Η απογείωση του ευρώ έναντι του δολαρίου σε ισοτιμία υψηλότερη της γενέθλιάς του (1,168) μετά τις δηλώσεις του αμερικανού υπουργού Οικονομικών Τζον Σνόου ότι η πτώση των τελευταίων μηνών είναι μια «απλή διόρθωση», ενίσχυσε τους φόβους των αναλυτών γιά υπερβολική αντίδραση των αγορών που μπορεί να οδηγήσει την εν λόγω ισοτιμία ακόμη και στο 1,40 του δολαρίου τον επόμενο χρόνο.
Αυτό με τη σειρά του ενίσχυσε τις φοβίες των οικονομιών της ευρωζώνης για το μέλλον των εξαγωγών τους, και έδωσε τροφή σε πληθώρα σεναρίων για τις προθέσεις του Λευκού Οίκου.
Κάποιοι υποστηρίζουν ότι οι Αμερικανοί εκδικούνται τους Ευρωπαίους για την κριτική στάση που τήρησαν στο Ιράκ, αλλά οι περισσότεροι πιστεύουν ότι οι Αμερικανοί «απλώς ενεργούν με βάση το συμφέρον τους και οι Ευρωπαίοι πρέπει να κάνουν το ίδιο».
Αυτό που ενοχλεί περισσότερο τους Ευρωπαίους εκτός από την κακή στιγμή που εκδηλώνεται η αδυναμία του δολαρίου, είναι ότι το ευρώ «την πληρώνει» περισσότερο απ' όλα τα άλλα νομίσματα. Το ευρωπαϊκό νόμισμα, για παράδειγμα, ανατιμήθηκε γύρω στο 28% έναντι του δολαρίου τον περασμένο χρόνο, ενώ το γεν μόλις 8,4% και άλλα ασιατικά νομισματα ακόμη λιγότερο.
«Είμαι αισιόδοξος ότι ο κ. Σνόου είπε απλώς αυτό που πίστευε...αλλά ορισμένες φορές η σιωπή είναι χρυσός», λέει ο Μίκαελ Σούμπερτ της Commerzbank στη Φρανκφούρτη.
Και πράγματι, πολλοί αναλυτές και πολιτικοί αναγνωρίζουν ότι η άνοδος του ευρώ το έφερε σε πιο φυσιολογικά επίπεδα απ' αυτά της ποαρατεταμένης αδυναμίας του.
Ο κίνδυνος, σύμφωνα με τον Σούμπερτ, είναι μήπως η αγορά αντιδράσει υπερβολικά στις παρατηρήσεις του Σνόου και οδηγήσει το ευρώ άνω του 1,25 του δολαρίου. Κάποιοι μάλιστα προειδοποιούν ότι αν το δολάριο οδηγηθεί σε μια μακροχρόνια πτωτική πορεία, όπως έγινε στο διάστημα 1985-1995, το ευρώ μπορεί να φτάσει και το 1,40 τον επόμενο χρόνο.
Οι προβολές αυτές έχουν φουντώσει τους φόβους της Γερμανίας και της Γαλλίας αλλά και άλλων ευρωπαϊκών χωρών ότι το ισχυρό ευρώ θα υπονομεύσει τις εξαγωγές, μια από τις ελάχιστες κινητήριες δυνάμεις στις βαλτωμένες οικονομίες της ευρωζώνης. Ζωντανή απόδειξη ήταν η βουτιά που έκαναν τη Δευτέρα οι κεφαλαιαγορές της Φρανκφούρτης, του Παρισιού και του Αμστερνταμ, απαντώντας στις δηλώσεις Σνόου.
Η συνωμοτική θεωρία που θέλει τις ΗΠΑ να τιμωρούν τη Γερμανία και τη Γαλλία για την αντίθεση τους στον πόλεμο κατά του Ιράκ, δεν βρίσκει πολλά ευήκοα ώτα. Οι περισσότεροι αναλυτές πιστεύουν απλώς ότι η αμερικανική πολιτική ως προς το δολάριο έχει έναν μόνον στόχο: να βοηθήσει την αμερικανική οικονομία. Στην παρούσα στιγμή ο εν λόγω στόχος συγκρούεται με τα ευρωπαϊκά συμφέροντα.
«Η πολιτική των Αμερικανών ήταν πάντοτε: το δολάριο είναι το δικό μας νόμισμα και το δικό σας πρόβλημα», λέει χαρακτηριστικά ο Νόρμπερτ Γουόλτερ, επικεφαλής οικονομολόγος της Deutsche Bank.
Την εποχή της αυξημένης εσωτερικής ζήτησης και της υψηλής παραγωγικότητας στις ΗΠΑ, το ισχυρό δολάριο είχε νόημα. Τώρα με την αδύναμη κατανάλωση και την ελαχιστοποίηση του πληθωρισμού, ένα φτηνότερο νόμισμα μπορεί να τροφοδοτήσει την ανάπτυξη μέσω φτηνότερων εξαγωγών.
«Δεν πρέπει να σκεφτόμασε αν αυτό που θέλουν να κάνουν οι ΗΠΑ είναι καλό ή κακό για τις άλλες χώρες, αλλά αν είναι προς το συμφέρον τους και συνακόλουθα να βρούμε το σωστό αντίδοτο», υποστηρίζει ο Γουόλτερ.
Το προφανές αντίδοτο στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι η μείωση των επιτοκίων από την ΕΚΤ, κάτι που η τελευταία αρνείται, φοβούμενη κλιμάκωση του πληθωρισμού. Αλλά αυτό δεν ισχύει τώρα για την Ευρώπη, τουλάχιστον όχι τη Γερμανία, για την οποία ο κυριότερος κίνδυνος είναι η πτώση των τιμών και ο αποπληθωρισμός. Αυτό εξάλλου υπογραμμίζει και η έκθεση του ΔΝΤ την περασμένη Κυριακή, σημειώνοντας τη σχεδόν μηδενική ανάπτυξη, την αυξανόμενη ανεργία και το περιορισμένο περιθώριο δημοσιονομικής ή νομισματικής δράσης.
Αυτό που εξοργίζει περισσότερο τους Ευρωπαίους είναι η υπερβολική άνοδος του ευρώ έναντι του δολαρίου σε σχέση με τα άλλα νομίσματα. Εν μέρει η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην Τράπεζα της Ιαπωνίας η οποία παρεμβαίνει στις αγορές για να εμποδίσει την ισχυροποίηση του γεν. Οι ασιατικές χώρες που εξάγουν στις ΗΠΑ έχουν επίσης σωρεύσει μεγάλα αποθέματα δολαρίων, για να κρατήσουν χαμηλά την αύξηση των νομισμάτων τους έναντι του αμερικανού.
Οι Ασιάτες φοβούνται ειδικότερα μήπως χάσουν την ανταγωνιστικότητά τους έναντι της Κίνας, η οποία έχει προσδέσει το νόμισμά της με το δολάριο.
Παρά τα παράπονα όμως των Ευρωπαίων, αξίζει να σημειωθεί ότι σε σχέση με την Ιαπωνία με τη δεκάχρονη ύφεση, από την οποία δεν λέει να βγει ή τις ΗΠΑ με τα κολοσσιαία επιχειρηματικά σκάνδαλα και τα διογκούμενα ελλείμματα, η Ευρώπη φαίνεται περισσότερο ασφαλής και αξιόπιστη.
«Αυτό που έχουμε μπροστά μας είναι μια αδυναμία του δολαρίου και μια αδυναμία της ιαπωνικής οικονομίας...το πρόβλημα είναι ότι το ευρώ είναι ένας μονόφθαλμος μεταξύ τυφλών», λέει ο αναλυτής της Commerzbank.
Πηγή: International Herald Tribune, Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων
