Η ΕΚΤ θέλει να... ξεθάψει τυχόν κινδύνους που κρύβονται στους ισολογισμούς των τραπεζών, πριν αναλάβει την εποπτεία τους στο πλαίσιο της ταπεζικής ένωσης που έχει σχεδιαστεί για να αποφευχθεί μία επανάληψη της κρίσης χρέους της ευρωζώνης, η οποία επιδεινώθηκε από τα τεράστια επισφαλή δάνεια ακινήτων σε χώρες όπως η Ιρλανδία και η Ισπανία.
Ωστόσο, ορισμένοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι αν ο έλεγχος είναι πολύ αυστηρός και αποκαλύψει απροσδόκητα μεγάλη προβλήματα σε ορισμένες τράπεζες, θα μπορούσε να γυρίσει μπούμερανγκ, υπονομεύοντας την ίδια την εμπιστοσύνη που έχει ως στόχο να ενισχύσει.
Μία προσωρινή λίστα των τραπεζών που θα αξιολογηθούν, περιλαμβάνει 24 γερμανικές, 16 ισπανικές, 15 στην ιταλικές, 13 γαλλικές, επτά ολλανδικές, πέντε ιρλανδικές και τέσσερις σε κάθε μία από Ελλάδα, Κύπρο και η Πορτογαλία.
Το πεδίο εφαρμογής της αξιολόγησης είναι πιο εκτεταμένο απ' ό,τι περιμέναμε, όπως σχολιάζουν οι αναλυτές της Citi.
Η Bafin και η Bundesbank, οι οποίες έχουν την εποπτεία των τραπεζών στη Γερμανία, επισημαίνουν ότι οι τράπεζες της χώρας έχουν ήδη μπει εντατικά στην προετοιμασία για την αξιολόγηση .
Η ΕΚΤ δήλωσε ότι θα χρησιμοποιήσει τον ορισμό της EBA, η οποία κατατάσσει τα τραπεζικά δάνεια που είναι περισσότερο από 90 μέρες σε καθυστέρηση, ως μη εξυπηρετούμενα .
Ο πήχης για την κεφαλαιακή επάρκεια (Core Tier 1) τίθεται στο 8%. Θα μπορούσε να ήταν υψηλότερο το επίπεδο του δείκτη, αλλά ακόμα και το 8% μπορεί να αποδειχθεί μια πρόκληση για ορισμένες τράπεζες στην προσπάθειά τους να δημιουργήσουν τα πλαίσια τα οποία θα τις προστατεύσουν από μία νέα κρίση, όπως προειδοποιούν οι αναλυτές.
To Reuters για τα τεστ αντοχής της ΕΚΤ σε 128 ευρωπαϊκές τράπεζες
Τα stress tests θα διεξαχθούν μέσα σε ένα περιβάλλον μετάβασης από ένα bail-out καθεστώς σε ένα bail –in, για τις ευάλωτες τράπεζες της Ευρώπης, και συνεχίζει να υπάρχει αβεβαιότητα σχετικά με τα αναγκαία backstop , όπως προειδοποιεί ο Νίκολας Σπίρο, διευθύνων σύμβουλος στη Spiro Sovereign Strategy. Υπάρχει κίνδυνος ότι οι χαράσσοντες πολιτική της Ευρωζώνης «βάζουν το κάρο μπροστά από το άλογο», όπως σημειώνει χαρακτηριστικά.
Μπορεί το λειτουργικό περιβάλλον των τραπεζών να είναι λιγότερο εχθρικό απ' ό, τι τα τελευταία χρόνια και να έχουν γίνει προσπάθειες βελτίωσης των ισολογισμών των τραπεζών, ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν μεγάλες ανησυχίες, όπως ο «φαύλος κύκλος του χρέους» που θα συνδέει την υψηλή έκθεση των κυβερνήσεων στις αδύναμες τράπεζες , η υγεία των ίδιων των τραπεζών και η αδύναμη οικονομική ανάπτυξη .
«Δεν έχει σημασία πόσο... ελεγμένες και καλά κεφαλαιοποιημένες είναι οι τράπεζες τις περιφέρειας, για παράδειγμα, αν υπάρχει κίνδυνος πως η χώρα στην οποία "ανήκουν", θα χρειαστεί ένα PSI ή θα κινδυνεύσει με default», όπως υπογραμμίζει ο Νηλ Ουίλιαμσον, επικεφαλής της πιστωτικής αγοράς στην Aberdeen Asset Μanagement.
Επιπλέον, η ΕΒΑ κατατάσσει τα κρατικά ομόλογα ως μηδενικού κινδύνου, κάτι που σημαίνει ότι οι τράπεζες δεν χρειάζεται να κρατήσουν επιπλέον κεφάλαια για να υποστηρίξουν αυτές τις θέσεις.
Ωστόσο, μετά την κρίση στην Ευρωζώνη η οποία οδήγησε σε μια τεράστια αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, η Bundesbank έχει πιέσει για τους διαφορετικούς βαθμούς κινδύνου που συνδέονται με τα ομόλογα που εκδίδονται από τις κυβερνήσεις, για να αναγνωριστούν τελικά, αν και όχι απαραίτητα, στην επικείμενη αξιολόγηση της ΕΚΤ.
Όλοι περιμένουν να δουν αν η Γερμανία έχει ξεπεράσει τα φημολούμενα προβλήματα στον τραπεζικό της τομέα, δήλωσε η Σάρον Μπαουλς, η οποία προεδρεύει της επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που διαμορφώνει την οικονομική και δημοσιονομική πολιτική.
Είναι σαφές ότι η τραπεζική ένωση δεν έχει αποσυνδέσει τις τράπεζες από τα κράτη. Οι θέσεις των τραπεζών στα κρατικά ομόλογα, που θα αποκαλυφθούν, θα το κάνουν αυτό ακόμα πιο σαφές, όπως δήλωσε.
Η ΕΚΤ θέλει μια σκληρή αξιολόγηση, έτσι ώστε να μην αντιμετωπίσει εκπλήξεις όταν αναλάβει την εποπτεία, και να μην επαναληφθούν τα λάθη των δύο προηγούμενων πανευρωπαϊκών τεστ αντοχής που απέτυχαν να εντοπίσουν τους κινδύνους που οδήγησαν στις ιρλανδικές και ισπανικές τραπεζικές σε κρίση.
Η ανησυχία, όμως, πως μια μονόπλευρη τραπεζική ένωση, που θα εποπτεύει τις τράπεζες της ζώνης του ευρώ, χωρίς μια ένα κοινό backstop, έχει προτρέψει τις κυβερνήσεις να συμφωνήσουν σε ένα ισχυρό ενιαίο μηχανισμό εξυγίανσης (SRM) για να σώσει ή να καταργήσει σταδιακά, τις προβληματικές τράπεζες.
Ωστόσο, αυτό το δεύτερο στάδιο της προγραμματισμένης της τραπεζικής ένωσης είναι ατελές, καθώς οι πολιτικοί συζητούν σχετικά με το πόσο μεγάλο θα είναι το μέρος του κόστους που θα πρέπει να επωμιστούν οι φορολογούμενοι. Τα σχέδια για ένα τρίτο στάδιο, ένα κοινό σύστημα εγγύησης των καταθέσεων, έχουν διακοπεί εντελώς.
Πρώτα απ ' όλα, ο ιδιωτικός τομέας πρέπει να παρέμβει, όπως επισημαίνει ο Ι. Αντζελόνι, γενικός διευθυντής για την οικονομική σταθερότητα στην ΕΚΤ. Μόλις οι αγορές γνωρίζουν περισσότερα και μόλις οι κίνδυνοι αποτιμηθούν καλύτερα, τότε οι επενδυτές θα είναι περισσότερο έτοιμοι να συμμετάσχουν. Αλλά δεν μπορεί να αποκλεισθεί η πιθανότητα πως ακόμα και αυτό να μην είναι επαρκές.
Δημοσκόπηση της Morgan Stanley στο περιβάλλον επενδυτών έδειξε πως 5 με 10 από τις τράπεζες που θα ελεγχθούν από την ΕΚΤ, αναμένεται να αποτύχουν στα stress tests και θα αναγκαστούν να αντλήσουν έως και 50 δισ. ευρώ, για να ενισχύσουν τα κεφάλαιά τους.
Ωστόσο, ορισμένες τράπεζες μπορεί να μην είναι σε θέση να αντλήσουν κεφάλαια από μόνες τους και η κρίση στην Ευρωζώνη έχει δείξει ότι μερικές φορές ακόμη και οι κυβερνήσεις δεν μπορούν να βοηθήσουν στις διασώσεις. Εκτός από την Ιρλανδία, και η Ισπανία –η τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης - έπρεπε να λάβει διεθνή βοήθεια για την αντιμετώπιση των προβλημάτων του τραπεζικού της τομέα.
Ορισμένοι φορείς χάραξης πολιτικής της ΕΚΤ αισθάνονται άβολα να αναλάβουν την πρόσθετη αυτή ευθύνη και έχουν προτείνει να γίνει η εποπτεία των τραπεζών ένα ξεχωριστό ίδρυμα μακροπρόθεσμα. Όμως, ένα τέτοιο βήμα θα απαιτήσει μια αλλαγή της Συνθήκης της ΕΕ, κάτι το οποίο μπορεί να διαρκέσει χρόνια.