Την πεποίθηση ότι από εδώ και στο εξής τα ευρωπαϊκά προγράμματα θα είναι σε θέση όχι απλώς να διαφυλάττουν αλλά να δημιουργούν θέσεις εργασίας στην Ελλάδα εκφράζει στο naftemporiki.gr ο επικεφαλής χορηγήσεων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για τον ελληνικό τομέα Κονσταντίν Συναδινός, ο οποίος εκτιμά ότι η ελληνική οικονομία «μάλλον έπιασε πάτο».
Το 2013 στοχεύαμε στη χορήγηση νέων δανείων στην Ελλάδα, ύψους τουλάχιστον 1 δις. Τελικά υπογράψαμε σχεδόν 1,465 δις. Αντίστοιχοι είναι οι στόχοι για το 2014. Είμαι αισιόδοξος ότι θα «κλείσουμε» αρκετά πάνω από τον επίσημο στόχο. Από την 1η Ιανουαρίου έως σήμερα έχουν υπογραφεί δάνεια ύψους 560 εκατ. ευρώ.
Πόσο επενδύει η ΕΤΕπ στην Ελλάδα, σε σύγκριση με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ;
Το συνολικό outstanding ποσό, δηλαδή τα εκκρεμή δάνεια της Ελλάδας προς την ΕΤΕπ ανέρχεται σε σχεδόν 17 δις ευρώ, δηλαδή περίπου στο 9% του ελληνικού ΑΕΠ. Αυτό τοποθετεί την Ελλάδα στην 4η θέση ανάμεσα στους «28». Τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα βρίσκεται σταθερά μεταξύ των 10 κρατών - μελών που χρηματοδοτούνται περισσότερο. Την περίοδο 2011-13, δηλαδή τα πολύ δύσκολα χρόνια κατά τα οποία πολλοί πίστευαν ότι η Ελλάδα «θα έπεφτε έξω», εμείς προχωρήσαμε σε επενδύσεις ύψους 3 δις. Ακριβώς την ίδια 3ετία εκταμιεύσαμε 4 δις (συμπεριλαμβάνονται έργα από το 2010 ή το 2009). Σημειωτέον, από την αρχή του 2014, έχουν υπογραφεί δάνεια ύψους 560 εκατ. Από την 1η Ιανουαρίου έως σήμερα έχουν εκταμιευτεί περίπου 550 εκατ. ευρώ, κυρίως προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις μέσω των ελληνικών τραπεζών (270 εκατ.) και προς τη ΔΕΗ (235 εκατ.).
Ποιες είναι οι προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων στην Ελλάδα το 2014;
Το 2014, όπως και το 2013, προτεραιότητα αποτελούν τα δάνεια προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, μέσω των ελληνικών τραπεζών. Παράλληλα, χρηματοδοτούμε απευθείας την Ελληνική Δημοκρατία ώστε να καταβάλλει το μερίδιο που της αναλογεί σε συγχρηματοδοτούμενα έργα μέσω ΕΣΠΑ. Επίσης, τα δημόσια έργα για βελτίωση της ζωής στις πόλεις και τις περιφέρειες (βρισκόμαστε στο τελευταίο μέρος ενός μεγάλου δανείου που είχαμε υπογράψει πριν από 3 χρόνια και ευελπιστούμε ότι θα υπογράψουμε ένα αντίστοιχο νέο δάνειο τον επόμενο χρόνο, με το καινούριο πρόγραμμα 2015-21). Επιπλέον, είμαστε μεγάλοι χρηματοδότες στον τομέα της ενέργειας, όπου χορηγούμε απευθείας δάνεια προς τη ΔΕΗ, τον ΑΔΜΗΕ, τον ΔΕΣΦΑ (παραγωγή, διανομή και μεταφορά).
Ταυτόχρονα, χρηματοδοτούμε μεγάλα έργα στο Αττικό Μετρό. Για την ακρίβεια έχουμε χρηματοδοτήσει περίπου τις μισές επενδύσεις που έχουν υλοποιηθεί τα τελευταία 20 χρόνια.
Είπε στο naftemporiki.gr
- Στην Ελλάδα βλέπουμε πλέον ίχνη ανάκαμψης.
- Η δυσκολία έγκειται στον εντοπισμό καλών επενδυτικών προτάσεων.
- Ρίχνουμε το μεγάλο βάρος στη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
- Μεγάλη πρόκληση για το τραπεζικό σύστημα τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
- Το στοίχημα για τις ελληνικές τράπεζες είναι να εντοπίζουν τις βιώσιμες επιχειρήσεις.
- Σημαντική η υποστήριξη από την ΕΤΕπ διεθνών συναλλαγών των ελληνικών επιχειρήσεων.
- Αυτό που δεν χρηματοδοτεί η ΕΤΕπ είναι στην ουσία το «sex, drugs and rock’ n’ roll».
- Η Ελλάδα βρίσκεται αναλογικά στην 4η θέση των «28» ως προς τη χρηματοδότηση από την ΕΤΕπ.
- Το 2013 η ΕΤΕπ δάνεισε 60 δις ευρώ, που σημαίνει ότι τα επιτόκια δεν ήταν πολύ κακά…
Επίσης, όταν βρίσκουμε καλές επενδύσεις, προσπαθούμε να επενδύουμε και στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (φωτοβολταϊκά, αιολικά κλπ), αλλά εκεί υπάρχει δυσκολία, διότι λόγω της κακής συγκυρίας των τελευταίων ετών δεν βρίσκονται εύκολα συγχρηματοδότες. Μην ξεχνάμε και τους αυτοκινητόδρομους. Στο τέλος του 2013 υπογράψαμε δάνειο ύψους 350 εκατ. προς την ελληνική κυβέρνηση για την «επανεκκίνηση» τεσσάρων παραχωρήσεων (το δεύτερο 6μηνο του έτους εκτιμούμε ότι θα υπογράψουμε και το δεύτερο μέρος, δηλαδή άλλα 300 εκατ. ευρώ). Παράλληλα, χορηγούμε απευθείας δάνεια στο ελληνικό δημόσιο για την κατασκευή νέων σχολείων (πριν από δύο μήνες «κλείσαμε» δύο ΣΔΙΤ για σχολικές μονάδες στην Αττική). Πού βρισκόμαστε πιο συγκεκριμένα ως προς τη δανειοδότηση των ελληνικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων;
Από το 2011 έως την προηγούμενη Παρασκευή είχαμε υπογράψει δάνεια ύψους 940 εκατ. ευρώ, 630 εκατ. ευρώ εκ των οποίων έχουμε ήδη εκταμιεύσει (οι εκταμιεύσεις ακολουθούν τον ρυθμό υλοποίησης των έργων). Με αυτά τα χρήματα έχουμε χρηματοδοτήσει περισσότερες από 700 μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Μέσω πιλοτικού προγράμματος με τη Παγκρήτια Συνεταιριστική Τράπεζα, ύψους 16 εκατ. ευρώ σε πρώτη φάση, επιδοτούμε ειδικότερα τη νεανική απασχόληση, δηλαδή επιχειρήσεις οι οποίες δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας.
Πόσο εύκολο ή πόσο δύσκολο είναι να δανειστεί, για παράδειγμα μία μικρομεσαία επιχείρηση, χρήματα που διαθέτει η ΕΤΕπ μέσω των τραπεζών; Με βάση ποια κριτήρια επιλέγεται ο δανειολήπτης και ποιες είναι συνήθως οι υποχρεώσεις του;
Η ΕΤΕπ χρηματοδοτεί καλές επενδύσεις. Είτε πρόκειται για τον δημόσιο είτε για τον ιδιωτικό τομέα, το project θα πρέπει να είναι σωστό από τεχνική, οικονομική και επιχειρηματική άποψη. Δεν δανείζουμε περιπτώσεις οι οποίες δεν έχουν καλό οικονομικό αντιστάθμισμα. Οι απευθείας επενδύσεις αφορούν ποσά άνω των 50 εκατ. ευρώ. Τα μικρότερα ποσά χορηγούνται μέσω των τραπεζών. Όσον αφορά τις προδιαγραφές τις οποίες θέτουμε, θεωρώ ότι αυτές είναι λογικές. Για παράδειγμα, όταν λέμε ότι χρηματοδοτούμε μία μικρή επιχείρηση, αυτή θα πρέπει να τηρεί το όριο των 250 ατόμων (3.000 άτομα για τη μεσαία επιχείρηση) και βεβαίως θα πρέπει να είναι ανεξάρτητη, δηλαδή να μην ανήκει σε έναν όμιλο επιχειρήσεων. Επίσης, υπάρχουν κάποιοι τομείς που δεν χρηματοδοτούμε ποτέ. Συνοπτικά, θα έλεγε κανείς ότι η ΕΤΕπ δεν δανείζει για «sex, drugs and rock’ n’ roll». Ευρύτερα, την ανάληψη του ρίσκου για τα μικρότερα έργα την αξιολογούν οι τράπεζες. Κατ’ επέκταση, το ρίσκο της ΕΤΕπ είναι οι ίδιες αυτές οι τράπεζες.
Είναι δεδομένη η έλλειψη ρευστότητας στην ελληνική αγορά. Πώς αξιολογείτε τις δυνατότητες του ελληνικού τραπεζικού συστήματος; Θεωρείτε ότι η διαδικασία της ανακεφαλαιοποίησης ήταν επαρκής;
Θεωρώ ότι έγινε πολύ καλή δουλειά με την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών. Επίσης ήταν ενθαρρυντική η συμμετοχή των επενδυτών στις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου των τεσσάρων μεγάλων τραπεζών. Βεβαίως τώρα θα πρέπει να δει κανείς πώς θα περιοριστούν ή θα βελτιωθούν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Αυτά αφορούν δύο κατηγορίες εταιρειών: εκείνες που βρίσκονται σε πραγματικά κακή κατάσταση και εκείνες που είναι καλές επιχειρήσεις, αλλά αντιμετωπίζουν πρόβλημα λόγω της συγκυρίας (κρίση, έλλειψης ρευστότητας κ.ο.κ.). Αυτή είναι και η μεγάλη δυσκολία για μία ελληνική τράπεζα σήμερα. Να αξιολογεί την κάθε περίπτωση σωστά και να εντοπίζει τις βιώσιμες εταιρείες.
Οι ελληνικές τράπεζες δεν μπορούσαν να λειτουργήσουν ως εγγυήτριες για τις συναλλαγές ελληνικών επιχειρήσεων με το εξωτερικό. Το 2013 ξεκινήσαμε το πρώτο πρόγραμμα διευκόλυνσης εμπορικής χρηματοδότησης, ύψους 500 εκατ. ευρώ. Μέχρι στιγμής έχουμε υποστηρίξει συναλλαγές ύψους 40 εκατ. ευρώ. Εκτιμώ ότι έως το τέλος του χρόνου αυτό το νούμερο τουλάχιστον θα διπλασιαστεί. Εκτός από το οικονομικό όφελος, το πρόγραμμα προσφέρει κυρίως ενίσχυση της αυτοπεποίθησης των ελληνικών εταιρειών και τραπεζών.
Ποια εκτιμάτε ότι είναι στην πράξη η προστιθέμενη αξία των επενδύσεων της ΕΤΕπ στην ελληνική οικονομία και ιδίως η πραγματική συνδρομή τους στην απασχόληση;
Θεωρώ ότι είναι πολύ σημαντική η συνδρομή της ΕΤΕπ στην απασχόληση. Τα τελευταία χρόνια, το κύριο μέλημα της Τράπεζας για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις ήταν η σταθεροποίηση των θέσεων εργασίας, δηλαδή η μεγαλύτερη δυνατή διατήρηση των θέσεων απασχόλησης που ήδη υπήρχαν. Τώρα που η ελληνική οικονομία μάλλον έπιασε πάτο και αρχίζει να εμφανίζει ίχνη ανάκαμψης, θα βοηθήσουμε τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις να προχωρήσουν πλέον σε αύξηση θέσεων εργασίας. Άλλωστε, προς αυτήν την κατεύθυνση βοηθά σημαντικά και η χρηματοδότηση των μεγάλων έργων του δημοσίου.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΩΣΤΟΥΛΑΣ
[email protected]
@VasKostoulas
Κάμερα/Μοντάζ: Βάνιας Σταυρακάκης