ΣΤΑ ΙΔΙΑ επίπεδα με τον Μάρτιο του 2003, διατηρήθηκε τον Μάρτιο του 2004, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.
Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), η εξέλιξη αυτή, αντανακλά το γεγονός ότι η μεγάλη άνοδος του πλεονάσματος του ισοζυγίου των υπηρεσιών, καθώς και η σχετικά μικρή αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των μεταβιβάσεων αντιστάθμισαν την αύξηση του εμπορικού ελλείμματος και του ελλείμματος του ισοζυγίου των εισοδημάτων.
Ειδικότερα, η διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος οφείλεται στην αύξηση των πληρωμών για εισαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων, η οποία υπερκάλυψε την άνοδο των αντίστοιχων εισπράξεων από εξαγωγές.
Επίσης, παρατηρήθηκε μικρή μείωση των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων. Το πλεόνασμα του ισοζυγίου των υπηρεσιών υπερδιπλασιάστηκε κυρίως λόγω της μεγάλης ανόδου των καθαρών εισπράξεων από μεταφορικές (ναυτιλιακές) υπηρεσίες.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου εισοδημάτων παρουσίασε άνοδο λόγω της αύξησης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη. Τέλος, η διεύρυνση του πλεονάσματος του ισοζυγίου μεταβιβάσεων κυρίως αντανακλά την άνοδο των καθαρών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τη γενική κυβέρνηση.
Το α' τρίμηνο του 2004, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών περιορίστηκε σημαντικά (κατά 1.090 εκατ. ευρώ) σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2003 και διαμορφώθηκε σε 2.178 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή αντανακλά τη μεγάλη αύξηση του πλεονάσματος τόσο του ισοζυγίου των υπηρεσιών όσο και του ισοζυγίου των μεταβιβάσεων, καθώς και τη μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου των εισοδημάτων, οι οποίες υπεραντιστάθμισαν τη διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος.
Ειδικότερα, το εμπορικό έλλειμμα αυξήθηκε κατά 323 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2003. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην κατά 824 εκατ. ευρώ (ή 12,3%) αύξηση της δαπάνης για εισαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων, η οποία υπερκάλυψε τόσο την κατά 283 εκατ. ευρώ (ή 12,2%) άνοδο των αντίστοιχων εισπράξεων από εξαγωγές όσο και τη μείωση των καθαρών πληρωμών για καύσιμα κατά 218 εκατ. ευρώ.
Εξάλλου, το πλεόνασμα του ισοζυγίου των υπηρεσιών διευρύνθηκε κατά 808 εκατ. ευρώ, γεγονός που οφείλεται στη μεγάλη αύξηση των καθαρών εισπράξεων από μεταφορικές (κυρίως ναυτιλιακές) υπηρεσίες κατά 723 εκατ. ευρώ (ή 69,6%), αλλά και στη μείωση των καθαρών πληρωμών για «λοιπές» υπηρεσίες. Οι εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες (ταξιδιωτικές δαπάνες στην Ελλάδα από μη κατοίκους) αυξήθηκαν κατά 67 εκατ. ευρώ, αλλά οι αντίστοιχες πληρωμές (δηλαδή οι ταξιδιωτικές δαπάνες στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος) αυξήθηκαν ακόμη περισσότερο (κατά 84 εκατ. ευρώ), με αποτέλεσμα οι καθαρές εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες να μειωθούν κατά 17 εκατ. ευρώ. Το έλλειμμα του ισοζυγίου των εισοδημάτων περιορίστηκε ελαφρά (κατά 55 εκατ. ευρώ), λόγω της μείωσης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη. Τέλος, η άνοδος του πλεονάσματος του ισοζυγίου των μεταβιβάσεων κατά 549 εκατ. ευρώ κυρίως οφείλεται στην αύξηση των καθαρών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τη γενική κυβέρνηση κατά 570 εκατ. ευρώ (ή 34,3%).
Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών
Το Μάρτιο του 2004 στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων παρατηρήθηκε καθαρή εισροή κεφαλαίων ύψους 168 εκατ. ευρώ, η οποία στο μεγαλύτερο μέρος της αφορά την εξαγορά της Γενικής Τράπεζας από τη Société Générale.
Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, η καθαρή εισροή ύψους 1.287 εκατ. ευρώ αντανακλά κυρίως την εισροή κεφαλαίων για τοποθετήσεις μη κατοίκων σε ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου και σε μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων.
Τέλος, όσον αφορά τις «λοιπές» επενδύσεις, η καθαρή εκροή ύψους 233 εκατ. ευρώ αντανακλά κυρίως την εξόφληση δανείων του δημόσιου τομέα.
Το α' τρίμηνο του 2004 παρατηρήθηκε καθαρή εισροή ύψους 525 εκατ. ευρώ στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων. Την ίδια περίοδο σημειώθηκε σημαντική καθαρή εισροή ύψους 3.839 εκατ. ευρώ στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, η οποία αντανακλά κυρίως το γεγονός ότι η εισροή κεφαλαίων για τοποθετήσεις μη κατοίκων σε ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου και σε μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων ήταν μεγαλύτερη από την εκροή κεφαλαίων για τοποθετήσεις κατοίκων σε ομόλογα και μετοχές στο εξωτερικό.
Τέλος, στην κατηγορία των «λοιπών» επενδύσεων η καθαρή εκροή 3.060 εκατ. ευρώ συνδέεται κυρίως με τη σημαντική εκροή στο πρώτο δίμηνο του έτους για καταθέσεις και τοποθετήσεις σε repos στο εξωτερικό από κατοίκους (εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα).
Στο τέλος Μαρτίου 2004 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 3,7 δισεκ. ευρώ. Σημειώνεται ότι, ήδη από τους πρώτους μήνες του προηγούμενου έτους 2003, η Τράπεζα της Ελλάδος άρχισε να διαφοροποιεί τη σύνθεση του χαρτοφυλακίου της, μειώνοντας τις τοποθετήσεις της σε νομίσματα χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ, τα οποία περιλαμβάνονται στα συναλλαγματικά διαθέσιμα, και αυξάνοντας εκείνα τα στοιχεία του ενεργητικού της που έχουν υψηλότερες αποδόσεις ή είναι εκφρασμένα σε ευρώ (κυρίως ομόλογα κρατών-μελών της ζώνης του ευρώ, τα οποία δεν περιλαμβάνονται στα συναλλαγματικά διαθέσιμα).
Δεδομένου ότι έχει μειωθεί η ανάγκη για διατήρηση υψηλών αποθεμάτων σε ξένα νομίσματα, με τον τρόπο αυτό η Τράπεζα της Ελλάδος βελτιώνει την αποδοτικότητα των επενδύσεών της. (Υπενθυμίζεται ότι, από την ένταξη της Ελλάδος στη ζώνη του ευρώ τον Ιανουάριο του 2001, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα, σύμφωνα με τον ορισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, περιλαμβάνουν μόνο το νομισματικό χρυσό, τη «συναλλαγματική θέση» στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τα «ειδικά τραβηκτικά δικαιώματα» και τις απαιτήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος σε ξένο νόμισμα έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ. Αντίθετα, δεν περιλαμβάνουν τις απαιτήσεις σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ, τις απαιτήσεις σε συνάλλαγμα και σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών της ζώνης του ευρώ, και τη συμμετοχή της Τράπεζας της Ελλάδος στο κεφάλαιο και στα συναλλαγματικά διαθέσιμα της ΕΚΤ).
* Σημείωση : Τα στατιστικά στοιχεία για το Ισοζύγιο Πληρωμών του μηνός Απριλίου 2004 θα ανακοινωθούν στις 21 Ιουνίου 2004.
