Αγώνα δρόμου για να κλείσουν οι «τρύπες» των εσόδων και να αποφευχθούν αστοχίες στην εκτέλεση του προϋπολογισμού, οι οποίες με μαθηματική ακρίβεια θα φέρουν νέα μέτρα, είτε εισπρακτικού χαρακτήρα είτε μείωσης μισθών και συντάξεων, ξεκινά άμεσα οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης.
Το πρώτο «καμπανάκι» χτύπησε, άλλωστε, από το ναυάγιο των εισπράξεων του Ιανουαρίου, που ενεργοποίησε για μια ακόμη φορά το μηχανισμό του υπουργείου Οικονομικών να επιταχύνει την αναδιάρθρωση των υπηρεσιών του και να ξεκινήσει ένα ακόμη «σαφάρι» για την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων χρεών, ειδικά των «φρέσκων», και κατά των μεγαλοοφειλετών του Δημοσίου, αλλά και για την εμπρόθεσμη απόδοση του ΦΠΑ
Παρά δε τις αντιρρήσεις της τρόικας, όσον αφορά στη θέσπιση νέων ευνοϊκών ρυθμίσεων και περαιώσεων, τα στελέχη του υπουργείου βάζουν εκ νέου στο τραπέζι μια νέα μόνιμη ρύθμιση για την εξόφληση των ληξιπρόθεσμων χρεών από τους οφειλέτες, ένα νέο Ποινολόγιο που θα στηρίζεται στην αρχή της αναλογικότητας, με ποινές που θα αποτρέπουν παραβατικές συμπεριφορές, αλλά θα έχουν αντίκρισμα στα δημόσια ταμεία, διευκολύνοντας την καταβολή προστίμων και προσαυξήσεων, αλλά και το κλείσιμο εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων υψηλού οικονομικού ενδιαφέροντος, με βάση αμερικανικά πρότυπα και αντικειμενικά κριτήρια μεθόδων ανάλυσης.
Οσον αφορά, ειδικότερα, στο νέο καθεστώς που σχεδιάζεται για την εξόφληση των ληξιπρόθεσμων, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών θεωρεί ότι είναι αναγκαία η επανεξέταση της μεθοδολογίας είσπραξης των ληξιπρόθεσμων, στα πρότυπα των ρυθμίσεων που εφαρμόζουν ήδη οι τράπεζες για μη εξυπηρετούμενα δάνεια, ώστε, ανάλογα με την οικονομική δυνατότητα του κάθε οφειλέτη, να καθορίζεται και ο τρόπος εξόφλησης του χρέους του.
Ουσιαστικά, πρόκειται για ένα ιδιαίτερα αισιόδοξο σχέδιο για τα δεδομένα και την προϊστορία άρνησης της τρόικας σε προηγούμενες τέτοιες απόπειρες ρυθμίσεων, καθώς φαίνεται να προβλέπει εξόφληση χρεών σε έως και 100 δόσεις, το ύψος των οποίων θα μπορεί να αρχίζει από τα 100 ευρώ ή κατά περίπτωση πολύ χαμηλότερα σε σχέση με το συνολικό ποσό της οφειλής.
Δεν είναι λίγοι, πάντως, αυτοί που υποστηρίζουν πως το οικονομικό επιτελείο βάζει πολλές δόσεις (100), ώστε, όσες και να κόψει το «μαχαίρι» της τρόικας, πάλι να μείνουν αρκετές και κυρίως να είναι περισσότερες δόσεις από όσες ισχύουν σήμερα, με ελάχιστη προσδοκία τις εξήντα.
Μειωμένες αντοχές
Αξίζει να σημειωθεί, εξάλλου, ότι οι παράγοντες του υπουργείου γνωρίζουν πλέον πολύ καλά ότι οι αντοχές των συνεπών φορολογουμένων έχουν εξαντληθεί, νέες πηγές εσόδων δεν υπάρχουν και, κυρίως, ότι οι όποιες αποκλίσεις στο σκέλος των εσόδων δεν μπορούν να καλυφθούν από περαιτέρω «μαχαίρι» στις δαπάνες, αφού έχουν ήδη συμπιεσθεί σε επίπεδα κάτω από τα προβλεπόμενα στον προϋπολογισμό, αλλά, φυσικά, ούτε με νέα μέτρα.
Τα δεδομένα αυτά, άλλωστε, θα θέσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές μας, προκειμένου να τους πείσουν να αναθεωρήσουν τις απόψεις τους, παρέχοντας ταυτόχρονα τη διαβεβαίωση ότι το μέτρο δεν θα ισχύσει για όλους τους οφειλέτες ανεξαιρέτως, αλλά μόνο για φυσικά πρόσωπα και για τις εταιρείες που δεν έχουν κλείσει, δεν έχουν πτωχεύσει ή δεν είναι ένα βήμα πριν από το λουκέτο, να ισχύσει δηλαδή σε ό,τι αφορά τις επιχειρήσεις μόνο για τις «ζωντανές», αυτές που ακροβατούν σήμερα σε τεντωμένο σχοινί ευρισκόμενες στη δίνη της κρίσης και της έλλειψης ρευστότητας και προσπαθούν να σταθούν όρθιες.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, και ανεξάρτητα από την πορεία των διαπραγματεύσεων με την τρόικα, το υπουργείο Οικονομικών προετοιμάζεται για να στείλει ένα εκατομμύριο «ραβασάκια» σε όσους έχουν ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο, το συνολικό ύψος των οποίων ξεπερνούσε τα 56 δισ. ευρώ το Δεκέμβριο και εκτιμάται ότι σήμερα αγγίζει τα 60 δισ. ευρώ.
Επισημαίνεται ότι τα εν λόγω ειδοποιητήρια θα έχουν χαρακτήρα τελεσίγραφου, καθώς κάθε οφειλέτης θα ειδοποιείται ότι, αν δεν πληρώσει άμεσα ή αν δεν προβεί σε ρύθμιση εξόφλησης του χρέους του, θα βρεθεί αντιμέτωπος με το αυτόφωρο και με κατασχέσεις, σε πρώτη φάση, μισθών, συντάξεων, ενοικίων, τραπεζικών καταθέσεων ή αυτοκινήτων και μοτοσικλετών.
Πληρωμή των χρεών σε πολλές και χαμηλές δόσεις
Από ειδική μελέτη των στελεχών του υπουργείου Οικονομικών προκύπτει ότι οι συνολικά 200.000 εκκρεμείς υποθέσεις εισοδήματος και ακινήτων μπορούν να αποφέρουν στα ταμεία του κράτους περί τα 2,5 δισ. ευρώ, εφόσον οι επιχειρήσεις, ελεύθεροι επαγγελματίες, καθώς και οι ιδιοκτήτες ακινήτων που έχουν ακόμη εκκρεμότητες με την εφορία αποδεχθούν τα αποτελέσματα της νέας συνοπτικής διαδικασίας ελέγχου που σχεδιάζεται και με βάση την οποία θα δίδεται η δυνατότητα στους υπόχρεους να εξοφλήσουν τις διαφορές τους σε πολλές και χαμηλές δόσεις.
Θα πρέπει πάντως να αναφερθεί ότι, με βάση τη σχεδιαζόμενη διαδικασία φορολογικών ελέγχων, 1.000 ελεγκτές θα κληθούν να «ξεσκονίσουν» τα βιβλία χιλιάδων ελευθέρων επαγγελματιών και επιχειρήσεων με συνοπτικές διαδικασίες, αφού θα πρέπει σε σύντομο χρονικό διάστημα να έχουν ολοκληρώσει τους ελέγχους που θα διενεργηθούν με αντικειμενικά κριτήρια.
Ουσιαστικά οι παράγοντες του υπουργείου θέτουν ως στόχο να παρακολουθείται η «φορολογική συμπεριφορά» κάθε φορολογουμένου με συγκεκριμένα κριτήρια και τη χρήση μεθόδων ανάλυσης (risk analysis), που αποτυπώνουν υψηλές πιθανότητες διάπραξης φορολογικών παραβάσεων, ώστε οι έλεγχοι να εστιάζονται σε υποθέσεις ουσίας.
Από την άλλη πλευρά, στο νομοσχέδιο που θα κατατεθεί στη Βουλή την άνοιξη, μαζί με αυτό που θα αφορά το νέο Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, και στο οποίο θα περιλαμβάνονται τα νέα μέτρα για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, καθώς και την απλοποίηση των φορολογικών διαδικασιών, θα ενταχθεί και το νέο Ποινολόγιο που θα βασίζεται σε μία μορφή point system, όπου οι ποινές και τα πρόστιμα θα συνδεθούν με τη βαρύτητα και συχνότητα των φορολογικών παραβάσεων.
Ακόμη, για πρώτη φορά θα προβλέπεται η διενέργεια εκτεταμένου ηλεκτρονικού ελέγχου «πόθεν έσχες» μέσω της ανάπτυξης συστημάτων που θα διασταυρώνουν όλα τα δεδομένα που υπάρχουν όχι μόνο στο υπουργείο Οικονομικών, αλλά και σε άλλες βάσεις δεδομένων δημόσιων υπηρεσιών.
Στο πλαίσιο αυτό θα επανασχεδιαστεί το έντυπο Ε1 (φορολογική δήλωση) και θα κληθούν όλοι πολίτες ανεξαρτήτως επαγγέλματος να δηλώσουν όλα τα κινητά περιουσιακά τους στοιχεία, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και οι καταθέσεις.
Εμφαση σε εμπρόθεσμη καταβολή του ΦΠΑ
Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών δίδει, μεταξύ άλλων, ιδιαίτερη βαρύτητα στην εμπρόθεσμη καταβολή του ΦΠΑ και γι αυτό θα καλέσει τους προϊσταμένους των ΔΟΥ να ενεργοποιήσουν αποτελεσματικά τις απαιτούμενες διαδικασίες ώστε να μεγιστοποιήσουν την επίδοση της κάθε ελεγκτικής υπηρεσίας ως προς τον έλεγχο του ΦΠΑ.
Στο πλαίσιο εξάλλου αυτό, τις επόμενες ημέρες όλες οι εφορίες, με βάση ειδικούς καταλόγους που θα λάβουν από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων (ΓΓΠΣ), θα πρέπει να προχωρήσουν άμεσα στον έλεγχο όλων των ενεργών επιχειρήσεων που δεν έχουν υποβάλει περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ.
Θα πρέπει να αναφερθεί ότι στα νέα μέτρα κατά της φοροδιαφυγής που εξετάζονται περιλαμβάνεται η υποχρεωτική χρήση χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών στις συναλλαγές των πολιτών, με στόχο τον καθημερινό έλεγχο των συναλλαγών και την άμεση απόδοση του ΦΠΑ. Σε πρώτη φάση, το πλαφόν των συναλλαγών πάνω από το οποίο θα απαιτείται χρεωστική ή πιστωτική κάρτα θα ορισθεί στα 500 ευρώ.
Βασική επιδίωξη πάντως του οικονομικού επιτελείου είναι η αναδιοργάνωση του φοροεισπρακτικού μηχανισμού και φορολογικής διοίκησης, αλλά και η αναβάθμιση των δικαστικών τμημάτων των εφοριών.
Αποστολή ειδοποιητηρίων
Τα ειδοποιητήρια του υπουργείου Οικονομικών θα λάβουν πρώτοι όσοι έχουν «φρέσκα» ληξιπρόθεσμα χρέη -του 2012- και κυρίως όσοι έχουν μικρές οφειλές, έως 3.000 ή 5.000 ευρώ.
Ανέλεγκτες και εκκρεμείς
Το «φάκελο» των ανέλεγκτων υποθέσεων φορολογίας εισοδήματος, αλλά και των εκκρεμών υποθέσεων φορολογίας κεφαλαίου, για την ενίσχυση των δημοσίων εσόδων ανοίγει το υπουργείο Οικονομικών.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΡΟΣ - [email protected]
