Αναδημοσίευση από τη «Ναυτεμπορική»
Οι αγορές τρόμαζαν το 2010 από την κρίση χρέους και τον κίνδυνο διάσπασης της Ευρωζώνης. Και τώρα κλονίζονται και πάλι εξαιτίας της οικονομικής στασιμότητας και του αποπληθωρισμού, που απειλούν να καταντήσουν την ευρωπαϊκή οικονομία το μεγάλο «ασθενή» μεταξύ των κραταιών οικονομιών του πλανήτη.
Τα τελευταία στοιχεία για την επιβράδυνση της επιχειρηματικής δραστηριότητας σε χαμηλά εννέα μηνών αποτελούν μία ακόμη απόδειξη των προκλήσεων που καλείται να αντιμετωπίσει η οικονομία της Ευρωζώνης, η ανάπτυξη της οποίας δεν είναι αρκετά δυναμική και σταθερή ώστε να δημιουργηθούν επαρκείς θέσεις εργασίας και να καταπολεμηθεί η ανεργία.
Μέχρι στιγμής οι πρωτοβουλίες για στήριξη της ανάπτυξης ήταν μονομερείς, βασιζόμενες κυρίως στη νομισματική πολιτική. Κανείς δεν μπορεί να κατηγορήσει τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι, ότι δεν τόλμησε όσα δεν είχε τολμήσει κανείς προκάτοχός του στο παρελθόν.
Επί θητείας Ντράγκι η ΕΚΤ μείωσε τα επιτόκια σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, διοχέτευσε άπλετη ρευστότητα στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, ενώ σύντομα θα σπάσει μία ακόμη παράδοση, έχοντας ανακοινώσει σχέδια για την αγορά τιτλοποιημένων χρεογράφων και καλυμμένων ομολογιών, αψηφώντας τις έντονες αντιδράσεις ορισμένων στελεχών και κυρίως του Βερολίνου.
Ομως, παρά τις γενναίες προσπάθειες, οι αγορές αμφισβητούν την αποτελεσματικότητα των μέτρων Ντράγκι, με τα αποθαρρυντικά στοιχεία να επιβεβαιώνουν τις ανησυχίες τους, καθώς η ανάκαμψη παραμένει αναιμική και οι τράπεζες απρόθυμες να χορηγήσουν περισσότερα δάνεια, ώστε να φθάσει η ρευστότητα στην πραγματική οικονομία.
Ο ίδιος ο κεντρικός τραπεζίτης έχει τείνει χείρα βοηθείας προς τις κυβερνήσεις της Ευρωζώνης, ζητώντας τη συνδρομή τους στις αναπτυξιακές προσπάθειες.
Μπορεί η Γερμανία να επιμένει στη μονόπλευρη συνταγή της δημοσιονομικής πειθαρχίας, η πραγματικότητα όμως αποδεικνύει ότι οι περικοπές δαπανών και οι αυξήσεις φόρων «πνίγουν» την ανάπτυξη, συρρικνώνουν το εισόδημα και περιορίζουν την καταναλωτική δραστηριότητα.
Η Ευρώπη θα μπορούσε να διδαχθεί από την τακτική που ακολούθησαν οι άλλες μεγάλες οικονομίες, όπως οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία, εφαρμόζοντας ένα δυνατό μείγμα μέτρων δημοσιονομικής και νομισματικής στήριξης, ώστε να επιτύχουν τον επιθυμητό στόχο επανεκκίνησης της οικονομίας.
Για την Ευρωζώνη το πρόβλημα είναι πιο σύνθετο, καθώς παραμένει το χάσμα μεταξύ Βορρά και Νότου. Μέχρι τώρα στηριζόταν στη Γερμανία ως βασικό μοχλό ανάπτυξης, το γερμανικό «θαύμα» όμως χάνει τη λάμψη του. Γαλλία και Ιταλία χρειάζονται απεγνωσμένα να εφαρμόσουν τις απαραίτητες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, ενώ οι χώρες του Νότου πρέπει να ξεφύγουν από τη «μέγγενη» της λιτότητας.
Μόνο οι κοινές προσπάθειες έχουν κάποια πιθανότητα να φέρουν αποτελέσματα. Και η οικονομία του κοινού νομίσματος χρειάζεται περισσότερο από ποτέ σύμπνοια στη χάραξη αναπτυξιακής στρατηγικής.
ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΟΤΣΟΒΟΥ - [email protected]
