Του Ole S. Hansen, αναλυτή της Saxo Bank
Η δραματική πτώση της τιμής του χρυσού που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ένα πρωτοφανές γεγονός, συγκέντρωσε το ενδιαφέρον των επενδυτών την περασμένη εβδομάδα. Πτώση σημειώθηκε και στις τιμές και άλλων εμπορευμάτων, καθώς η ισχνή ανάπτυξη των οικονομιών της Κίνας και των ΗΠΑ, αλλά και η ύφεση στην Ευρώπη δημιούργησαν ανησυχίες για τη ζήτηση βασικών εμπορευμάτων, σε μια περίοδο μάλιστα άφθονης -ή ακόμα και αυξανόμενης- προσφοράς. Προς το τέλος της περασμένης εβδομάδας είδαμε μια σχετική σταθεροποίηση των τιμών, όμως η νευρικότητα θα συνεχιστεί και τις προσεχείς εβδομάδες εν μέσω ενός τριμήνου που αποδείχτηκε ιδιαίτερα δύσκολο, ιδίως για τον ενεργειακό κλάδο.
Όπως μπορούμε να δούμε στον παρακάτω πίνακα, οι περισσότεροι κλάδοι εμφάνισαν απώλειες, λόγω του αρνητικού επενδυτικού κλίματος, το οποίο επηρέασε και άλλες κατηγορίες χρηματοοικονομικών προϊόντων, κυρίως τις μετοχές. Για παράδειγμα, ο δείκτης DAX υποχώρησε κατά 2,7% σε μόλις λίγα λεπτά την περασμένη Τετάρτη, χωρίς ακόμα να έχει ανακάμψει. Ο χρυσός κατέγραψε τις μεγαλύτερες απώλειες, μετά από τη διάσπαση της στήριξης των 1.525 δολαρίων ανά ουγκιά. Οι επενδυτές είναι πλέον διχασμένοι σχετικά με την περαιτέρω πορεία του πολύτιμου μετάλλου στο άμεσο μέλλον, με την τεχνική εικόνα να δείχνει πτώση έως τα 1.150 δολάρια ανά ουγκιά, ενώ άλλοι περιμένουν να δουν επίπεδα που δεν έχουν εμφανιστεί τα τελευταία δύο χρόνια.
Ο δείκτης UBS-Dow Jones, στον οποίο είναι επενδεδυμένα αρκετά δισεκατομμύρια δολάρια, κατέγραψε πτώση κατά 14% από το υψηλό του περασμένου Σεπτεμβρίου. Αυτή η κίνηση κορυφώθηκε κατά τη διάρκεια του Απριλίου, λόγω των ασθενών οικονομικών δεδομένων αλλά και των προσδοκιών για μια πολύ καλή σοδειά στα γεωργικά προϊόντα.
Η ανάπτυξη της οικονομίας της Κίνας για το Α’ Τρίμηνο του έτους κινήθηκε σε χαμηλότερα επίπεδα από ό,τι αναμένονταν, γεγονός που αύξησε τις πιέσεις στα βιομηχανικά μέταλλα και το αργό πετρέλαιο. Η τιμή του χαλκού, που αποτελεί έναν πολύ καλό δείκτη της παγκόσμιας ανάπτυξης και ζήτησης -αν και κάπως διαστρεβλωμένος τα τελευταία χρόνια λόγω της αυξημένης ζήτησης από την Κίνα- καταγράφει απώλειες περισσότερο από 20% από το υψηλότερο επίπεδο του 2012, σηματοδοτώντας ίσως περαιτέρω πτωτικές τάσεις.
Το φυσικό αέριο οδηγήθηκε στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 21 μηνών, λόγω των περιορισμένων αποθεμάτων που κατέδειξε η εβδομαδιαία καταμέτρηση. Οι άσχημες καιρικές συνθήκες οδήγησαν σε αυξημένη ζήτηση, μειώνοντας τα αποθέματα σε 1,7 τρισ. κυβικά πόδια, σχεδόν το ένα τρίτο από τα περσινά αποθέματα της ίδιας περιόδου. Τα ανωτέρω βοήθησαν την τιμή του φυσικού αερίου να ανακάμψει, καθιστώντας το ως ένα από τα εμπορεύματα με την καλύτερη επίδοση και συνολική απόδοση πάνω από 30% από την αρχή του έτους.
Άλλα εμπορεύματα με θετικές αποδόσεις ήταν τα μη-κυκλικά εμπορεύματα, κυρίως του γεωργικού κλάδου. Πιο συγκεκριμένα, η τιμή του κακάο ανήλθε στο υψηλότερο επίπεδο του 2013, λόγω της ανάκαμψης της ζήτησης από την Αμερική και την Ευρώπη, εξαντλώντας τα πλεονασματικά αποθέματα που ασκούσαν πτωτικές πιέσεις στην τιμή μέχρι το Μάρτιο. Άλλος παράγοντας που συνέβαλε επίσης προς αυτήν την κατεύθυνση, ήταν ο ζεστός και ξηρός καιρός στην Γκάνα και στην Ακτή του Ελεφαντοστού.
Όλα τα μέταλλα υποχώρησαν
Τα πέντε εμπορεύματα με τις χειρότερες επιδόσεις ανήκουν στην κατηγορία των μετάλλων, με τα πολύτιμα και τα βιομηχανικά μέταλλα, καθώς και την πλατίνα να δέχονται σημαντικές πιέσεις. Η τιμή του χαλκού έπεσε κάτω από τα 7.000 δολάρια ανά τόνο στο χρηματιστήριο μετάλλων του Λονδίνου, σημειώνοντας τη μεγαλύτερη εβδομαδιαία πτώση από το 2011, λόγω των ρευστοποιήσεων στα άλλα μέταλλα, αλλά και των ανησυχιών για την παγκόσμια ανάπτυξη. Τα hedge funds, τα οποία ακόμα και πριν από αυτόν τον πτωτικό γύρο είχαν τις μεγαλύτερες θέσεις πώλησης στο μέταλλο από το 2006, τις αύξησαν κατά τη διάρκεια της περασμένης εβδομάδας. Το ασήμι δέχτηκε επιπλέον πιέσεις λόγω του διττού του ρόλου, ως βιομηχανικό αλλά και επενδυτικό μέταλλο και η τιμή του σε σχέση με το χρυσό μειώθηκε στα χαμηλότερα επίπεδα από το Σεπτέμβριο του 2012. Στις τρέχουσες τιμές, μια ουγκιά χρυσού αντιστοιχεί σε 60 ουγκιές ασημιού, ενώ στα τέλη του 2012, όταν οι προοπτικές ανάπτυξης ήταν καλύτερες, η αντιστοιχία ήταν 1 προς 50.
Ο χρυσός, ακολουθώντας τις ιστορικές διήμερες απώλειες κατά 213 δολάρια, προσπάθησε την υπόλοιπη εβδομάδα να ανακάμψει. Όμως με τη νευρικότητα να παραμένει, οι φόβοι για περαιτέρω απώλειες εντείνονται. Οι επόμενες ημέρες και εβδομάδες θα είναι πολύ σημαντικές, καθώς αυτό έχει εξελιχθεί σε ψυχολογικό παιχνίδι. Θα συνεχίσουν οι επενδυτές σε διαπραγματεύσιμα προϊόντα (ETPs) να ρευστοποιούν τις θέσεις τους έχοντας ξεκινήσει τη μείωση μόλις το Φεβρουάριο, ενώ τα hedge funds είχαν ξεκινήσει να περιορίζουν τις θέσεις τους από τον Οκτώβριο; Ή μήπως το τρέχον επιβραδυνόμενο οικονομικό περιβάλλον, σε συνδυασμό με την ανάκαμψη της φυσικής ζήτησης, θα παράσχει στήριξη στο μέταλλο, οδηγώντας τα hedge funds στον περιορισμό των θέσεων πώλησης που διατηρούν; Και ενώ η τεχνική εικόνα δείχνει προς μια πτώση στα 1.150 δολάρια ανά ουγκιά, θεωρούμε ότι θα υπάρξει στήριξη στα 1.300 δολάρια ανά ουγκιά, ενώ οποιαδήποτε διόρθωση από αυτό το επίπεδο θα βρει αντίσταση στα προηγούμενα επίπεδα των 1.525 δολαρίων ανά ουγκιά.
Το αργό πετρέλαιο Brent παραμένει στα 100 δολάρια
Η τιμή του αργού πετρελαίου υποχώρησε κατά τον Απρίλιο, ένα μήνα νωρίτερα από ό,τι τα δύο προηγούμενα χρόνια, και για μια ακόμα φορά αυτό προκλήθηκε από το κλείσιμο των κερδοσκοπικών θέσεων αγοράς που δεν μπορούσαν να διατηρηθούν. Οι πτωτικές τάσεις πυροδοτήθηκαν από τις ισχνές επιδόσεις οικονομιών, όπως της Κίνας, χωρίς να διαφαίνεται στον ορίζοντα κάποια διαταραχή στην προσφορά λόγω γεωπολιτικών γεγονότων. Εξετάζοντας τα πρόσφατα ιστορικά γεγονότα, οι πτωτικές πιέσεις στην τιμή του πετρελαίου κατά το Β’ Τρίμηνο του 2011 και του 2012 είναι εμφανείς, με το 2013 να μην αποτελεί εξαίρεση. Υπάρχει διάχυτη η προσδοκία ότι η εποχική ζήτηση θα αυξηθεί τον επόμενο μήνα, και σε συνδυασμό με την πτώση της τιμής κάτω από τα 100 δολάρια (για μόλις τρίτη φορά τα τελευταία τρία χρόνια), δεν αποκλείεται να υπάρξει προφορική παρέμβαση του ΟΠΕΚ.
Οι αγορές πετρελαίου λειτουργούν χωρίς προβλήματα, λόγω του ΟΠΕΚ, που συνεχίζει να παράγει περισσότερο από το στόχο των 30 εκατ. βαρελιών την ημέρα. Με τη Σαουδική Αραβία να επιτυγχάνει τη διατήρηση των τιμών πετρελαίου κάτω από τα 100 δολάρια, μπορεί να αλλάξει στάση προκειμένου να αποφευχθεί περαιτέρω μείωση. Σε κάθε περίπτωση, αν η προφορική παρέμβαση δεν είναι επιτυχής, θα ακολουθήσει μείωση της παραγωγής, κάτι που θα κρατήσει αρκετά προκειμένου να διατηρηθεί η τιμή κοντά στα 100 δολάρια. Προς το παρόν, δεν διαφαίνονται γεωπολιτικοί κίνδυνοι που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την τιμή του πετρελαίου. Όμως αυτό μπορεί πολύ γρήγορα να αλλάξει, με τις άκαρπες συζητήσεις με το Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα αλλά και την αποσταθεροποίηση στη Συρία.
Η τιμή του αργού πετρελαίου Brent (σε περίπτωση που δεν ανακύψει κάποιο γεωπολιτικό γεγονός) εμφανίζει κάποιες πιθανές ανοδικές ευκαιρίες μέσα στις επόμενες εβδομάδες, με πιο πιθανό το σενάριο των 100 δολαρίων, πριν οδηγηθεί στη μέση τιμή της διετίας, στα 111 δολάρια, μετά τον Ιούλιο. Η αυξημένη ζήτηση από περιοχές όπως η Μέση Ανατολή και η Λατινική Αμερική θα βοηθήσει στην ανάκαμψη της τιμής στο δεύτερο μισό του 2013.