Από την έντυπη έκδοση
Η απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να μη γνωμοδοτήσει αρνητικά για τα προσχέδια των προϋπολογισμών της Γαλλίας και της Ιταλίας, παρά το γεγονός ότι οι δύο χώρες παραβίασαν κατάφωρα τους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας περί δημοσιονομικής πειθαρχίας, δημιουργεί ερωτηματικά που θα πρέπει να απαντηθούν σύντομα.
Το Παρίσι και η Ρώμη μετέθεσαν με μονομερείς αποφάσεις κατά δύο ολόκληρα χρόνια, από το 2015 στο 2017, την επίτευξη των στόχων σχετικά με τις δεσμεύσεις που είχαν αναλάβει για τη μείωση των δημοσίων ελλειμμάτων και η Κομισιόν, αντί να επιστρέψει ως όφειλε για διόρθωση τα προσχέδια του προϋπολογισμού του 2015, αποδέχθηκε κάποια «διακοσμητικά» επιπρόσθετα μέτρα των δύο κυβερνήσεων και ήρε τις όποιες επιφυλάξεις.
Κάτι ανάλογο είχε κάνει η Κομισιόν και το 2003, όταν αποδέχθηκε στην ουσία την κατάργηση της δημοσιονομικής επιτήρησης επειδή το ζήτησαν οι τότε ηγέτες της Γερμανίας Γκέρχαρντ Σρέντερ και της Γαλλίας Ζακ Σιράκ, που αντιμετώπιζαν προβλήματα ελλειμμάτων. Ωστόσο, σήμερα είμαστε στο 2014 και από το 2003 μεσολάβησαν τεράστιες αλλαγές.
Τότε δεν υπήρχε δεσμευτικό Σύμφωνο Σταθερότητας και κυρίως δεν υπήρχαν πρόστιμα για υπερβολικό έλλειμμα, υψηλό χρέος και διαρθρωτικές ανισορροπίες. Από το 2011 και μετά η Ευρωζώνη έλαβε δρακόντεια μέτρα δημοσιονομικής πειθαρχίας στο πλαίσιο της οικονομικής διακυβέρνησης με αυστηρότατες κυρώσεις.
Οι λαοί της Ελλάδας, της Ιρλανδίας, της Πορτογαλίας και της Ισπανίας έχουν υποστεί όλα αυτά τα μέτρα του Συμφώνου Σταθερότητας χωρίς... εκπτώσεις, κάτι που οδήγησε σε κατακόρυφη αύξηση της ανεργίας και έκρηξη της φτώχειας σ’ αυτές τις χώρες. Η τρόικα δεν δεχόταν κουβέντα για χαλάρωση, επιβάλλοντας κατά γράμμα τα μνημόνια και τους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας.
Το ερώτημα που θα πρέπει να απαντηθεί, πλέον, είναι εάν η μη εφαρμογή των κανόνων δημοσιονομικής πειθαρχίας στην Ιταλία και τη Γαλλία μπορεί να θεωρηθεί ως μια σιωπηρή χαλάρωση του Συμφώνου Σταθερότητας, με επίδειξη μεγαλύτερης ευελιξίας και προτεραιότητα την ανάπτυξη.
Εάν είναι έτσι το πράγμα τότε έχει καλώς, γιατί δείχνει ότι έστω και με μεγάλη καθυστέρηση το Βερολίνο διαπιστώνει πως το «δόγμα» του, ότι η δημοσιονομική εξυγίανση φέρνει από μόνη της την ανάπτυξη, απέτυχε στην πράξη σε όλες τις χώρες της Ευρωζώνης που επιβλήθηκε.
Ωστόσο, στην περίπτωση αυτή θα πρέπει σε επίπεδο Ευρωζώνης να αποκατασταθεί η αδικία, μέσω μιας ευνοϊκότερης μεταχείρισης χωρών, όπως η Ελλάδα και η Πορτογαλία, που επλήγησαν περισσότερο από τα μνημόνια.
Αυτό θα μπορούσε να γίνει άμεσα στην περίπτωση της χώρας μας, στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης της επόμενης μέρας μετά την έξοδο από το μνημόνιο και την ελάφρυνση του χρέους. Τις επόμενες βδομάδες θα φανεί εάν η λέξη «επιείκεια» αφορά το σύνολο των κρατών-μελών ή αν αποτελεί αποκλειστικό προνόμιο των ισχυρών. Εάν ισχύει το δεύτερο, τότε θα μπορούμε να μιλάμε για «δύο μέτρα και δύο σταθμά».
ΝΙΚΟΣ ΜΠΕΛΛΟΣ - [email protected]
