Η διεύρυνση της φορολογικής βάσης και ο περιορισμός της φοροδιαφυγής πρέπει να τεθούν ως κεντρική επιδίωξη στην αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος, σύμφωνα με τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), Γιώργο Προβόπουλο.
Στην ετήσια έκθεσή του για την ελληνική οικονομία, ο κ. Προβόπουλος υποστηρίζει πως η κατεύθυνση της προσαρμογής πρέπει να οδηγεί, πρώτον, στον περιορισμό των δαπανών που δεν έχουν αναπτυξιακό χαρακτήρα και στη βελτίωση της αποδοτικότητας των υπολοίπων και, δεύτερον, στον εκσυγχρονισμό του φοροεισπρακτικού μηχανισμού, ώστε να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η φοροδιαφυγή.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το 2013 θα είναι μια δύσκολη χρονιά, κυρίως λόγω της συνεχιζόμενης ύφεσης και της υψηλής ανεργίας.
Γ. Προβόπουλος, διοικητής ΤτΕ
«Έτσι θα δημιουργηθούν περιθώρια για μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης των ήδη φορολογουμένων, η οποία έχει αυξηθεί υπέρμετρα τα τελευταία χρόνια. Αυτό αφενός θα τονώσει το αίσθημα φορολογικής δικαιοσύνης και αφετέρου θα δημιουργήσει θετικές προσδοκίες που θα αντισταθμίσουν εν μέρει τις αρνητικές επιπτώσεις της μείωσης των δαπανών», επισημαίνει ο διοικητής της ΤτΕ.
Ύφεση και το 2013 με διόγκωση της ανεργίας
Ο Γιώργος Προβόπουλος αναφέρει, μεταξύ άλλων, στην ετήσια έκθεσή του πως η ελληνική οικονομία βρίσκεται ακόμη σε βαθιά κρίση και πως οι κίνδυνοι εκτροχιασμού δεν έχουν εξαλειφθεί, ενώ προβλέπει ύφεση περίπου 4,5% φέτος.
Όπως σημειώνει, το 2012 το ΑΕΠ υποχώρησε για πέμπτο κατά σειρά έτος, με αποτέλεσμα η σωρευτική μείωση στην πενταετία 2008-2012 να ανέλθει στο 20,1%. Σύμφωνα με τον ίδιο, το ποσοστό αυτό θα επιβαρυνθεί περαιτέρω το 2013, καθώς θα συνεχιστεί η ύφεση, αν και με ηπιότερο ρυθμό, όπως προβλέπεται.
Παρατηρεί επίσης πως η ύφεση προκάλεσε αισθητή πτώση της απασχόλησης και ώθησε το ποσοστό ανεργίας σε ιστορικά υψηλό επίπεδο, 24,5% περίπου κατά μέσο όρο το 2012, ενώ προβλέπεται περαιτέρω άνοδος το 2013.
«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το 2013 θα είναι μια δύσκολη χρονιά, κυρίως λόγω της συνεχιζόμενης ύφεσης και της υψηλής ανεργίας. Ωστόσο, μπορούμε να προσδοκούμε ότι η ύφεση θα περιορίζεται σταδιακά και ότι στη διάρκεια του 2014 θα αρχίσουν να καταγράφονται θετικοί ρυθμοί μεταβολής του ΑΕΠ», επισημαίνει ο κεντρικός τραπεζίτης.
Ευνοϊκές επιδράσεις αναμένεται να έχουν, μεταξύ άλλων, η τόνωση της ρευστότητας και της εμπιστοσύνης που αναμένονται ως αποτέλεσμα της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών και της επιστροφής καταθέσεων στο τραπεζικό σύστημα, η περαιτέρω βελτίωση της ανταγωνιστικότητας κόστους και η συνακόλουθη άνοδος των εξαγωγών, η επιτάχυνση των αποκρατικοποιήσεων, η επανεκκίνηση σημαντικών έργων υποδομών, όπως οι αυτοκινητόδρομοι, καθώς και η υλοποίηση ιδιωτικών επενδυτικών σχεδίων με στήριξη από πόρους του ΕΣΠΑ και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.
Δραματική επιδείνωση των δεικτών φτώχειας
Στην έκθεση του διοικητή της ΤτΕ αναφέρεται, εξάλλου, πως με βάση τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Έρευνας Εισοδήματος και Συνθηκών Διαβίωσης των Νοικοκυριών (EU-SILC) για το 2011, που ανακοινώθηκαν από την ΕΛΣΤΑΤ και λαμβάνουν υπόψη τα εισοδήματα του 2010, το 21,4% του πληθυσμού της χώρας ή 901.194 νοικοκυριά με συνολικό αριθμό μελών 2.341.400 άτομα βρίσκονται κάτω από το χρηματικό όριο της «σχετικής φτώχειας».
Πολύ υψηλότερο είναι το ποσοστό του πληθυσμού της χώρας που βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας ή σε κατάσταση κοινωνικού αποκλεισμού. Στην έρευνα για το 2011 ανέρχεται σε 31%, δηλαδή αντιστοιχεί σε 3.403.000 άτομα.
Εξαιρετικά δραματική είναι όμως και η επιδείνωση των δεικτών φτώχειας στην περίοδο της τρέχουσας κρίσης, σε απόλυτους όρους, δηλαδή όταν το κατώφλι της φτώχειας παραμένει διαχρονικά σταθερό σε όρους πραγματικής αγοραστικής δύναμης. Πράγματι, ενώ το ποσοστό φτώχειας για το 2010, υπολογιζόμενο με το κατώφλι φτώχειας του έτους 2005, ήταν 16%, το αντίστοιχο ποσοστό του 2011 έφτασε στο 22,9%.
Προϋπόθεση της ανάκαμψης η εφαρμογή του προγράμματος
«Στο σημείο που βρισκόμαστε σήμερα, οι οιωνοί είναι καλοί. Και μπορεί βάσιμα να προβλεφθεί ότι σχετικά σύντομα θα έλθει η ανάκαμψη της πραγματικής οικονομίας, εφόσον όμως συντρέξουν ορισμένες προϋποθέσεις», σημειώνει ο κ. Προβόπουλος στην έκθεσή του.
Η σημαντικότερη από αυτές, λέει, είναι «η συνέχιση της εφαρμογής του προγράμματος προσαρμογής με απόλυτη συνέπεια στους στόχους και τα χρονοδιαγράμματα που έχουν τεθεί». Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτό θα εξασφαλίσει τη συνέχιση της χρηματοδότησης, θα εξαλείψει οριστικά τον κίνδυνο εξόδου από το ευρώ, θα εμπεδώσει την εμπιστοσύνη στο μέλλον της οικονομίας, θα προσελκύσει νέες επενδύσεις και θα μεταδώσει ένα σαφές μήνυμα: «ότι τα χειρότερα έχουν περάσει και η έξοδος από την κρίση είναι ορατή».
Τραπεζικό σύστημα ικανό να χρηματοδοτήσει την ανάκαμψη
Ο κ. Προβόπουλος τονίζει επίσης πως η αναμόρφωση του τραπεζικού συστήματος και η κεφαλαιακή του ενίσχυση αποτελούν καίριας σημασίας τομές, που συμβάλλουν στην ενδυνάμωση της εμπιστοσύνης στις προοπτικές της οικονομίας.
«Ήδη η σταδιακή επιστροφή των ιδιωτικών καταθέσεων αποτελεί ένα πρώτο σημάδι θετικής αποτίμησης των σχετικών εξελίξεων. Η συνέχιση της επιστροφής των καταθέσεων και η επιτυχής ολοκλήρωση της διαδικασίας ανακεφαλαιοποίησης θα βοηθήσουν τις εγχώριες τράπεζες να επανακάμψουν βαθμιαία στις διεθνείς αγορές χρήματος και κεφαλαίων», αναφέρει ο διοικητής της ΤτΕ στην έκθεσή του.
Ήδη υπάρχουν οι πρώτες θετικές ενδείξεις ότι οι διεθνείς αγορές χρήματος ανοίγουν στις ελληνικές τράπεζες, σημειώνει, προσθέτοντας πως γενικότερα, η αποκατάσταση της κεφαλαιακής επάρκειας και η ενδυνάμωση της ρευστότητας των τραπεζών δημιουργούν τις προϋποθέσεις για ενίσχυση της χρηματοδότησης της παραγωγής, των επενδύσεων και των εξαγωγών.
«Το τραπεζικό σύστημα, αφού πέρασε μέσα από Συμπληγάδες, αναδεικνύεται ανθεκτικότερο, ισχυρότερο και ικανό να χρηματοδοτήσει την ανάπτυξη της οικονομίας», υπογραμμίζει ο κεντρικός τραπεζίτης.
«Ορατό» το τέρμα της διαδρομής
«Διανύσαμε το μεγαλύτερο μέρος μιας μακράς, δύσβατης και επίπονης διαδρομής με υψηλό τίμημα για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Το τμήμα που απομένει, παρότι μικρότερο, θα είναι εξίσου δύσκολο, καθώς η προσπάθεια θα πρέπει να καταβληθεί επιπλέον των θυσιών που ήδη έγιναν. Ωστόσο, έχουν τεθεί οι βάσεις προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα σοβαρά χρόνια προβλήματα», καταλήγει ο Γ. Προβόπουλος.
«Τώρα που το τέρμα της διαδρομής γίνεται επιτέλους ορατό, οφείλουμε να εντείνουμε την προσπάθεια, να ταχύνουμε το βηματισμό για να καλύψουμε και το τελευταίο μέρος της απόστασης και να εξασφαλίσουμε ότι οι θυσίες των πολιτών δεν θα πάνε χαμένες και ότι, αντίθετα, μας περιμένει αυτή τη φορά ένα νέο καλύτερο μέλλον».
ΣΥΡΙΖΑ: Ο Γ. Προβόπουλος υιοθετεί τη γλώσσα των πιστωτών
Έντονες επικρίσεις κατά του επικεφαλής της Τράπεζας της Ελλάδος διατυπώνει ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και υπεύθυνος ΕΕΚΕ Οικονομικών του πολιτικού σχηματισμού Ευκλείδης Τσακαλώτος, για τις αναφορές του κατά την παρουσιάση της έκθεσης.
«Η ομιλία του κ. Προβόπουλου εξηγεί από μόνη της γιατί η Ελλάδα έχει χάσει το ¼ του παραγόμενου προϊόντος της, γιατί η ανεργία θα προσεγγίσει το 30% και γιατί η φτώχεια και η απόγνωση αποτελούν το βασικό χαρακτηριστικό της ελληνικής κοινωνίας, διότι ενώ όλα αυτά αποτελούν συνέπεια της πολιτικής του Μνημονίου, ο κ. Προβόπουλος συνεχίζει να την εμφανίζει ως μονόδρομο» σημειώνει ο κ. Τσακαλώτος.
Κατηγορεί μάλιστα τον διοικητή της ΤτΕ πως υιοθετεί τη γλώσσα των πιστωτών και με αυτόν τον τρόπο ακυρώνει την όποια δυνατότητα διαπραγμάτευσης «καθώς θεωρεί ότι οι αρνητικές συνέπειες προέρχονται από τη μη εφαρμογή του Μνημονίου και έτσι προτείνει τη συνέχισή του «"χωρίς αποκλίσεις και καθυστερήσεις"».
Ο κ. Τσακαλώτος επικρίνει τον κ. Προβόπουλο και για πολιτικές παρεμβάσεις: «Ο κ. Προβόπουλος θεωρεί το εκλογικό αποτέλεσμα ως "θετική απάντηση του ελληνικού λαού όσον αφορά το ιστορικό διακύβευμα της παραμονής στο ευρώ". Επιπλέον, καλεί την κοινωνία να σωπάσει και να μην προβάλλει "ακραίες ή άκαιρες διεκδικήσεις", περιμένοντας τις ευεργετικές συνέπειες του Μνημονίου».
ΚΚΕ: Καμία βελτίωση για τους εργαζομένους από την αναιμική ανάκαμψη
«Ο εκπρόσωπος του τραπεζικού κεφαλαίου απαίτησε τη συνέχιση και κλιμάκωση των βάρβαρων αντιλαϊκών μέτρων», αναφέρει το ΚΚΕ με αφορμή τις δηλώσεις του κ. Προβόπουλου.
Σε σχετική ανακοίνωση το Κομμουνιστικό Κόμμα εκτιμά ότι «από την αναιμική ανάκαμψη που προέβλεψε για το 2014, και αν αυτή γίνει, δεν θα υπάρξει καμιά βελτίωση για τους εργαζόμενους, αντίθετα θα συνεχίσουν να ζουν στην ανεργία, με μισθούς πείνας και άλλα χειρότερα μέτρα, ώστε να γίνει πιο ανταγωνιστικό και κερδοφόρο το κεφάλαιο που δρα στη χώρα».
«Γι’ αυτό ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας χαρακτήρισε ως ακραίες και ενοχοποίησε ως υπονόμευση την πάλη των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων για τα δικαιώματά τους», προστίθεται στην ανακοίνωση.
