Τεράστιες απώλειες μέχρι και 75% σε παραγωγή, εισοδήματα, επενδύσεις και κατανάλωση καταγράφονται φέτος σε σύγκριση με το 2008, έτος κατά το οποίο η οικονομία εισήλθε σε ύφεση, ενώ οι αμοιβές επέστρεψαν στα επίπεδα του έτους 2002.
Στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής καταγράφουν αναλυτικά τις απώλειες που σημείωσαν βασικοί κλάδοι της οικονομίας, με έντονες διαφοροποιήσεις μεταξύ τους, ανάλογα με την ένταση που έπληξε κάθε τομέα η ύφεση. Σε σύγκριση με το 2008 το ΑΕΠ της χώρας έχει μειωθεί κατά 21%, ή κατά 50 δισ. ευρώ μικρότερο, ενώ οι απώλειες επιταχύνθηκαν από το 2010, μόλις η χώρα εντάχθηκε στο μνημόνιο και επιβλήθηκαν μέτρα λιτότητας δεκάδων δισ. ευρώ.
Η κυβέρνηση προβλέπει ότι φέτος η ύφεση θα διαμορφωθεί στο 3,8% (αντί εκτίμησης -4,5%), ενώ προβλέπει πως το 2014 η οικονομία θα εξέλθει της ύφεσης, ύστερα από έξι χρόνια.
Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ
Δραματική μείωση των επενδύσεων
Δραματική μείωση παρουσιάζουν τόσο η παραγωγή όσο και η επενδυτική δαπάνη στη διάρκεια της τελευταίας πενταετίας, που αποδίδεται βασικά στην εξασθένηση της εγχώριας ζήτησης, ενώ η στροφή προς τις εξαγωγές δεν μπορεί να καλύψει τις απώλειες. Η επενδυτική δαπάνη στο β’ τρίμηνο του 2013 συρρικνώθηκε στο ποσό των 5,35 δισ. ευρώ από 9,39 δισ. ευρώ το β’ τρίμηνο του 2010 και 12,86 δισ. ευρώ στο β’ τρίμηνο του 2008. Κατέγραψε, δηλαδή, μείωση κατά 43% σε σύγκριση με το 2010 και κατά 58,4% σε σύγκριση με το 2008.
Παράλληλα, η παραγωγή σε όλους τους κλάδους υπέστη σημαντική μείωση, με σημαντικότερη εκείνη που καταγράφηκε στις κατασκευές, που ξεπέρασε το 70%. Η συνολική ακαθάριστη προστιθέμενη αξία διαμορφώθηκε στο β’ τρίμηνο του 2013 στο ποσό των 37,18 δισ. ευρώ, μειωμένη κατά 21,7% σε σύγκριση με το β’ τρίμηνο του 2008 και κατά 15,8% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2010. Η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία στον κλάδο των κατασκευών υποχώρησε στο β’ τρίμηνο του 2013 στο ποσό του 1 δισ. ευρώ από 1,78 δισ. ευρώ, το αντίστοιχο τρίμηνο του 2010, σημειώνοντας μείωση κατά 70,2%, ενώ κατά 43,7% μειώθηκε σε σύγκριση με το β’ τρίμηνο του 2010.
Ακολουθεί σε πτώση της δραστηριότητας το χονδρικό και λιανικό εμπόριο, καθώς η προστιθέμενη αξία μειώθηκε κατά 39,9% σε σύγκριση με το β’ τρίμηνο του 2008 και κατά 29,5% σε σύγκριση με το β’ τρίμηνο του 2010. Το ύψος της διαμορφώθηκε στο ποσό των 7,89 δισ. ευρώ, 13,12 δισ. ευρώ, που ήταν στο β’ τρίμηνο του 2008.
Στον κλάδο «επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες, διοικητικές και υποστηρικτικές» η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία μειώθηκε κατά 28,3% σε σύγκριση με το β’ τρίμηνο του 2008 και κατά 28,1% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2010, ενώ το μέγεθός της διαμορφώθηκε σε 1,89 δισ. ευρώ. Η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία των ορυχείων και λατομείων υπέστη σχετική απώλεια 9,4% σε σύγκριση με το β’ τρίμηνο του 2008 και κατά 10,1% σε σύγκριση με το β’ τρίμηνο του 2010, ενώ το μέγεθός της διαμορφώθηκε σε 4,79 δισ. ευρώ.
Μικρές απώλειες υπέστη ο κλάδος διαχείρισης ακίνητης περιουσίας, με την προστιθέμενη αξία να υποχωρεί κατά 3,1% σε σύγκριση με το 2008, ενώ να αυξάνεται κατά 2,5% σε σύγκριση με το β’ τρίμηνο του 2010 και να διαμορφώνεται σε 5,7 δισ. ευρώ. Η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία του τομέα γεωργία - δασοκομία παρουσίασε αύξηση 5,9% σε σύγκριση με το β’ τρίμηνο του 2008 και διαμορφώθηκε σε 1,79 δισ. ευρώ, ενώ κατέγραψε μείωσης κατά 8,7% σε σύγκριση με το 2010.
Αντίστοιχα με την παραγωγή μειώθηκαν και οι φόροι επί των προϊόντων. Ετσι στο β’ τρίμηνο του 2013 διαμορφώθηκαν σε 4,29 δισ. ευρώ, ποσό που είναι μειωμένο 26,6% και κατά 26% σε σύγκριση με το β’ τρίμηνο του 2008 και του 2010 αντίστοιχα.
Κάτω αμοιβές και κατανάλωση
Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ
Το σύνολο των αμοιβών εξαρτημένης εργασίας στην οικονομία μειώθηκε κατά 32% σε σύγκριση με το β’ τρίμηνο το 2008 και διαμορφώθηκαν σε 14,24 δισ. ευρώ. Αντίστοιχο ήταν το ύψος των αμοιβών κατά το β’ τρίμηνο του έτους 2002, που είχαν διαμορφωθεί στο ποσό των 14 δισ. ευρώ!
Διευκρινίζεται πως στη μεταβολή αυτή λαμβάνονται υπόψη τόσο οι μειώσεις των αποδοχών όσο και η μείωση της απασχόλησης, με αποτέλεσμα στους κλάδους με μεγάλη μείωση της απασχόλησης να παρατηρείται σημαντική μείωση των αμοιβών.
Στο πλαίσιο αυτό, τη μεγαλύτερη μείωση κατά 75,1% υπέστησαν οι αμοιβές στον τομέα των κατασκευών, που έχει πληγεί ιδιαίτερα από την κρίση, το επίπεδο των οποίων διαμορφώθηκε σε 280 εκατ. ευρώ, από 1,12 δισ. ευρώ στο β’ τρίμηνο του 2008. Κατά 33,6% μειώθηκε το σύνολο των καταβαλλόμενων αμοιβών στον τομέα του χονδρικού και λιανικού εμπορίου, το ύψος των οποίων υποχώρησε στο β’ τρίμηνο του 2013 στο ποσό των 3,18 δισ. ευρώ.
Κατά 39,9% μειώθηκαν οι αμοιβές στον τομέα διαχείρισης ακίνητης περιουσίας, κατά 42,7% στο ορυχεία - λατομεία, 29,6% στις χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες, ενώ κατά 23,5% μειώθηκαν οι αμοιβές στο δημόσιο τομέα σε σύγκριση με το β’ τρίμηνο του 2008.
Τα νοικοκυριά
Η κατανάλωση των νοικοκυριών μειώθηκε δραματικά κατά 26,9% το β’ τρίμηνο φέτος σε σύγκριση με το β’ τρίμηνο του 2008 και υποχώρησε στο ποσό των 28,33 δισ. ευρώ από 38,76 δισ. ευρώ το β’ τρίμηνο του 2008 και από 35,7 δισ. ευρώ στο β’ τρίμηνο του 2010.
Η εξέλιξη αυτή αντανακλά αφενός τη μείωση των εισοδημάτων, αφετέρου και την αντίστοιχη αύξηση της φορολογίας που μείωσαν το διαθέσιμο εισόδημα των καταναλωτών.
Στην ίδια πορεία εισαγωγές και εξαγωγές
Η εξαγωγική δραστηριότητα, παρά την άνοδο που έχει καταγράψει στην τελευταία διετία, υπολείπεται των επιδόσεων του 2008, αλλά και του έτους 2010. Σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή, η συνολική αξία των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών στο β’ τρίμηνο του 2013 ανήλθε σε 10,69 δισ. ευρώ, ποσό που είναι μειωμένο κατά 1,2% σε σύγκριση με το 2010, αλλά και μειωμένο κατά 17,5% σε σύγκριση με το β’ τρίμηνο του 2008.
Οι εξαγωγές αγαθών, παρά την άνοδο που εμφανίζουν, υπολείπονται ακόμη της επίδοση του έτους 2008. Στο β’ τρίμηνο του 2013, η αξία του ανήλθε σε 5,61 δισ. ευρώ, έναντι 5,8 δισ. ευρώ το 2008 και 5,1 δισ. ευρώ το 2010, καταγράφοντας μείωση κατά 3,3% σε σύγκριση με το 2008 και αύξηση κατά 10,2% σε σύγκριση με το β’ τρίμηνο του 2010. Οι εξαγωγές υπηρεσιών παρουσιάζουν αισθητή μείωση, λόγω της μείωσης των εισπράξεων από τη ναυτιλία, από το 2009 και μετά, αλλά και του τουρισμού.
Ραγδαία ήταν κατά την ίδια σύγκριση, η μείωση της δαπάνης για εισαγωγές, η οποία διαμορφώθηκε στο ποσό των 10,79 δισ. ευρώ, από 14,83 δισ. ευρώ στο β’ τρίμηνο του 2010 και από 20,81 δισ. ευρώ στο αντίστοιχο τρίμηνο του 2008. Προέκυψε, δηλαδή, μείωση κατά 48,2% σε σύγκριση με το 2008 και κατά 27,3% σε σύγκριση με το 2010. Μεγαλύτερη ήταν η μείωση των εισαγωγών αγαθών (-50,8% σε σύγκριση με το 2008) σε σχέση με τις εισαγωγές υπηρεσιών που μειώθηκαν κατά 27,3%.
ΠΑΝΟΣ ΚΑΚΟΥΡΗΣ - [email protected]