Ακριβά, πολύ ακριβά την πληρώνει την πρόχειρα καλλιεργημένη αισιοδοξία των τελευταίων εβδομάδων η κυβέρνηση. Και ευρύτερα, άλλωστε, το σύστημα της δημόσιας ζωής που έσπευσε να ενσωματώσει και τα στοιχεία του τύπου «φως στην άκρη του τούνελ» και τη μεταστροφή των διεθνών media υπέρ της Ελλάδας «που προσπαθεί και πετυχαίνει» και…
Ακριβά την πληρώνει την αισιοδοξία επειδή, όσες προφυλάξεις κι αν παίρνουν οι κεντρικοί συντελεστές -για παράδειγμα, ο Γιάννης Στουρνάρας επέμενε εξαρχής στο ότι η συνέχεια είναι εκείνο που μετράει στις προσπάθειες σταθεροποίησης. ακόμη και ο Αντώνης Σαμαράς, επιστρέφοντας από Κίνα και Αζερμπαϊτζάν έθετε την έμφαση στην υλοποίηση των σχεδιασμών-, δεν αντέχουν να μην «παίξουν» επικοινωνιακά.
Δηλαδή άγαρμπα. Οπότε… γυρνάει η πραγματικότητα και τους δαγκώνει.
Συνέβη αυτό, προτού καλά-καλά κατακαθίσει η σκόνη από τους πανηγυρισμούς όπως στήθηκαν, δηλαδή κυρίως για να ικανοποιήσουν τις ανάγκες του μιντιακού περιβάλλοντος.
Το πιο χαρακτηριστικό ήταν με τη δημοσιοποίηση της πρόγνωσης του ΟΟΣΑ για «σοβαρή» συνέχιση της βουτιάς του ελληνικού ΑΕΠ και κατά το 2014 (η Τράπεζα της Ελλάδος έδειξε κι αυτή συνοφρυωμένη π.χ. για τις προοπτικές της απασχόλησης: όμως… αυτήν, ποιος την προσέχει πλέον!).
Ο Γιάννης Στουρνάρας «υποχρεώθηκε» να επιμείνει στη δική του/της τρόικας την πρόγνωση, για ελαφριά έστω ανάκαμψη το 2014.
Ομως αυτοσυγκρατήθηκε ώστε να μην ανεβάσει τους τόνους, πρώτον διότι συνειδητοποιεί ότι οι ίδιες οι εξελίξεις εκδικούνται στην επόμενη στροφή, δεύτερον διότι γνωρίζει ότι άμα αμφισβητήσεις τις προβλέψεις ενός -σχετικά- καλόβολου Οργανισμού σαν τον ΟΟΣΑ κινδυνεύεις να δεις τον Ανχελ Γκουρία να απαντά δυσάρεστα στα διεθνή fora, τρίτον -κι αυτό είναι μάλλον το κυριότερο- επειδή υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι και το ΔΝΤ -που ουδείς το θεώρησε ποτέ καλόβολο!- προσανατολίζεται σε μια νέα ανάγνωση του τι πιστεύει (συνολικότερα) για την Ελλάδα…
Δηλαδή; Δηλαδή, για να μείνουμε μια στιγμή ακόμη στον ΟΟΣΑ, ένα από τα συμπεράσματα της προβολής της τραγικής ύφεσης/meltdown της ελληνικής οικονομίας και στο 2014 ήταν και παραμένει η επισήμανση ότι η οικονομία θα χρειαστεί πρόσθετη χρηματοδότηση - που θα πρέπει κατά τον ΟΟΣΑ να αντιμετωπισθεί άμεσα. Ε, αυτό το περί financing gap το έχει ανακινήσει εδώ και μήνες το ΔΝΤ, καλώντας μεταξύ άλλων σε νέα αναδιάρθρωση του χρέους/OSI και πετώντας επιμελέστατα το μπαλάκι στους Ευρωπαίους («τα δάνεια του ΔΝΤ ουδέποτε κουρεύονται»).
Το πρόσωπο της Ευρώπης -ο πολύς Γερούν Ντεϊσελμπλούμ - που βρέθηκε στην Αθήνα να preach the Euro gospel άκουσε ψιλοέκπληκτος τον Λουκά Παπαδήμο να του εξηγεί δι’ ερωτήσεως ότι άμα δεν τονωθεί η οικονομική ανάπτυξη στην Ελλάδα «δεν είναι μόνον η κοινωνική συνοχή που διακυβεύεται, αλλά και η ίδια η δημοσιονομική προσαρμογή».
Ομως παρέμεινε σταθερά στην αναβολή κάθε συζήτησης. Μόλις την άνοιξη του 2014 θα ξανανοίξει σοβαρά το ελληνικό ζήτημα - όμως μπορεί τώρα, πριν πάμε για καλοκαίρι, να έχουμε κάποιες ενδείξεις για ελάφρυνση του χρέους από τα 50 δισ. (48 είναι αν δεν κάνουμε λάθος: αλλά ποιος συγκινείται πια με 2 δισ.!) της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, τα οποία ενδεχομένως να απορροφηθούν από τον ESM απευθείας αντί να βαραίνουν το δημόσιο χρέος. (Να τη δούμε αυτήν την κίνηση αναδοχής των legacy liabilities από τους Ευρωπαίους πριν από τις γερμανικές εκλογές και… θα ξανα-ανακαλύψουμε την «Ευρώπη»!)
Οταν η ομίχλη στα οικονομικά επηρεάζει την κυρίως πολιτική σκακιέρα
Ομως το ζεμάτισμα Στουρνάρα -μην προσωποποιούμε: το ζεμάτισμα που υπέστη συνολικά το πολιτικό στοίχημα της τωρινής διακυβέρνησης- ήρθε και απ’ αλλού. Επεσήμανε ο Γιάννης στο Reuters ότι θα ‘πρεπε, μέσα στο 2014, να επιχειρηθεί δοκιμαστική/tentative έξοδος της Ελλάδας στις αγορές (κατά το πρότυπο Ιρλανδίας, που «ανακαλύψαμε» ότι της μοιάζουμε, ή Πορτογαλίας και βλέπουμε).
Προτού καλά-καλά τελειώσει τη φράση του, έσπευσε το IIF -θυμάστε, οι καλοί εκείνοι άνθρωποι που μας βοήθησαν στη σωστή εκτέλεση του PSI επί Παπαδήμου (ο οποίος το θεωρούσε καταστροφικό) και Βαγγέλη Βενιζέλου (που κάποια στιγμή κόντεψε να μας το παραστήσει ως τη νέα νίκη στο Μαραθώνα ή τη Σαλαμίνα)- να εξηγήσει ότι όχι το 2014, αλλά ίσως το 2018, κάπου σε ορίζοντα 2020 θα «ανήκει» πάλιν η Ελλάδα και η προοπτική της στις αγορές. Βέβαια, ο Γ. Στουρνάρας προσπάθησε να εξηγήσει ότι για απλό testing the waters μιλούσε, συν να θυμίσει ότι το 2014 «τελειώνουν τα λεφτά» του σημερινού Προγράμματος - όχι; Αλλά… πού να ακούσει κανείς μέσα στην χλαπαταγή; Οταν το κύμα της αισιοδοξίας σαρώνει τα πάντα, ύστερα η απόσυρσή του κάνει ακριβώς το ίδιο από την ανάποδη: όποιος πιαστεί στη διπλή αυτή κίνηση κοντά στα βράχια, κακό της κεφαλής του!
Αυτά, που λέτε, αφορούν τα οικονομικά. Μιας και αγγίξαμε την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και την κάλυψή της και τα σχετικά, θα επανέλθουμε: όμως, τώρα, θα μείνουμε λίγο περισσότερο στην κυρίως πολιτική.
Οπου η άκριτη αισιοδοξία των κάποιων εβδομάδων στο χώρο της οικονομίας πήγε και δυσλειτούργησε. Ολη αυτή η αποσαθρωτική υπόθεση του λεγόμενου αντιρατσιστικού νόμου, ξεκίνησε και πάει να προσλάβει διαστάσεις πολιτικής κρίσης, να διαλύσει τον κυβερνητικό συνασπισμό, να φέρει επίπλαστη διχαστικότητα πάνω σε γνήσια βαθιά διαφωνία - γιατί; Α, επειδή στην κυβέρνηση αισθάνθηκαν ότι «στην οικονομία το πράγμα μας βγαίνει πέρα», οπότε… πρέπει να ξαναδιαφοροποιηθούμε!
Να χτίσουμε ένταση! Ετσι, Βαγγέλης Βενιζέλος και κύριος Φώτης πορεύονται το δικό τους δρόμο με πρόταση νόμου βασιζόμενη στο νομοσχέδιο Ρουπακιώτη. Νέα Δημοκρατία τον δικό της, με τροποποίηση του ισχύοντος νόμου (που στην ουσία είναι νέος νόμος αλλά δεν λέει το όνομά του) . ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ προωθεί δική του πρωτοβουλία ώστε να μη φανεί ότι ευθυγραμμίζεται με ΔΗΜΑΡ/ΠΑΣΟΚ. οι Αν. Ελληνες δεν θα λείψουν με δική τους πρόταση: όλοι «πρέπει» να διαφωνούν με όλους, τζέρτζελο και κουβέντα να γίνεται. Αμα τώρα αποφάσιζε και η Χρυσή Αυγή να υποβάλει δικό της σχέδιο, να καταδείξει ότι η δημοκρατία «τους» και η Βουλή «τους» είναι φενάκη, τι θα γινόταν;
Στην υπόθεση αυτή -που, εν τω μεταξύ, οι Ευρωπαίοι την ανακαλύπτουν ως νέο χώρο (στραβής) ιδιαιτερότητας της Ελλάδας με συνέπεια να προβαίνουν σε όχι-πάντα-διακριτικές υποδείξεις συμπεριφοράς προς τους ιθαγενείς…- η εικόνα είναι τρομερών παιδιών που παίζουν με χειροβομβίδα, προσπαθώντας η κάθε ομάδα να «ταπώσει» την άλλη.
Μη μείνουμε περισσότερο σ’ ένα θέμα που ξεφεύγει από την ύλη της στήλης: το χειριστήκαμε προς στιγμήν επειδή δείχνει πόσο το πολιτικό μας σύστημα, μόλις θεωρήσει ότι η πίεση από το μέτωπο της οικονομίας χαλαρώνει -η εφαρμογή του Προγράμματος Σταθεροποίησης είναι η πραγματική δουλειά αυτής της κυβέρνησης μοναδικού σκοπού- ξαναρχίζει να ξηλώνει την πολιτική/κοινοβουλευτική λειτουργία. Και, π.χ., δείτε μια στιγμή τι συμβαίνει (και πόσο γρήγορα!) στη γειτονική Τουρκία, ώστε να θυμηθείτε πόσο η κυρίως πολιτική δεν είναι στην Ελλάδα μόνο εσωτερική υπόθεση: φαντασθείτε -απλώς φαντασθείτε!- αυτό μας το πολιτικό προσωπικό, μ’ αυτά του τα πολιτικά αντανακλαστικά, να κάνει την επιλογή να «παίξει» με ένα σκηνικό αποσταθεροποίησης στην γείτονα.
Ή, ακόμη χειρότερα, να μπει στον πειρασμό η γείτων να «παίξει» με τα δικά μας, με Θράκη αν μη με Αιγαίο, άμα χρειαστούν εκτόνωση οι δικές τους οι πιέσεις. Καλύτερα μην προχωρήσουμε.
Η ανακεφαλαιοποίηση προχωράει, όμως η πορεία σε ναρκοπέδιο απαιτεί σοβαρότητα
Πριν κλείσουμε αυτό το σημείωμα, μια λέξη για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών που, με την ολοκλήρωση της πρωτοβουλίας της Alpha Πίστεως, σημείωσε -ας μας επιτραπεί το σχόλιο- διπλή επιτυχία. Πού το διπλό; Πρώτον, καλύφθηκαν άνετα οι ανάγκες συμμετοχής και της ανοιχτής ΑΜΚ και της ιδιωτικής τοποθέτησης (με ενδιαφέρον θα διαπιστώσουμε, τώρα, πού ζυγιάζεται η μετοχική ισορροπία). Δεύτερον, κι ας μην το παραγνωρίσουμε, απέφυγε η διοίκηση της Alpha τις ολότελα περιττές θριαμβικές/αυτοεπαινετικές δηλώσεις που συχνά συνοδεύουν παρόμοιες κινήσεις.
Να διατυπώσουμε τη διπλή ευχή και οι άλλες ΑΜΚ να βγουν πέρα, της Πειραιώς ως φαίνεται πιο εύκολα αν και με κάποια ασάφεια ως προς την τελική μοίρα των παλαιών μετόχων. της Εθνικής λιγότερο απλά, καθώς «φόρτωσε» εξαρχής με περιττούς συμβολισμούς και υποσχέσεις «εθνικής επιτυχίας» και πρωθυπουργικές εγγυήσεις - ύστερα έμπλεξαν κάπου τα πράγματα με τους 3μηνιαίους λογαριασμούς και την ενοποίηση της Eurobank...
Ας ολοκληρωθούν οι ΑΜΚ, αλλά μην ξεχνάμε ότι το φθινόπωρο -ή αρχές 2014, έστ- έχουμε νέα stress tests. Νέες ανάγκες κεφαλαιακής επάρκειας. Απλά: η ανακεφαλαιοποίηση σήμερα είναι μια πορεία πίστης, πορεία όμως σε ναρκοπέδιο. Οι χειρισμοί στο ταμπλό του ΧΑΑ ομοίως.
Λίγη σοβαρότητα, λοιπόν.
Α. Δ. ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΙΔΗΣ - [email protected]
