Αναγνώριση και σεβασμό στους Ελληνες, για τις προσπάθειες που καταβάλλουν να επανέλθει η χώρα σε βιώσιμη πορεία, εκφράζει ο αρμόδιος επίτροπος αρμόδιος για την Υγεία και την Προστασία του Καταναλωτή Τόνιο Μπορζ, σε αποκλειστική συνέντευξη που έδωσε στη «Ν», λίγες ώρες πριν από την επίσημη επίσκεψή του στην Αθήνα.
Ο Μαλτέζος επίτροπος επέλεξε τη χώρα μας ως πρώτο επίσημο ταξίδι γιατί, εκτός του ότι αγαπάει, όπως είπε, τη χώρα μας, πιστεύει ότι πρέπει να της δοθεί η μέγιστη προσοχή και υποστήριξη. Μιλάει για όλα τα θέματα του τομέα του, για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ελλάδα και τους τρόπους συνδρομής της Ευρώπης.
Ο επίτροπος θεωρεί ότι η ελληνική κρίση χρέους δεν πρέπει να καταστεί κρίση του τομέα της υγείας και τονίζει πως η κύρια πρόκληση είναι η συγκράτηση των δαπανών. Επισημαίνει ότι παράλληλα πρέπει να εξασφαλιστεί η δημιουργία ενός σύγχρονου, έγκυρου και βιώσιμου συστήματος υγείας, που να μπορεί να παρέχει περίθαλψη υψηλής ποιότητας σε όλους τους Ελληνες πολίτες για μελλοντικές γενιές.
Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του κ. Μπορζ έχει ως εξής:
Κύριε επίτροπε, διοριστήκατε προσφάτως επίτροπος της Ε.Ε. και επιλέγετε ως πρώτο επίσημο ταξίδι σας την Ελλάδα. Τυχαίο;
«Επέλεξα την Ελλάδα για να πραγματοποιήσω την πρώτη μου επίσκεψη στο πλαίσιο της πρόσκλησης του υπουργού Υγείας, διότι πιστεύω ότι πρέπει να δοθεί στη χώρα σας η μέγιστη προσοχή και υποστήριξη εν όψει της δύσκολης οικονομικής και κοινωνικής κατάστασης. Ως επίτροπο αρμόδιος για θέματα Υγείας, με απασχολεί πάρα πολύ ο αντίκτυπος της κρίσης στην ευημερία των πολιτών.
Ο κάθε πολίτης θα πρέπει να έχει πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη, ανεξάρτητα από το εισόδημα και την κοινωνική κατάστασή του
Ο κάθε πολίτης θα πρέπει να έχει πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη, ανεξάρτητα από το εισόδημα και την κοινωνική κατάστασή του. Γι' αυτό είμαι εδώ: για να δω πώς μπορώ να υποστηρίξω την Ελλάδα στις προσπάθειές της να βελτιώσει το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης που διαθέτει».
Ποιες είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ελλάδα σήμερα στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης;
«Η κύρια πρόκληση είναι η συγκράτηση των δαπανών, ενώ παράλληλα πρέπει να εξασφαλιστεί η δημιουργία ενός σύγχρονου, έγκυρου και βιώσιμου συστήματος υγείας, που να μπορεί να παρέχει περίθαλψη υψηλής ποιότητας σε όλους τους Ελληνες πολίτες για μελλοντικές γενιές. Απαιτούνται σημαντικές πολιτικές προσπάθειες σε διάφορους τομείς, συμπεριλαμβανομένων της εκκαθάρισης των οφειλών που εκκρεμούν στον τομέα της Υγείας, του ελέγχου των φαρμακευτικών δαπανών, των διοικητικών μεταρρυθμίσεων στα νοσοκομεία και της βελτίωσης της αποτελεσματικότητας του εργατικού δυναμικού στον τομέα της Υγείας.
Γνωρίζω ότι η Ελλάδα έχει καταβάλει σημαντικές προσπάθειες σε σύντομο χρονικό διάστημα -π.χ. καθιέρωση συστήματος ηλεκτρονικής συνταγογράφησης- και δεν αμφιβάλλω ότι η χώρα θα συνεχίσει την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί στο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Χάρη σε μια σειρά μέτρων, όπως π.χ. ο έλεγχος της υπερσυνταγογράφησης, η Ελλάδα έχει ήδη κατορθώσει να μειώσει τις δαπάνες υγειονομικής περίθαλψης κατά σχεδόν 1 δισ. ευρώ το 2012.
Ωστόσο, η ελληνική κρίση χρέους δεν πρέπει να καταστεί κρίση του τομέα της Υγείας. Οι δαπάνες για την Υγεία είναι ένα σχετικά μεγάλο ποσοστό των δημόσιων δαπανών και, ως εκ τούτου, δεν μπορούν να μη συμπεριληφθούν στις προσπάθειες δημοσιονομικής εξυγίανσης. Στο πλαίσιο αυτό, η επίτευξη του διττού στόχου της βιωσιμότητας και των καλών υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης στην Ελλάδα απαιτεί μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα των δαπανών στον τομέα της Υγείας. Η μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα αποτελεί σημαντικό στοιχείο για τη διασφάλιση του ότι η ελληνική κρίση χρέους δεν θα εξελιχθεί σε κρίση του τομέα της Υγείας.
Η επίτευξη του διττού στόχου της βιωσιμότητας και των καλών υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης στην Ελλάδα απαιτεί μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στη συγκράτηση των δαπανών στον τομέα της Υγείας
Η ελληνική κυβέρνηση καταβάλλει πολύ μεγάλες προσπάθειες προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν οι επιπτώσεις της κρίσης χρέους στην ευημερία και την υγεία των πολιτών. Είμαι πεπεισμένος ότι οι δύσκολοι καιροί μπορούν όντως να δώσουν κίνητρο για δημιουργική σκέψη και να προωθήσουν μεταρρυθμίσεις σε βάθος.
Σ’ αυτό το πλαίσιο, οι δυνατότητες ρευστότητας που παρέχονται από την Ευρωπαϊκή Ενωση και οι οργανισμοί της, όπως η ΕΤΕπ, στην ελληνική οικονομία είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχή έκβαση αυτών των προσπαθειών. Βασική προτεραιότητα για την ελληνική κυβέρνηση είναι να επιταχυνθεί η χρήση των ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών μέσων για την υποστήριξη του τομέα της Υγείας, ιδίως με τη χρήση των κονδυλίων της Ε.Ε., που είναι διαθέσιμα για την υποστήριξη του τομέα.
Σχεδόν πριν από μία εβδομάδα, στις Βρυξέλλες, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κατέληξε σε συμφωνία σχετικά με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο 2014-20. Αυτό περιλαμβάνει τα διαρθρωτικά ταμεία της Ε.Ε., τα οποία μπορούν να βοηθήσουν στη χρηματοδότηση ευρέος φάσματος εθνικών επενδυτικών έργων στον τομέα της υγείας στην Ελλάδα, και επίσης το νέο πρόγραμμα της Ε.Ε. για την Υγεία, που υποστηρίζει έργα ανταλλαγής γνώσεων και βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των διάφορων κρατών-μελών».
Φαίνεται ότι, εδώ και πολλά χρόνια, ο ελληνικός τομέας της δημόσιας υγειονομικής περίθαλψης πάσχει από έλλειψη διαφάνειας. Ως εκ τούτου, οι Ελληνες πολίτες έπρεπε συχνά να πληρώνουν «περισσότερα για λιγότερα», αφού δικαιολογημένα διαμαρτύρονται για την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών. Πώς θα αλλάξει η κατάσταση αυτή;
«Η υγειονομική περίθαλψη είναι μια από τις πιο σημαντικές υπηρεσίες στις οποίες έχουν δικαίωμα οι Ευρωπαίοι πολίτες. Η κοινωνική ένταξη και συνοχή απαιτούν πρόσβαση σε ασφαλείς, υψηλής ποιότητας και αποτελεσματικές υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης.
Η υγεία των ανθρώπων αποτελεί σημαντικό κεφάλαιο για την κοινωνία και για την οικονομία στο σύνολό της. Η υγεία αποτελεί προϋπόθεση για την εξασφάλιση οικονομικής ευημερίας. Ο τομέας της υγειονομικής περίθαλψης αποτελεί βασικό παράγοντα δημιουργίας θέσεων εργασίας και μοχλό καινοτομίας και τεχνολογίας. Για το λόγο αυτό, οι μεταρρυθμίσεις των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης που αποσκοπούν στην αύξηση της αποτελεσματικότητας και της οικονομικής απόδοσης πρέπει να γίνονται με έξυπνο τρόπο, ενώ θα αποφεύγονται οι επιβλαβείς μακροπρόθεσμες συνέπειες για την οικονομία και την κοινωνία.
Υπάρχει ανάγκη για δημοσιονομική εξυγίανση και για αύξηση της αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας των δαπανών στον τομέα της Υγείας, ώστε να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα των μεταρρυθμίσεων του συστήματος υγείας. Αυτό που χρειάζεται τώρα η Ελλάδα είναι να υπάρξει περισσότερη και καλύτερη υγειονομική περίθαλψη στο πλαίσιο βιώσιμων προϋπολογισμών για τον τομέα της υγείας.
Αυτό που χρειάζεται τώρα η Ελλάδα είναι να υπάρξει περισσότερη και καλύτερη υγειονομική περίθαλψη στο πλαίσιο βιώσιμων προϋπολογισμών
Οι Ελληνες πολίτες έχουν καταβάλει αξιοσημείωτες προσπάθειες και οι Ελληνες πολιτικοί έχουν καταδείξει τη δέσμευσή τους για ζωτικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που πραγματοποιούνται τώρα στον τομέα της Υγείας. Αυτό πρέπει να σημειωθεί ως σημαντικό σημείο καμπής για την Υγεία. Η Ελλάδα εφαρμόζει πλέον ένα σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης φαρμάκων, το οποίο είναι ένα από τα πιο προηγμένα στην Ευρώπη. Πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Η ηλεκτρονική συνταγογράφηση ενθαρρύνει τη χρήση γενόσημων φαρμάκων, πράγμα που συνεπάγεται μείωση του κόστους για τον ασθενή και για το σύστημα υγείας. Σημαντική πρόοδος έχει επίσης σημειωθεί στον τομέα της διοίκησης των νοσοκομείων».
Ποιες είναι οι προτεραιότητές σας για το 2013 σε επίπεδο Ε.Ε.;
«Το χαρτοφυλάκιο που μου ανατέθηκε έχει μεγάλες δυνατότητες να αποφέρει συγκεκριμένα οφέλη για τους Ευρωπαίους πολίτες. Και σ' αυτόν ακριβώς το σχετιζόμενο με τις υπηρεσίες στόχο θα εστιάσω την ενέργεια και την προσήλωσή μου.
Οι προτεραιότητές μου για το 2013 αφορούν την επίτευξη προόδου κατά τις διαπραγματεύσεις στο Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όσον αφορά τις βασικές προτάσεις για νομοθεσία της Ε.Ε. σχετικά με τα προϊόντα καπνού, τα ιατροτεχνολογικά προϊόντα και τις κλινικές δοκιμές, καθώς και τις διασυνοριακές απειλές κατά της Υγείας.
Επιπλέον, υπάρχουν ακόμη προτάσεις υπό επεξεργασία προς έγκριση από την Επιτροπή στον τομέα της πολιτικής για τους καταναλωτές, όπως εκείνες που σχετίζονται με τη διαφάνεια των προϊόντων, καθώς και με τη μεταφορά τραπεζικών λογαριασμών από τράπεζα σε τράπεζα.
Η δράση μας δεν σταματά στο να προτείνουμε νέους νόμους.
Αποτελεί επίσης καθήκον μας η προώθηση της διαδικασίας συναπόφασης, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι προτάσεις εγκρίνονται από το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και κατόπιν εφαρμόζονται αποτελεσματικά στην πράξη. Ετσι, π.χ., η νέα νομοθεσία της Ε.Ε. για τη διασυνοριακή υγειονομική περίθαλψη θα αρχίσει να ισχύει από τον Οκτώβριο του τρέχοντος έτους και αποσκοπεί στο να προσφέρει πραγματικά οφέλη στους ασθενείς.
Οι προτάσεις για τους εναλλακτικούς τρόπους επίλυσης των διαφορών και για την ηλεκτρονική επίλυση των καταναλωτικών διαφορών που εγκρίθηκαν προσφάτως έχουν το πραγματικό δυναμικό να προσφέρουν οφέλη στους καταναλωτές και, κατά συνέπεια, στην ενιαία αγορά. Συνεπώς, θα έλεγα ότι ο πρωταρχικός μου στόχος είναι να εξασφαλίσουμε οφέλη για τους ασθενείς και τους καταναλωτές μας».
Υπάρχουν κάποιες τρέχουσες εξελίξεις στο χαρτοφυλάκιό σας που θα έχουν άμεσο αντίκτυπο στους Ελληνες πολίτες;
«Υπάρχουν πράγματι ορισμένες προτάσεις που πρόκειται σύντομα να τεθούν σε ισχύ και τα σχετικά μέτρα θα έχουν αντίκτυπο στους Ελληνες ως πολίτες της Ε.Ε., τόσο ως προς τη δημόσια υγεία όσο και από την άποψη του καταναλωτή. Θα σας δώσω δύο παραδείγματα. Το πρώτο είναι η οδηγία για τα δικαιώματα των ασθενών στο πλαίσιο της διασυνοριακής υγειονομικής περίθαλψης, που θα αρχίσει να ισχύει τον Οκτώβριο του τρέχοντος έτους.
EPA/JULIEN WARNAND
Συνεργαζόμαστε με τα διάφορα κράτη-μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, για να εξασφαλίσουμε ότι, μόλις αρχίσει να ισχύει η νομοθεσία, τα οφέλη θα εμφανιστούν αμέσως στους ασθενείς. Η βασική αρχή είναι ότι οι ασθενείς που υποβάλλονται σε θεραπεία σε άλλο κράτος-μέλος της Ε.Ε. έχουν δικαίωμα επιστροφής της δαπάνης από το κράτος-μέλος καταγωγής έως το ποσό που θα είχε κοστίσει η θεραπεία αν είχε πραγματοποιηθεί στο κράτος-μέλος καταγωγής.
Μια δεύτερη νομοθετική πράξη που θα εκδοθεί το Δεκέμβριο του τρέχοντος έτους αφορά στους εναλλακτικούς τρόπους επίλυσης των διαφορών και την ηλεκτρονική επίλυση των καταναλωτικών διαφορών και αποσκοπεί στο να διασφαλιστεί ότι οι καταναλωτές θα έχουν στη διάθεσή τους ταχέα, εύκολα και μη δαπανηρά μέσα έννομης προστασίας σε περίπτωση που κάτι δεν πηγαίνει καλά στην αγορά μιας υπηρεσίας ή ενός προϊόντος. Αυτό θα ωφελήσει σημαντικά τους Ελληνες πολίτες που αγοράζουν εμπορεύματα μέσω του Διαδικτύου»
Η προσφάτως αναθεωρηθείσα οδηγία για τα προϊόντα καπνού δημιούργησε ανάμεικτα συναισθήματα στην Ελλάδα. Τι ακριβώς θέλετε να επιτύχετε με την οδηγία αυτή;
«Επιτρέψτε μου να είμαι σαφής επ’ αυτού. Επιδίωξή μας είναι να εξασφαλιστεί ότι τα προϊόντα καπνού έχουν την όψη και τη γεύση προϊόντων καπνού. Η πρόταση αναθεώρησης της οδηγίας για τα προϊόντα καπνού δεν θα εμποδίσει την επιλογή των πολιτών να καπνίζουν.
Η επιστημονικά αποδεδειγμένη βλάβη που προκαλούν τα προϊόντα καπνού στην υγεία είναι ευρέως γνωστή. Κάθε χρόνο, το κάπνισμα σκοτώνει σχεδόν 700.000 ανθρώπους στην Ευρώπη και έξι εκατομμύρια ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο, καθιστώντας την κατανάλωση καπνού το μεγαλύτερο απεφευκταίο κίνδυνο για την υγεία.
Συνεπώς, η πρόταση της Επιτροπής αποσκοπεί στο να ρυθμίσει νομοθετικά τα προϊόντα καπνού κατά τρόπο που να αντανακλά τις αρνητικές συνέπειές τους. Οι κατάλληλες προειδοποιήσεις για την υγεία αποτελούν εν προκειμένω προϋπόθεση. Οι προειδοποιήσεις για την υγεία θα δίνουν στους πολίτες τη δυνατότητα να κάνουν συνειδητές και τεκμηριωμένες επιλογές σχετικά με το αν επιθυμούν ή όχι να καταναλώνουν επιβλαβή για την υγεία τους προϊόντα».
«Μοναδική ευκαιρία»
Ποιο μήνυμα θα θέλατε να στείλετε στον ελληνικό λαό;
«Θα ήθελα να εκφράσω την αναγνώριση και το σεβασμό μου όσον αφορά την επίπονη εργασία και την πρόοδο που έχει σημειωθεί από τους Ελληνες για να επαναφέρουν την οικονομία της χώρας σε μια βιώσιμη πορεία. Θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι η Επιτροπή ανησυχεί για την κοινωνική διάσταση της κρίσης.
Είμαι βέβαιος ότι η Ελλάδα θα υπερβεί τις προκλήσεις
Η υπεύθυνη διαχείριση των δημόσιων δαπανών, συμπεριλαμβανομένων των δαπανών για τον τομέα της Υγείας, είναι απαραίτητη για αποτελεσματική κοινωνική πολιτική. Είμαι βέβαιος ότι η Ελλάδα θα υπερβεί τις προκλήσεις. Η αλλαγή δεν είναι εύκολη, αλλά πρόκειται για μια μοναδική ευκαιρία για τη δημιουργία μιας ισχυρής κοινωνίας για τις μελλοντικές γενιές».
Πορεία προσφοράς
Ο επίτροπος Υγείας και Προστασίας του Καταναλωτή, Τόνιο Μπορζ, ανέλαβε τα καθήκοντά του τον περασμένο Νοέμβριο. Εθνικός βουλευτής του Nationalist Party, από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, έχει διατελέσει διαδοχικά υπουργός εσωτερικών Δικαιοσύνης, Περιβάλλοντος, αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, ενώ πριν έρθει στις Βρυξέλλες ως επίτροπος ήταν υπουργός Εξωτερικών της Μάλτας. Είναι επίκουρος καθηγητής Δημοσίου Δικαίου στο πανεπιστήμιο της Μάλτας, ενώ από το 1980 έως το 1995 εργάσθηκε ως δικηγόρος, ειδικευμένος σε υποθέσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΕΛΛΟΣ - [email protected]
