του Ole Hansen Ole Hansen, Επικεφαλής της Στρατηγικής Εμπορευμάτων στη Saxo Bank
Η περασμένη εβδομάδα ήταν έντονη για όλες τις κατηγορίες εμπορευμάτων, με την κλιμακούμενη ένταση και βία στο Ιράκ να αποτελούν μακράν τον πιο σημαντικό παράγοντα επιρροής τόσο για την ενέργεια όσο και για τα πολύτιμα μέταλλα.
Ωστόσο, ο δείκτης εμπορευμάτων DJ-UBS ενισχύθηκε μόνο 0,8%, καθώς τα ισχυρά κέρδη στους δύο αυτούς τομείς αντισταθμίστηκαν από τις απώλειες στα βιομηχανικά μέταλλα λόγω της ανησυχίας για τις οικονομικές επιπτώσεις από τις αυξανόμενες τιμές στο πετρέλαιο και τις έρευνες για διπλή απογραφή των αποθεματικών χαλκού στην Κίνα. Ο αγροτικός τομέας παρουσίασε, επίσης, πτώση, κυρίως σε ό,τι αφορά τα σιτηρά, αφού τη σεζόν 2014/15 η παραγωγή αναμένεται ιδιαίτερα υψηλή.
Ο δείκτης ενέργειας DJ-UBS αυξήθηκε κατά 3,6% την περασμένη εβδομάδα και έφθασε την υψηλότερη τιμή του από τον Δεκέμβριο του 2009. Τα τέσσερα σημαντικότερα συμβόλαια ενέργειας βρέθηκαν στην κορυφή του πίνακα αποδόσεων και, σε συνδυασμό με τα υψηλά κέρδη, οδήγησαν το αργό πετρέλαιο WTI και τη βενζίνη στα υψηλότερα επίπεδα τιμής των τελευταίων έξι χρόνων για τη συγκεκριμένη περίοδο. Επιπλέον, η αναμενόμενη άνοδος συμπίπτει ακριβώς με την περίοδο όπου η εποχιακή ζήτηση για αργό και βενζίνη στις ΗΠΑ για λόγους μετακίνησης αυξάνεται, ενώ το ίδιο συμβαίνει και με τη ζήτηση από τις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας για λόγους ψύξης, κυρίως σε ορισμένες από τις σημαντικότερες χώρες παραγωγής πετρελαίου, όπως η Σαουδική Αραβία, όπου η απευθείας καύση φθηνού καυσίμου προτιμάται έναντι του φυσικού αερίου.
Η κλιμακούμενη βία στο Ιράκ ενδέχεται να αποτελέσει απειλή για την προσφορά πετρελαίου από τη δεύτερη μεγαλύτερη χώρα παραγωγής του ΟΠΕΚ, εφόσον η ένταση επεκταθεί και στα νότια της χώρας. Αυτό συμβαίνει σε μια κρίσιμη στιγμή για τον ΟΠΕΚ, καθώς ο οργανισμός ήδη δυσκολεύεται να επιτύχει τον στόχο παραγωγής των 30 εκατομμυρίων βαρελιών ανά ημέρα. Την κατάσταση δυσχεραίνει η Λιβύη όπου η παραγωγή έχει μειωθεί κατά 90% σε σχέση με τα ανώτερα επίπεδα παραγωγής της, αλλά και το Ιράν, όπου ενδέχεται να επιβληθούν επιπλέον κυρώσεις μετά τον Ιούλιο εφόσον δεν επιτευχθεί συμφωνία με τη Δύση σχετικά με τα πυρηνικά.
Το Ιράκ έως σήμερα είχε αποτελέσει ένα από τα θετικά παραδείγματα από πλευράς αύξησης παραγωγής, με παραγωγή 3,3 εκατ. βαρέλια ανά ημέρα, ενώ η κυβέρνησή του είχε θέσει τον φιλόδοξο στόχο να φτάσει τα 4 εκατ. βαρέλια την ημέρα μέχρι το τέλος του έτους και τα 7 εκατ. βαρέλια ως το 2016. Ωστόσο, με την τρέχουσα κατάσταση συμπλοκών, είναι σχεδόν αδύνατο να παραμείνουν ανεπηρέαστες οι πηγές παραγωγής στα βόρεια και τα ανατολικά της χώρας. Το βασικό ερώτημα κατά τις προσεχείς ημέρες και εβδομάδες είναι αν τα κοιτάσματα πετρελαίου και οι εγκαταστάσεις εξαγωγής που ελέγχονται από τη Βαγδάτη, την Καρμπάλα και τους σιίτες στο νότο μπορούν να αποφύγουν την εμπλοκή στις συγκρούσεις και να συνεχίσουν τη λειτουργία τους.
Τα πολύτιμα μέταλλα ευνοήθηκαν ελαφρώς από την αυξημένη γεωπολιτική απειλή, με τον χρυσό και το ασήμι να σημειώνουν την πρώτη εβδομάδα συνεχόμενων κερδών από τον Απρίλιο. Το ασήμι κατέγραψε τις υψηλότερες αποδόσεις κατά την εβδομάδα που πέρασε, ενώ αναμένεται να φτάσει ακόμα υψηλότερα και να ξεπεράσει την κορυφή των 50 USD ανά ουγγιά που είχε σημειώσει τον Απρίλιο του 2011, προτού ξεκινήσει η πτωτική τάση του.
Εκτός από την επιλογή καταφυγίου στις αγορές, ενδέχεται επίσης να ξεκινήσει η φημολογία ότι η τρέχουσα αύξηση στο κόστος ενέργειας θα μπορούσε να βλάψει τη ζήτηση και να παγώσει την –ακόμα εύθραυστη– ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας, όπως είδαμε να συμβαίνει κατά τις δύο προηγούμενες αυξήσεις τιμών, το 2011 και το 2012. Επιπλέον, ο χρυσός έλαβε ώθηση από την είδηση ότι η απεργία των ορυχείων στη Νότια Αφρική, η οποία έχει παραλύσει την παραγωγή της πλατίνας και του παλλαδίου από τον Ιανουάριο, ενδέχεται να λήξει σύντομα. Η πλατίνα και ιδιαίτερα το παλλάδιο σημείωσαν μεγάλες πωλήσεις με αφορμή τη συγκεκριμένη είδηση, με αποτέλεσμα η αναλογία συναλλαγών αγοράς έναντι του χρυσού να κλείσει.
Ο χρυσός προσπαθεί να παγιώσει τα κέρδη του, και μόνο μια επιστροφή σε τιμές πάνω από τη γραμμή τάσης και την αντίσταση του κινητού μέσου όρου 200 ημερών στα 1288 θα σηματοδοτήσει την επιστροφή σε τιμές πάνω από τα 1300. Το ασήμι διαπραγματεύεται στα υψηλότερα επίπεδά του ως προς τον χρυσό για τους δύο τελευταίους μήνες και ενδέχεται να ξεπεράσει το όριο των 20 USD ανά ουγγιά.
