Περίπου στο ίδιο επίπεδο, με εκείνο της αντίστοιχης περυσινής χρονικής περιόδου, παρέμεινε τον Ιανουάριο του 2004 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.
Η μείωση του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου και η αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των υπηρεσιών αντισταθμίστηκαν πλήρως από τη μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των μεταβιβάσεων, ενώ το έλλειμμα του ισοζυγίου εισοδημάτων παρέμεινε περίπου σταθερό.
Ειδικότερα, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), το εμπορικό έλλειμμα μειώθηκε κατά 173 εκατ. ευρώ σε σχέση με εκείνο του Ιανουαρίου 2003, λόγω της σημαντικής μείωσης των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων. Αντίθετα, το εμπορικό έλλειμμα εκτός καυσίμων διευρύνθηκε ελαφρά, επειδή η άνοδος των εισπράξεων από εξαγωγές υπεραντισταθμίστηκε από την αύξηση των πληρωμών για εισαγωγές.
Η άνοδος του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών προήλθε από την αύξηση των καθαρών εισπράξεων από μεταφορικές υπηρεσίες, ενώ οι καθαρές εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες έμειναν σχεδόν αμετάβλητες.
Επισημαίνεται ότι τα στοιχεία του 2004 για τις ταξιδιωτικές εισπράξεις και πληρωμές είναι συγκρίσιμα με εκείνα του 2003 και προέρχονται από έρευνα που διεξάγεται στα σημεία εισόδου και εξόδου της χώρας.
Τέλος, ο περιορισμός του πλεονάσματος του ισοζυγίου μεταβιβάσεων αντανακλά σχεδόν αποκλειστικά τη μείωση των καθαρών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης.
Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών
Τον Ιανουάριο 2004 παρατηρήθηκε σημαντική εισροή κεφαλαίων μη κατοίκων για άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα, ύψους 426 εκατ. ευρώ, λόγω της συνεχιζόμενης διαδικασίας εξαγοράς της PANAFON Α.Ε.Ε.Τ. από τη VODAFONΕ.
Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου παρατηρήθηκε καθαρή εκροή ύψους 560 εκατ. ευρώ. Η καθαρή αυτή εκροή αντανακλά το γεγονός ότι η εκροή κεφαλαίων λόγω της αύξησης των τοποθετήσεων κατοίκων σε τίτλους έκδοσης μη κατοίκων ήταν μεγαλύτερη από την εισροή κεφαλαίων λόγω της αύξησης των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου.
Τέλος, όσον αφορά τις «λοιπές» επενδύσεις, η καθαρή εισροή ύψους 616 εκατ. ευρώ συνδέεται κυρίως με τη σημαντική εισροή κεφαλαίων μη κατοίκων για καταθέσεις και τοποθετήσεις σε repos στην Ελλάδα, η οποία υπεραντιστάθμισε την αύξηση των καταθέσεων και τοποθετήσεων σε repos στο εξωτερικό από εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα και θεσμικούς επενδυτές, καθώς και τη μείωση του δανεισμού κατοίκων (κυρίως του μη κυβερνητικού τομέα) από μη κατοίκους.
Στο τέλος του Ιανουαρίου 2004 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 4,1 δισεκ. ευρώ. Σημειώνεται ότι, ήδη από τους πρώτους μήνες του προηγούμενου έτους 2003, η Τράπεζα της Ελλάδος διαφοροποίησε τη σύνθεση του χαρτοφυλακίου της, μειώνοντας τις τοποθετήσεις της σε νομίσματα χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ (κυρίως σε δολάρια ΗΠΑ), τα οποία περιλαμβάνονται στα συναλλαγματικά διαθέσιμα, και αυξάνοντας εκείνα τα στοιχεία του ενεργητικού της που έχουν υψηλότερες αποδόσεις ή είναι εκφρασμένα σε ευρώ (κυρίως ομόλογα κρατών-μελών της ζώνης του ευρώ, τα οποία δεν περιλαμβάνονται στα συναλλαγματικά διαθέσιμα).
Δεδομένου ότι έχει μειωθεί η ανάγκη για διατήρηση υψηλών αποθεμάτων σε ξένα νομίσματα, με τον τρόπο αυτό η Τράπεζα της Ελλάδος βελτίωσε την αποδοτικότητα των επενδύσεών της και περιόρισε τον κίνδυνο των λογιστικών ζημιών που θα προέκυπταν από τη συνεχιζόμενη υποχώρηση του δολαρίου ΗΠΑ και την ανατίμηση του εγχώριου νομίσματος, δηλαδή του ευρώ.
(Υπενθυμίζεται ότι, από την ένταξη της Ελλάδος στη ζώνη του ευρώ τον Ιανουάριο του 2001, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα, σύμφωνα με τον ορισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, περιλαμβάνουν μόνο το νομισματικό χρυσό, τη «συναλλαγματική θέση» στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τα «ειδικά τραβηκτικά δικαιώματα» και τις απαιτήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος σε ξένο νόμισμα έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ. Αντίθετα, δεν περιλαμβάνουν τις απαιτήσεις σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ, τις απαιτήσεις σε συνάλλαγμα και σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών της ζώνης του ευρώ, και τη συμμετοχή της Τράπεζας της Ελλάδος στο κεφάλαιο και στα συναλλαγματικά διαθέσιμα της ΕΚΤ).
Σημείωση: Τα στατιστικά στοιχεία για το Ισοζύγιο Πληρωμών του μηνός Φεβρουαρίου 2004 θα ανακοινωθούν στις 20 Απριλίου 2004.
