Αναδημοσίευση από τη «Ναυτεμπορική»
Με εσωτερική αναδιοργάνωση και με πιο ριζικές κινήσεις το αμέσως επόμενο διάστημα διαχειρίζονται οι τράπεζες το θέμα των επισφαλειών.
Η συζήτηση με την κυβέρνηση και την τρόικα για τη βελτίωση του πλαισίου που αφορά τα κόκκινα δάνεια κινείται παράλληλα και προς την ίδια κατεύθυνση, αλλά και οι ίδιες οι τράπεζες βρίσκονται τους τελευταίους μήνες σε πυρετώδεις διεργασίες, ώστε να βελτιστοποιηθούν οι διαδικασίες και τα «εργαλεία» αντιμετώπισης του προβλήματος.
Ενώ το ζήτημα των μεγάλων επιχειρηματικών δανείων είναι κυρίως αυτό που αποτελεί το αντικείμενο των συζητήσεων σε πολιτικό επίπεδο, αφού οι επισφάλειες σε αυτό το «μέτωπο» απορροφούν πόρους και εμποδίζουν την ανάπτυξη, οι τράπεζες «τρέχουν» με γοργό ρυθμό τις αναδιαρθρώσεις σε ιδιώτες και μικρές επιχειρήσεις. Πρόκειται για μικρότερα μεγέθη δανείων, αλλά αφορούν μεγάλο αριθμό περιπτώσεων.
Στα δύο αυτά κομμάτια της αγοράς, μικρές μόνο παρεμβάσεις χρειάζονται σε θεσμικό επίπεδο, σε αντίθεση με την επιχειρηματική πίστη, όπου υπάρχει ανάγκη για νομοθετικές ρυθμίσεις που θα δίνουν ευελιξία, ενώ είναι κρίσιμο για τις τράπεζες να δημιουργήσουν και να λειτουργήσουν δομές, με έμπειρο στελεχικό δυναμικό, ώστε τα καθυστερούμενα δάνεια να αντιμετωπίζονται έγκαιρα και με αποτελεσματικό τρόπο.
Στην κατεύθυνση αυτή, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες έχουν ιδρύσει εξειδικευμένες μονάδες στις οποίες μεταφέρουν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια προκειμένου η διαχείριση να γίνεται με διακριτό τρόπο.
Επί του παρόντος, βασική μέθοδος αναδιάρθρωσης είναι η επιμήκυνση της διάρκειας ενός δανείου, ώστε να μειωθεί η δόση σε επίπεδο τέτοιο που να μπορεί να εξυπηρετηθεί η οφειλή, αλλά από το δεύτερο εξάμηνο και ακόμη περισσότερο το 2015 οι λύσεις θα γίνουν πιο «επιθετικές».
Το οπλοστάσιο περιλαμβάνει «εργαλεία» που υπαγορεύει η διεθνής πρακτική -εν πολλοίς έχουν περιληφθεί στους 22 τρόπους που έχει καταγράψει ενδεικτικά η Τράπεζα της Ελλάδος- και κινούνται από την καταβολή μόνο τόκων για ένα διάστημα, περνούν -για παράδειγμα- από το balloon payment, όπου εξυπηρετείται μέρος της οφειλής και για το υπόλοιπο γίνεται επαναδιαπραγμάτευση στη λήξη του δανείου, και φτάνουν ως το sales and lease back ενός ακινήτου, για το οποίο πάντως χρειάζεται νομοθετική ρύθμιση.
Οι τραπεζίτες κατανοούν την ανάγκη πιο ριζικών κινήσεων πλέον και στην κατεύθυνση αυτή θα συμβάλει η νέα δομή μέσω των ειδικών μονάδων που αναλαμβάνουν από το αρχικό στάδιο τις καθυστερήσεις και χωριστά για κάθε κατηγορία δανείων.
Ειδικά για δάνεια προς ιδιώτες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ο στόχος είναι εξατομικευμένη μεταχείριση, η οποία θα στηρίζεται σε ομαδοποίηση όμως περιπτώσεων με κριτήρια και μεθόδους που θα επιτρέπουν ασφαλή αποτίμηση της κατάστασης.
Σε αυτό το πλαίσιο και το θέμα-ταμπού του «κουρέματος» έχει θέση, σε συγκεκριμένες περιπτώσεις και με αυστηρούς όρους.
Το επόμενο διάστημα, οι μη υφιστάμενοι σήμερα πλειστηριασμοί θα αποτελέσουν γεγονός, ενώ οι τράπεζες θα κινηθούν κατά των δανειοληπτών, καθώς υπολογίζονται σε περίπου 15% όσοι πιστεύεται ότι μπορούν να πληρώσουν και δεν το κάνουν.
Για τους υπόλοιπους δανειολήπτες σε αδυναμία, ο στόχος των τραπεζών είναι να πειστούν να συνεργαστούν για την αναδιάρθρωση των δανείων τους.
Οι ελληνικές τράπεζες θα αποφύγουν το παράδειγμα της Ισπανίας όπου εκπλειστηριάστηκαν 330 χιλιάδες ακίνητα, με αποτέλεσμα να υπάρχει στην αγορά ένα στοκ 1,7 εκατ. απούλητων κατοικιών και οι τιμές να έχουν υποχωρήσει κατά 45% από το υψηλό τους σε μια καθοδική πορεία που δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη.
Οπως τονίζει στη «Ν» έμπειρο τραπεζικό στέλεχος, χρειάζεται χρόνος για να λειτουργήσουν πλήρως οι δομές, αλλά στο μεταξύ πραγματοποιούνται κινήσεις ώστε να μη μένει στη μοίρα της καμία περίπτωση, έστω και με προσωρινή θεραπεία.
Ο Ομιλος Πειραιώς έχει δημιουργήσει τη Recovery Business Unit, στην οποία έχουν μεταφερθεί δάνεια λιανικής 11,6 δισ. ευρώ και επιχειρήσεων ύψους 15 δισ. ευρώ, και απασχολεί περί τα 900 εξειδικευμένα στελέχη, ενώ η ειδική task force έχει αναλάβει την αναδιάρθρωση κλάδων. Αντιστοίχως, νέα δομή στην οποία εντάσσεται και ειδική μονάδα έχει αναλάβει τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων της Alpha Bank.
Μονάδα Εταιρικών Πιστοδοτήσεων Ειδικής Διαχείρισης έχει συστήσει η Εθνική Τράπεζα, ενώ ενίσχυσε την υφιστάμενη Μονάδα Απαιτήσεων Λιανικής Τραπεζικής. Η Eurobank περιλαμβάνει στη δομή της διακριτή μονάδα για τους ιδιώτες και ειδική ομάδα για τα επιχειρηματικά δάνεια.
Η μεταφορά των δανείων σε καθυστέρηση σε ξεχωριστές μονάδες επιτρέπει συνολική και πιο αποτελεσματική διαχείριση και κάνει λιγότερο επιτακτική την ανάγκη μιας κεντρικής bad bank, η οποία πάντως θα αφορούσε κυρίως μεγάλα επιχειρηματικά δάνεια.
Το πιο σημαντικό εμπόδιο για μια bad bank είναι αυτό των κεφαλαίων. Στην Ελλάδα, καθώς το πρόβλημα προέκυψε στις τράπεζες από το PSI, η συμβολή του Δημοσίου κατευθύνθηκε εκεί και πολύ δύσκολα θα δίνονταν νέα κρατικά κεφάλαια.
Μεγάλης έκτασης
Κυβέρνηση, Τράπεζα της Ελλάδος και τράπεζες κινούνται στο ίδιο μήκος κύματος όσον αφορά την ανάγκη άμεσων κινήσεων, ενώ αναμένεται ότι οι δύο πρώτες πλευρές θα πιέσουν τις τράπεζες να συνεργαστούν σε περιπτώσεις δανείων προς μεγάλες επιχειρήσεις στις οποίες μετέχει όλο το σύστημα.
Λόγω των διαφορετικών συμφερόντων και εγγυήσεων κάθε τράπεζας, διαπιστώνεται ακόμη απροθυμία συνεργασίας παρά την αποδοχή ότι τα προβλήματα είναι μεγάλης έκτασης.
ΑΝΝΑ ΔΟΓΑ - [email protected]
