Μείωση εμφάνισε τον Μάϊο του 2004, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, σε σύγκριση με το αντίστοιχο κατά τον Μάϊο του 2003.
Οπως ανακοινώθηκε σχετικά από την Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), η εξέλιξη αυτή, οφείλεται αποκλειστικά στη διεύρυνση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των υπηρεσιών, ενώ αντίθετα διευρύνθηκαν τα ελλείμματα του εμπορικού ισοζυγίου και του ισοζυγίου των εισοδημάτων και περιορίστηκε το πλεόνασμα του ισοζυγίου των μεταβιβάσεων.
Ειδικότερα, η διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος οφείλεται στην αύξηση των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων, ενώ το έλλειμμα του ισοζυγίου των εκτός καυσίμων αγαθών έμεινε σχεδόν αμετάβλητο.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου των υπηρεσιών παρουσίασε σημαντική βελτίωση, λόγω κυρίως της ανόδου των καθαρών εισπράξεων από μεταφορικές (κατά το μεγαλύτερο μέρος τους ναυτιλιακές) υπηρεσίες και δευτερευόντως από την άνοδο των καθαρών εισπράξεων από ταξιδιωτικές.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου εισοδημάτων παρουσίασε άνοδο, λόγω της αύξησης των πληρωμών για τόκους επί ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου. Τέλος, ο περιορισμός του πλεονάσματος του ισοζυγίου μεταβιβάσεων το Μάϊο αντανακλά τη μείωση των καθαρών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τη γενική κυβέρνηση.
Το πεντάμηνο Ιανουαρίου-Μαΐου του 2004, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών περιορίστηκε σημαντικά (κατά 1.029 εκατ. ευρώ) σε σύγκριση με το αντίστοιχο πεντάμηνο του 2003 και διαμορφώθηκε σε 4.038 εκατ. ευρώ.
Η εξέλιξη αυτή αντανακλά κυρίως τη μεγάλη αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των υπηρεσιών και δευτερευόντως την αξιόλογη αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των μεταβιβάσεων, οι οποίες συνολικά υπεραντιστάθμισαν τη διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος και του ελλείμματος του ισοζυγίου των εισοδημάτων.
Ειδικότερα, το εμπορικό έλλειμμα αυξήθηκε κατά 660 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2003. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην κατά 1.296 εκατ. ευρώ (ή 11,4%) αύξηση της δαπάνης για εισαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων, η οποία υπερκάλυψε τόσο την κατά 477 εκατ. ευρώ (ή 12,2%) άνοδο των αντίστοιχων εισπράξεων από εξαγωγές όσο και την κατά 160 εκατ. ευρώ μείωση των καθαρών πληρωμών για καύσιμα.
Εξάλλου, το πλεόνασμα του ισοζυγίου των υπηρεσιών διευρύνθηκε κατά 1.384 εκατ. ευρώ, γεγονός που οφείλεται στη μεγάλη αύξηση των καθαρών εισπράξεων από μεταφορικές (κυρίως ναυτιλιακές) υπηρεσίες κατά 1.219 εκατ. ευρώ καθώς και – σε πολύ μικρότερο βαθμό - στην άνοδο των καθαρών εισπράξεων από ταξιδιωτικές υπηρεσίες και στη μείωση των καθαρών πληρωμών για «λοιπές» υπηρεσίες. Το έλλειμμα του ισοζυγίου των εισοδημάτων παρουσίασε μικρή άνοδο.
Τέλος, η άνοδος του πλεονάσματος του ισοζυγίου των μεταβιβάσεων κατά 371 εκατ. ευρώ το πρώτο πεντάμηνο του τρέχοντος έτους οφείλεται στην αύξηση των καθαρών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τη γενική κυβέρνηση κατά 368 εκατ. ευρώ, η οποία προήλθε κυρίως από τις εισροές του μηνός Φεβρουαρίου.
Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών
Το Μάϊο του 2004 στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων παρατηρήθηκε μικρή καθαρή εκροή κεφαλαίων. Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, η καθαρή εκροή ύψους 3.042 εκατ. ευρώ αντανακλά κυρίως την αύξηση των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα έκδοσης μη κατοίκων. Τέλος, όσον αφορά τις «λοιπές» επενδύσεις, η καθαρή εισροή ύψους 4.021 εκατ. ευρώ αντανακλά κυρίως τη μείωση των καταθέσεων και των τοποθετήσεων σε repos στο εξωτερικό από κατοίκους (εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα), και την αύξηση των αντίστοιχων τοποθετήσεων στην Ελλάδα από μη κατοίκους.
Το πεντάμηνο Ιανουαρίου- Μαΐου του 2004 παρατηρήθηκε καθαρή εισροή ύψους 439 εκατ. ευρώ στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, η οποία κυρίως αντανακλά την εισροή κεφαλαίων τον Ιανουάριο (λόγω της διαδικασίας εξαγοράς της PANAFON Α.Ε.Ε.Τ. από τη VODAFONΕ) και το Μάρτιο (λόγω της εξαγοράς της Γενικής Τράπεζας από τη Société Générale), όπως έχει αναφερθεί σε προηγούμενα δελτία Τύπου.
Την ίδια περίοδο σημειώθηκε σημαντική καθαρή εισροή ύψους 5.675 εκατ. ευρώ στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, η οποία αντανακλά την εισροή κεφαλαίων για τοποθετήσεις μη κατοίκων σε ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου, που υπερκάλυψε την αντίστοιχη εκροή κεφαλαίων από κατοίκους για τοποθετήσεις σε ομόλογα του εξωτερικού.
Τέλος, στην κατηγορία των «λοιπών» επενδύσεων η καθαρή εκροή 2.610 εκατ. ευρώ συνδέεται κυρίως με τη σημαντική εκροή για καταθέσεις και τοποθετήσεις σε repos στο εξωτερικό από κατοίκους (εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα), καθώς και – σε μικρότερο βαθμό – με την εκροή κεφαλαίων για την εξόφληση δανείων που είχαν χορηγηθεί από μη κατοίκους, οι οποίες υπεραντιστάθμισαν την εισροή κεφαλαίων για καταθέσεις και τοποθετήσεις σε repos από μη κατοίκους.
Στο τέλος Μαΐου 2004 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 3,4 δισεκ. ευρώ. (Υπενθυμίζεται ότι, ήδη από τους πρώτους μήνες του 2003, η Τράπεζα της Ελλάδος άρχισε να διαφοροποιεί τη σύνθεση του χαρτοφυλακίου της, μειώνοντας τις τοποθετήσεις της σε νομίσματα χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ, τα οποία περιλαμβάνονται στα συναλλαγματικά διαθέσιμα, και αυξάνοντας εκείνα τα στοιχεία του ενεργητικού της που έχουν υψηλότερες αποδόσεις ή είναι εκφρασμένα σε ευρώ - κυρίως ομόλογα κρατών-μελών της ζώνης του ευρώ, τα οποία δεν περιλαμβάνονται στα συναλλαγματικά διαθέσιμα.
Δεδομένου ότι έχει μειωθεί η ανάγκη για διατήρηση υψηλών αποθεμάτων σε ξένα νομίσματα, με τον τρόπο αυτό η Τράπεζα της Ελλάδος βελτιώνει την αποδοτικότητα των επενδύσεών της.
Όπως έχει σημειωθεί επανειλημμένα, από την ένταξη της Ελλάδος στη ζώνη του ευρώ τον Ιανουάριο του 2001, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα, σύμφωνα με τον ορισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, περιλαμβάνουν μόνο το νομισματικό χρυσό, τη «συναλλαγματική θέση» στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τα «ειδικά τραβηκτικά δικαιώματα» και τις απαιτήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος σε ξένο νόμισμα έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ.
Αντίθετα, δεν περιλαμβάνουν τις απαιτήσεις σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ, τις απαιτήσεις σε συνάλλαγμα και σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών της ζώνης του ευρώ, και τη συμμετοχή της Τράπεζας της Ελλάδος στο κεφάλαιο και στα συναλλαγματικά διαθέσιμα της ΕΚΤ.)
Σημείωση: Τα στατιστικά στοιχεία για το Ισοζύγιο Πληρωμών του μηνός Ιουνίου 2004 θα ανακοινωθούν στις 18 Αυγούστου 2004.
