Ελαφρά συγκράτηση παρουσίασε το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών τον Ιούνιο του 2004, σε σύγκριση με το αντίστοιχο κατά τον Ιούνιο του 2003.
Οπως ανακοινώθηκε από την Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στη διεύρυνση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των υπηρεσιών και δευτερευόντως στη μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου των εισοδημάτων, ενώ αντίθετα διευρύνθηκε το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου και περιορίστηκε το πλεόνασμα του ισοζυγίου των μεταβιβάσεων.
Ειδικότερα, η διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος οφείλεται κυρίως στην αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου των εκτός καυσίμων αγαθών, ενώ μικρή άνοδο εμφάνισαν και οι καθαρές πληρωμές για εισαγωγές καυσίμων.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου των υπηρεσιών παρουσίασε σημαντική βελτίωση, λόγω της ανόδου των καθαρών εισπράξεων από μεταφορικές (κατά το μεγαλύτερο μέρος τους ναυτιλιακές) υπηρεσίες.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου εισοδημάτων παρουσίασε μείωση, λόγω της μείωσης των πληρωμών για τόκους επί ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου.
Τέλος, ο περιορισμός του πλεονάσματος του ισοζυγίου μεταβιβάσεων τον Ιούνιο αντανακλά τo γεγονός ότι οι καθαρές μεταβιβάσεις από την ΕΕ προς τη γενική κυβέρνηση ήταν αρνητικές (καθαρές πληρωμές).
Το πρώτο εξάμηνο του 2004, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών περιορίστηκε σημαντικά (κατά 1.047 εκατ. ευρώ) σε σύγκριση με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2003 και διαμορφώθηκε σε 4.744 εκατ. ευρώ.
Η εξέλιξη αυτή αντανακλά κυρίως τη μεγάλη άνοδο του πλεονάσματος του ισοζυγίου των υπηρεσιών και δευτερευόντως την αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των μεταβιβάσεων, οι οποίες συνολικά υπεραντιστάθμισαν τη διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος, ενώ το έλλειμμα του ισοζυγίου των εισοδημάτων παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητο.
Ειδικότερα, το εμπορικό έλλειμμα αυξήθηκε κατά 862 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2003. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην κατά 1.636 εκατ. ευρώ (ή 11,8%) αύξηση της δαπάνης για εισαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων, η οποία υπερκάλυψε τόσο την κατά 655 εκατ. ευρώ (ή 13,9%) άνοδο των αντίστοιχων εισπράξεων από εξαγωγές όσο και την κατά 119 εκατ. ευρώ μείωση των καθαρών πληρωμών για καύσιμα.
Εξάλλου, το πλεόνασμα του ισοζυγίου των υπηρεσιών διευρύνθηκε κατά 1.682 εκατ. ευρώ, γεγονός που οφείλεται στη μεγάλη αύξηση των καθαρών εισπράξεων από μεταφορικές (κυρίως ναυτιλιακές) υπηρεσίες κατά 1.464 εκατ. ευρώ καθώς και - σε πολύ μικρότερο βαθμό - στην άνοδο των καθαρών εισπράξεων από ταξιδιωτικές υπηρεσίες και στη μείωση των καθαρών πληρωμών για ''λοιπές'' υπηρεσίες.
Τέλος, η άνοδος του πλεονάσματος του ισοζυγίου των μεταβιβάσεων κατά 212 εκατ. ευρώ το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους οφείλεται στην αύξηση των καθαρών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τη γενική κυβέρνηση κατά 176 εκατ. ευρώ, η οποία προήλθε κυρίως από τις εισροές του μηνός Φεβρουαρίου.
Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών
Τον Ιούνιο του 2004 στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων παρατηρήθηκε μικρή καθαρή εκροή κεφαλαίων. Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, η καθαρή εκροή ύψους 104 εκατ. ευρώ οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι οι τοποθετήσεις κατοίκων σε ομόλογα έκδοσης μη κατοίκων υπερέβησαν τις αντίστοιχες τοποθετήσεις μη κατοίκων σε ελληνικά ομόλογα και μετοχές.
Τέλος, όσον αφορά τις ''λοιπές'' επενδύσεις, η καθαρή εισροή κεφαλαίων ύψους 772 εκατ. ευρώ είναι αποτέλεσμα της μεγαλύτερης αύξησης των καταθέσεων και των τοποθετήσεων σε repos στην Ελλάδα από μη κατοίκους, έναντι της αύξησης των αντίστοιχων τοποθετήσεων στο εξωτερικό από κατοίκους (εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα), σε συνδυασμό με την εισροή κεφαλαίων στο πλαίσιο της τιτλοποίησης στεγαστικών δανείων ύψους 750 εκατ. ευρώ και τη χορήγηση δανείων σε κατοίκους.
Το εξάμηνο Ιανουαρίου-Ιουνίου του 2004 παρατηρήθηκε καθαρή εισροή ύψους 346 εκατ. ευρώ στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, η οποία κυρίως αντανακλά την εισροή κεφαλαίων τον Ιανουάριο (λόγω της διαδικασίας εξαγοράς της PANAFON Α.Ε.Ε.Τ. από τη VODAFONΕ) και το Μάρτιο (λόγω της εξαγοράς της Γενικής Τράπεζας από τη Societe Generale), όπως έχει αναφερθεί σε προηγούμενα δελτία Τύπου.
Την ίδια περίοδο σημειώθηκε σημαντική καθαρή εισροή ύψους 5.571 εκατ. ευρώ στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, η οποία αντανακλά κυρίως την εισροή κεφαλαίων για τοποθετήσεις μη κατοίκων σε ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου, που υπερκάλυψε την αντίστοιχη εκροή κεφαλαίων από κατοίκους για τοποθετήσεις σε ομόλογα του εξωτερικού.
Τέλος, στην κατηγορία των ''λοιπών'' επενδύσεων η καθαρή εκροή 1.838 εκατ. ευρώ συνδέεται κυρίως με τη σημαντική εκροή για καταθέσεις και τοποθετήσεις σε repos στο εξωτερικό από κατοίκους (εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα), καθώς και - σε μικρότερο βαθμό - με την εκροή κεφαλαίων για την εξόφληση δανείων που είχαν χορηγηθεί από μη κατοίκους, οι οποίες υπεραντιστάθμισαν την εισροή κεφαλαίων για καταθέσεις και τοποθετήσεις σε repos από μη κατοίκους.
Στο τέλος Ιουνίου 2004 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 3,3 δισεκ. ευρώ. (Υπενθυμίζεται ότι, ήδη από τους πρώτους μήνες του 2003, η Τράπεζα της Ελλάδος άρχισε να διαφοροποιεί τη σύνθεση του χαρτοφυλακίου της, μειώνοντας τις τοποθετήσεις της σε νομίσματα χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ, τα οποία περιλαμβάνονται στα συναλλαγματικά διαθέσιμα, και αυξάνοντας εκείνα τα στοιχεία του ενεργητικού της που έχουν υψηλότερες αποδόσεις ή είναι εκφρασμένα σε ευρώ -- κυρίως ομόλογα κρατών-μελών της ζώνης του ευρώ, τα οποία δεν περιλαμβάνονται στα συναλλαγματικά διαθέσιμα.
Δεδομένου ότι έχει μειωθεί η ανάγκη για διατήρηση υψηλών αποθεμάτων σε ξένα νομίσματα, με τον τρόπο αυτό η Τράπεζα της Ελλάδος βελτιώνει την αποδοτικότητα των επενδύσεών της.
Όπως έχει σημειωθεί επανειλημμένα, από την ένταξη της Ελλάδος στη ζώνη του ευρώ τον Ιανουάριο του 2001, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα, σύμφωνα με τον ορισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, περιλαμβάνουν μόνο το νομισματικό χρυσό, τη «συναλλαγματική θέση» στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τα «ειδικά τραβηκτικά δικαιώματα» και τις απαιτήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος σε ξένο νόμισμα έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ.
Αντίθετα, δεν περιλαμβάνουν τις απαιτήσεις σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ, τις απαιτήσεις σε συνάλλαγμα και σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών της ζώνης του ευρώ, και τη συμμετοχή της Τράπεζας της Ελλάδος στο κεφάλαιο και στα συναλλαγματικά διαθέσιμα της ΕΚΤ.)
Σημείωση: Τα στατιστικά στοιχεία για το Ισοζύγιο Πληρωμών του μηνός Ιουλίου 2004 θα ανακοινωθούν στις 17 Σεπτεμβρίου 2004.
