Αναδημοσίευση από τη «Ναυτεμπορική»
Διαχρονικά, η οικονομική πολιτική της χώρας διακρινόταν από τις ιδιομορφίες που την έκαναν να ξεχωρίζει από τις οικονομικές πολιτικές άλλων χωρών, δοκιμάζοντας τις αντοχές επιτυχημένων (αλλού) οικονομικών θεωριών. Με τα μνημόνια κάποιες αντιμετωπίζονται, κάποιες άλλες οξύνονται, αλλά διαπιστώνεται ότι τώρα ετοιμαζόμαστε για μία ακόμη πρωτοτυπία. Να επιτύχουμε ανάπτυξη χωρίς επενδύσεις.
Στα επόμενα τρίμηνα η οικονομία θα περάσει σε θετικό ρυθμό ανάπτυξης, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των περισσότερων αναλυτών και τις προσδοκίες του ΥΠΟΙΚ και των δανειστών μας. Θα πρόκειται σίγουρα για μια ιδιαίτερα θετική εξέλιξη, ύστερα από 6 χρόνια, αλλά το ζήτημα είναι ποια θα είναι τα χαρακτηριστικά της. Η ύφεση περιορίστηκε στο 0,3% στο β’ τρίμηνο του 2014, από 1,1% στο πρώτο τρίμηνο. Στην εξέλιξη αυτή συνέβαλε βασικά η αύξηση των εσόδων από τον τουρισμό και η ανάκαμψη των εισπράξεων από τη ναυτιλία. Η κατανάλωση κινήθηκε σταθεροποιητικά, αλλά ανησυχίες προκαλούν δύο στοιχεία. Το πρώτο αφορά τη μείωση των εξαγωγών εμπορευματικών αγαθών και το δεύτερο την περαιτέρω μείωση των επενδύσεων.
Στα αναλυτικά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ διαπιστώνεται πως οι επενδύσεις εξακολουθούν να μειώνονται σταθερά από το β’ τρίμηνο του 2007. Και δεν είναι μόνο αυτό. Το ύψος των επενδύσεων έχει συρρικνωθεί σε τόσο χαμηλό επίπεδο (5.282 εκατ. ευρώ στο β’ τρίμηνο) που αντίστοιχα χαμηλό δεν συναντάμε μέχρι και το έτος 2000, που διαθέτει στοιχεία η ΕΛΣΤΑΤ.
Βέβαια, ανάπτυξη χωρίς επενδύσεις δεν υφίσταται. Και εάν καταγραφεί έξοδος από την ύφεση, αυτή θα οφείλεται στην «αντίσταση» του ΑΕΠ να πάει κάτω από το ποσό των 182 δισ. ευρώ που βρίσκεται (από το ποσό των 233 δισ. ευρώ που ήταν το 2008) και δεν θα είναι βιώσιμη.
Η βιωσιμότητα της ανάπτυξης προϋποθέτει επενδύσεις, που αυξάνουν την παραγωγή, δημιουργούν θέσεις εργασίας, παράγουν εισοδήματα και αποδίδουν φόρους και εισφορές στο Κράτος και στα Ταμεία. Ομως, για να φτάσουμε στο σημείο να «ξεπαγώσουν» οι επενδύσεις χρειάζεται η αντιμετώπιση αρκετών αγκυλώσεων. Μία από αυτές είναι οι δυσκολίες χρηματοδότησης, λόγω των «κόκκινων» δανείων.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Τράπεζας Πειραιώς Ανθιμος Θωμόπουλος το είπε ξεκάθαρα: «Η οικονομία χρειάζεται ιδιωτικές επενδύσεις προκειμένου να εισέλθει στον ενάρετο κύκλο της ανάπτυξης». Αλλά προειδοποιεί πως «δεν θα εμφανιστούν ευκαιρίες για επενδύσεις εάν δεν υλοποιηθεί ουσιώδης και βιώσιμη αναδιοργάνωση του ιδιωτικού χρέους». Εκτός της λύσης στα «κόκκινα» δάνεια, οι επενδύσεις χρειάζονται ίσους όρους ανταγωνισμού, ελάχιστη γραφειοκρατία και φορολογική σταθερότητα για 5 ή 10 χρόνια, αντί ολίγων μηνών που είναι η συνήθης διάρκεια των φορολογικών αλλαγών.
ΠΑΝΟΣ Φ. ΚΑΚΟΥΡΗΣ - [email protected]