Είναι σίγουρο ότι τα μεγέθη που θα ανακοινωθούν σήμερα για την ελληνική ναυτιλία θα είναι εντυπωσιακά. Ο λόγος για την έκθεση της εταιρείας Boston Consulting Group, η οποία, με τίτλο «Εκτίμηση του αντίκτυπου της ναυτιλίας στην ελληνική οικονομία και κοινωνία», επιχειρεί να καταγράψει τελικά το εάν είναι χρήσιμη και ωφέλιμη η παρουσία της ποντοπόρου ναυτιλίας στην Ελλάδα. Είναι επίσης σίγουρο ότι η μελέτη θα φέρει και πάλι στην επικαιρότητα μια συζήτηση για το ρόλο των εφοπλιστών στην ελληνική οικονομία, το φορολογικό σύστημα και πολλά άλλα θέματα που άπτονται της λειτουργίας και της ανάπτυξης του ναυτιλιακού χώρου.
Εν αναμονή της παρουσίασης της μελέτης θα επιχειρήσουμε με μια αφαιρετική διάθεση να εξετάσουμε τα τέσσερα βασικά μοντέλα ανάπτυξης της ναυτιλίας που παρατηρούνται σήμερα στον κόσμο.
Το ένα μοντέλο είναι το βρετανικό, το οποίο περιλαμβάνει σχεδόν τα πάντα για τη ναυτιλία, εκτός από τα πλοία. Με άλλα λόγια, το Λονδίνο ήταν και προσπαθεί να διατηρηθεί ως η παγκόσμια έδρα όλων των ναυτιλιακών και παραναυτιλιακών υπηρεσιών (ναυλωτές, νομικοί, ασφαλιστές, ναυτιλιακές σχολές κ.λπ.), χωρίς όμως να έχει κάποια ιδιαίτερη παρουσία στην πλοιοκτησία.
Το δεύτερο μοντέλο είναι αυτό των Φιλιππίνων και γενικότερα των υπό ανάπτυξη χωρών που προσφέρουν τη μεγάλη πλειοψηφία των απασχολούμενων σήμερα ναυτικών, κυρίως ως κατώτερο πλήρωμα. Η παγκόσμια ναυτιλία αποτελεί για τις χώρες αυτές μία αναπτυξιακή διέξοδο που αποτυπώνεται στα εμβάσματα που στέλνουν κάθε χρόνο στις οικογένειές τους οι εκατοντάδες χιλιάδες ναυτικοί.
Τρίτο μοντέλο είναι αυτό της Κίνας. Πρωτίστως, λόγω του μεγέθους της, η συγκεκριμένη χώρα προσπαθεί να αποκτήσει και να αναπτύξει τα πάντα (πλοιοκτησία, υπηρεσίες, ναυτικούς).
Τέταρτο μοντέλο είναι αυτό της Ελλάδας. Η χώρα μας έχει αυτό που δεν έχουν ακόμη τα άλλα τρία μοντέλα. Τα πλοία, τους πλοιοκτήτες. Το ερώτημα που τίθεται, λοιπόν, είναι ένα. Αξίζει η χώρα να συνεχίσει να επενδύει στη διατήρηση αυτού του πλεονεκτήματος; Πόσο ωφέλιμο, αρνητικό ή ουδέτερο, είναι για την ελληνική οικονομία αυτό; Και αν αποφασίσει ότι το μοντέλο αυτό είναι πράγματι ωφέλιμο, τι ακριβώς πρέπει να γίνει για να αναπτυχθεί περαιτέρω;
Σε αυτό πρέπει να κληθούν να απαντήσουν πρωτίστως οι πολιτικές δυνάμεις του τόπου, λαμβάνοντας υπόψη βέβαια ότι από τα υπόλοιπα μοντέλα το «ελληνικό» είναι το πιο περιζήτητο γιατί «κουβαλάει» πολύ χρήμα, αλλά ταυτόχρονα και το πιο «ευκίνητο» γιατί αυτού του είδους τα κεφάλαια έχουν προπέλα και φεύγουν...
ΛΑΜΠΡΟΣ ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΟΣ - [email protected]
