Από την έντυπη έκδοση
Του Λάμπρου Καραγεώργου
[email protected]
Στη δημιουργία Αρχής Λιμένα τόσο για τον ΟΛΠ όσο και για τον ΟΛΘ φαίνεται να προσανατολίζεται η κυβέρνηση εν όψει της ιδιωτικοποίησης των δύο λιμανιών. Η δημιουργία Αρχής Λιμένα (Port Authority) για κάθε λιμάνι ξεχωριστά μοιάζει να είναι η επιλογή που θα εξασφαλίσει αυτό που ο αναπληρωτής υπουργός Ναυτιλίας Θοδωρής Δρίτσας αποκαλεί έλεγχο του Δημοσίου επί των λιμανιών, παρά την ιδιωτικοποίηση εμπορικών δραστηριοτήτων.
Σύμφωνα με όσα έχουν μεταφερθεί στη «Ν», με την ολοκλήρωση της ιδιωτικοποίησης στα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης θα προκύψει ένα κενό ευθύνης που αφορά σε διοικητικές και εποπτικές αρμοδιότητες που σήμερα ασκούν οι διοικήσεις των δύο λιμανιών, ενώ κανονικά θα έπρεπε να ασκούνται από μία δημόσια αρχή.
Είναι επομένως σκόπιμο να δημιουργηθεί ένας ενδιάμεσος φορέας που θα αναλάβει δύο κρίσιμους ρόλους. Αφενός τον ρόλο του επιτηρητή για λογαριασμό των συναρμόδιων υπουργείων της εφαρμογής των νέων συμβάσεων παραχώρησης που θα υπογραφούν μεταξύ των επενδυτών και του ελληνικού Δημοσίου και αφετέρου τις διοικητικές αρμοδιότητες που σήμερα διεκπεραιώνουν οι διοικητικές αρχές των οργανισμών λιμένων.
Αυτός ο ενδιάμεσος φορέας θα είναι η Αρχή Λιμένα, η οποία δεν πρέπει να συγχέεται με το Λιμεναρχείο ή γενικότερα με το Λιμενικό Σώμα. Υπογραμμίζεται από κυβερνητικούς παράγοντες ότι ανάλογο μοντέλο διοίκησης με τις αναγκαίες παραλλαγές ισχύει σε όλα σχεδόν τα μεγάλα λιμάνια της Ευρώπης.
Η Αρχή Λιμένος μπορεί ωστόσο να έχει και μία περιφερειακή διάσταση στην περίπτωση γειτονικών λιμένων. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της πρόβλεψης του νόμου 4150/2013 που αναφέρεται στο Αττικό Λιμενικό Σύστημα και προβλέπει τη δημιουργία περιφερειακών Λιμενικών Δικτύων. Σε μία τέτοια περίπτωση η Αρχή Λιμένα μπορεί να αναλάβει τις αντίστοιχες αρμοδιότητες των τεσσάρων μεγάλων λιμανιών της Αττικής, δηλαδή του Πειραιά, της Ελευσίνας, του Λαυρίου και της Ραφήνας.
Στην πράξη η δημιουργία της Αρχής Λιμένα Αττικής θα πρέπει να προωθηθεί, όπως αναφέρουν όσοι παρακολουθούν από κοντά τις διαδικασίες ιδιωτικοποίησης των δύο μεγάλων λιμανιών, ταυτόχρονα με την ιδιωτικοποίησή τους, ώστε να είναι σε θέση να αναλάβει καθήκοντα με την εγκατάσταση της νέας διοίκησης του ΟΛΠ από τον νέο μέτοχο.
Μάλιστα, στον σχεδιασμό τόσο της κυβέρνησης όσο και του ΤΑΙΠΕΔ είναι η στελέχωση της Αρχής Λιμένα της Αττικής να γίνει από προσωπικό κυρίως του ΟΛΠ, το οποίο δεν θα απασχολείται πλέον στον Οργανισμό ο οποίος θα έχει πωληθεί σε ιδιώτη.
Βέβαια, εάν υπάρξει καθυστέρηση στη δημιουργία της Αρχής Λιμένα Αττικής θα μπορούσε προσωρινά τον ρόλο της να αναλάβει η Γενική Γραμματεία Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής και Επενδύσεων.
Ωστόσο, στο πλαίσιο όλων αυτών των θεμάτων που εξετάζονται τόσο από το αρμόδιο υπουργείο Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού όσο και το ΤΑΙΠΕΔ ένα ερώτημα που προκύπτει είναι γιατί να μην αναλάβει τις αρμοδιότητες της Αρχής Λιμένα η Ρυθμιστική Αρχή Λιμένων (ΡΑΛ) η οποία έχει δημιουργηθεί ήδη με βάση τον νόμο 4150/2014.
Από τις συζητήσεις που έχουν γίνει μέχρι στιγμής φαίνεται ότι από το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της η ΡΑΛ, η οποία δεν διαμορφώνει λιμενική πολιτική, ούτε λειτουργεί ως πάροχος λιμενικών υπηρεσιών, δεν μπορεί να υποκαταστήσει τη δημόσια διοίκηση όπως είναι π.χ. η Γενική Γραμματεία Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής και Επενδύσεων, ούτε επίσης τις αρμοδιότητες της Αρχής Λιμένα (Port Authority), ούτε της Λιμενικής Αρχής (Λιμεναρχείο).
Το νέο μοντέλο λειτουργίας
Το νέο μοντέλο λειτουργίας των λιμένων μετά τις ιδιωτικοποιήσεις, όπως τονίζουν αρμόδιοι παράγοντες, θα συνίσταται από το ελληνικό Δημόσιο, μέσω του ενδιάμεσου φορέα (Αρχή Λιμένος) που θα ενεργεί ως «οικοπεδούχος», θα έχει δηλαδή την κυριότητα της γης και θα αναλάβει και διοικητικές λειτουργίες (port administration) στον λιμένα και τον επιχειρηματικό φορέα (δημόσιο ή ιδιωτικό) ο οποίος θα αναλάβει τις εμπορικές-επιχειρηματικές λειτουργίες και δραστηριότητες (port operation).
