Τη «σκυτάλη» από τις αναδυόμενες οικονομίες παίρνουν οι χώρες του ανεπτυγμένου κόσμου και αναδεικνύονται, για πρώτη φορά μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση, σε «ατμομηχανή» της παγκόσμιας ανάπτυξης. Για πρώτη φορά από τα μέσα του 2007, οι ανεπτυγμένες οικονομίες -συμπεριλαμβανομένης Ιαπωνίας, ΗΠΑ και Ευρώπης- συνεισφέρουν περισσότερο στην ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας από ό,τι οι αναδυόμενες χώρες -συμπεριλαμβανομένης Κίνας, Ινδίας και Βραζιλίας- σύμφωνα με τη «WSJ», που επικαλείται εκτιμήσεις της Bridgewater Associates LP, του μεγαλύτερου αντισταθμιστικού ταμείου (hedge fund) στον κόσμο.
Η αλλαγή «σκυτάλης» θα μπορούσε να ανατρέψει τα δεδομένα στις κεφαλαιακές ροές στις διεθνείς αγορές, αλλά και τις αισιόδοξες προβλέψεις για τις αναδυόμενες αγορές, πάνω στις οποίες είχαν βασιστεί αρκετές πολυεθνικές επιχειρήσεις. Μεταξύ των δυνάμεων που έχουν συντελέσει σε αυτή τη μεταστροφή είναι η Ιαπωνία, η οποία επί χρόνια ήταν ο αδύναμος κρίκος της παγκόσμιας οικονομίας. Η ιαπωνική οικονομία -η τρίτη μεγαλύτερη στον κόσμο- αναπτύχθηκε με ετήσιους ρυθμούς 2,6% στο δεύτερο τρίμηνο, έπειτα από πολλά χρόνια στασιμότητας. Πρόκειται για το τρίτο διαδοχικό τρίμηνο ανάπτυξης, αν και με βραδύτερους ρυθμούς εν συγκρίσει με το 3,8% του πρώτου τριμήνου.
Την ίδια στιγμή, η οικονομία των ΗΠΑ έχει εισέλθει σε πορεία σταθερής μεν αλλά υποτονικής ανάπτυξης. Και η οικονομία της Ευρωζώνης εκτιμάται ότι εξήλθε της ύφεσης στο τρίμηνο μέχρι τα τέλη Ιουνίου. Στον αντίποδα, οι μεγάλες αναδυόμενες -όπως Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία και Κίνα- φαίνεται πως κατεβάζουν ταχύτητα, μετά τις εντυπωσιακές οικονομικές επιδόσεις των τελευταίων ετών.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προβλέπει ότι το παγκόσμιο ΑΕΠ -που υπολογίζεται στα 74 τρισ. δολάρια- θα αναπτυχθεί με ρυθμούς 3,3% φέτος, έναντι ρυθμών 3,2% το 2012 και 4% το 2011. Η ανάλυση της Bridgewater -που βασίζεται σε εκτιμήσεις για τα ποσοστά ανάπτυξης και όχι σε επίσημα στοιχεία- καταδεικνύει ότι ΗΠΑ, Ιαπωνία και άλλες ανεπτυγμένες αγορές συνεισφέρουν περίπου στο 60% στην επέκταση (ύψους 2,4 τρισ. δολαρίων) του παγκόσμιου ΑΕΠ που προβλέπουν για φέτος οι οικονομολόγοι. Και η αλλαγή «σκυτάλης» θα μπορούσε να συνεπάγεται νέες προκλήσεις για τις μεγάλες επιχειρήσεις με δραστηριότητες στις διεθνείς αγορές.
Ενδείξεις επιβράδυνσης
Πολλές όμως αναδυόμενες οικονομίες παραμένουν οι ταχύτερα αναπτυσσόμενες, αν και εμφανίζουν ενδείξεις επιβράδυνσης. Ο επίσημος στόχος της κυβέρνησης του Πεκίνου για ανάπτυξη 7,5% φέτος είναι ο χαμηλότερος από το 1990, υπερβαίνει όμως τους ρυθμούς ανάπτυξης της αμερικανικής οικονομίας (2%). Η Βραζιλία όμως -η μεγαλύτερη οικονομία της Λατινικής Αμερικής- αναπτύχθηκε μόλις 1% πέρυσι, από ρυθμούς 7,5% το 2010.
Στην Ινδία, η οικονομική κακοδιαχείριση έχει οδηγήσει σε «βουτιά» της ρουπίας και διεύρυνση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών. Και το ΑΕΠ της Ινδονησίας -της μεγαλύτερης οικονομίας στη Νοτιανατολική Ασία- αναπτύχθηκε με ρυθμούς 5,9% στο δεύτερο τρίμηνο, σημειώνοντας τις χειρότερες επιδόσεις από το 2010.
