Tο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε το Φεβρουάριο του 2012 έλλειμμα 1,1 δισεκ. ευρώ, κατά 781 εκατ. ευρώ ή 41,6% μικρότερο από εκείνο του Φεβρουαρίου του 2011.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου περιορίστηκε κατά 581 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω του περιορισμού του ελλείμματος του ισοζυγίου των αγαθών εκτός καυσίμων και πλοίων κατά 379 εκατ. ευρώ, καθώς και λόγω της μείωσης των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων και για αγορές πλοίων κατά 95 και 107 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Το εμπορικό έλλειμμα εκτός καυσίμων και πλοίων περιορίστηκε κυρίως λόγω της σημαντικά μειωμένης δαπάνης για εισαγωγές (κατά 364 εκατ. ευρώ ή 17,8%), ενώ η άνοδος των εισπράξεων από εξαγωγές ήταν πολύ μικρή, κατά 16 εκατ. ευρώ ή 1,6%.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών αυξήθηκε κατά 215 εκατ. ευρώ κυρίως λόγω της αύξησης των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες μεταφορών και της μείωσης των καθαρών πληρωμών για "λοιπές" υπηρεσίες. Επίσης, το ισοζύγιο ταξιδιωτικών υπηρεσιών παρουσίασε μικρό πλεόνασμα 0,7 εκατ. ευρώ έναντι ελλείμματος 20 εκατ. ευρώ τον Φεβρουάριο του 2011. Ειδικότερα, σε σύγκριση με τον Φεβρουάριο ου 2011, οι ταξιδιωτικές δαπάνες στην Ελλάδα από μη κατοίκους μειώθηκαν κατά 26,0% (οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών μειώθηκαν κατά 20,1%, σύμφωνα με την έρευνα συνόρων της Τράπεζας της Ελλάδος), ενώ οι αντίστοιχες δαπάνες στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος μειώθηκαν κατά 35,7%. Οι ακαθάριστες εισπράξεις από υπηρεσίες μεταφορών (κυρίως από την εμπορική ναυτιλία) δεν μεταβλήθηκαν σημαντικά (+2,0%), αλλά οι αντίστοιχες πληρωμές μειώθηκαν αισθητά (κατά 13,7%), με αποτέλεσμα να αυξηθούν οι καθαρές εισπράξεις κατά 21,2%.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου εισοδημάτων μειώθηκε κατά 45 εκατ. ευρώ, επειδή μειώθηκαν οι καθαρές πληρωμές για τόκους, μερίσματα και κέρδη.
Τέλος, το ισοζύγιο τρεχουσών μεταβιβάσεων παρουσίασε πλεόνασμα μικρότερο από εκείνο του Φεβρουαρίου του 2011 κατά 59 εκατ. ευρώ, αντανακλώντας μείωση των καθαρών μεταβιβαστικών εισπράξεων του τομέα της γενικής κυβέρνησης (κυρίως από την ΕΕ) κατά 65 εκατ. ευρώ. Ταυτόχρονα, οι λοιποί τομείς (κυρίως μεταναστευτικά εμβάσματα) εμφάνισαν ελαφρώς μεγαλύτερες καθαρές εισπράξεις από ό,τι τον Φεβρουάριο του 2011. (Υπενθυμίζεται ότι οι ακαθάριστες τρέχουσες μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) καθώς και τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, ενώ οι τρέχουσες μεταβιβάσεις προς την ΕΕ περιλαμβάνουν τις αποδόσεις-πληρωμές της Ελλάδος στον Κοινοτικό Προϋπολογισμό.)
Το δίμηνο Ιανουαρίου - Φεβρουαρίου 2012 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών περιορίστηκε κατά 2,05 δισεκ. ευρώ ή 44,1% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2011 και διαμορφώθηκε σε 2,6 δισεκ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή αντανακλά πρωτίστως τη σημαντική μείωση του εμπορικού ελλείμματος εκτός καυσίμων κατά 841 εκατ. ευρώ και τη μείωση των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων κατά 634 εκατ. ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι, η εμφανιζόμενη μείωση των καθαρών πληρωμών για καύσιμα οφείλεται: (α) όσον αφορά τον Ιανουάριο του 2012, κυρίως στη βάση σύγκρισης, δεδομένου ότι οι καθαρές πληρωμές τον Ιανουάριο του 2011 περιελάμβαναν αυξημένη δαπάνη που αφορούσε και εισαγωγές του 2010 η πληρωμή των οποίων είχε μετατεθεί χρονικά από τον εισαγωγέα και (β) όσον αφορά τον Φεβρουάριο του 2012, ενδεχομένως και σε μείωση του όγκου των εισαγωγών καυσίμων. Επίσης, το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών αυξήθηκε κατά 432 εκατ. ευρώ και το πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων αυξήθηκε κατά 50 εκατ. ευρώ, ενώ το έλλειμμα του ισοζυγίου των εισοδημάτων περιορίστηκε κατά 90 εκατ. ευρώ.
Ειδικότερα, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου περιορίστηκε κατά 1,5 δισεκ. ευρώ, λόγω της μείωσης του εμπορικού ελλείμματος εκτός καυσίμων και πλοίων κατά 597 εκατ. ευρώ (ή 25,8%) και του περιορισμού των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων κατά 244 εκατ. ευρώ, ενώ και οι καθαρές πληρωμές για εισαγωγές καυσίμων μειώθηκαν σημαντικά, όπως ήδη αναφέρθηκε. Οι εισπράξεις από εξαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων και πλοίων αυξήθηκαν με υψηλό ρυθμό (12,3%), ενώ οι πληρωμές για αντίστοιχες εισαγωγές εμφάνισαν μείωση με σχετικά βραδύτερο ρυθμό (8,7%).
Η αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών αντανακλά τη μεγάλη μείωση των καθαρών πληρωμών για "λοιπές" υπηρεσίες, την άνοδο των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες μεταφορών και τη μείωση των καθαρών πληρωμών για ταξιδιωτικές υπηρεσίες. Ειδικότερα, οι ταξιδιωτικές δαπάνες στην Ελλάδα από μη κατοίκους μειώθηκαν αισθητά (κατά 17,5%) σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2011, αντανακλώντας και τη μείωση των αφίξεων μη κατοίκων ταξιδιωτών με μέσο ετήσιο ρυθμό 11,1% (σύμφωνα με τα στοιχεία της "έρευνας συνόρων" της Τράπεζας της Ελλάδος). Επίσης, οι ταξιδιωτικές δαπάνες στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος περιορίστηκαν κατά 26,1%. Την ίδια περίοδο, οι ακαθάριστες εισπράξεις από υπηρεσίες μεταφορών (κυρίως από την εμπορική ναυτιλία) παρέμειναν σχεδόν στάσιμες (+0,4%) αλλά οι αντίστοιχες πληρωμές μειώθηκαν κατά 13,8%, με αποτέλεσμα οι καθαρές εισπράξεις να αυξηθούν κατά 179 εκατ. ευρώ.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου των εισοδημάτων μειώθηκε κατά 90 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2011, κυρίως επειδή οι καθαρές πληρωμές για τόκους, μερίσματα και κέρδη μειώθηκαν κατά 10,3%.
Τέλος, το ισοζύγιο των τρεχουσών μεταβιβάσεων παρουσίασε πλεόνασμα 1,4 δισεκ. ευρώ, μεγαλύτερο κατά 50 εκατ. ευρώ από εκείνο της αντίστοιχης περιόδου του 2011. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στην άνοδο των καθαρών μεταβιβαστικών εισπράξεων του τομέα της γενικής κυβέρνησης (κυρίως από την ΕΕ) κατά 33 εκατ. ευρώ, αλλά και στη μείωση των καθαρών μεταβιβαστικών πληρωμών των λοιπών τομέων (που αφορούν κυρίως μεταναστευτικά εμβάσματα) κατά 17 εκατ. ευρώ.
Ισοζύγιο Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων
Τον Φεβρουάριο του 2012 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων παρουσίασε πλεόνασμα 1,1 δισεκ. ευρώ, έναντι 338 εκατ. ευρώ τον Φεβρουάριο του 2011, αντανακλώντας αντίστοιχη αύξηση των καθαρών κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης. (Οι κεφαλαιακές μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από τα Διαρθρωτικά Ταμεία - πλην του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου - και το Ταμείο Συνοχής, βάσει του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης.)
Το δίμηνο Ιανουαρίου - Φεβρουαρίου 2012 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων εμφάνισε πλεόνασμα 1,0 δισεκ. ευρώ, έναντι 326 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2011. Η άνοδος αυτή αντανακλά αποκλειστικά την αύξηση των καθαρών κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης.
Το συνολικό ισοζύγιο μεταβιβάσεων (τρεχουσών και κεφαλαιακών) παρουσίασε πλεόνασμα 2,4 δισεκ. ευρώ το δίμηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2012, κατά 746 εκατ. ευρώ μεγαλύτερο από ό,τι την αντίστοιχη περίοδο του 2011, γεγονός που αντανακλά την προαναφερθείσα θετική εξέλιξη των κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από την ΕΕ.
Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων
Το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαιακών μεταβιβάσεων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) εμφάνισε έλλειμμα ύψους μόνο 53 εκατ. ευρώ το Φεβρουάριο του 2012, έναντι 1,5 δισεκ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2011. Το δίμηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2012 το έλλειμμα του εν λόγω ισοζυγίου διαμορφώθηκε σε 1,6 δισεκ. ευρώ, έναντι 4,3 δισεκ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2011, με αποτέλεσμα να μειωθεί κατά 63,6%, δηλαδή με ταχύτερο ρυθμό από ό,τι το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.
Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών
Τον Φεβρουάριο του 2012 οι άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους εμφάνισαν καθαρή εκροή 111 εκατ. ευρώ, η οποία οφείλεται κατά κύριο λόγο στην καταγραφή αρνητικών επανεπενδυθέντων κερδών (δηλ. ζημιών αντί για κέρδη στους ισολογισμούς των εταιριών που έχουν πραγματοποιήσει άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα). Οι άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος εμφάνισαν αύξηση κατά 31 εκατ. ευρώ (καθαρή εκροή), χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές.
Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, καταγράφηκε καθαρή εκροή ύψους 1,5 δισεκ. ευρώ, η οποία οφείλεται κυρίως στη μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια που έχουν εκδοθεί από κατοίκους Ελλάδος κατά 1,2 δισεκ. ευρώ (εκροή), αλλά και στην αύξηση των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού κατά 290 εκατ. ευρώ (εκροή).
Όσον αφορά τις ''λοιπές'' επενδύσεις, καταγράφηκε καθαρή εισροή ύψους 2,5 δισεκ. ευρώ, η οποία οφείλεται κυρίως στη μείωση των τοποθετήσεων των εγχωρίων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό κατά 3,3 δισεκ. ευρώ (εισροή) και την αύξηση κατά 497 εκατ. ευρώ των δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους (εισροή). Οι ανωτέρω κινήσεις αντισταθμίστηκαν από την μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα κατά 1,3 δισεκ. ευρώ (εκροή).
Το δίμηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2012 οι άμεσες επενδύσεις εμφάνισαν καθαρή εκροή ύψους 305 εκατ. ευρώ (έναντι καθαρής εκροής 321 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2011). Ειδικότερα, οι άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα εμφάνισαν καθαρή εκροή κατά 226 εκατ. ευρώ, ενώ η καθαρή εκροή κεφαλαίων κατοίκων για άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό ανήλθε σε 78 εκατ. ευρώ.
Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου σημειώθηκε καθαρή εκροή ύψους 1,6 δισεκ. ευρώ (έναντι καθαρής εκροής 131 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2011). Ειδικότερα, καταγράφηκε εκροή κεφαλαίων λόγω μείωσης των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια που έχουν εκδοθεί από κατοίκους Ελλάδος κατά 1,0 δισεκ. ευρώ, εκροή κεφαλαίων από την αύξηση των τοποθετήσεων των εγχώριων θεσμικών επενδυτών σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού κατά 490 εκατ. ευρώ, καθώς και αύξηση (εκροή) των τοποθετήσεων κατοίκων σε χρηματοοικονομικά παράγωγα του εξωτερικού κατά 142 εκατ. ευρώ. Κατά την ίδια περίοδο σημειώθηκαν μείωση τόσο των τοποθετήσεων κατοίκων σε μετοχές αλλοδαπών επιχειρήσεων κατά 159 εκατ. ευρώ (εισροή) όσο και των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων κατά 83 εκατ. ευρώ (εκροή).
Στην κατηγορία των "λοιπών'' επενδύσεων η καθαρή εισροή ύψους 4,7 δισεκ. ευρώ (έναντι καθαρής εισροής 4,1 δισεκ. ευρώ το αντίστοιχο δίμηνο του 2011) οφείλεται κυρίως στην μείωση κατά 5,0 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων των εγχωρίων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό (εισροή) και δευτερευόντως στην αύξηση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα κατά 621 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη μείωση των καθαρών δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους κατά 834 εκατ. ευρώ (εκροή).
Στο τέλος Φεβρουαρίου 2012 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 5,3 δισεκ. ευρώ. (Υπενθυμίζεται ότι από την ένταξη της Ελλάδος στη ζώνη του ευρώ τον Ιανουάριο του 2001 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα, σύμφωνα με τον ορισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, περιλαμβάνουν μόνο το νομισματικό χρυσό, τη "συναλλαγματική θέση" στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τα "ειδικά τραβηκτικά δικαιώματα" και τις απαιτήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος σε ξένο νόμισμα έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ. Αντίθετα, δεν περιλαμβάνουν τις απαιτήσεις σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ, τις απαιτήσεις σε συνάλλαγμα και σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών της ζώνης του ευρώ, και τη συμμετοχή της Τράπεζας της Ελλάδος στο κεφάλαιο και στα συναλλαγματικά διαθέσιμα της ΕΚΤ.)
