Τον κώδωνα του κινδύνου για τα τρωτά σημεία των τραπεζικών συστημάτων σε ορισμένες χώρες της Ευρωζώνης -μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα- κρούουν διεθνείς οίκοι, προειδοποιώντας παράλληλα και για ρεκόρ επισφαλών δανείων το 2013, εκτιμήσεις που έρχονται σε αντίθεση με τις καθησυχαστικές δηλώσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων, ότι τα χειρότερα στην κρίση έχουν παρέλθει.
Σε έκθεσή της, η Morgan Stanley εκτιμά ότι η Ελλάδα φαίνεται ως η χώρα με τραπεζικό σύστημα που από τη μια υπολείπεται κεφαλαιακής επάρκειας και από την άλλη επιβαρύνεται με ισχυρές προβλέψεις, λόγω αυξημένων μη εξυπηρετούμενων δανείων σε σχέση με το συνολικό ενεργητικό, όπως προκύπτει από τους σχετικούς δείκτες της MS, που αφορούν όμως στοιχεία για το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2012. Θα πρέπει βέβαια να σημειωθεί πως η διαπίστωση αυτή δεν είναι κάτι το οποίο εκπλήσσει αφού ως γνωστό ένα σημαντικό μέρος της βοήθειας προς τη χώρα μας το οποίο φτάνει στα 50 δισ. ευρώ αφορά στην ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, εξαιτίας της επιδείνωσης των ενεργητικών τους.
Κατά την άποψη των αναλυτών της MS η ποιότητα του ενεργητικού των τραπεζών είναι πιο σημαντική έναντι του αν οι καταθέσεις προέρχονται από το εξωτερικό ή αν το τραπεζικό σύστημα δείχνει υπερμέγεθες σε σχέση με το ΑΕΠ. Από αυτή την άποψη το ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι το πλέον ευάλωτο, ενώ ακολουθούν τα συστήματα της Ιταλίας και της Αυστρίας.
Γενικότερα, η Morgan Stanley θεωρεί πως στην Ευρωζώνη, η πορεία για το σύνολο των καταθέσεων δείχνει να είναι σχετικά σταθερή με βάση όμως τα στοιχεία μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου. Φυσικά ανά μεμονωμένη χώρα υπάρχει μεταβλητότητα της καταθετικής βάσης τους. Πάντως, οι καταθέσεις των νοικοκυριών, οι οποίες τείνουν να αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο κομμάτι των καταθέσεων στις περισσότερες χώρες, είναι σχετικά σταθερές. Επίσης καταδεικνύει ότι στην Ελλάδα περισσότερο από το 70% των καταθέσεων ανήκει σε λογαριασμούς νοικοκυριών.
Αλλά και για τους αναλυτές της Ernst & Young, η κρίση χρέους της Κύπρου υπενθυμίζει ότι τα προβλήματα στην Ευρωζώνη δεν έχουν τελειώσει ακόμη, ενώ η οικονομική ανάκαμψη της περιοχής βρίσκεται σε μια εύθραυστη και ανομοιόμορφη τροχιά. Στην έκθεση «Eurozone Financial Services Forecast», η Ernst & Young προβλέπει την εκτόξευση των μη-εξυπηρετούμενων δανείων στην Ευρωζώνη σε ιστορικά υψηλά επίπεδα φέτος, αν και εκτιμά ότι, χωρίς να μπορούν να αποκλεισθούν ενδεχόμενα τοπικά προβλήματα, η επώδυνη φάση για τον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών στην Ευρωζώνη έχει σχεδόν τελειώσει.
Το σύνολο του ενεργητικού του τραπεζικού κλάδου της Ευρωζώνης, έχοντας συρρικνωθεί κατά 856 δισ. ευρώ το 2012, αναμένεται να μειωθεί κατά 500 δισ. ευρώ το 2013 πριν επιστρέψει σε ρυθμούς ανάπτυξης το 2014. Ο δανεισμός προς τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά μειώθηκε κατά 1,7% σε όλη την Ευρωζώνη πέρσι. Η συρρίκνωση αναμένεται να συνεχισθεί και το 2013, αλλά με μειωμένο ρυθμό γύρω στο 0,5%, ενώ αναμένεται να αρχίσει και πάλι να αυξάνεται το 2014, με ρυθμό 2,9%.
Το μεγάλο χάσμα μεταξύ Βορρά και Νότου, ως προς το κόστος τραπεζικού δανεισμού, παραμένει και ως εκ τούτου οι περιφερειακές οικονομίες θα αντιμετωπίσουν μια πιο σημαντική συρρίκνωση του δανεισμού φέτος. Λόγω της αύξησης των μη εξυπηρετούμενων δανείων στις περιφερειακές οικονομίες, το ποσοστό τους στην Ευρωζώνη θα φθάσει φέτος στο 7,2%, το υψηλότερο ποσοστό από την καθιέρωση του ευρώ.
«Καταστροφικές επιπτώσεις»
Σε άρθρο του στην εφημερίδα «Le Soir», ο Βέλγος οικονομολόγος Πάουλ ντε Χράουε υποστηρίζει ότι το νέο μοντέλο -που εφαρμόσθηκε για πρώτη φορά στη διάσωση της Κύπρου- θα έχει καταστροφικές επιπτώσεις, για δύο λόγους: πρώτον, αυξάνει το συστημικό κίνδυνο στην Ευρωζώνη και καθιστά πιο πιθανές μελλοντικές τραπεζικές κρίσεις. Δεύτερον, το νέο μοντέλο θα επιβάλει τεράστιο οικονομικό κόστος στις χώρες που καταφεύγουν σε μνημόνιο. «Αυτοί που σκέφθηκαν το νέο μοντέλο επίλυσης τραπεζικών κρίσεων αγνοούν τις επιπτώσεις του μοντέλου αυτού, όταν εφαρμόζεται στις τράπεζες. Ζουν σε έναν κόσμο επιστημονικής φαντασίας, όπου οι καταθέσεις αντιμετωπίζονται σαν οποιαδήποτε άλλη επένδυση», τονίζει ο κ. ντε Χράουε.
Οι ζοφερές εκτιμήσεις επενδυτικών οίκων και αναλυτών έρχονται σε αντίθεση με την αισιοδοξία των Ευρωπαίων. Οι ευρωπαϊκές οικονομίες έχουν ήδη περάσει το χειρότερο τμήμα της κρίσης του χρέους, αλλά η κατάσταση εξακολουθεί να παραμένει εύθραυστη, υποστήριξε χθες ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο.
«Πιστεύω πως η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει ξεπεράσει τα χειρότερα στην κρίση, αλλά η κατάσταση είναι ακόμη εύθραυστη», δήλωσε ο Μπαρόζο προς τους δημοσιογράφους, στη διάρκεια επίσκεψής του στην Πράγα.
Αρνητικές οι προοπτικές σε Ιταλία και Σλοβακία
Ακόμη μεγαλύτερη συρρίκνωση αναμένεται να παρουσιάσει η ιταλική οικονομία στη διάρκεια του τρέχοντος έτους, ενώ ιδιαίτερα δύσκολες προδιαγράφονται και οι προοπτικές για τη Σλοβακία, η οποία θεωρείται ότι θα είναι η επόμενη στη σειρά που θα προσφύγει σε πακέτο διάσωσης.
Η ιταλική οικονομία προβλέπεται ότι θα συρρικνωθεί κατά 1,5% ή 1,6% φέτος, περισσότερο απ’ ό,τι είχε προβλέψει η κυβέρνηση πριν από δύο εβδομάδες, σύμφωνα με τον υφυπουργό Οικονομικών, Τζιανφράνκο Πολίλο.
Ηδη, η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης έχει συρρικνωθεί επί έξι διαδοχικά τρίμηνα, περίοδος που σηματοδοτεί την πιο παρατεταμένη ύφεση σε διάρκεια 20 ετών, ενώ οι προβλέψεις ότι θα καταφέρει να ανακάμψει προς το τέλος του έτους αποδυναμώνονται ολοένα και περισσότερο.
Την προηγούμενη εβδομάδα, η απερχόμενη κυβέρνηση του Μάριο Μόντι είχε αναθεωρήσει προς τα κάτω τις προβλέψεις της για τη συρρίκνωση της ιταλικής οικονομίας στο 1,3% από 0,2% που είχε προβλέψει προηγουμένως, μετά την περυσινή συρρίκνωση της τάξης του 2,4%.
Την ίδια στιγμή, η ιταλική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι καθυστερεί την έγκριση νομοσχεδίου για την αποπληρωμή κρατικού χρέους αξίας περίπου 40 δισ. ευρώ προς ιδιωτικές επιχειρήσεις.
Από την άλλη πλευρά, η οικονομία της Σλοβενίας θα συρρικνωθεί κατά 1,9% φέτος, μετά την πτώση 2,3% του 2012, σύμφωνα με την κεντρική τράπεζα της χώρας.
Οι νέες προβλέψεις είναι περισσότερο απαισιόδοξες από αυτές που είχε κάνει η κεντρική τράπεζα τον Οκτώβριο του 2012, ενώ ο διοικητής της τράπεζας, Μάρκο Κράνγιεκ, εμφανίστηκε καθησυχαστικός, λέγοντας ότι δεν έχει αποσυρθεί μεγάλη ποσότητα κεφαλαίου από τη χώρα, μετά την απόφαση της Κύπρου να επιβάλει «κούρεμα» στους μεγάλους καταθέτες.
Μαδρίτη: Ανάγκη ισορροπίας λιτότητας και ανάπτυξης
REUTERS
Ο Ισπανός πρωθυ-πουργός, Μαριάνο Ραχόι σημείωσε ότι το 2013 θα είναι ακόμη ένα δύσκολο έτος, εκφράζοντας την πεποίθηση για επιστροφή σε ρυθμούς ανάπτυξης το 2014.
Την ανάγκη να βρεθεί μία ισορροπία ανάμεσα σε μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης και πολιτικές, που προωθούν την ανάπτυξη επισημαίνει η Μαδρίτη, η οποία βλέποντας την οικονομία της σε ύφεση για δεύτερη χρονιά και αντιμέτωπη με μαζικές διαδηλώσεις περιμένει το πράσινο φως από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για ένα πιο χαλαρό χρονοδιάγραμμα μείωσης του ελλείμματος.
«Οι χώρες, που έχουν τη δυνατότητα, θα πρέπει να αυξήσουν τις δαπάνες τους» τόνισε χθες ο Ισπανός πρωθυπουργός, Μαριάνο Ραχόι, δείχνοντας εμμέσως τη Γερμανία, ενώ πρόσθεσε: «Η Ευρώπη είναι η μόνη περιοχή στον κόσμο, που βρίσκεται σε ύφεση. Για να ξεπεράσουμε αυτή την κατάσταση απαιτούνται τρία πράγματα: Κάθε χώρα θα πρέπει να κάνει τη δουλειά της, θα πρέπει να επιδιώξουμε περισσότερη ολοκλήρωση και θα πρέπει να προωθήσουμε αναπτυξιακές πολιτικές».
Ο κ. Ραχόι σημείωσε ακόμη ότι το 2013 θα είναι ακόμη ένα δύσκολο έτος για την ισπανική οικονομία, εκφράζοντας, ωστόσο, την πεποίθηση για επιστροφή σε ρυθμούς ανάπτυξης το 2014. Κυβερνητικές πηγές ανέφεραν στο ειδησεογραφικό πρακτορείο ότι αναμένεται να αναθεωρηθούν εντός του Απριλίου οι προβλέψεις για την εφετινή συρρίκνωση του ΑΕΠ, σε 1% από 0,5%, γεγονός που θα δυσχεράνει την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων.
Ο υπουργός προϋπολογισμού της χώρας, Κρίστομπαλ Μοντόρο υπογράμμισε ότι με χαρά του έχει διαπιστώσει μία «αλλαγή φιλοσοφίας» τόσο στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο όσο και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. «Ευτυχώς έχει αρχίσει να αλλάζει η ιδέα του να εστιάζουμε αποκλειστικά στους δημοσιονομικούς στόχους χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη τις επιπτώσεις στην οικονομία» είπε.
