Κατατέθηκε στην Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή από τον υπουργό Ανάπτυξης, Δημήτρη Σιούφα, το σχέδιο νόμου για το Συνήγορο του Καταναλωτή, που θα επιλύει εξωδικαστικά τις διαφορές ανάμεσα σε καταναλωτές και επιχειρήσεις.
ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ
«ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ»
¶ρθρο 1
Ίδρυση - Αποστολή
1. Συνιστάται ανεξάρτητη αρχή με την επωνυμία «Συνήγορος του Καταναλωτή», ως εξωδικαστικό όργανο συναινετικής επίλυσης καταναλωτικών διαφορών.
2. Ο Συνήγορος του Καταναλωτή δεν υπόκειται σε έλεγχο από κυβερνητικό όργανο ή διοικητική αρχή, κατά την άσκηση δε των καθηκόντων του απολαμβάνει προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας, υπόκειται όμως σε κοινοβουλευτικό έλεγχο σύμφωνα με τα οριζόμενα στον Κανονισμό της Βουλής.
3. Ο Συνήγορος του Καταναλωτή δεν διώκεται και δεν εξετάζεται για γνώμη που διατύπωσε ή πράξη που εκτέλεσε κατά την άσκηση των καθηκόντων του. Δίωξη επιτρέπεται ύστερα από έγκληση μόνο για συκοφαντική δυσφήμιση, εξύβριση ή παραβίαση του απορρήτου.
4. Ο Συνήγορος του Καταναλωτή επικουρείται από δύο Βοηθούς Συνηγόρους, σύμφωνα με τα ειδικότερα οριζόμενα στις διατάξεις του παρόντος.
5. Ο Συνήγορος του Καταναλωτή, οι Βοηθοί Συνήγοροι, οι ειδικοί επιστήμονες και οι αποσπασμένοι υπάλληλοι με προσόντα ειδικών επιστημόνων, σε περίπτωση που ενάγονται ή διώκονται για πράξη ή παράλειψη κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους, μπορούν να παρίστανται ενώπιον των δικαστηρίων δια μελών του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
6. Ο Συνήγορος του Καταναλωτή υποστηρίζεται από είκοσι (20) ειδικούς επιστήμονες και πέντε (5) βοηθούς επιστήμονες.
7. Οι απαιτούμενες πιστώσεις για τη λειτουργία της Αρχής, εγγράφονται σε ειδικό φορέα και ενσωματώνονται στον ετήσιο προϋπολογισμό του Υπουργείου Ανάπτυξης. Διατάκτης της δαπάνης είναι ο Συνήγορος του Καταναλωτή, ο οποίος και εισηγείται τον προϋπολογισμό στον Υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών.
8. Τα θέματα της οικονομικής διαχείρισης της Αρχής, ρυθμίζονται με κανονισμό που καταρτίζεται από τον Συνήγορο του Καταναλωτή και εγκρίνεται από τους Υπουργούς Οικονομίας και Οικονομικών και Ανάπτυξης.
¶ρθρο 2
Εκλογή - Θητεία
1. Ως Συνήγορος του Καταναλωτή και Βοηθοί Συνήγοροι επιλέγονται πρόσωπα εγνωσμένου κύρους, που διαθέτουν υψηλή επιστημονική κατάρτιση, γνώση και εμπειρία επί θεμάτων σχετιζομένων με το αντικείμενο αρμοδιότητας και την αποστολή της Αρχής και απολαύουν ευρείας κοινωνικής αποδοχής.
2. Ο Συνήγορος του Καταναλωτή επιλέγεται από το Υπουργικό Συμβούλιο μετά από πρόταση του Υπουργού Ανάπτυξης και ακρόαση από την Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής και διορίζεται με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης.
3. Οι Βοηθοί Συνήγοροι διορίζονται με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης, μετά από πρόταση του Συνηγόρου του Καταναλωτή.
4. Αναπλήρωση του Συνηγόρου του Καταναλωτή χωρεί, εφόσον απουσιάζει ή κωλύεται προσκαίρως να ασκήσει τα καθήκοντά του για οποιονδήποτε λόγο. Αναπληρωτής του Συνηγόρου του Καταναλωτή είναι ένας εκ των Βοηθών Συνηγόρων που ορίζεται με την απόφαση διορισμού του.
5. Η θητεία του Συνηγόρου του Καταναλωτή και των Βοηθών Συνηγόρων ορίζεται πενταετής. Επανεκλογή του ιδίου προσώπου ως Συνηγόρου του Καταναλωτή δεν επιτρέπεται.
6. Ο Συνήγορος του Καταναλωτή μπορεί να παυθεί για σωματική ή πνευματική ανικανότητα εκτέλεσης των καθηκόντων του. Η λήξη της θητείας του Συνηγόρου του Καταναλωτή για οποιονδήποτε λόγο, δεν επιφέρει αυτοδικαίως και την λήξη της θητείας των Βοηθών Συνηγόρων.
7. Οι Βοηθοί Συνήγοροι μπορεί να παυθούν με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης μετά από πρόταση του Συνηγόρου του Καταναλωτή, για σωματική ή πνευματική ανικανότητα εκτέλεσης των καθηκόντων τους, καθώς και για ανεπάρκεια κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους.
8. Κατά τη διάρκεια της θητείας τους ο Συνήγορος του Καταναλωτή και οι Βοηθοί Συνήγοροι δεν επιτρέπεται να ασκούν καμία επαγγελματική δραστηριότητα ή να αναλαμβάνουν άλλα καθήκοντα αμειβόμενα ή μη στο δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα. Η άσκηση οποιουδήποτε δημοσίου λειτουργήματος καθώς και η άσκηση καθηκόντων σε οποιαδήποτε θέση στο Δημόσιο, σε Ν.Π.Δ.Δ. και σε νομικά πρόσωπα του ευρύτερου δημοσίου τομέως, αναστέλλεται κατά τη διάρκεια της θητείας τους.
9. Οι αποδοχές του Συνηγόρου του Καταναλωτή και των Βοηθών Συνηγόρων, καθορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης και Οικονομίας & Οικονομικών, κατά παρέκκλιση των ισχυουσών διατάξεων.
¶ρθρο 3
Αρμοδιότητες
1. Ο Συνήγορος του Καταναλωτή είναι αρμόδιος για την εξώδικη επίλυση διαφορών μεταξύ προμηθευτών και καταναλωτών ή ενώσεων καταναλωτών. Παράλληλα εποπτεύει και συντονίζει όλους τους φορείς ή όργανα με παρόμοια αποστολή ή ρόλο.
2. Ο Συνήγορος του Καταναλωτή επιλαμβάνεται των υποθέσεων εντός του πεδίου αρμοδιότητός του, αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν σχετικής αναφοράς ενός τουλάχιστον των ενδιαφερομένων μερών. Επίσης, επιλαμβάνεται με όμοιο τρόπο και αιτημάτων των καταναλωτών ή ενώσεων καταναλωτών και προμηθευτών, που έχουν απορριφθεί, στο πλαίσιο διαδικασιών που εφαρμόζονται από άλλους καθιερωμένους φορείς εξώδικης ρύθμισης επιμέρους καταναλωτικών διαφορών.
3. Ο Συνήγορος του Καταναλωτή δεν επιλαμβάνεται υποθέσεων που εκκρεμούν ενώπιον δικαστικής αρχής.
4. Οι δια του άρθρου 11 του Ν. 2251/1994 (ΦΕΚ 191 Α΄) συσταθείσες «επιτροπές φιλικού διακανονισμού για την εξώδικη επίλυση των διαφορών ανάμεσα σε προμηθευτές και σε καταναλωτές ή ενώσεις καταναλωτών», υπάγονται στον Συνήγορο του Καταναλωτή, ο οποίος με απόφασή του διορίζει και παύει τα μέλη τους σύμφωνα με τα οριζόμενα στις ανωτέρω διατάξεις.
5. Οι τεχνικές λεπτομέρειες για την εφαρμογή του άρθρου 11 του Ν. 2251/1994 ρυθμίζονται με απόφαση του Συνηγόρου του Καταναλωτή.
6. Τα πορίσματα των επιτροπών κοινοποιούνται υποχρεωτικά στον Συνήγορο του Καταναλωτή ο οποίος δύναται αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν σχετικής αναφοράς ενός τουλάχιστον των ενδιαφερομένων μερών να επανεξετάσει την υπόθεση και να εκδώσει νέο πόρισμα το οποίο κοινοποιείται στα ενδιαφερόμενα μέρη και στην επιτροπή έκδοσης του πρώτου πορίσματος.
7. Τα πορίσματα του Συνηγόρου του Καταναλωτή δεν υπόκεινται σε προσβολή, αναθεώρηση ή ανάκληση, δεν παράγουν δεδικασμένο ούτε επηρεάζουν την πορεία οποιασδήποτε άλλης διαδικασίας.
8. Ο Συνήγορος του Καταναλωτή συντονίζει και κατευθύνει το έργο των Βοηθών Συνηγόρων προς τους οποίους μπορεί να μεταβιβάζει με απόφασή του μέρος των αρμοδιοτήτων του. Οι ανωτέρω αποφάσεις ανακαλούνται οποτεδήποτε με αιτιολογημένη όμοια απόφαση του Συνηγόρου του Καταναλωτή.
9. Ο Συνήγορος του Καταναλωτή εποπτεύει και κατευθύνει τους ειδικούς επιστήμονες και το πάσης φύσεως προσωπικό που υπηρετεί στην Αρχή. Είναι πειθαρχικώς προϊστάμενος του προσωπικού και μπορεί να επιβάλλει ποινές, σύμφωνα με τα ειδικότερα οριζόμενα στον Κανονισμό Εσωτερικής Λειτουργίας της Αρχής, που εκδίδεται σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος.
10. Ο Συνήγορος του Καταναλωτή συντάσσει ετήσια έκθεση στην οποία παρουσιάζει το έργο της Αρχής, παραθέτει τις σημαντικότερες υποθέσεις και διατυπώνει προτάσεις για την θεραπεία των προβλημάτων που εμπίπτουν στην αρμοδιότητά του, καθώς και τις τυχόν αναγκαίες κατά την κρίση του νομοθετικές παρεμβάσεις και ρυθμίσεις.
11. Η έκθεση του Συνηγόρου του Καταναλωτή υποβάλλεται τον Ιούνιο κάθε έτους στον Πρωθυπουργό και τον Πρόεδρο της Βουλής και κοινοποιείται στον Υπουργό Ανάπτυξης. Ο Συνήγορος του Καταναλωτή μπορεί να υποβάλλει στον Πρωθυπουργό, τον Πρόεδρο της Βουλής και τον Υπουργό Ανάπτυξης ειδικές εκθέσεις και κατά τη διάρκεια του έτους. Η ετήσια έκθεση του Συνηγόρου του Καταναλωτή συζητείται σε ειδική συνεδρίαση της ολομέλειας της Βουλής κατά τα προβλεπόμενα στον Κανονισμό της και δημοσιεύεται σε ειδική έκδοση του Εθνικού Τυπογραφείου.
¶ρθρο 4
Διαδικασία έρευνας
1. Ο Συνήγορος του Καταναλωτή επιλαμβάνεται κάθε θέματος που εμπίπτει στην αρμοδιότητά του είτε αυτεπαγγέλτως, είτε ύστερα από παραπομπή σ’ αυτόν υποθέσεως από τις επιτροπές του άρθρου 3 παρ. 4 του παρόντος, είτε ύστερα από ενυπόγραφη αναφορά κάθε άμεσα ενδιαφερομένου φυσικού ή νομικού προσώπου ή ενώσεως προσώπων που κατοικούν ή εδρεύουν σε οποιοδήποτε κράτος - μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
2. Η αναφορά μπορεί να υποβάλλεται εντός ενός (1) μηνός αφότου ο ενδιαφερόμενος έλαβε γνώση των δεδομένων βάσει των οποίων δημιουργήθηκε η υπό κρίση καταναλωτική διαφορά και καταχωρείται σε ειδικό μητρώο. Η υποβολή της δεν διακόπτει ούτε αναστέλλει τις προβλεπόμενες από το νόμο προθεσμίες για την άσκηση ένδικου μέσου ή βοηθήματος.
3. Ο Συνήγορος του Καταναλωτή μπορεί με απόφασή του να θέτει στο αρχείο αναφορά που κρίνεται προδήλως αόριστη, αβάσιμη, ασήμαντη ή ασκείται κατά τρόπο καταχρηστικό ή κατά παράβαση της αρχής της καλής πίστης.
4. Ο Συνήγορος του Καταναλωτή εξετάζει τις υποθέσεις που ανάγονται στο πεδίο αρμοδιότητός του βάσει της αρχής της εκατέρωθεν ακροάσεως κατά τρόπο ώστε η διαδικασία που ακολουθείται να παρέχει τη δυνατότητα σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να κοινοποιούν τις απόψεις τους στην Αρχή και να ενημερώνονται για όλα τα επιχειρήματα και τα γεγονότα που ισχυρίζεται το άλλο μέρος και ενδεχομένως για τις εκθέσεις των εμπειρογνωμόνων ή των ειδικών επιστημόνων.
5. Ο Συνήγορος του Καταναλωτή αρχικά προτείνει τη φιλική διευθέτηση της διαφοράς, επιδιώκοντας να συμβιβάσει τα εμπλεκόμενα μέρη. Αν δεν επιτευχθεί συμβιβασμός ο Συνήγορος του Καταναλωτή προβαίνει στης διατύπωση έγγραφης σύστασης προς τα δύο μέρη με σκοπό την επίλυση της διαφοράς. Σε περίπτωση που κάποιο από τα εμπλεκόμενα μέρη δεν αποδεχθεί τα διαλαμβανόμενα στην έγγραφη σύσταση της Αρχής, ο Συνήγορος του Καταναλωτή δύναται να δημοσιοποιήσει το γεγονός κοινοποιώντας καταλλήλως το σχετικό πόρισμά του.
6. Ο Συνήγορος του Καταναλωτή ενημερώνει σε κάθε περίπτωση τον ενδιαφερόμενο για την τύχη της υποθέσεώς του.
7. Το προσωπικό της Αρχής υπέχει καθήκον εχεμύθειας για έγγραφα και στοιχεία των οποίων λαμβάνει γνώση στο πλαίσιο της έρευνας και είναι απόρρητα σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις ή εξαιρούνται από το δικαίωμα πρόσβασης στα διοικητικά έγγραφα κατά τα οριζόμενα στον Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας και κάθε άλλη συναφή διάταξη.
8. Αν προκύψουν αποχρώσες ενδείξεις για τέλεση αξιόποινης πράξης από ένα των ενδιαφερομένων μερών, ο Συνήγορος του Καταναλωτή δύναται να υποδείξει στο άλλο μέρος την προσφυγή στη δικαιοσύνη, διαβιβάζοντας την έκθεσή του και στον αρμόδιο εισαγγελέα.
9. Ο Συνήγορος του Καταναλωτή ανακοινώνει αμέσως στην Επιτροπή Ανταγωνισμού, κάθε τι που περιέρχεται στη γνώση του με οποιονδήποτε τρόπο και σχετίζεται με παραβάσεις των διατάξεων των άρθρων 1 παρ. 1 και 2, 2 και 4 έως 4στ, του Ν. 703/1977 (ΦΕΚ 278 Α΄).
¶ρθρο 5
Ειδικοί Επιστήμονες - Βοηθοί Επιστήμονες - Γραμματεία
1. Συνιστώνται είκοσι (20) θέσεις ειδικών επιστημόνων και πέντε (5) θέσεις βοηθών επιστημόνων με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου.
2. Για τα προσόντα και τη διαδικασία διορισμού εφαρμόζονται ανάλογα οι διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 5 του Ν. 3094/2003 (ΦΕΚ 10 Α΄).
3. Στο Συνήγορο του Καταναλωτή αποσπώνται και ασκούν καθήκοντα ειδικού επιστήμονα έως δέκα (10) μόνιμοι ή με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου υπάλληλοι του Δημοσίου, των Ο.Τ.Α. α΄ και β΄ βαθμού και των Ν.Π.Δ.Δ. και Ν.Π.Ι.Δ. του ευρύτερου δημοσίου τομέως, που συγκεντρώνουν τα απαιτούμενα προσόντα σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην παράγραφο 2 του παρόντος άρθρου ή είναι υπάλληλοι κατηγορίας ΠΕ του δημοσίου τομέως με οκταετή τουλάχιστον υπηρεσία και κατάλληλη γνώση ξένης γλώσσας. Η απόσπαση διενεργείται με απόφαση του οικείου Υπουργού μετά από πρόταση του Συνηγόρου του Καταναλωτή, κατά παρέκκλιση από κάθε γενική ή ειδική διάταξη. Η απόσπαση διαρκεί τρία (3) έτη με δυνατότητα παράτασης και είναι υποχρεωτική για την υπηρεσία του αποσπώμενου υπαλλήλου.
4. Με την επιφύλαξη της παρ. 4 του άρθρου 4 του Ν. 3051/2002 (ΦΕΚ 220 Α΄), οι αποδοχές των ειδικών και βοηθών επιστημόνων καθορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας & Οικονομικών και Ανάπτυξης που εκδίδεται μετά από πρόταση του Συνηγόρου του Καταναλωτή.
5. Στη Γραμματεία της Αρχής προΐσταται δημόσιος υπάλληλος κατηγορίας ΠΕ με βαθμό διευθυντή του άρθρου 79 παρ. 2 του Ν. 2683/1999 (ΦΕΚ 19 Α΄), που επιλέγεται με ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 7 του άρθρου 5 του Ν. 3094/2003.
¶ρθρο 6
Τίτλος της Αρχής
Απαγορεύεται σε οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο η χρήση του όρου ¨Συνήγορος του Καταναλωτή¨ ή παρεμφερούς τίτλου που μπορεί να δημιουργήσει στο κοινό σύγχυση σχετικώς με την ως άνω Αρχή.
¶ρθρο 7
Κώδικας Καταναλωτικής Δεοντολογίας
Με απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου Καταναλωτών μετά από πρόταση του Συνηγόρου του Καταναλωτή καταρτίζεται εντός έτους από τη δημοσίευση του παρόντος «Κώδικας Καταναλωτικής Δεοντολογίας», ο οποίος κυρώνεται δια Προεδρικού Διατάγματος εκδιδομένου ύστερα από πρόταση του Υπουργού Ανάπτυξης.
¶ρθρο 8
Κανονισμός Εσωτερικής Λειτουργίας
Κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την οργάνωση και λειτουργία της Αρχής, καθορίζεται με την έκδοση Κανονισμού Εσωτερικής Λειτουργίας, ο οποίος συντάσσεται από τον Συνήγορο του Καταναλωτή και εγκρίνεται με την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος ύστερα από πρόταση των Υπουργών Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης & Αποκέντρωσης και Ανάπτυξης.
