Από την έντυπη έκδοση
Της Δανάης Αλεξάκη
[email protected]
Στα 650 εκατ. ευρώ υπολογίζεται η αναμενόμενη συνολική ετήσια επιβάρυνση για το σύνολο των νοικοκυριών από την αύξηση του συντελεστή ΦΠΑ στο 23% στα τρόφιμα, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ερευνας και Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ).
Ανά νοικοκυριό, η αναμενόμενη συνολική ετήσια επιβάρυνση για τα τρόφιμα υπολογίζεται στα 157 ευρώ, δηλαδή επιπλέον 3,5% κατά μέσο όρο.
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΙΕΛΚΑ, τα τρόφιμα που θα υπαχθούν στο συντελεστή 23% αντιπροσωπεύουν το 43% σε αξία αγορών, καθώς το εναπομείναν 57% αφορά προϊόντα που έχουν εξαιρεθεί της αύξησης.
Οπως αναφέρουν στη «Ν» αναλυτές του ΙΕΛΚΑ, «με γνώμονα ότι τα είδη διατροφής αφορούν ανελαστικές δαπάνες εκτιμάται ότι παρά τη σημαντική επιβάρυνση που θα δεχθούν οι καταναλωτές, ο αντίκτυπος στο μέσο καλάθι θα αφορά κυρίως τη μετατόπιση σε φθηνότερες επιλογές».
Οπως εξηγούν οι ίδιοι, σήμερα το μέσο καλάθι ανά επίσκεψη διαμορφώνεται στα 18,5 ευρώ. Τα νέα δεδομένα αναμένεται να αυξήσουν τη συμμετοχή των κωδικών PL στο καλάθι ή/και φθηνότερων προϊόντων και όσων διατίθενται σε προσφορές. Η αγοραστική συμπεριφορά θα γίνει ακόμα πιο συντηρητική και πιο στοχευμένη.
Σχετικά με τη διαδικασία της αναπροσαρμογής των τιμών, στην πράξη υπάρχουν πολλά θολά σημεία, με αποτέλεσμα η αγορά να βρίσκεται σε αναμονή διευκρινίσεων.
Ως πρώτη εκτίμηση, πάντως, εκπρόσωποι των αλυσίδων σούπερ μάρκετ μιλώντας στην «Ν» αναφέρουν ότι «κατά μέσο όρο οι αλλαγές αφορούν περί τις 50.000 κωδικούς -στις μεγάλες αλυσίδες-, όπερ σημαίνει ότι χρειάζονται περίπου πέντε ημέρες ώστε να μπορέσουν να γίνουν οι απαραίτητες αναπροσαρμογές, οι οποίες θα “φανούν” μαζικά στο ράφι την έκτη ημέρα».
Η διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί από τις επιχειρήσεις είναι πολύπλοκη, ενώ μια ενδεικτική δυσκολία στην οποία θα κληθούν να αντεπεξέλθουν τα οικονομικά τμήματα των εταιρειών είναι ο συμψηφισμός στην απόδοση του ΦΠΑ, δεδομένου και του χρονικού διαστήματος που λαμβάνουν χώρα οι αλλαγές, ήτοι τα μέσα του μήνα.
Στο ενδεχόμενο να υπάρξουν «απορροφήσεις» στην αύξηση του ΦΠΑ, τόσο οι εκπρόσωποι της βιομηχανίας όσο και αυτοί του οργανωμένου λιανεμπορίου αναφέρουν ότι «είναι ιδιαίτερα δύσκολο να γίνει δεδομένου ότι οι αντοχές είναι πολύ περιορισμένες», προσθέτουν όμως ότι «το παιχνίδι πάλι θα κριθεί στις προσφορές».
Ακόμα όμως και σε αυτό το επίπεδο, όλες οι πλευρές συνηγορούν ότι «πρέπει να υπάρξει μια ξεκάθαρη εικόνα των μέτρων, ώστε να μπορέσουν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα».
Χρονικό αναθεωρήσεων
Αξίζει να σημειωθεί ότι αν και σήμερα για τα περισσότερα προϊόντα τροφίμων ο ΦΠΑ είναι στο 13%, το 2009 ο ΦΠΑ ήταν στο 9% και με διαδοχικές αυξήσεις (Απρίλιος 2010 αύξηση στο 10%, Ιούλιος 2010 αύξηση στο 11%, Ιανουάριος 2011 αύξηση στο 13%, 9/2011 αύξηση για συγκεκριμένα είδη-αναψυκτικά στο 23%).
Συνολικά δηλαδή με τις αλλαγές που προβλέπονται στο σχέδιο νόμου θα υπάρξουν είδη με αύξηση του ΦΠΑ σε μία 5ετία από το 9% στο 23%.
