Από την έντυπη έκδοση
Του Στέλιου Παπαπέτρου
[email protected]
Τα βασικά συμπεράσματα της αναλογιστικής μελέτης η οποία αποκωδικοποιεί τις συνέπειες στις συντάξιμες αποδοχές, που προβλέπει το σχέδιο ασφαλιστικής μεταρρύθμισης της κυβέρνησης, δημοσιεύει σήμερα αποκλειστικά η «Ναυτεμπορική».
Η μελέτη λαμβάνει ως υποδείγματα, ασφαλισμένους του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, με τις εξής παραδοχές:
α) συνολικά 35 χρόνια ασφάλισης στα οποία περιλαμβάνονται και τα έτη πριν από το 2010, αλλά και τα έτη ασφάλισης μετά την 1-1-2011 όταν άρχισε να ισχύει ο ν.3863/10 των Λοβέρδου-Κουτρουμάνη,
β) διαφορετικά μισθολογικά κλιμάκια έναρξης του εργασιακού βίου των ασφαλισμένων-εργαζομένων, με μικτούς μισθούς των 800 ευρώ, των 1.000 ευρώ, των 1.400 ευρώ και των 3.000 ευρώ
γ) πίνακες με τη σύγκριση των συντάξεων, όπως αυτές αποτυπώνονται στην αναλογιστική μελέτη και βασίζονται στον τρόπο υπολογισμού του σχεδίου της κυβέρνησης, αλλά και στον τρόπο υπολογισμού του ν.3863/10 ο οποίος ισχύει από την 1-1-2011 μέχρι σήμερα.
Από την αναλογιστική μελέτη που εκπόνησε η εταιρεία Prudential Solutions Ltd προκύπτει το εξής βασικό συμπέρασμα για τους συντελεστές αναπλήρωσης των συντάξεων:
Με το σχέδιο της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης που προτείνει η κυβέρνηση τα ποσοστά αναπλήρωσης των συντάξεων κυμαίνονται για μισθούς από 800 ευρώ έως 5.800 ευρώ σε μία κλίμακα που ξεκινά από το 44,14% για τις υψηλές συντάξεις και φθάνουν έως το 77,86% για τις χαμηλές συντάξεις, ενώ με τον ν.3863 τα ποσοστά αναπλήρωσης για το ίδιο εύρος μισθών είναι από 59,75% έως και 70,86%.
Ενα από τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία της αναλογιστικής μελέτης που διαπερνά όλο τον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων είναι ότι ο υπολογισμός με το νόμο Λοβέρδου - Κουτρουμάνη δημιουργεί υψηλότερη βάση υπολογισμού των συντάξεων, δηλαδή, δίνει πιο υψηλές μέσες συντάξιμες αποδοχές επί των οποίων στη συνέχεια γίνεται ο υπολογισμός με βάση τα ποσοστά αναπλήρωσης.
Αντίθετα, με το σχέδιο της κυβέρνησης η βάση υπολογισμού των συντάξεων, δηλαδή οι συντάξιμες αποδοχές, δίνουν μικρότερο ποσό αποδοχών, επί του οποίου στη συνέχεια γίνεται ο υπολογισμός της σύνταξης.
Στο σχέδιο της κυβέρνησης οι αισθητές απώλειες που προκύπτουν από την ανταποδοτική σύνταξη, ειδικά σε μισθούς πάνω από 1.400 ευρώ, αναπληρώνονται εν μέρει από τη χορήγηση της εθνικής σύνταξης των 384 ευρώ σε όλους χωρίς εισοδηματικά κριτήρια.
Για τον λόγο αυτό από την κυβερνητική πρόταση οι κυρίως ωφελημένοι είναι οι χαμηλόμισθοι εργαζόμενοι, κυρίως όσοι έχουν μισθούς μικρότερους από 1.200-1.300 ευρώ, που πληρώνουν και μικρότερες ασφαλιστικές εισφορές, ενώ οι μεγάλοι χαμένοι είναι οι μισθωτοί με αποδοχές άνω των 1.400 ευρώ.
Σήμερα η «Ναυτεμπορική» παρουσιάζει το πρώτο μέρος της αναλογιστικής μελέτης για το ασφαλιστικό. Το δεύτερο μέρος της μελέτης θα δημοσιευθεί τη Δευτέρα.
Για να γίνει κατανοητό το αποτέλεσμα της αναλογιστικής μελέτης, όπως παρουσιάζεται στις εννέα διαφορετικές στήλες του πίνακα, αξίζει να επισημάνουμε τα εξής:
α) Με βάση τον νόμο Λοβέρδου-Κουτρουμάνη, η σύνταξη των μισθωτών που ασφαλίστηκαν στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ πριν από την 1.1.1993 και χαρακτηρίζονται ως «παλαιοί ασφαλισμένοι», υπολογίζεται για 35 έτη ασφάλισης με ποσοστό αναπλήρωσης επί των συντάξιμων αποδοχών 2% ετησίως.
β) Η σύνταξη των μισθωτών που είναι «νέοι ασφαλισμένοι», δηλαδή έχουν ασφαλιστεί μετά την 1.1.1993, υπολογίζεται για 35 έτη ασφάλισης με ποσοστό αναπλήρωσης 2% ετησίως.
γ) Σύμφωνα με το ν.3863/10 που ισχύει μέχρι σήμερα, όλα ανεξαιρέτως τα έτη ασφάλισης που έχει διανύσει ένας εργαζόμενος μέχρι την 31-12-2010 υπολογίζονται με συντελεστή αναπλήρωσης 2% ετησίως.
Για τον λόγο αυτό το τελικό ποσό της σύνταξής του είναι μεγαλύτερο, εάν συγκριθεί με τον τρόπο υπολογισμού που περιλαμβάνει το ασφαλιστικό σχέδιο της κυβέρνησης.
Παράδειγμα: Με βάση τον πίνακα της αναλογιστικής μελέτης, ένας εργαζόμενος με 800 ευρώ αρχικό μισθό και 35 χρόνια δουλειάς, από τα οποία τα 30 έτη είναι μέχρι την 31-12-2010 και τα υπόλοιπα 5 έτη μετά την 1-1-2011, έχει για κάθε ένα από τα πρώτα 30 έτη ασφάλισης ποσοστό αναπλήρωσης 2%.
Μετά την 1-1-2011 έχει ποσοστά αναπλήρωσης των 5 ετών 0,80% για κάθε ένα έτος ασφάλισης. Σε αυτά θα προστεθεί και η αναλογία των πέντε/τριακοστών πέμπτων των 360 ευρώ, δηλαδή τα 51 ευρώ που αντιστοιχεί στη βασική σύνταξη.
Ετσι, αθροιστικά θα έχει μέσες συντάξιμες αποδοχές 1.067 ευρώ (στήλη 3) και θα λάβει σύνταξη 756 ευρώ (στήλη 8) με ποσοστό αναπλήρωσης 70,86% (στήλη 9).
δ) Με την πρόταση του σχεδίου της κυβέρνησης επέρχεται μια ριζική ανατροπή σε όλο το προηγούμενο σύστημα υπολογισμού του ν. 3863/10 επί των συντάξιμων αποδοχών και των ετήσιων ποσοστών αναπλήρωσης.
Ποια είναι αυτή η ανατροπή; Η κατάργηση για τα χρόνια έως το 2010 του ετήσιου ποσοστού αναπλήρωσης των συντάξεων ύψους 2%.
Ετσι, προκαλείται μια σοβαρή μείωση στη βάση των συντάξιμων αποδοχών επί της οποίας υπολογίζεται η σύνταξη, αφού τα ποσοστά αναπλήρωσης ουσιαστικά έρχονται να πολλαπλασιάσουν ένα πολύ μικρότερο ποσό συντάξιμων αποδοχών.
Για τον λόγο αυτό στον πίνακα της αναλογιστικής μελέτης με βάση το σχέδιο της κυβέρνησης, τα 800 ευρώ αρχικός μισθός (στήλη 1) δίνουν συντάξιμες αποδοχές 952 ευρώ (στήλη 2) και συνολική σύνταξη 741 ευρώ (στήλη 8), παρά το γεγονός ότι έχουν ποσοστό αναπλήρωσης 77,85%.
ε) Στο σχέδιο της κυβέρνησης υπάρχει μόνο μετά τα 39 χρόνια ποσοστό αναπλήρωσης 2%, ενώ μέχρι τα 30 χρόνια ασφάλισης φθάνει κλιμακωτά έως και 1,42%.
Αντίθετα με τον νόμο 3863/10, όλα τα χρόνια ασφάλισης μέχρι την 31-12-10 υπολογίζονται με ετήσιο ποσοστό αναπλήρωσης 2%.
ΕΣΕΕ: Από τις υψηλότερες ασφαλιστικές εισφορές στην Ευρώπη
Από τις υψηλότερες στην Ευρώπη είναι οι ασφαλιστικές εισφορές εργαζομένων στην Ελλάδα, σύμφωνα με μελέτη της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ).
Επιπρόσθετα, στη χώρα μας δίνονται 14 μισθοί στον ιδιωτικό τομέα (δώρο Χριστουγέννων - Πάσχα, επίδομα αδείας) αντί 12 στα άλλα ευρωπαϊκά κράτη.
Ως εκ τούτου, η επιβάρυνση των μισθωτών στην Ελλάδα είναι μεγαλύτερη όταν εξετάζονται οι αποδοχές σε μηνιαία βάση.
Ετσι, για μικτό μηνιαίο εισόδημα ύψους 2.000 ευρώ, η συνολική ετήσια επιβάρυνση των εργαζομένων εγχωρίως προσεγγίζει εκείνη των Γερμανών, παρά το γεγονός ότι ο αντίστοιχος συντελεστής είναι σημαντικά υψηλότερος (20,18% έναντι 16,0%), σημειώνεται από την EΣΕΕ.
Οι εργοδοτικές εισφορές κοινωνικής ασφάλισης στην Ελλάδα υπολογίζονται με ποσοστό μικρότερο της Γαλλίας ή της Ιταλίας, αλλά υψηλότερο της Γερμανίας.
Και σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν πως στη χώρα μας καταβάλλονται 14 αντί 12 μισθοί ετησίως.
Από την ΕΣΕΕ σημειώνεται πως οι ελεύθεροι επαγγελματίες στην Ελλάδα καταβάλλουν εισφορές ανάλογα με τα έτη ασφάλισης, χωρίς να υπάρχει σύνδεση με το εισόδημά τους.
Η προς συζήτηση μεταρρύθμιση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης στοχεύει στη σύνδεση ασφαλιστικών εισφορών και εισοδήματος, αν και η επιβάρυνση του εισοδήματος άνω των 20.000 ευρώ κρίνεται, όπως έχει διαμορφωθεί έως τώρα, εξοντωτική.
Μέχρι πρότινος οι αυτοαπασχολούμενοι στη Γερμανία δεν ήταν υποχρεωμένοι να πληρώνουν ασφαλιστικές εισφορές.
Από 1η Ιανουαρίου 2009 η ασφάλεια υγείας έχει γίνει υποχρεωτική και οι αυτοαπασχολούμενοι καλύπτονται είτε από θεσμοθετημένη δημόσια ασφάλεια υγείας είτε από ιδιωτική.
Επιπρόσθετα, συγκεκριμένες ομάδες αυτοαπασχολουμένων υποχρεώνονται να καταβάλλουν εισφορές για τη λήψη σύνταξης για τουλάχιστον 18 έτη, ενώ ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν τα αντίστοιχα επαγγελματικά επιμελητήρια.
Κυρ. Μητσοτάκης: Τσακίζουν επιστήμονες και επαγγελματίες
Σκληρή κριτική στην κυβέρνηση για τις επιβαρύνσεις που επιφέρει η ασφαλιστική μεταρρύθμιση στους ελεύθερους επαγγελματίες άσκησε ο νέος αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος συναντήθηκε χθες με τον πρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, Βασίλη Αλεξανδρή.
«Είναι φανερό ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ τσακίζει τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους νέους εργαζόμενους, τους συνταξιούχους. Τιμωρεί δηλαδή την εργασία που τόση ανάγκη έχει η ελληνική οικονομία για να πάρει και πάλι μπρός» ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης αμέσως μετά τη συνάντησή του με τον επικεφαλής του μεγαλύτερου δικηγορικού συλλόγου της χώρας.
«Κάθε μέρα όλο και περισσότερο αποκαλύπτεται πόσο η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ βλάπτει σοβαρά την Ελλάδα» πρόσθεσε σε αντίστοιχο ύφος ο πρόεδρος της Ν.Δ.
Ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε παράλληλα ότι ο κ. Αλεξαδρής τον ενημέρωσε για τα σημαντικά προβλήματα που δημιουργεί στους δικηγόρους, αλλά και συνολικά στους ελεύθερους επαγγελματίες, το προτεινόμενο σχέδιο νόμου του υπουργού Εργασίας για τις ασφαλιστικές εισφορές.
Οι δικηγορικοί σύλλογοι της χώρας απορρίπτουν το ασφαλιστικό νομοσχέδιο της κυβέρνησης και έχουν αποφασίσει να απέχουν από το λειτούργημά τους μέχρι τις 22 Ιανουαρίου.
Οι φορείς
Συνεχίζουν τις κινητοποιήσεις ενάντια στο νέο ασφαλιστικό οι επιστήμονες, ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι. Σε κοινή συνάντηση των επιστημονικών φορέων χθες στα γραφεία του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος επιβεβαιώθηκε η εναντίωση όλων με έντονο, ανεπιφύλακτο και κατηγορηματικό τρόπο, στις προτάσεις της κυβέρνησης για το ασφαλιστικό, ακόμη και μετά τις «διαρροές» για, επουσιώδεις στην πραγματικότητα, βελτιώσεις και συμφωνήθηκε ομόφωνα η δυναμική συνέχεια των κινητοποιήσεων.
Οπως επισημαίνεται, η τυχόν εφαρμογή των μέτρων που περιλαμβάνονται στο προσχέδιο νόμου της κυβέρνησης για το ασφαλιστικό συνιστά ουσιαστικά δήμευση του εισοδήματος των επιστημόνων - ελεύθερων επαγγελματιών, συνυπολογιζομένων των λοιπών φοροδοτικών τους υποχρεώσεων (ΦΠΑ, φορολόγηση από το πρώτο ευρώ, τέλος επιτηδεύματος, εισφορά αλληλεγγύης, προκαταβολή φόρου εισοδήματος στο 75% από φέτος και 100% από του χρόνου κ.λπ.).
Η εισφοροδοτική επιδρομή που επιχειρείται με το συγκεκριμένο προσχέδιο νόμου οδηγεί σε μαζική βίαιη έξοδο από το επάγγελμα μεγάλου αριθμού του ενεργού πληθυσμού των ελευθέρων επαγγελματιών - επιστημόνων, καθιστά δε παντελώς επισφαλή την, ήδη, κλονισμένη εισπραξιμότητα των ασφαλιστικών ταμείων και συμβάλλει ευθέως στην ενίσχυση των «γκρίζων» ζωνών της οικονομίας.
Η κατάσταση είναι οριακή για τη συντριπτική πλειονότητα των ενεργών ασφαλισμένων επιστημόνων, οι οποίοι αδυνατούν να ανταποκριθούν στις ασφαλιστικές και φορολογικές τους υποχρεώσεις.
Οι προτάσεις της κυβέρνησης ενισχύουν την αδυναμία αυτή και καταστρέφουν τον παραγωγικό ιστό της χώρας, βασικό τμήμα της οποίας αποτελούν οι επιστήμονες-ελεύθεροι επαγγελματίες.
Οι επιστημονικοί φορείς θεωρούν ότι οι συνάδελφοι ελεύθεροι επαγγελματίες ήδη συμμετέχουν δυναμικά στις κινητοποιήσεις, όπως η χθεσινή πορεία, και θα κλιμακώσουν τις κινητοποιήσεις τους το επόμενο διάστημα.
Παράλληλα, οι επιστημονικοί φορείς δηλώνουν ότι συμμετέχουν και ενισχύουν τις κινητοποιήσεις και των άλλων επαγγελματικών, επιστημονικών και συνδικαλιστικών φορέων κατά του νέου ασφαλιστικού.
Με δεδομένα όλα αυτά, οι επιστημονικοί φορείς της χώρας
* Ζητούν από την κυβέρνηση να αποσύρει τις επίμαχες διατάξεις και να διοργανώσει έναν ουσιαστικό κοινωνικό διάλογο, από μηδενική βάση, με βάση συγκεκριμένα στοιχεία αναλογιστικών μελετών. Συμμετέχουν στις συζητήσεις της επιτροπής του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης για το ασφαλιστικό μέσω εκπροσώπων/εμπειρογνωμόνων.
* Καλούν όλους τους βουλευτές του Ελληνικού Κοινοβουλίου σε συνάντηση εργασίας για το ασφαλιστικό.
* Καλούν όλους τους επιστήμονες - ελεύθερους επαγγελματίες να συμμετέχουν στην κοινή πορεία προς το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και τη Βουλή, την Πέμπτη 21/1/2016 και ώρα 11.30, με σημείο εκκίνησης τα Προπύλαια του Πανεπιστημίου Αθηνών.
«Θα διορθώσουμε περιπτώσεις όπου προκύπτουν υπερβολικές εισφορές»
Της Βάσως Βεγίρη
[email protected]
Την εκτίμηση ότι μέχρι τα τέλη του μήνα θα έχει ολοκληρωθεί η διαβούλευση με τους φορείς για το ασφαλιστικό νομοσχέδιο και αυτό θα έχει κατατεθεί στις αρμόδιες επιτροπές της Βουλής εξέφρασε από τη Θεσσαλονίκη ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Αναστάσιος Πετρόπουλος, στο περιθώριο ενημερωτικής σύσκεψης με τοπικούς φορείς, προαναγγέλλοντας βελτιωτικά μέτρα διευκόλυνσης των ασφαλισμένων για περιπτώσεις που θα προκύπτουν υπερβολικές εισφορές.
Κληθείς, αναλυτικότερα, να ταχθεί υπέρ ή κατά της εφαρμογής πλαφόν για το άθροισμα εισφορών και φορολογίας, ο κ. Πετρόπουλος τόνισε ότι «πολιτική απόφαση της κυβέρνησης είναι να διευκολύνει τους ασφαλισμένους να προστατεύονται από το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης και όχι να αποβάλλονται από αυτό» και ότι «θα διορθώσουμε περιπτώσεις που μπορεί να προκύπτουν υπερβολικές εισφορές.
Εκεί που προκύπτουν τέτοια ποσά που είναι ιδιαίτερα πάνω από τις δυνατότητες των ασφαλισμένων θα δούμε τέτοιου είδους μέτρα. Υπάρχουν τέτοιες σκέψεις».
Αυτό, όμως, όπως πρόσθεσε, «δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι πρέπει να οδηγηθούμε σε μια πρακτική να μην καταβάλλονται εισφορές - δεν είναι αυτό η λύση σε καμία περίπτωση».
Παράλληλα έσπευσε να επισημάνει ότι ναι μεν ως έναρξη ισχύος του νομοσχεδίου ορίζεται η 1η Ιανουαρίου του 2016, αλλά ήδη η συζητούμενη πρόταση προς τους δανειστές περιλαμβάνει «διαφορετικές χρονικές στιγμές για μια σειρά θεμάτων, όπως ο υπολογισμός των εισφορών των αγροτών, τα ποσοστά που θα καταβάλουν από 1η Ιανουαρίου 2017 οι ήδη ασφαλισμένοι».
Τάχθηκε, δε, υπέρ της ταχύτητας ολοκλήρωσης των διαδικασιών, σημειώνοντας πάντως ότι «αυτή η ταχύτητα δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι δεν θα χρειαστεί εν συνεχεία να κάνουμε βήματα καλύτερων προσαρμογών των διατάξεων, που αφορούν τη λειτουργία του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης».
Σε ερώτηση, πάντως, της «Ν» για το αν θα προβλεφθεί κάποια μεταβατική περίοδος για όσους είχαν κατοχυρώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης πριν το (τρίτο) μνημόνιο και οι οποίοι εάν καταθέσουν τώρα αιτήσεις θα λάβουν σημαντικά μικρότερες συντάξεις, ο υφυπουργός Εργασίας περιορίστηκε μόνο στη δήλωση ότι «αυτοί που έχουν θεμελιώσει δικαίωμα και έχουν υποβάλει αίτηση, προφανώς θα πάνε με τις διατάξεις που ίσχυαν μέχρι την ημερομηνία υποβολής της αίτησης», σημειώνοντας πως εκκρεμούν 320.000 αιτήσεις που δεν έχουν ακόμα ικανοποιηθεί.
