Ο νέος αναπτυξιακός νόμος, ο οποίος κατατέθηκε το απόγευμα της Πέμπτης στη Βουλή, κουβαλάει μια βαριά κληρονομιά και ταυτόχρονα έχει να αντιμετωπίσει το πλέον δύσκολο έργο.
Δεν χρειάζεται να αναρωτηθεί κανείς πολύ για αυτό το ρόλο που θα έχει το συγκεκριμένο νομοθέτημα, αφού είναι προφανές ότι μαζί με το προγενέστερο αυτού, το νόμο 3908 του 2011, τον οποίο συμπληρώνει αλλά αντικαθιστά ουσιαστικά, οφείλει να σηκώσει το βάρος της επανεκκίνησης της διαδικασίας ανάπτυξης σε μια οικονομία που βιώνει για πέμπτη χρονιά τις συνέπειες της βαθιάς ύφεσης.
Η εικόνα γίνεται δυσμενέστερη, αν αναλογιστεί κανείς ότι απέναντι σε αυτόν το δυσεπίλυτο γρίφο, ο νέος αναπτυξιακός νόμος δεν έχει να αντιπαραθέσει τον πλέον έντιμο «πρότερο βίο». Οι πέντε προγενέστεροι νόμοι, από το 1980 και μετά, που είχαν το βαρύγδουπο χαρακτηρισμό του «αναπτυξιακού», ελάχιστα κατάφεραν να ανταποκριθούν στο σπουδαίο ρόλο για τον οποίο τους προόριζε ο νομοθέτης.
Πέντε παρεμβάσεις αυτού του είδους έγιναν στο συγκεκριμένο χρονικό διάστημα: το 1982, το 1990, το 1998, το 2004 και η πρόσφατη του 2011. Η γενική αίσθηση που αποκομίζει ωστόσο κανείς, είναι αυτή της πανάκριβα επιδοτούμενης αναποτελεσματικότητας, που δεν είχε αντίκτυπο ούτε στη βιώσιμη αναπτυξιακή διαδικασία ούτε στην ανασυγκρότηση του ελληνικού παραγωγικού δυναμικού ούτε στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και πολύ λιγότερο στην απασχόληση.
Η τελευταία τριακονταετία είναι αυτή που, πέρα από κάθε αμφισβήτηση, οδήγησε στην ανυπαρξία την ελληνική παραγωγή και στην απόλυτη άλωση της εγχώριας αγοράς από εισαγόμενα προϊόντα. Πρόκειται δηλαδή για την απόλυτη καταγραφή της παταγώδους αποτυχίας του αναπτυξιακού θεσμικού πλαισίου.
Αν ρωτήσεις τη σημερινή κυβέρνηση, είναι προφανές πως θα πάρεις την απάντηση ότι ο συγκεκριμένος νόμος έχει φτιαχτεί με τέτοιο τρόπο, ώστε να επιτύχει εκεί που οι προηγούμενοι απέτυχαν.
Είναι βέβαιο όμως ότι το ίδιο ακριβώς πίστευε και η κυβέρνηση Γιώργου Παπανδρέου όταν κατέθεσε το δικό της, όπως και πριν από αυτήν η κυβέρνηση Καραμανλή με τη δική της προσπάθεια, η κυβέρνηση Σημίτη με τη δική της συμβολή στο θεσμικό αναπτυξιακό πάνθεον, και πάει λέγοντας για τις κυβερνήσεις Μητσοτάκη και Ανδρέα Παπανδρέου.
Καθένας από τους νόμους αυτούς είχε τα δικά του χαρακτηριστικά. Αυτό που δεν άλλαξε στη διάρκεια της τριακονταετίας και αποτέλεσε χαρακτηριστικό που έμεινε αναλλοίωτο από τις διαφόρων αποχρώσεων κυβερνήσεις στο πέρασμα του χρόνου, είναι η ανικανότητα της κρατικής μηχανής να ανταποκριθεί όχι στο γράμμα, αλλά στο πνεύμα του νόμου, και να υπερβεί εμπόδια και κακόπιστες προσεγγίσεις.
Αν θέλουμε, λοιπόν, να εκτιμήσουμε κατά πόσον ο νέος αναπτυξιακός θα αποδειχθεί αποτελεσματικός και ικανός να ανταποκριθεί στο ρόλο του, δεν θα πρέπει να ανησυχούμε για την τεχνική του αρτιότητα, αλλά πολύ απλά να αναρωτηθούμε: Εχει αλλάξει ο τρόπος που λειτουργεί η δημόσια διοίκηση;
ΝΙΚΟΣ ΦΡΑΝΤΖΗΣ - [email protected]
