Ξεπερνούν τα 2,1 δισ. ευρώ τα συνολικά χρέη του ελληνικού Δημοσίου προς κλινικές και φαρμακευτικές επιχειρήσεις, με τις υποχρεώσεις μόνο για το 2013 να φτάνουν το 1 δισ. ευρώ. Την ίδια στιγμή το ελληνικό Δημόσιο, για να περιορίσει τη δαπάνη, ετοιμάζει την εφαρμογή του clawback και προς τις κλινικές, ενώ ήδη το εφαρμόζει στις φαρμακευτικές, μειώνοντας σε ένα βαθμό τις απαιτήσεις τους, οι οποίες όμως παραμένουν πολύ ψηλά.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ), τα χρέη προς τις φαρμακευτικές στο τέλος Αυγούστου παρουσίασαν μικρή υποχώρηση. Ομως αν συνεχιστεί η πορεία των οφειλών που έχει σημειωθεί τώρα και στο 12μηνο, τότε το χρέος της τρέχουσας χρήσης θα γιγαντώνεται και πιθανότατα να φτάσει και το 1 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του 2013.
Συγκεκριμένα, τα χρέη του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ) και των νοσοκομείων προς τις φαρμακευτικές διαμορφώθηκαν στα περίπου 1,2 δισ. ευρώ, όταν στο τέλος Ιουνίου (λόγω θέρους δεν υπήρξαν στοιχεία Ιουλίου) το σύνολο των οφειλών προς τα μέλη του ΣΦΕΕ διαμορφώθηκε στο 1,39 δισ. ευρώ και έναντι 1,47 δισ. ευρώ στο τέλος του Μαΐου.
Βέβαια, η μείωση αυτή αποδίδεται στην εξόφληση χρεών κυρίως του 2011 και λιγότερο του 2012, ενώ για φέτος, όπως αναφέρθηκε, οι εξοφλήσεις έχουν μείνει πίσω και ήδη τα χρέη προς τις εταιρείες ξεπέρασαν το μισό δισ. ευρώ για το πρώτο εξάμηνο.
Σύμφωνα με τα σχετικά στοιχεία φαίνεται ότι τον Αύγουστο τα νοσοκομεία του ΕΣΥ περιόρισαν κατά 85 εκατ. ευρώ τις οφειλές τους, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 570 εκατ. ευρώ από 655 εκατ. ευρώ στο τέλος Ιουνίου.
Καλύτερος ήταν ο ρυθμός μείωσης για τα χρέη του ΕΟΠΥΥ, που υποχώρησαν κατά 110 εκατ. ευρώ, στα 570 εκατ. ευρώ. Επίσης, οι οφειλές των στρατιωτικών νοσοκομείων μειώθηκαν λίγο κι αυτές, κατά 5 εκατ. ευρώ, στα 50 εκατ. ευρώ.
Οπως αναφέρθηκε, το ελληνικό Δημόσιο εξοφλεί τα παλαιότερα χρέη κι έτσι ενώ οι οφειλές μέχρι τις 31/12/12 έχουν υποχωρήσει, οι νέες οφειλές για το 2013 φαίνονται αυξημένες στα 720 εκατ. ευρώ στο τέλος Αυγούστου, έναντι 518 στο τέλος Ιουνίου. Φαίνεται, δηλαδή, ότι μέσα στο έτος το Δημόσιο έχει εξοφλήσει ελάχιστα ποσά για το 2013, δημιουργώντας νέα επικίνδυνα χρέη.
Οσον αφορά στις κλινικές, τα πράγματα είναι χειρότερα για τα χρέη, από το 2006 έως το 2011, φτάνοντας τα 530 εκατ. ευρώ, 60 εκατ. ευρώ είναι τα χρέη για το 2012, ενώ το 2013 τα χρέη φτάνουν τα 200 εκατ. ευρώ.
Εντονότερη είναι η αρνητική εικόνα των χρεών για τις εισηγμένες που όπως έχουν τη μερίδα του λέοντος στην αγορά των υπηρεσιών ιδιωτικής υγείας, έχουν και το μεγαλύτερο μερίδιο απαιτήσεων.
«Βόμβα» 550 εκατ. ευρώ
Τα χρέη προς τις εισηγμένες εταιρείες παροχής υπηρεσιών υγείας πλησιάζουν τα 550 εκατ. ευρώ, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων αφορά οφειλές των δημόσιων ασφαλιστικών ταμείων οι οποίες πλέον περιλαμβάνονται στις συνολικές οφειλές του ΕΟΠΥΥ.
Οι διοικήσεις των 4 εισηγμένων, δηλαδή του Ιατρικού Αθηνών, της Euromedica, του Ιασώ και του Υγεία, θεωρούν ότι αυτά τα οικονομικά τους μεγέθη υποκρύπτουν μία ωρολογιακή βόμβα που μπορεί να ενεργοποιηθεί εφόσον το υπουργείο Υγείας προχωρήσει στις εξαγγελθείσες διατάξεις για κούρεμα των οφειλών αυτών μέσω της διαδικασίας του rebate (υποχρεωτική έκπτωση για παλιές οφειλές μέχρι και το 2011), αλλά και του θεσμοθετημένου πλέον clawback (αυτόματη επιστροφή προς τον ΕΟΠΥΥ των ποσών που υπερβαίνουν την προϋπολογισθείσα δαπάνη για νοσήλια).
Τα συγκεκριμένα μέτρα μάλιστα εκτιμάται ότι μπορεί να προκαλέσουν μείωση στις απαιτήσεις και άρα ζημιά που να ξεπερνά έως και τα 120 εκατ. ευρώ.
Οι εταιρείες συμμετέχοντας στην κοινή αντίδραση των εταιρειών του κλάδου από όλη την Ελλάδα προχώρησαν σε προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ), ώστε να κριθεί αντισυνταγματικό σε πρώτη φάση το clawback, το οποίο θα τεθεί σε εφαρμογή τους επόμενους μήνες όπως προβλέπει η σχετική υπουργική απόφαση.
Οπως σημειώνει χαρακτηριστικά η διοίκηση του Ιασώ και του Υγεία, ο κίνδυνος μη είσπραξης των απαιτήσεων από τον ΕΟΠΥΥ είναι υψηλός και για τη ζημία που ενδέχεται να προκύψει εντός του 2013, λόγω της διαφοράς που ενδέχεται να υπάρξει ανάμεσα στην προϋπολογισμένη και την πραγματική δαπάνη την οποία θα απαιτήσουν οι πάροχοι, οι εταιρείες δεν μπορούν να σχηματίσουν πρόβλεψη καθώς δεν είναι δυνατόν στην παρούσα φάση να υπολογιστεί το ποσό υπέρβασης επί του προϋπολογισμού του ΕΟΠΥΥ για τις συγκεκριμένες δαπάνες όλων των ιδιωτικών κλινικών, ενώ παράλληλα δεν έχει ξεκινήσει ακόμα η διαδικασία ελέγχου των ανωτέρω δαπανών.
Σημειώνεται πως εδώ οι εισηγμένες αναφέρονται μόνο στο clawback που αφορά νέες οφειλές και όχι αυτές που είχαν διαμορφωθεί μέχρι το τέλος του 2011. Να συμπληρώσουμε επίσης ότι για τη χρήση του 2012 ο ΕΟΠΥΥ οφείλει ένα σχετικά μικρό ποσό, ήτοι το 10% των συνολικών τιμολογήσεων.
Πρόσφατα οι 4 εισηγμένες σε κοινό διάβημα προς τον υπουργό Υγείας, Αδωνη Γεωργιάδη, για τα παλιά χρέη του ΕΟΠΥΥ τονίζουν ότι επικείμενο κούρεμα των χρεών αυτών θα θέσει σε κίνδυνο ακόμη και τη βιωσιμότητα κάποιων εξ αυτών.
Ειδικότερα σημειώνουν ότι ένα νέο κούρεμα (έχει ήδη γίνει ένα 8%) θα προκαλέσει τεράστιες ζημιές και ότι θα αναγκαστούν σε αυξήσεις κεφαλαίου τις οποίες αδυνατούν να καλύψουν οι μέτοχοι. Αυτό θα έχει άμεση συνέπεια και στο Χρηματιστήριο.
Γραφειοκρατία
Οι εισηγμένες εταιρείες παροχής υπηρεσιών υγείας φοβούνται ότι ένα πιθανό rebate της τάξης του 20% στα χρέη, μέχρι το Νοέμβριο του 2011, σε συνδυασμό με το clawback, θα δημιουργήσει αρνητικά ίδια κεφάλαια σε κάποιες εταιρείες και, δυστυχώς, η αγορά δεν μπορεί να χρηματοδοτήσει την αποκατάσταση της κεφαλαιακής τους διάρθρωσης.
Σύμφωνα με πληροφορίες, λόγω της υποστελέχωσης των δημοσίων υπηρεσιών, αλλά και της γραφειοκρατίας, το υπουργείο Υγείας δεν είναι σε θέση να κάνει την εκκαθάριση των παλαιών οφειλών και να ενταλματοποιήσει πληρωμές, παρά το γεγονός ότι υπάρχουν κεφάλαια.
Γι’ αυτό επιλέγεται η λύση της οριζόντιας περικοπής του 20% των οφειλών και της πληρωμής του υπολοίπου 80% σε όλους.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΑΚΚΑΣ - [email protected]