Αντιμέτωπο με πρωτόγνωρες προκλήσεις και έντονη αβεβαιότητα ήρθε το ελληνικό τραπεζικό σύστημα το 2011, ενώ διένυσε ακόμα μια δύσκολη χρονιά το 2012, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών (ΕΕΤ) Γ. Ζανιά.
Ο ίδιος υποστηρίζει πως, κάτω από τις σημερινές συνθήκες, η πρόκληση για το τραπεζικό μας σύστημα έχει τέσσερις πτυχές:
(α) να ολοκληρωθεί, έως το τέλος Απριλίου 2013, η διαδικασία ανακεφαλαιοποίησής του, επαναφέροντας την εμπιστοσύνη καταθετών και επενδυτών,
(β) να συνεχιστεί η συγκράτηση των λειτουργικών του εξόδων,
(γ) να θωρακιστεί από την επίδραση των αυξημένων μη εξυπηρετούμενων δανείων λόγω της βαθιάς ύφεσης, και
(δ) να συνδράμει τη στήριξη της πραγματικής οικονομίας της χώρας μας και των διεθνών δραστηριοτήτων του.
ΕΕΤ
Προλογίζοντας την έκθεση της ΕΕΤ για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα το 2011 και το 2012, ο κ. Ζανιάς σημειώνει πως οι συνεχείς υποβαθμίσεις της πιστοληπτικής αξιολόγησης των ελληνικών τραπεζών, ο συνεχιζόμενος αποκλεισμός τους από τις διεθνείς αγορές άντλησης κεφαλαίων και ο περιορισμός της ρευστότητάς τους από την έντονη εκροή καταθέσεων που παρατηρήθηκε στην ελληνική αγορά το 2011 αντισταθμίστηκαν κυρίως από τα συνδυασμένα μέτρα ενίσχυσης της ρευστότητας εκ μέρους του ελληνικού δημοσίου, της ΕΚΤ και του μηχανισμού Έκτακτης Παροχής Ρευστότητας (ELA) της Τράπεζας της Ελλάδος.
Σύμφωνα με τον κ. Ζανιά, το 2012 ήταν μια ακόμα δύσκολη χρονιά για τη χώρα μας και το τραπεζικό της σύστημα. Όπως λέει, ενώ το διεθνές οικονομικό περιβάλλον παρουσιάζει σταδιακή ανάκαμψη, η Ελλάδα βρίσκεται σε φάση ύφεσης για πέμπτη συνεχόμενη χρονιά, με εκτίμηση για αναστροφή του οικονομικού κλίματος από το 2014.
Ταυτόχρονα, όταν τον Μάρτιο του 2012 ολοκληρώθηκε το εθελοντικό πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων (PSI+), οι ελληνικές τράπεζες συμμετείχαν με ποσό ομολόγων και ομολογιακών δανείων περίπου 50 δισ. ευρώ, ένα μέγεθος που αποτελούσε περίπου το 25% της συνολικής περιμέτρου του προγράμματος. Η ενέργειά τους αυτή βοήθησε καθοριστικά στην επιτυχία του PSI+ και στο υψηλό τελικό ποσοστό συμμετοχής των ιδιωτών σε αυτό (96,6%).
Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο πρόεδρος της ΕΕΤ, η εθελοντική αυτή συνδρομή προς το δημόσιο είχε τεράστιο κόστος για τις ελληνικές τράπεζες, καθώς αναγκάστηκαν να καταγράψουν εκτιμώμενες ζημίες (προ-φόρων) ύψους περίπου 38 δισ. ευρώ τόσο λόγω της συμμετοχής τους στο PSI+ όσο και λόγω της (μειωμένης) αποτίμησης των νέων ομολόγων του Δημοσίου βάσει της τρέχουσας αξίας τους.
Επίσης, τον Δεκέμβριο του 2012, οι ελληνικές τράπεζες συμμετείχαν στην επαναγορά ομολόγων σε συνέχεια των αποφάσεων του Eurogroup για την Ελλάδα στις 27 Νοεμβρίου. Σύμφωνα με τους σχετικούς υπολογισμούς, οι τράπεζες συμμετείχαν με ποσό ομολόγων περίπου 14 δισ. ευρώ.
Παρά τα προβλήματα όμως αυτά οι τράπεζες έδειξαν και εξακολουθούν να δείχνουν αξιοσημείωτη αντοχή, τονίζει ο κ. Ζανιάς.