Από την έντυπη έκδοση
Δύσκολη, αλλά όχι αδύνατη θεωρούσαν χθες το βράδυ στις Βρυξέλλες την επίτευξη συμφωνίας σήμερα, είτε σε τεχνικό επίπεδο είτε στη διάρκεια της συνεδρίασης των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης.
Οι πλειστηριασμοί της πρώτης κατοικίας είναι το «αγκάθι» στην επίτευξη συμφωνίας, δεδομένου ότι για τα υπόλοιπα θέματα φαίνεται ότι υπάρχει προσέγγιση.
Σύμφωνα με πηγή της Ευρωζώνης, από την Παρασκευή το απόγευμα μέχρι και χθες το βράδυ υπήρξαν συνεχείς επαφές σε τεχνικό και πολιτικό επίπεδο μεταξύ των εκπροσώπων των θεσμών και της ελληνικής κυβέρνησης (Τσακαλώτος, Σταθάκης, Χουλιαράκης), πέραν των επαφών που είχε ο πρωθυπουργός με τον πρόεδρο Γιούνκερ και Ευρωπαίους ηγέτες. Ωστόσο, δεν κατέστη δυνατό να γεφυρωθούν οι διαφωνίες, γιατί η απόσταση που χώριζε από την αρχή τις δύο πλευρές στο θέμα των πλειστηριασμών ήταν πολύ μεγάλη.
Πολλά θα κριθούν στη διάρκεια της σημερινής ημέρας και στις τεχνικές και πολιτικές συζητήσεις που θα γίνουν στις Βρυξέλλες, όπου η επίτευξη συμφωνίας προϋποθέτει αμοιβαίες υποχωρήσεις. Aυτό που τονίστηκε και στην τηλεδιάσκεψη της Ομάδας Εργασίας του Εurogroup που έγινε χθες το απόγευμα είναι ότι σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να υπάρξει συμφωνία μέσα στην εβδομάδα, όχι γιατί η Ελλάδα «καίγεται» για την υποδόση των 2 δισ. ευρώ, αλλά για να περάσει η διαδικασία στην επόμενη φάση του χρονοδιαγράμματος. Εάν δεν κλείσουν τα δύο πακέτα με τα προαπαιτούμενα (το πρώτο που βρίσκεται στο τραπέζι και το δεύτερο που πρέπει να συμφωνηθεί τις επόμενες μέρες) δεν μπορεί να ολοκληρωθεί η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, ούτε να γίνει αποτελεσματική αξιολόγηση του προγράμματος.
Πάντως, στη βελγική πρωτεύουσα διευκρίνιζαν χθες ότι το κλίμα στις συζητήσεις δεν είναι συγκρουσιακό και φυσικά δεν έχει καμία σχέση με το κλίμα που επικρατούσε πριν από τη συμφωνία του Ιουλίου. Οπως ανέφερε η ίδια πηγή, η κυβέρνηση έχει προωθήσει σημαντικές μεταρρυθμίσεις μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα και είναι λογικό να υπάρχουν δυσκολίες στο θέμα των πλειστηριασμών, το οποίο είναι δύσκολο τόσο κοινωνικά όσο και πολιτικά.
Το χαρτί της πολιτικής παρέμβασης έπαιξε χθες η κυβέρνηση σε μια προσπάθεια να κλείσει με ευνοϊκό για την ελληνική πλευρά τρόπο η πρώτη λίστα με τα προαπαιτούμενα. Κυβερνητικές πηγές έλεγαν χθες το βράδυ ότι υπήρξε μεν πρόοδος, χωρίς όμως οι δύο πλευρές να φτάσουν κοντά σε συμφωνία.
Με απώτερο στόχο να ξεκολλήσουν οι διαπραγματεύσεις, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας είχε χθες τηλεφωνικές συνομιλίες τόσο με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ όσο και με τους ηγέτες της Γερμανίας και της Γαλλίας Αγκελα Μέρκελ και Φρανσουά Ολάντ. Η ελληνική πλευρά επιδιώκει να πείσει τους Ευρωπαίους ότι η ελληνική θέση για την προστασία της κύριας κατοικίας είναι συμβατή με τη συμφωνία του περασμένου Ιουλίου. Επιδιώκει επίσης να πείσει ότι για να προχωρήσουν τα προαπαιτούμενα του μνημονίου απαιτείται να διασφαλιστεί η κοινωνική συνοχή.
Το ζητούμενο πλέον είναι, ακόμη κι αν δεν υπάρξει θετική απόφαση για εκταμίευση της δόσης των δύο δισεκατομμυρίων ευρώ στο σημερινό Eurogroup, αυτό να συμβεί μέσα στην εβδομάδα και υπό την προϋπόθεση ότι η ελληνική πλευρά θα περάσει τα όρια προστασίας της κύριας κατοικίας από τη Βουλή. Για τα υπόλοιπα θέματα που βρίσκονται σε εκκρεμότητα -και κυρίως τις 100 δόσεις και τα ισοδύναμα για τον ΦΠΑ στην εκπαίδευση- εκφράζεται αισιοδοξία ότι η λύση είναι κοντά.
Ποια είναι τα «μέτωπα»
Η «μάχη» που δίνει η κυβέρνηση αναμφισβήτητα θα κρατήσει μέχρι την τελευταία στιγμή, ακόμη και της συνεδρίασης του σημερινού Eurogroup, προκειμένου να επιτευχθεί το καλύτερο αποτέλεσμα που θα μετριάζει το «κόστος» των μέτρων και δεν θα διαταράσσει περαιτέρω τις σχέσεις με τους δανειστές.
Τα «μέτωπα» είναι συγκεκριμένα, όπως άλλωστε και οι λύσεις που αναζητούνται με βάση τις θέσεις των δύο πλευρών:
1. «Κόκκινα» δάνεια: Η κυβέρνηση έχει ήδη υποχωρήσει σε δύο σημεία στο θέμα των «κόκκινων» δανείων και της προστασίας της πρώτης κατοικίας. Από το όριο των 35.000 ευρώ οικογενειακό εισόδημα που προβλέπουν οι διατάξεις για να ενταχθεί κάποιος στην «ομπρέλα» του νόμου Κατσέλη, υποχώρησε στις 32.000 ευρώ. Επίσης θέτει υπό διαβούλευση την υποχώρηση στο ύψος της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου από τις 200.000 ευρώ για τον άγαμο στις 180.000 ευρώ αξία, ενώ οι συνολικές οφειλές του δανειολήπτη να μην ξεπερνούν τις 200.000 ευρώ.
Η κυβέρνηση έχει θέσει ως στόχο να προστατεύσει κατ’ ελάχιστο το 50% των δανειοληπτών, κάτι όμως που δεν φαίνεται να συμμερίζονται οι εκπρόσωποι των δανειστών. Οι δανειστές εξακολουθούν να απαιτούν το όριο αντικειμενικής αξίας να ανέρχεται έως τις 120.000 ευρώ και το εισοδηματικό κριτήριο έως 8.180 ευρώ για άγαμο, 13.197 ευρώ για ζευγάρι και επιπλέον 3.350 ευρώ για κάθε τέκνο έως τρία τέκνα και το συνολικό χρέος του δανειολήπτη να μην ξεπερνά τις 120.000 ευρώ.
2. 100 δόσεις: Οι δανειστές επιμένουν για άμεση αποπομπή από τη ρύθμιση όσων δεν πληρώνουν τις τρέχουσες υποχρεώσεις τους, έστω και για μια ημέρα. Είναι δηλαδή κάθετα αντίθετοι με το περιθώριο των 30 ημερών που έδωσε η κυβέρνηση, αλλά και με το γεγονός ότι πρέπει να προηγηθεί ενημέρωση του οφειλέτη, αφού αυξάνει το χρονικό περιθώριο που δίνεται.
3. Ισοδύναμα για τον ΦΠΑ 23% στην εκπαίδευση: Η κυβέρνηση θεωρεί ότι η πρόταση για επιβολή τέλους 5 λεπτών στο ΚΙΝΟ, χωρίς μάλιστα να αποκλείει επέκτασή του και στα υπόλοιπα παιχνίδια του ΟΠΑΠ, μπορεί να κάμψει τις αντιστάσεις των δανειστών και να πείσει ότι μπορεί να καλύψει το κενό που δημιουργείται στα έσοδα από τη μη επιβολή ΦΠΑ 23% στην ιδιωτική εκπαίδευση. Αλλωστε μόνο το τέλος στο ΚΙΝΟ υπολογίζεται ότι μπορεί να αποφέρει κατ’ ελάχιστο 200 εκατ. ευρώ. Πάντως οι αντιδράσεις από την πλευρά του ΟΠΑΠ και των πρακτόρων εξακολουθούν να είναι έντονες.
4. Γενόσημα: Οι δανειστές επιμένουν ότι πρέπει να καταργηθεί η τελευταία προστατευτική διάταξη για off patent και γενόσημα, τα οποία έχουν τιμή κάτω από 12 και 7,8 ευρώ αντίστοιχα, ενώ πιέζουν για ίση τιμολογιακή μεταχείριση όλων των προϊόντων.
Υπενθυμίζεται ότι το υπουργείο Υγείας έχει εξαιρέσει τα εν λόγω σκευάσματα από τις τιμολογιακές παρεμβάσεις των τελευταίων ετών, καθώς με την εν λόγω κίνηση εκτιμά ότι προστατεύει την ελληνική φαρμακοβιομηχανία και αποτρέπει την υποκατάσταση φθηνών και δοκιμασμένων φαρμάκων με νέα και ακριβά.
Δεν αποκλείεται πάντως στο συγκεκριμένο θέμα η κυβέρνηση να δεχθεί να υποχωρήσει, στην παρούσα φάση, αφήνοντας ανοιχτό ωστόσο το θέμα με σχετική απόφαση που θα μεταθέτει στο μέλλον την εφαρμογή της σχετικής διάταξης ή σε σταδιακή εφαρμογή της.
Πολιτικό κόστος
Πολιτικό κόστος και ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών «ζυγίζει» η κυβέρνηση, προκειμένου να προχωρήσει σε βήματα συμβιβασμού με τους δανειστές, ώστε στο σημερινό Eurogroup, ή έστω το συντομότερο δυνατόν, να ανάψει το πράσινο φως προόδου που θα ανοίξει τον δρόμο αφενός για την εκταμίευση της υποδόσης των 2 δισ. ευρώ, αφετέρου για να συνεχιστεί από τα μέσα της τρέχουσας εβδομάδας η διαπραγμάτευση για το δεύτερο σκληρότερο πακέτο προαπαιτούμενων με το κουαρτέτο, που καταφθάνει στην Αθήνα.
Συγκεκριμένα, ο κυβερνητικός συνασπισμός καταβάλλει τις τελευταίες ώρες ύστατη προσπάθεια ώστε να επιτευχθεί πολιτική λύση, ειδικά όσον αφορά το ακανθώδες ζήτημα της προστασίας της πρώτης κατοικίας, ώστε το «κόστος» από τις όποιες αποφάσεις να είναι διαχειρίσιμο και φυσικά να μη δημιουργήσει αναταράξεις στην ομαλή ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Η κυβέρνηση προτάσσει τις κοινωνικές επιπτώσεις
Οι από ημερών αναγγελθείσες τηλεφωνικές επικοινωνίες του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, με ομολόγους του και ανώτατους θεσμικούς παράγοντες της Ε.Ε, έγιναν χθες το απόγευμα, τελικώς, εν όψει και της συνεδρίασης, σήμερα, του Eurogroup.
Σύμφωνα με κυβερνητικούς παράγοντες, ο κ. Τσίπρας επικοινώνησε με τον Γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ, τη Γερμανίδα καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ και τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και βασικό αντικείμενο και των τριών επαφών ήταν το προσφυγικό και τα ζητήματα της διαπραγμάτευσης για το ελληνικό πρόγραμμα. Κατά τις ίδιες πηγές, σε ό,τι αφορά την τρέχουσα διαπραγμάτευση, ο πρωθυπουργός ανέλυσε στους συνομιλητές του τις προτάσεις της ελληνικής κυβέρνησης για την προστασία της πρώτης κατοικίας, επισημαίνοντας ότι η ελληνική θέση είναι συμβατή τόσο με τη συμφωνία του περασμένου Ιουλίου, όσο και με τη διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής.
Το Μέγαρο Μαξίμου, υποστηρίζει ότι οι συνομιλητές του πρωθυπουργού επέδειξαν κατανόηση για το ζήτημα της προστασίας της πρώτης κατοικίας και τους πλειστηριασμούς, καθώς δείχνουν να αντιλαμβάνονται τις επιπτώσεις στην κοινωνική συνοχή. Το Σάββατο, ο κ. Τσίπρας, μιλώντας σε συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ, διαβεβαίωσε για την αποφασιστικότητα της κυβέρνησης «να προστατεύσει την πρώτη κατοικία των αδυνάτων».
Σύμφωνα με κομματικές πηγές, ο κ. Τσίπρας είπε ότι «η κυβέρνηση προχωρά υλοποιώντας τις δεσμεύσεις της τόσο απέναντι στους εταίρους, όσο όμως και απέναντι στον ελληνικό λαό, καθότι η βασική δέσμευση βάσει της οποίας λάβαμε εκ νέου τη λαϊκή εντολή ήταν η προστασία των αδυνάτων και η διατήρηση της κοινωνικής συνοχής». Και συμπλήρωσε: «Οπως τηρήσαμε την υπόσχεσή μας για τη Δραπετσώνα, όπως νομοθετήσαμε κόντρα στα συμφέροντα για τις άδειες στα ΜΜΕ, έτσι θα προστατεύσουμε και την πρώτη κατοικία των αδυνάτων».