Αιτιολογημένη γνώμη για την παρακράτηση φόρου 10% σε εξερχόμενα μερίσματα απηύθυνε στη χώρα μας η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ζητώντας επισήμως να τροποποιηθεί το εν λόγω φορολογικό καθεστώς επειδή εισάγει διακρίσεις.
Με αφορμή την παρακράτηση φόρου 10% σε μερίσματα που καταβάλλουν ελληνικές θυγατρικές εταιρείες σε ελβετική μητρική, η Επιτροπή θεωρεί ότι η Ελλάδα δεν τηρεί τις υποχρεώσεις της δυνάμει της συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Ελβετικής Συνομοσπονδίας που προβλέπει μέτρα ισοδύναμα με τα θεσπιζόμενα στην οδηγία 2003/48/ΕΚ του Συμβουλίου για τη φορολόγηση των υπό μορφή τόκων εισοδημάτων από αποταμιεύσεις («συμφωνία»). Βάσει της «συμφωνίας» αυτής, τα μερίσματα που καταβάλλονται από θυγατρικές εταιρείες σε μητρικές εταιρείες δεν υπόκεινται σε φορολογία στο κράτος στο οποίο παράγεται το εισόδημα.
Στην περίπτωση αυτή, η Επιτροπή λαμβάνει μέτρα για να διασφαλίσει την τήρηση της νομοθεσίας της ΕΕ και ιδίως της «συμφωνίας» μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Ελβετικής Συνομοσπονδίας από την Ελλάδα.
Επιπρόσθετα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε επισήμως και από τη Γερμανία και το Βέλγιο να τροποποιήσουν τα φορολογικά τους καθεστώτα επειδή θεωρεί ότι εισάγουν διακρίσεις. Τα εν λόγω καθεστώτα διακρίσεων αφορούν την αδυναμία μη γερμανικών εταιρειών να αντισταθμίζουν κέρδη και ζημίες στο πλαίσιο ενός ομίλου, το ευεργετικό φορολογικό καθεστώς της περιφέρειας των Βρυξελλών για δωρεές και κληροδοτήματα προς ορισμένους δημόσιους οργανισμούς οι οποίοι είναι εγκατεστημένοι στην περιφέρεια των Βρυξελλών (αλλά όχι σε εκείνους που είναι εγκατεστημένοι σε άλλα κράτη μέλη), και φορολογικούς κανόνες του Βελγίου για κέρδη κεφαλαίου που πραγματοποιήθηκαν κατά την εξαγορά μετοχών οργανισμών συλλογικών επενδύσεων.
Όπως προαναφέρθηκε, τα αιτήματα αυτά λαμβάνουν τη μορφή «αιτιολογημένης γνώμης», η οποία συνιστά το δεύτερο στάδιο της διαδικασίας παράβασης και σε περίπτωση μη ικανοποιητικών απαντήσεων εντός δύο μηνών, η Επιτροπή δύναται να παραπέμψει τα εν λόγω κράτη μέλη στο Δικαστήριο της ΕΕ.
Γερμανία: φορολογική ενότητα (Organschaft)
Βάσει της γερμανικής νομοθεσίας, εταιρία που έχει συσταθεί σύμφωνα με το εταιρικό δίκαιο άλλου κράτους μέλους, η οποία έχει την καταστατική έδρα της εκτός της Γερμανίας και την έδρα της πραγματικής διαχείρισης στη Γερμανία, δεν μπορεί να υπόκειται στο καθεστώς φορολογικής ενότητας (Organschaft) που ισχύει για τις γερμανικές εταιρίες, παρότι η εν λόγω εταιρία είναι πλήρως υπόχρεη για την καταβολή του φόρου στη Γερμανία. Ως εκ τούτου, η εταιρία δεν μπορεί να επωφελείται από τα φορολογικά πλεονεκτήματα που απορρέουν από τον καταλογισμό του αποτελέσματος της εταιρίας του ομίλου στη μητρική εταιρία (αντιστάθμιση κερδών και ζημιών στο πλαίσιο της φορολογικής ενότητας). Οι εν λόγω διατάξεις θεωρείται ότι εισάγουν διακρίσεις σε σχέση με τους εγχώριους ανταγωνιστές και μπορούν να περιορίσουν την ελευθερία εγκατάστασης επιχειρήσεων στη Γερμανία.
Η Επιτροπή θεωρεί ότι η Γερμανία δεν εκπλήρωσε τις υποχρεώσεις που υπέχει βάσει του άρθρου 49 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) και του άρθρου 31 της συμφωνίας ΕΟΧ, δηλ. όσον αφορά την ελευθερία εγκατάστασης.
Βέλγιο: Κληρονομική διαδοχή / δωρεές
Οι κώδικες φορολογίας μεταβίβασης ακινήτων και φορολογίας κληρονομιών της περιφέρειας των Βρυξελλών προβλέπουν ευεργετικό φορολογικό καθεστώς για δωρεές και κληροδοτήματα υπέρ ορισμένων δημόσιων οργανισμών εγκατεστημένων στην περιφέρεια των Βρυξελλών. Αντίστοιχοι οργανισμοί σε άλλα κράτη μέλη και χώρες ΕΟΧ εξαιρούνται από την εν λόγω ευνοϊκή μεταχείριση. Κατά την άποψη της Επιτροπής, αυτό συνιστά περιορισμό στην ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων κατά παράβαση του άρθρου 63 της ΣΛΕΕ και του άρθρου 40 της συμφωνίας ΕΟΧ. Η Επιτροπή δεν βλέπει κανένα στοιχείο που να μπορεί να δικαιολογήσει τον περιορισμό.
Βέλγιο: κέρδη κεφαλαίου οργανισμών συλλογικών επενδύσεων
Στο Βέλγιο, κέρδη κεφαλαίου που πραγματοποιήθηκαν κατά την εξαγορά μετοχών οργανισμών συλλογικών επενδύσεων οι οποίοι είναι εγκατεστημένοι στην ΕΕ αλλά δεν διαθέτουν ευρωπαϊκό διαβατήριο σύμφωνα με την οδηγία 85/611/ΕΟΚ δεν υπόκεινται στο φόρο. Αφετέρου, κέρδη κεφαλαίου που πραγματοποιήθηκαν κατά την εξαγορά μετοχών οργανισμών συλλογικών επενδύσεων οι οποίοι είναι εγκατεστημένοι στον ΕΟΧ αλλά εκτός της ΕΕ υπόκεινται στο φόρο ανεξαρτήτως του καθεστώτος τους όσον αφορά το ευρωπαϊκό διαβατήριο.
Η Επιτροπή θεωρεί ότι αυτή η διαφορά μεταχείρισης περιορίζει την ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων που διασφαλίζεται με το άρθρο 40 της συμφωνίας ΕΟΧ και την ελεύθερη παροχή υπηρεσιών που διασφαλίζεται με το άρθρο 36 της συμφωνίας ΕΟΧ.