«Πόση πολιτική επιρροή μπορεί να ασκήσει ένα αριθμός;», διερωτάται ο NewScientist αναφερόμενος στον μαγικό αριθμό της σύγχρονης εποχής: το ΑΕΠ. Τεράστια, είναι η απάντηση, εάν αναλογιστεί κανείς ότι το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν καθορίζει την πολιτική ζωή, αφού είναι το κυρίαρχο κριτήριο βάσει του οποίου μια οικονομία θεωρείται ότι βρίσκεται σε ύφεση ή σε τροχιά ανάπτυξης.
Εάν αναζητήσει κανείς τα μεγέθη που συνθέτουν το ΑΕΠ θα διαπιστώσει πολλά παράδοξα, όπως εικονικά εισοδήματα και εικονικές εμπορικές συναλλαγές, υποστηρίζει το περιοδικό. Για τον υπολογισμό του ΑΕΠ, για παράδειγμα, οι ιδιοκτήτες κατοικιών θεωρείται ότι πληρώνουν ενοίκιο στον εαυτό τους.
Ταυτόχρονα, υπάρχουν σημαντικές συναλλαγές που δεν περιλαμβάνονται, όπως οι υπηρεσίες του δημοσίου τομέα. Παρότι τα δίδακτρα των ιδιωτικών νοσοκομείων συνυπολογίζονται στο ΑΕΠ, οι υπηρεσίες των δημόσιων νοσοκομείων δεν αντανακλώνται σε αυτό. Το ακαθάριστο εθνικό προϊόν «παραβλέπει», επίσης, τη σκιώδη οικονομία, καθώς και όλα αυτά που προσφέρουμε στους συνανθρώπους μας –οικογένεια, φίλοι, γείτονες– χωρίς χρηματικό αντάλλαγμα.
Στις αρχές του περασμένου έτους συστάθηκε με πρωτοβουλία του Γάλλου προέδρου, Νικολά Σαρκοζί, η Επιτροπή Μέτρησης Οικονομικών Επιδόσεων και Κοινωνικής Προόδου (CMEPSP) με στόχο την αναθεώρηση του τρόπου μέτρησης της παγκόσμιας ευημερίας και ανάπτυξης. Η πρώτη έκθεση της επιτροπής που δημοσιεύτηκε τον περασμένο μήνα περιλαμβάνει 12 προτάσεις, οι οποίες επικεντρώνονται στη μετάθεση του κέντρου βάρους από τη μέτρηση της οικονομικής παραγωγής στη μέτρηση της ευημερίας των ανθρώπων.
Όπως μπορεί να φανταστεί κανείς, η μέτρηση της ποιότητας ζωής δεν είναι απλή υπόθεση. Βεβαίως, αυτό που κάνει κάθε άνθρωπο ευτυχισμένο είναι πολύ υποκειμενικό, γεγονός που καθιστά τις συγκρίσεις και τις προσθέσεις εξαιρετικά δυσχερές έργο.
Ακόμη και έτσι, όμως, η μελέτη των παραγόντων που συμβάλλουν στην ευτυχία (hedonology), είναι πολύ πιο ενδιαφέρουσα από το λογιστικό τρόπο υπολογισμού της ευημερίας στον οποίο βασίζεται το σημερινό ΑΕΠ, καταλήγει ο Newscientist.
