβάλλεται και προκαταβολή φόρου έναντι του επόμενου έτους, η οποία υπολογίζεται με συντελεστή 55% επί του κύριου φόρου εισοδήματος.

-Ως εισόδημα από μισθωτή εργασία, με αφορολόγητο όριο από 8.636 ευρώ τουλάχιστον, εφόσον ο φορολογούμενος:
α) έχει αποκτήσει εισόδημα που προέρχεται είτε αποκλειστικά ή κατά ποσοστό άνω του 50% από μισθούς ή συντάξεις ή δεν έχει εισόδημα από καμία κατηγορία ή είναι εγγεγραμμένος στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ. 
β) έχει αποκτήσει εισόδημα μόνο από κεφάλαιο (από τόκους, ακίνητα κ.λπ.) ή και από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου και το τεκμαρτό του εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ.
γ) έχει αποκτήσει εισόδημα έως 6.000 ευρώ από περιστασιακή απασχόληση και το συνολικό τεκμαρτό του εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ. 

Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]

Αέριο, ρεύμα, πετρέλαιο - όλα έχουν γίνει πιο ακριβά. Οι καταναλωτές στενάζουν σε όλη την Ευρώπη. Τα μικρομεσαία νοικοκυριά πλήττονται περισσότερο.

Ένα μέσο ευρωπαϊκό νοικοκυριό θα πρέπει να πληρώσει εφέτος έναν λογαριασμό περίπου 1850 ευρώ για ρεύμα και φυσικό αέριο . Πολύ πάνω από τα 1200 ευρώ από το 2020, όπως υπολογίζει η Bank of America Research (BofA).

Η αύξηση του πληθωρισμού σε ολόκληρη την ΕΕ το 2021 ,συνεπάγεται επίσης άλμα στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας, του φυσικού αερίου και των καυσίμων κατά 23%. «Αλλά ο πληθωρισμός και το κόστος ενέργειας για τους τελικούς πελάτες έχουν εξελιχθεί πολύ διαφορετικά στην ζώνη του ευρώ», εκτιμά το ινστιτούτο Bruegel. Η αύξηση του ενεργειακού κόστους στο Βέλγιο κατά 60%, είναι πιο έντονη από το 33% στην Ιταλία και στην κατά 19 % στη Γαλλία.

«Το ενεργειακό κόστος καταναλώνει μεγαλύτερο μέρος των εξόδων των νοικοκυριών» , εκτιμά το Bruegel. Αυτό αυξάνει την πληθωριστική ανισότητα, με τα φτωχά νοικοκυριά να φέρουν το κύριο βάρος της αύξησης των τιμών.

 Όσον αφορά τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος, η Γερμανία προηγείται σταθερά: Σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Ένωση Βιομηχανιών Ενέργειας, τα γερμανικά νοικοκυριά πλήρωσαν κατά μέσο όρο 36,19 σεντς ανά κιλοβατώρα τον Ιανουάριο του 2022 - περισσότερα από ποτέ. Για άλλους Ευρωπαίους αυτή η αύξηση είναι περίπου 25 σεντς.

Στον απόηχο της αύξησης της τιμής του φυσικού αερίου - σύμφωνα με την BofA, η μεγαλύτερη επιβάρυνση ήταν κατά 330% στην ολλανδική αγορά το 2021 και περισσότερο από 100% στη Γερμανία και της Γαλλία.

Η έκρηξη στις τιμές της ενέργειας δεν έχει τελειώσει αφού η άνοδος των τιμών χονδρικής μετακυλίεται  στον τελικό καταναλωτή με χρονική καθυστέρηση.

Απορρόφηση του πρόσθετου κόστους

Στην περίπτωση της ηλεκτρικής ενέργειας, θα ήταν σχετικά εύκολο για τις κυβερνήσεις να απορροφήσουν το  υπερβολικό πρόσθετο κόστος: Η τιμή παραγωγού είναι μόλις στο 20% του κόστους , καθώς τα υπόλοιπα είναι φόροι και εισφορές, όπως τέλη δικτύου και η προσαύξηση για την προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας .

Σύμφωνα με τη δεξαμενή σκέψης Bruegel , η Ισπανία, το Βέλγιο, η Γαλλία και η Ρουμανία έχουν ανταποκριθεί , ώστε οι πολίτες να μην πάνε στα οδοφράγματα όπως έκαναν τα γαλλικά «κίτρινα γιλέκα» το 2018. Κάθε χώρα έχει λάβει περισσότερα από τέσσερα αντίμετρα και σχεδιάζονται κάποια περαιτέρω βήματα. Συνολικά 11 από τις 24 κυβερνήσεις που εξετάστηκαν, εξαλείφουν  ή μειώνουν δραστικά τους φόρους στην ενέργεια.

Δεκατρείς χώρες περιόρισαν τις τιμές χονδρικής ή λιανικής στην ενέργεια , συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας . Η κυβέρνηση Μακρόν  είχε ήδη αποφασίσει από τον Σεπτέμβριο ότι τα τιμολόγια του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας δεν πρέπει να αυξηθούν περαιτέρω - το 2022 θα γίνει ανεκτή μια αύξηση κατά 4%. Για να γίνει αυτό δυνατό, το Παρίσι μείωσε τους φόρους στην ηλεκτρική ενέργεια.

Το Βέλγιο ενήργησε επίσης γρήγορα , αντικαθιστώντας ορισμένους φόρους στη ενέργεια και επεκτείνοντας ένα κοινωνικό τιμολόγιο σε 500.000 νοικοκυριά  με χαμηλό εισόδημα έως τον Ιούνιο. Πιο πρόσφατα, η βελγική κυβέρνηση μείωσε τον ΦΠΑ από 21% σε 6% - αρχικά μέχρι τον Ιούλιο. Το βελγικό δημόσιο ταμείο θα επιβαρυνθεί με περισσότερα από 1 δισ. ευρώ. Σε όλη τη χώρα, περίπου ένα εκατομμύριο νοικοκυριά επωφελούνται από τις χαμηλότερες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας, φυσικού αερίου και πετρελαίου.

Στην Ιταλία , όπου η αύξηση χωρίς αντίμετρα θα έφτανε σχεδόν το 80% σε σύγκριση με το 2020, ο πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι δρομολόγησε έκτακτα μέτρα ύψους 3 δισ. ευρώ: το κράτος ανέλαβε τέλη και χρεώσεις στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και μείωσε τους φόρους στο φυσικό αέριο. Το Bruegel αναφερει  ότι ο κρατικός προϋπολογισμός θα επιβαρυνθεί με περίπου 8,5 δισ. ευρώ μέχρι τον Μάρτιο. Ο ειδικός στην αγορά ενέργειας Χάρι Γουάιμπερντ τονίζει ότι τα μέτρα που έχουν ανακοινωθεί στην Ευρώπη μέχρι στιγμής θα απορροφήσουν μόνο περίπου το ένα τέταρτο των αυξήσεων των τιμών. Με βάση τις τρέχουσες τιμές χονδρικής, η αύξηση των τιμών το 2022 θα φτάσει περίπου το 54%  σε σύγκριση με το 2020.

Η πληθωριστική ανισότητα αυξάνεται

Στην Ιταλία, την Ελλάδα και άλλες νότιες χώρες της ΕΕ, επικρατούν ανησυχίες ότι η κρίση των τιμών της ενέργειας θα μπορούσε να καταπνίξει την οικονομική ανάκαμψη μετά  την πανδημία. «Οι χώρες πρέπει να αρχίσουν να σκέφτονται πιο αποτελεσματικά μέτρα για την αντιμετώπιση της αύξησης των τιμών της ενέργειας και τον πληθωρισμό», προειδοποιούν οι ειδικοί του Bruegel. Οι ελεγκτικές αρχές  της Γερμανίας προτείνουν «θεμελιώδη μεταρρύθμιση» του συστήματος κρατικών χορηγήσεων και τελών. Και το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο θεωρεί επίσης ότι το τρέχον σύστημα φορολογίας της ενέργειας της ΕΕ είναι ξεπερασμένο - και όχι προσαρμοσμένο στους κλιματικούς στόχους. Ωστόσο, αναμένει μια πολύ δύσκολη διαδικασία λήψης αποφάσεων.

Αναλυτικές απαντήσεις για την κυβερνητική αντίδραση στο θέμα Λιβανού – Δούκα, έδωσε, μιλώντας στον «ΑΝΤ1», ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης, όπως επίσης για τα θέματα του εκλογικού νόμου και της ακρίβειας.

Συγκεκριμένα, ο κ. Γεραπετρίτης τόνισε ότι «ο κ. Λιβανός, υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, δεν ανταποκρίθηκε με γρήγορα αντανακλαστικά στα όσα ακούσθηκαν, τα οποία προφανώς ήταν απαράδεκτα και προσβλητικά, δεν συνάδουν με τις αρχές και τις αξίες της παράταξης και δεν ανταποκρίνονται στην προσπάθεια της τότε κυβέρνησης. Για λόγους αρχής ο πρωθυπουργός, που έχει και την απόλυτη Συνταγματική αρμοδιότητα, αποφάσισε να κάνει δεκτή την παραίτησή του».

Μάλιστα, ο υπουργός Επικρατείας είπε πως υπάρχουν δύο διαστάσεις: Αφενός, η ηθική διάσταση, όπου «δεν είναι δυνατόν όταν έχεις νεκρούς, ακόμη και καταστροφή περιουσίας, να διαχειρίζεσαι την κατάσταση με τον τρόπο αυτό». Αφετέρου, η πραγματική διάσταση, «που αφορά στην άμεση, γρήγορη, ενίσχυση των ανθρώπων για τα άμεσα έξοδά τους».

«Δεν υπάρχει καμία πρόθεση αλλαγής του εκλογικού νόμου»

Σε ένα άλλο θέμα, αυτό των σεναρίων αλλαγής του εκλογικού συστήματος, μετά τον πρωθυπουργό και ο υπουργός Επικρατείας διαβεβαίωσε πως «δεν υπάρχει καμία πρόθεση αλλαγής του εκλογικού νόμου. Ο εκλογικός νόμος ήλθε για να τροποποιήσει τον προηγούμενο νόμο της απλής αναλογικής, ο οποίος είναι βέβαιο ότι δεν θα διασφάλιζε την κυβερνητική σταθερότητα και θα έβαζε σε μεγάλα προβλήματα, σε σοβαρή διακινδύνευση τη χώρα».

Εν τέλει «είναι ένας εκλογικός νόμος που ισορροπεί με ικανοποιητικό τρόπο μεταξύ της ανάγκης για κυβερνητική σταθερότητα και της ικανοποιητικής αντιπροσώπευσης. Η κυβέρνηση δεν πρόκειται να παίξει πολιτικά παιχνίδια, θα συνεχίσουμε με αυτόν τον εκλογικό νόμο, με αυτόν θα πορευθούμε».

Στο ερώτημα δε, αν η αλλαγή του θα έστελνε μήνυμα ηττοπάθειας σε ό,τι αφορά το κυβερνών κόμμα, ο Γ. Γεραπετρίτης απάντησε λέγοντας πως «αυτό μπορεί να είχε μια παράσταση ηττοπάθειας, όμως το πιο σημαντικό από όλα είναι η θεσμική διάσταση: πρέπει να πορευόμαστε με ένα σταθερό σύστημα, να είναι γνωστοί οι κανόνες του πολιτικού παιχνιδιού. Αυτούς τους κανόνες έθεσε εξ αρχής η ελληνική κυβέρνηση, ήταν στο προεκλογικό της πρόγραμμα. Ο πολιτικός καιροσκοπισμός δεν πρέπει να κυριαρχεί σε θεσμικά ζητήματα», διεμήνυσε.

Ενεργειακή κρίση

Στο πρόβλημα της ακρίβειας, και δη στο ενεργειακό σκέλος, εισαγωγικώς έκανε λόγο για «παγκόσμιο φαινόμενο», καθώς «η ενεργειακή κρίση – η οποία συνδέεται και με τα γεωπολιτικά ζητήματα – έχει πυροδοτήσει κύμα ανατιμήσεων. Οι ανακοινώσεις που έγιναν για τις αναπτυγμένες χώρες του ΟΟΣΑ αναδεικνύουν ότι ο δείκτης τιμών καταναλωτή έχει τη μεγαλύτερη αύξηση τα τελευταία 30 χρόνια, (είναι) στο 7%, στη Γερμανία 7%, στις ΗΠΑ 7%.» (…) καμία χώρα δεν έχει καταφέρει να ανταποκριθεί απολύτως στις ανατιμήσεις που υπάρχουν. Κάτι τέτοιο θα έθετε σε μείζονα διακινδύνευση την παγκόσμια οικονομία και τις εθνικές οικονομίες».

Παραλλήλως θύμισε ότι «η Ελλάδα έχει ενισχύσει τους καταναλωτές, τα νοικοκυριά πρωτίστως, και από τον Ιανουάριο και τις επιχειρήσεις, για το τελευταίο 5μηνο με 1,75 δισ.», που είναι «κατ’ αναλογίαν η μεγαλύτερη ενίσχυση στην Ευρωπαϊκή Ένωση», μια ενίσχυση που συνεχίζεται και κατά το μήνα Φεβρουάριο. Για κάθε μήνα που περνάει, συνέχισε, «η ενίσχυση για το ενεργειακό κόστος είναι περίπου 400 εκατ. ευρώ από την ελληνική κυβέρνηση.

»Αντιλαμβάνομαι ότι δεν είναι αρκετά, δεν υπάρχει αναπλήρωση της ακρίβειας, όπως δεν υπάρχει και αναπλήρωση όλων των αντανακλαστικών συνεπειών σε βασικά προϊόντα. Όμως, είναι αυτό το οποίο μπορούμε να κάνουμε υπό τις συνθήκες, αυτό το οποίο κατακτήσαμε με πολύ κόπο, πόνο, συνέπεια, δηλαδή τη δημοσιονομική συνέπεια να μην την διακινδυνεύσουμε».

Εξάλλου, εξήγησε, «σήμερα οι αγορές αντιδρούν σε οποιαδήποτε παροχές με τρόπο άμεσο, αυξάνονται τα επιτόκια. Για εμάς πρώτιστο είναι να ενισχύσουμε τα ευάλωτα νοικοκυριά –και αυτό θα συνεχίσουμε να το πράττουμε. Από την άλλη αυτό δεν πρέπει να οδηγήσει σε μια σοβαρή διακινδύνευση των δημοσιονομικών μας».

Μείωση φόρων, ενίσχυση μισθών

Ταυτοχρόνως, ο Γ. Γεραπετρίτης επικαλέστηκε την «πάρα πολύ μεγάλη προσπάθεια» για απομείωση των φορολογικών όσο και των ασφαλιστικών βαρών: «ήδη, οι περισσότεροι φόροι έχουν μειωθεί, με αποτέλεσμα να έχουμε αύξηση του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος, κατά τις εκτιμήσεις γύρω στο 7%», ανέφερε και έφερε ως παράδειγμα τη μεσοσταθμική μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 13% από 1ης Ιανουαρίου, τη μείωση του φόρου των επιχειρήσεων και φυσικών προσώπων, τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά τρεις μονάδες.

Αναγνωρίζοντας ότι «δεν είναι πάντοτε εύκολο να παρεμβαίνεις στη διαμόρφωση των πληθωριστικών τάσεων», επικαλέστηκε από την άλλη τη 2η αύξηση στον κατώτατο μισθό: «θα είναι μια πολύ ικανοποιητική αύξηση εντός του ιδίου έτους έτσι ώστε τουλάχιστον τα κατώτερα εισοδήματα να μπορούν με κάποιο τρόπο να ανταποκρίνονται».

Από την άλλη, «υπάρχουν περιπτώσεις που είναι αδύνατον να αναπληρωθούν οι αυξήσεις, δεν μπορούν να αναπληρωθούν με μαγικό τρόπο», αλλά «όποιος ισχυρίζεται ότι είναι εύκολη άσκηση να μειώσουμε ένα φόρο και με τον τρόπο αυτό να περιοριστεί η ακρίβεια, είναι πολύ απλοϊκή η προσέγγιση αυτή», αντέτεινε.

Και, ναι μεν «μια μείωση φόρου να συμβάλει στη μεγαλύτερη ζήτηση, έτσι ώστε να υπάρχει αναπλήρωση των χαμένων δημοσιονομικών», ωστόσο, διευκρίνισε, «αυτό είναι μια άσκηση που δεν είναι εύκολη. Καμία κυβέρνηση στη Μεταπολίτευση δεν έχει προβεί σε τόσες και τόσο εκτεταμένες μειώσεις φόρων», υπογράμμισε εξειδικεύοντας αμέσως μετά:

«Η μείωση στο φόρο των επιχειρήσεων έχει δημιουργήσει ένα πάρα πολύ σημαντικό κύμα επενδύσεων, το οποίο αντανακλαστικά δημιουργεί και καινούριες και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Δημιουργούμε μια μεγαλύτερη ζήτηση στην αγορά, η οποία στην πραγματικότητα αυξάνει και τη συναλλακτική κίνηση, και εν τέλει και τα έσοδα. Πρέπει όμως να είμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί, δεν πρέπει να διακινδυνεύσουμε τη δημοσιονομική ισορροπία», επανέλαβε και πρόσθεσε:

«Χάρη στο γεγονός ότι έχουμε αποκτήσει αξιοπιστία, είναι δυνατόν αυτή τη στιγμή να μπορούμε να στεκόμαστε όρθιοι, να αυξάνουμε το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα, να αυξάνονται οι καταθέσεις των νοικοκυριών, 43 δισ. ευρώ αύξηση καταθέσεων».

Αναφέρθηκε όμως και σε άλλα μέτρα που πήρε η κυβέρνηση: «Αυτή τη στιγμή έχουμε διευρύνει την περίμετρο εκείνων οι οποίοι δικαιούνται το κοινωνικό τιμολόγιο της ΔΕΗ, έχει υπάρξει ενίσχυση του επιδόματος θέρμανσης που έχει υπερδιπλασιασθεί», με δυο λόγια «σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες έχουν γίνει πολύ περισσότερα στην Ελλάδα, και το λέω με συγκεκριμένα στοιχεία», ανέφερε επίσης επισημαίνοντας ότι καμία χώρα δεν κατάφερε πλήρη αναπλήρωση». Και στο «δια ταύτα», «στο μέτρο που μας επιτρέπουν τα δημοσιονομικά μας, θα σταθούμε δίπλα στους πολίτες όσο αυτό είναι δυνατόν».

Απαντώντας στα αιτήματα για περαιτέρω μείωση φόρων, υπενθύμισε ότι έχει υπάρξει μια στοχευμένη μείωση του ΦΠΑ στα αγροτοκτηνοτροφικά (ζωοτροφές και λιπάσματα), εξάλλου «τέτοιου τύπου οριζόντιες μειώσεις δεν είναι δυνατές αυτήν τη στιγμή, θα υπάρξουν όμως στοχευμένες ενισχύσεις για εκείνους που έχουν πραγματική ανάγκη», διαβεβαίωσε. Και στο αίτημα είτε για μείωση του ΦΠΑ στα βασικά προϊόντα, είτε για μείωση του ειδικού φόρου ή του ΦΠΑ στα καύσιμα, ο Γ. Γεραπετρίτης απάντησε ως εξής: «Το φαινόμενο είναι δυναμικό, σε αυτήν τη φάση δεν βρίσκεται στην άμεση στόχευση, θα αξιολογούνται κάθε φορά τα επίκαιρα δεδομένα για να ενισχυθεί ο καταναλωτής».

Τι είπε για την υπόθεση Φουρθιώτη

Στο θέμα Φουρθιώτη, τέλος, ο υπουργός ήταν κατηγορηματικός: «το συγκεκριμένο κύριο δεν τον έχω συναντήσει ποτέ στη ζωή μου, δεν τον γνωρίζω ούτε κατ’ όψιν και κατά τούτο δεν έχω καμία σχέση ή οικειότητα. Αντιθέτως όταν εκείνος προέβη σε απαξιωτικές δηλώσεις, εγώ υπέβαλα μήνυση».

Και συνέχισε θυμίζοντας τις ενέργειες κρατικών οργάνων, όπως του ΣΕΠΕ, της Αρχής Διαφάνειας αλλά και της Εισαγγελίας. Συνεπώς, συμπέρανε, «όχι μόνο δεν έχει υπάρξει συναλλαγή, που υπαινίσσονται από την αξιωματική αντιπολίτευση, αλλά το αντίθετο απαντήθηκαν αρνητικά όλα τα αιτήματα». Στον αντίποδα, «η αξιωματική αντιπολίτευση για λόγους πολιτικού καιροσκοπισμού αγκαλιάζει πολιτικά το συγκεκριμένο κύριο».

Και, περαιτέρω, «δεν υπήρξε καμία συζήτηση ενόσω ήταν υπόδικος, όταν προέκυψαν τα ζητήματα διεκόπη οποιαδήποτε επικοινωνία και διαβιβάστηκαν τα στοιχεία προς έλεγχο και στην Εισαγγελία». Στο ζήτημα δε, της φύλαξης του Μ. Φουρθιώτη από την αστυνομία, ο υπουργός Επικρατείας εξήγησε πως κάθε τέτοιο αίτημα δεν αξιολογείται από την κυβέρνηση αλλά από μια ειδική επιτροπή ευάλωτων στόχων, της αστυνομίας.

Και, κλείνοντας με το αμιγώς πολιτικό σκέλος, ο Γ. Γεραπετρίτης έκανε λόγο για «πολύ γρήγορα αντανακλαστικά» τα οποία και «οδήγησαν στο σημερινό φαινόμενο, ο κ. Φουρθιώτης να στρέφεται εναντίον της κυβέρνησης, εναντίον εμού και άλλων υπουργών, ακριβώς επειδή δεν ικανοποιούνταν τα αιτήματά του. Αντιστρόφως έχει γίνει μια πολιτική υιοθεσία από την αντιπολίτευση», κατέληξε.

Της Ραλλούς Αλεξοπούλου
[email protected]

Από τα μέσα του μήνα, αρχίζουν να «τρέχουν» σταδιακά οι προθεσμίες για την πληρωμή φόρων και τελών αλλά και για την υποβολή δηλώσεων και αιτήσεων για αρκετούς φορολογούμενους.

Μετά και τις παρατάσεις που έχουν ανακοινωθεί από το υπουργείο Οικονομικών, η πρώτη σημαντική ημερομηνία είναι της Τρίτης 15 Φεβρουαρίου καθώς τότε εκπνέει η προθεσμία για:

• Την υποβολή αίτησης στην πλατφόρμα της ΑΑΔΕ «MyΘΕΡΜΑΝΣΗ» για όσους ανήκουν στους φετινούς δικαιούχους του επιδόματος θέρμανσης, με βάση τα νέα διευρυμένα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια. Μόλις κλείσει η πλατφόρμα, στους σχεδιασμούς του οικονομικού επιτελείου είναι η καταβολή των χρημάτων στους δικαιούχους είναι έως το τέλος του μήνα.
• Την πληρωμή ή τη ρύθμιση σε έως 48 δόσεις του φόρου εισοδήματος από τους συνταξιούχους για τα αναδρομικά ποσά που εισέπραξαν το 2020 και υπέβαλαν τροποποιητική δήλωση έως το τέλος του 2021.

Επόμενη ημερομηνία είναι η 28^η Φεβρουαρίου, οπότε:

• Θα πρέπει να πραγματοποιηθεί η πληρωμή των τελών κυκλοφορίας του 2022 ή η ψηφιακή κατάθεση των πινακίδων. Υπενθυμίζεται ότι οι ιδιοκτήτες των οχημάτων, εφόσον επιλέξουν να θέσουν σε ακινησία το όχημα τους θα πρέπει να δηλώσουν και το χώρο στάθμευσης του οχήματος. Όσοι μάλιστα εντοπιστούν, μετά τη δήλωση ακινησίας, να κυκλοφορούν τα οχήματά τους θα βρεθούν αντιμέτωποι με πρόστιμο 10.000 ευρώ το οποίο αυξάνεται στα 30.000 ευρώ σε περίπτωση υποτροπής ενώ ταυτόχρονα αφαιρείται για τρία χρόνια το δίπλωμα οδήγησης του ιδιοκτήτη ή κατόχου του οχήματος. Η παράταση των δύο μηνών δεν ισχύει για όσους σχεδιάζουν να μεταβιβάσουν τα οχήματά τους μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου καθώς για να μπορέσουν να τα πουλήσουν θα πρέπει πρώτα να πληρώσουν τα τέλη κυκλοφορίας. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση μεταβίβασης της κυριότητας του οχήματος.
• Λήγει η προθεσμία για την υπαγωγή στη ρύθμιση των 36-72 δόσεων για τα χρέη της πανδημίας. Ήδη έχει τεθεί σε λειτουργία η πλατφόρμα ώστε να μπορούν να ενταχθούν στη ρύθμιση και οφειλέτες στους οποίους επιβλήθηκε το μέτρο της προσωρινής απαγόρευσης λειτουργίας οποτεδήποτε στο διάστημα από 27.10.2020 έως 31.7.2021, προκειμένου να εντάξουν στην ειδική ρύθμιση οφειλές που ήταν ρυθμισμένες έως 5 Νοεμβρίου 2021.
• Οι κληρονόμοι να υποβάλλουν τις φορολογικές δηλώσεις για το 2020 όπως και η υποβολή των τροποποιητικών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος με αναδρομικά μισθών ή συντάξεων προηγούμενων ετών, αναδρομικά επιδομάτων ανεργίας, αναδρομικά αμοιβών ιατρών του ΕΣΥ.

Το Μάρτιο, και συγκεκριμένα στις 31 Μαρτίου, εκπνέει η προθεσμία για:

• την υπογραφή συμβολαίων μεταβίβασης ακινήτων με τις παλαιές αντικειμενικές αξίες εφόσον οι σχετικές δηλώσεις υποβλήθηκαν έως 31 Δεκεμβρίου 2021. Μέχρι την ίδια ημερομηνία μπορούν να πραγματοποιηθούν μεταβιβάσεις ακινήτων χωρίς την υποχρέωση σύνταξης ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου.
• την εφάπαξ εξόφληση της ενίσχυσης που έλαβαν επιχειρήσεις και επαγγελματίες μέσω της Επιστρεπτέας Προκαταβολής κερδίζοντας επιπλέον έκπτωση 15%.

Ξεπερνούν τα 111 δισ. ευρώ οι συνολικές ληξιπρόθεσμες οφειλές των φορολογουμένων  με 25 δισ. ευρώ να θεωρούνται ως ανεπίδεκτα είσπραξης. Ο αριθμός των οφειλετών πλησιάζει τα 4 εκατ. με σχεδόν 2 εκατ. εξ αυτών να κινδυνεύουν με αναγκαστικά μέτρα είσπραξης.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η ΑΑΔΕ, στο τέλος του 2021, 3.996.871 φορολογούμενοι χρωστούσαν στο Δημόσιο. Από αυτούς σε  1.332.050 έχουν επιβληθεί  αναγκαστικά μέτρα είσπραξης και  1.951.507  κινδυνεύουν να βρεθούν κάτω από την υποβολή αναγκαστικών μέτρων.

Με  βάση τα επίσημα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, τον τελευταίο μήνα του 2021 τα ληξιπρόθεσμα χρέη αυξήθηκαν κατά 682 εκ. ευρώ, καθώς το σύνολο των νέων οφειλών από 5,648 δισ ευρώ που ήταν το Νοέμβριο έφθασαν τα 6,330 δισ ευρώ το Δεκέμβριο.

Πορεία που είχε μάλιστα ως αποτέλεσμα να εκτιναχθεί και το σύνολο των (παλαιών και νέων) ληξιπροθέσμων χρεών στα 111,398 δισ ευρώ το Δεκέμβριο 2021 από 110,171 δισ ευρώ ένα μήνα νωρίτερα, καταγράφοντας αύξηση 1,227 δισ ευρώ. Από το σύνολο αυτών ωστόσο τα 25,025 δισ ευρώ κρίνονται ήδη ανεπίδεκτα είσπραξης, με αποτέλεσμα το πραγματικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο να είναι 86,373 δις ευρώ.

Στο οικονομικό επιτελείο πάντως υπάρχει έντονη ανησυχία, καθώς φοβούνται ότι «λογαριασμός» χρεών υπάρχει
κίνδυνος να αυξηθεί ακόμη περισσότερο τους επόμενους μήνες αφού οι οικογενειακοί προϋπολογισμοί πιέζονται ήδη από το «τσουνάμι» αυξήσεων σε υπηρεσίες και προϊόντα που χτυπά την αγορά, με τα χειρότερα μάλιστα να είναι ακόμη μπροστά, γεγονός που σημαίνει ότι θα αυξηθούν και οι οφειλέτες επί των οποίων θα λαμβάνονται και τα αναγκαστικά μέτρα είσπραξης.

Σε ό,τι αφορά τις εισπράξεις 12μήνου (εξαιρουμένων των μη φορολογικών κατηγοριών), έφτασαν τα 2,05 δισ. ευρώ, από 1,63 δισ. ευρώ το 2020, καταγράφοντας αύξηση  24,2%.

Το ποσό αυτό θα ήταν ακόμα μεγαλύτερο, όμως εξαιτίας της παράτασης της προθεσμίας των τελών κυκλοφορίας μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2022 εκτιμάται ότι ένα σημαντικό ποσό που είχε προβλεφθεί να εισπραχθεί το έτος 2021 θα εισπραχθεί τελικά το 2022.

Νέα, μόνιμη μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 13%, ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, τονίζοντας πως πρόκειται για «μία απόφαση επωφελή για την οικονομία και δίκαιη για την κοινωνία» που δέχεται «πολιορκία από τη διεθνή ενεργειακή κρίση και τις ανατιμήσεις».

Όπως είπε ο πρωθυπουργός, με το νέο πλαίσιο, 8 στους 10 πολίτες θα πληρώνουν ακόμα μικρότερο ΕΝΦΙΑ, ενώ περίπου 6% «θα δει μια λελογισμένη επιβάρυνση». Πλέον, σύμφωνα με όσα ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης, κάθε χρόνο οι φορολογούμενοι θα πληρώνουν 860.000.000 ευρώ λιγότερα σε σχέση με το 2018.

Αναλυτικές ανακοινώσεις σχετικά με το πλήρες σχέδιο της κυβέρνησης για την ακίνητη περιουσία αναμένεται να κάνει ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας στις 12.00 το μεσημέρι. Δίνοντας μία «πρόγευση» ο κ. Μητσοτάκης είπε πως πυρήνας του σχεδίου θα είναι η αισθητή υποχώρηση του βασικού φόρου σε κτίσματα, ενώ στα οικόπεδα η μείωση φτάνει το 50%.

Ακολουθεί ολόκληρη η δήλωση του πρωθυπουργού:

«Η κυβέρνηση προχωράει, σήμερα, σε μία νέα γενναία μόνιμη μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 13%. Υπερκαλύπτει, έτσι, τη δέσμευσή της για συνολική ελάφρυνση κατά 30% της φορολόγησης της ακίνητης περιουσίας. Μια απόφαση δίκαιη για την κοινωνία και επωφελής για την οικονομία. Που σημαίνει ότι οι Έλληνες θα κληθούν να πληρώνουν, πλέον, κάθε χρόνο, 860.000.000 ευρώ λιγότερα σε σχέση με το 2018. Και 350.000.000 λιγότερα, μόνο μέσα στο 2022. 

Νιώθω την πολιορκία που δέχεται το μέσο εισόδημα από τη διεθνή ενεργειακή κρίση και τις ανατιμήσεις που προκαλεί όπως παντού στην Ευρώπη. Γι’ αυτό και η Πολιτεία συνεχίζει να καλύπτει μέρος των αυξήσεων στους λογαριασμούς του ρεύματος. Επιμένει, όμως και στη σταθερή αποκλιμάκωση των φόρων και των εισφορών για να τονώσει το διαθέσιμο εισόδημα όλων των νοικοκυριών. Και, την 1η Μαΐου θέτει σε εφαρμογή και δεύτερη σημαντική αύξηση του κατώτατου μισθού.

Με το νέο πλαίσιο, 8 στους 10 συμπολίτες μας θα πληρώνουν ακόμα μικρότερο ΕΝΦΙΑ. Αρκετοί θα καταβάλουν το ίδιο ποσό. Ενώ, μία μικρή μειοψηφία, περίπου 6%, θα δει μια λελογισμένη επιβάρυνση. Είναι μία στοιχειώδης ανταπόδοση προς όλη την κοινωνία, καθώς η πραγματική αξία της περιουσίας σε ορισμένες περιοχές, έχει διπλασιαστεί ή και τριπλασιαστεί.  

Το πλήρες σχέδιό μας για την ακίνητη περιουσία θα παρουσιάσει σε λίγο ο Υπουργός Οικονομικών. Πυρήνας του, πάντως, είναι η αισθητή υποχώρηση του βασικού φόρου σε κτίσματα, ενώ στα οικόπεδα η μείωση φτάνει το 50%. Έτσι, το μεγαλύτερο όφελος προκύπτει για ιδιοκτησίες σε ζώνες μέσης και χαμηλότερης αξίας. Πρόκειται δηλαδή, για μία σαφή επιλογή υπέρ της μεσαίας τάξης και των πιο αδύναμων.

Είναι χαρακτηριστικό, ότι ελάφρυνση 30% θα έχουν, στο εξής, τα ακίνητα αξίας μέχρι 100.000 ευρώ αντί των 60.000 ευρώ, που ίσχυε έως τώρα. Η κλιμάκωση του φόρου γίνεται δικαιότερη. Και σ’ αυτόν έχει ενσωματωθεί και ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ που παύει να υφίσταται. Ενώ, όπως είπα, η συνολική μείωση των επιβαρύνσεων για τους πολίτες ανέρχεται στα 350.000.000 ετησίως αντί των 70.000.000 που προέβλεπε ο προϋπολογισμός.

Η νέα πρωτοβουλία εδράζεται στη συνεπή οικονομική πολιτική που ακολουθούμε και επιτρέπει ανάλογα πρόσθετα μέτρα ανακούφισης. Επιδρά συνδυαστικά με άλλες μόνιμες ρυθμίσεις, όπως οι μικρότεροι φορολογικοί συντελεστές, η αναστολή της Εισφοράς Αλληλεγγύης στον ιδιωτικό τομέα και ο μηδενισμός του φόρου στις γονικές παροχές. Αλλά και αθροιστικά, με έκτακτες παρεμβάσεις όπως το διπλό Εγγυημένο Εισόδημα του Δεκεμβρίου και τα αυξημένα επιδόματα στους χαμηλοσυνταξιούχους.

Είναι, ωστόσο, μία κίνηση ρεαλιστική, που δεν υπερβαίνει τα δημοσιονομικά όρια. Γιατί κάθε βήμα προς τα εμπρός πρέπει να γίνεται με τρόπο που δεν θα οδηγεί σε δύο βήματα προς τα πίσω. Έτσι η πατρίδα μας έμεινε όρθια και αναπτύχθηκε μέσα στη διετή κρίση. Έτσι θα αντιμετωπίσει, τώρα, και τις πρόσκαιρες παγκόσμιες αναταράξεις. Όρθια η χώρα, αλλά και όρθιοι οι πολίτες. Με τη δική μας στήριξη και τις δικές τους δυνάμεις».

Μόνιμη λύση στο πρόβλημα της δυνατότητας ρύθμισης των φορολογικών υποχρεώσεων που προκύπτουν για αναδρομικά ποσά συντάξεων προηγουμένων ετών σχεδιάζεται να δώσουν το Υπουργείο Οικονομικών και η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ).

Σύμφωνα με πληροφορίες, είναι έτοιμη διάταξη η οποία αναμένεται να κατατεθεί άμεσα στη Βουλή και δίνει τη δυνατότητα στους συνταξιούχους να ρυθμίζουν το φόρο εισοδήματος και τα πρόστιμα που προκύπτουν από τροποποιητικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος για συντάξεις που καταβάλλονται αναδρομικά, σε έως και 48 δόσεις με εισοδηματικά κριτήρια, σύμφωνα με όσα προβλέπονται για την πάγια ρύθμιση.

Ταυτόχρονα, η ΑΑΔΕ ανοίγει αύριο η πλατφόρμα ώστε οι συνταξιούχοι να μπορούν να ρυθμίσουν σε έως και 48 δόσεις το φόρο εισοδήματος από τις δηλώσεις που οι συνταξιούχοι υπέβαλαν πέρυσι μέχρι τον Δεκέμβριο.

naftemporiki.gr

Από την έντυπη έκδοση

Του Γιώργου Κούρου
[email protected]

Τόκους καταθέσεων, repos, έντοκα γραμμάτια και ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου, τόκους εταιρικών ομολογιών εισηγμένων σε τόπο διαπραγμάτευσης εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης, μερίσματα, ποσά που έχουν κατατεθεί για ιδιωτική ασφάλιση, σε ιδιωτικά νοσοκομεία, σε παρόχους κινητής τηλεφωνίας, ακόμη και σε ιδιωτικά εκπαιδευτήρια, αλλά και δάνεια «σκανάρει» ο φοροελεγκτικός μηχανισμός του κράτους, στο πλαίσιο των ενεργειών για περιορισμό της φοροδιαφυγής και τη διακίνηση «μαύρου χρήματος».

Τελική προθεσμία μάλιστα για να στείλουν οι φορείς όλα τα στοιχεία στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) ορίζεται η 28η Φεβρουαρίου, αντί της 15ης Ιανουαρίου, ώστε να έχουν συγκεντρωθεί και όλα τα στοιχεία στις φορολογικές αρχές έως το τέλος του επόμενου μήνα και έτσι να υλοποιηθεί και το σχέδιο του οικονομικού επιτελείου για την ορθή προσυμπλήρωση των δεδομένων στις φορολογικές δηλώσεις και την υποβολή τους φέτος νωρίτερα από τον Μάρτιο, προκειμένου οι φορολογούμενοι να έχουν τη δυνατότητα να εξοφλήσουν τον πρόσθετο φόρο σε περισσότερες -έως και 10- δόσεις.

Σε κάθε περίπτωση, κεντρικός στόχος της ΑΑΔΕ είναι η διασταύρωση όλων των κινήσεων κεφαλαίων και για τον λόγο αυτό, με χθεσινή κατεπείγουσα απόφαση (υπ’ αριθμ. Α.1271/12.1.2022) του διοικητή της Γιώργου Πιτσιλή, ζητεί αναλυτικούς «καταλόγους» των ποσών που διακινήθηκαν μέσω των πιστωτικών και χρηματοδοτικών ιδρυμάτων, ιδρυμάτων πληρωμών, Ελληνικών Ταχυδρομείων, Εταιρειών Παροχής Επενδυτικών Υπηρεσιών, επιχειρήσεων ιδιωτικής ασφάλισης, ιδιωτικών θεραπευτηρίων, ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων, εταιρειών σταθερής και κινητής τηλεφωνίας, εταιρειών παροχής ηλεκτρικής ενέργειας και ύδρευσης, με αναλυτικά τα στοιχεία των δικαιούχων/συνδικαιούχων, όπως όνομα, επώνυμο, επωνυμία, ΑΦΜ και ημερολογιακό έτος αναφοράς.

Ειδικότερα, τα πιστωτικά ιδρύματα, συμπεριλαμβανομένων και των υποκαταστημάτων αλλοδαπών πιστωτικών ιδρυμάτων, τα χρηματοδοτικά ιδρύματα, οι φορείς εκκαθάρισης συναλλαγών με χρήση καρτών πληρωμών και τα ιδρύματα πληρωμών που λειτουργούν στην Ελλάδα, τα Ελληνικά Ταχυδρομεία (ΕΛΤΑ), το Ελληνικό Κεντρικό Αποθετήριο Τίτλων Α.Ε. (ΕΛΚΑΤ- ATHEXCSD), καθώς και οι Εταιρείες Παροχής Επενδυτικών Υπηρεσιών, υποχρεούνται να διαβιβάζουν στη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων του υπουργείου Οικονομικών, στη Δ/νση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης ΓΓΔΕ, καταστάσεις σε ηλεκτρονικό αρχείο.

Στοιχεία μερισμάτων

Σχετικά με τα στοιχεία που αφορούν μερίσματα, τα οποία διανεμήθηκαν σε φυσικά και νομικά πρόσωπα κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος από εταιρείες με μετοχές εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών, αυτά θα αφορούν:

α) Ονοματεπώνυμο-επωνυμία δικαιούχων.

β) ΑΦΜ των δικαιούχων.

γ) Αριθμός λογαριασμού στο ΣΑΤ (Σύστημα Άυλων Τίτλων), εφόσον τηρείται τέτοιος αριθμός επ’ ονόματι δικαιούχου ενεργού χαρτοφυλακίου.

δ) Επωνυμία της εταιρείας που διένειμε το μέρισμα/προμέρισμα.

ε) ΑΦΜ της εταιρείας που διένειμε το μέρισμα/προμέρισμα.

στ) Το ποσό του μερίσματος.

ζ) Το ποσό του προμερίσματος, το οποίο αφορά το φορολογικό έτος που θα εγκριθεί η διανομή του από την Τακτική Γενική Συνέλευση.

η) Το ποσό του φόρου που παρακρατήθηκε στα εισοδήματα των στοιχείων στ’ και ζ’.

θ) Το ποσό του μερίσματος που απαλλάσσεται του φόρου βάσει ειδικών διατάξεων νόμων.

ι) Το ποσό του μερίσματος που καταβάλλεται από αλλοδαπές εταιρείες εισηγμένες στο Χ.Α.

ια) Ημερολογιακό έτος αναφοράς.

Απόσβεση δανείων

Η ΑΑΔΕ ζητεί ακόμη και τα στοιχεία που αφορούν χρηματικά ποσά που πραγματικά καταβάλλονται για τοκοχρεωλυτική απόσβεση δανείων, περιλαμβανομένων και των δεδουλευμένων και καταβλημένων τόκων, καθώς και των τυχόν τόκων υπερημερίας, γεγονός που σημαίνει ότι στις φορολογικές αρχές πρέπει να διαβιβαστούν:

α) Κωδικός Πιστωτικού Ιδρύματος

β) Είδος δανείου (Στεγαστικό, Καταναλωτικό, Επιχειρηματικό, Άλλο)

γ) Συνολικό ύψος εκταμιευμένου δανείου σε ευρώ

δ) Ημερομηνία χορήγησης δανείου

ε) Συνολικό καταβληθέν ποσό για απόσβεση δανείου (τόκοι και κεφάλαιο)

στ) Πλήθος οφειλετών/συνοφειλετών

ζ) ΑΦΜ πρώτου οφειλέτη

η) ΑΔΤ ή αριθμό διαβατηρίου

θ) Ποσοστό συμμετοχής πρώτου οφειλέτη

ι) Ονοματεπώνυμο πρώτου οφειλέτη.

Κάρτες ξένων τραπεζών

Επιπλέον, οι φορείς (τράπεζες κ.λπ.) εκκαθάρισης συναλλαγών με χρήση καρτών πληρωμών (πιστωτικών ή και χρεωστικών), συμπεριλαμβανομένων των συναλλαγών ανάληψης σε ελληνικά ΑΤΜ (Αυτόματες Ταμειολογιστικές Μηχανές), πρέπει να διαβιβάσουν στοιχεία που αφορούν συναλλαγές καρτών πληρωμών που έχουν εκδοθεί στην αλλοδαπή από πιστωτικό ίδρυμα με έδρα εκτός Ελλάδας και συγκεκριμένα τα εξής:

α) Τριψήφιος κωδικός τράπεζας όπως ορίζεται από την Τράπεζα της Ελλάδος.

β) Αριθμός κάρτας πληρωμών τράπεζας εκδότη που δεν λειτουργεί στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα ασφαλείας.

γ) Πλήθος συναλλαγών καρτών που εκκαθαρίστηκαν, ανά μήνα βάσει της ημερομηνίας συναλλαγής από την τράπεζα.

δ) Αξία συναλλαγών καρτών σε ευρώ που εκκαθαρίστηκαν, ανά μήνα βάσει της ημερομηνίας συναλλαγής από την τράπεζα.

Ομάδες υψηλού κινδύνου

Τα πιστωτικά ιδρύματα, συμπεριλαμβανομένων και των υποκαταστημάτων αλλοδαπών πιστωτικών ιδρυμάτων που λειτουργούν στην Ελλάδα, υποχρεούνται να διαβιβάζουν αρχεία για τις παρακάτω ομάδες πελατών τους που ανήκουν στην κατηγορία «υψηλού κινδύνου»: α) ελεύθεροι επαγγελματίες, που διατηρούν ή είναι πραγματικοί δικαιούχοι λογαριασμών, στους οποίους πιστώθηκαν κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος ποσά συνολικών εισοδημάτων τους άνω του εκάστοτε ορίου που τίθεται με σχετική απόφαση της Επιτροπής Τραπεζικών και Πιστωτικών Θεμάτων της Τράπεζας της Ελλάδος. β) νομικά πρόσωπα, στους λογαριασμούς των οποίων οι συνολικές καταθέσεις ή αναλήψεις μετρητών κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος υπερέβησαν το εκάστοτε όριο του ποσού που τίθεται με απόφαση της Επιτροπής Τραπεζικών και Πιστωτικών Θεμάτων της Τράπεζας της Ελλάδος.

Αναφορικά με τις ανωτέρω πληροφορίες, πρέπει να διαβιβάζονται ειδικότερα τα πιο κάτω στοιχεία:

Ελεύθεροι επαγγελματίες: 1) ΑΦΜ, 2) ΔΟΥ στην οποία υπάγεται, 3) Επώνυμο, 4) Όνομα, 5) Πατρώνυμο, 6) Ημερομηνία γέννησης (εφόσον υπάρχει στο μηχανογραφικό σύστημα του ιδρύματος), 7) Υπηκοότητα, 8) Είδος πιστοποιητικού (Αρ. δελτίου ταυτότητας, Αρ. διαβατηρίου - εφόσον υπάρχει στο μηχανογραφικό σύστημα του ιδρύματος), 9) Επαγγελματική δραστηριότητα, 10) Διεύθυνση, 11) Τηλέφωνο (εφόσον υπάρχει στο μηχανογραφικό σύστημα του ιδρύματος), 12) Λογαριασμοί πελάτη (όλοι οι λογαριασμοί που διατηρεί ή συμμετέχει στο ίδρυμα), 13) Ονοματεπώνυμο συνδικαιούχων (εφόσον υπάρχουν συνδικαιούχοι στον λογ/σμό, αναφέρονται με τη σειρά αποτύπωσής τους στο μηχανογραφικό σύστημα του ιδρύματος), 14) ΑΦΜ συνδικαιούχων (εφόσον υπάρχουν, αναφέρονται με τη σειρά αποτύπωσής τους στο μηχανογραφικό σύστημα του ιδρύματος), 15) Συνολικό υπόλοιπο λογαριασμών πελάτη κατά την 1/1 εκάστου έτους, 16) Πιστώσεις εκάστου έτους στο σύνολο των λογαριασμών του πελάτη (περιλαμβάνονται τα εμβάσματα από άλλες τράπεζες και οι καταθέσεις μετρητών και επιταγών, ενώ εξαιρούνται οι ανανεώσεις προθεσμιακών λογαριασμών και οι μεταφορές ποσών μεταξύ λογαριασμών του πελάτη στην ίδια τράπεζα), 17) Συνολικό υπόλοιπο λογαριασμών του πελάτη την 31/12 εκάστου έτους.

Νομικά Πρόσωπα: 1) ΑΦΜ, 2) ΔΟΥ στην οποία υπάγεται, 3) Επωνυμία, 4) Διεύθυνση, 5) Νομική μορφή, 6) Αντικείμενο δραστηριότητας, 7) Λογαριασμοί πελάτη (όλοι οι λογαριασμοί που διατηρεί ή στους οποίους συμμετέχει στο ίδρυμα), 8) Συνολικές καταθέσεις μετρητών εκάστου έτους, στο σύνολο των λογαριασμών του πελάτη (εξαιρούνται καταθέσεις μετρητών μεταξύ λογαριασμών του πελάτη στην ίδια τράπεζα), 9) Συνολικές αναλήψεις μετρητών εκάστου έτους, στο σύνολο των λογαριασμών του πελάτη (εξαιρούνται αναλήψεις μετρητών μεταξύ λογαριασμών του πελάτη στην ίδια τράπεζα), 10) Συνολικό υπόλοιπο λογαριασμών πελάτη κατά την 1/1 εκάστου έτους, 11) Συνολικό υπόλοιπο λογαριασμών του πελάτη την 31/12 εκάστου έτους, 12) Πιστώσεις εκάστου έτους στο σύνολο των λογαριασμών του πελάτη (περιλαμβάνονται τα εμβάσματα από άλλες τράπεζες και οι καταθέσεις μετρητών και επιταγών, ενώ εξαιρούνται οι ανανεώσεις προθεσμιακών λογαριασμών και οι μεταφορές ποσών μεταξύ λογαριασμών του πελάτη στην ίδια τράπεζα).

Επισημαίνεται ότι ανάλογα στοιχεία πρέπει να αποστείλουν στις φορολογικές αρχές οι εταιρείες ύδρευσης, κινητής τηλεφωνίας, παροχής ηλεκτρικής ενέργειας, τα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια, τα ιδιωτικά θεραπευτήρια, αλλά και οι επιχειρήσεις ιδιωτικής ασφάλισης.