Στην ανακοίνωση του πολυαναμενόμενου προγράμματος αγοράς ομολόγων προχώρησε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, διαβεβαιώνοντας ότι θα αποτελέσει ένα «άκρως αποτελεσματικό στήριγμα» για τα υπερχρεωμένα κράτη της ευρωζώνης.
Το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ συμφώνησε στις «λεπτομέρειες των ανοιχτών νομισματικών συναλλαγών (outright monetary transactions)», όπως δήλωσε ο κ. Ντράγκι στη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου στη Φραγκφούρτη.
Το νέο πρόγραμμα απεριόριστων αγορών ομολόγων, το οποίο απευθύνεται στη δευτερογενή αγορά, «θα διασφαλίζει τη διάδοση της νομισματικής πολιτικής σε όλες τις χώρες της ευρωζώνης» και αποσκοπεί στη χαλιναγώγηση του κόστους δανεισμού των κρατών που πλήττονται περισσότερο από την κρίση.
Όπως διαβεβαίωσε ο κεντρικός τραπεζίτης, το νέο πρόγραμμα θα εξαλείψει τις στρεβλώσεις στην αγορά ομολόγων και θα διασκεδάσει τις «αβάσιμες» ανησυχίες των επενδυτών σχετικά με τη μη αναστρεψιμότητα της ευρωζώνης.
Το νέο πρόγραμμα θα αποτελέσει «ένα άκρως αποτελεσματικό στήριγμα ενάντια σε οποιαδήποτε καταστροφολογικά σενάρια». «Παραμένουμε αυστηρά εντός των ορίων των αρμοδιοτήτων μας», επισήμανε ο επικεφαλής της ΕΚΤ.
Ο επικεφαλής της ΕΚΤ απέκρουσε τις ενστάσεις κορυφαίων στελεχών της κυβέρνησης της Γερμανίας, αν και πάντως επισήμανε ότι οι αγορές ομολόγων θα γίνονται υπό «αυστηρούς όρους». Όπως ανέφερε, οι χώρες που θέλουν να κάνουν χρήση του προγράμματος της ΕΚΤ, θα πρέπει να συμφωνήσουν σε όρους στο πλαίσιο ενός προγράμματος με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Διάσωσης. Ανέφερε ακόμη πως καλό θα ήταν και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο να συμμετέχει στο σχεδιασμό των όρων αυτών και την εποπτεία της τήρησής τους.
Σε ανακοίνωσή του λίγο αργότερα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δηλώνει «έτοιμο να συνεργαστεί» με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα «εντός των ορίων της αποστολής του» και χαιρετίζει το νέο πλάνο παρέμβασης της ΕΚΤ στην αγορά χρέους των χωρών.
Όσον αφορά στις τεχνικές λεπτομέρειες του προγράμματος, η ΕΚΤ απεμπολεί το καθεστώς προτιμητέου πιστωτή για τα κρατικά ομόλογα που θα αγοράσει στο πλαίσιο αυτού. Το συγκεκριμένο προνόμιο απολάμβανε η ΕΚΤ στην αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, με αποτέλεσμα οι ιδιώτες επενδυτές να υποστούν μεγάλες ζημίες ενώ οι τίτλοι της ΕΚΤ δεν επηρεάστηκαν.
Αν και η ΕΚΤ δεν κατοχυρώνει βάσει νομοθεσίας καθεστώς προτιμητέου πιστωτή, το προηγούμενο της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους ενέτεινε τις ανησυχίες ότι οι επενδυτές θα υποστούν νέο πλήγμα εάν η ΕΚΤ αποφάσιζε να παρέμβει με ίδιο τρόπο σε ομόλογα άλλης χώρας.
Όπως ξεκαθάρισε ο κ. Ντράγκι, τα ομόλογα που θα αγοράσει η ΕΚΤ στο πλαίσιο του νέου προγράμματος θα αντιμετωπίζονται «επί ίσοις όροις» (pari passu) με αυτά των ιδιωτών επενδυτών.
Το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ αποφάσισε νωρίτερα να διατηρήσει το βασικό επιτόκιο αμετάβλητο στο ιστορικό χαμηλό του 0,75%.
Παράλληλα, η ΕΚΤ ανακοίνωσε πως η απόφασή της από τις 18 Ιουλίου με την οποία όριζε ότι δεν θα δέχεται ομόλογα που έχουν εκδοθεί η εγγυηθεί από το ελληνικό Δημόσιο ως ενέχυρο για τη χορήγηση ρευστότητας στις τράπεζες, εξακολουθεί να εφαρμόζεται.
Στην ίδια ανακοίνωση τονίζεται ότι το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ αποφάσισε να καταργήσει τον περιορισμό της ελάχιστης πιστοληπτικής διαβάθμισης που ίσχυε για την αποδοχή ως ενεχύρων ομολόγων, τα οποία έχουν εκδοθεί η εγγυηθεί από κεντρικές κυβερνήσεις χωρών που βρίσκονται σε μνημόνιο ή είναι επιλέξιμες για αγορά των ομολόγων τους στη δευτερογενή αγορά.
Η απόφαση της ΕΚΤ του Ιουλίου ανέφερε ότι το Διοικητικό Συμβούλιό της θα εξετάσει τη δυνατότητα επιλογής ως ενέχυρων των ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου μετά την ολοκλήρωση της έκθεσης της τρόικας για την πρόοδο στο πρόγραμμα προσαρμογής της Ελλάδας. Για όσο διάστημα δεν είναι επιλέξιμα τα ελληνικά ομόλογα από την ΕΚΤ, οι ελληνικές τράπεζες παίρνουν ρευστότητα από την Τράπεζα της Ελλάδος. Η σημερινή ανακοίνωση της ΕΚΤ προβλέπει ακόμη ότι θα δέχεται ως ενέχυρο και ομόλογα που έχουν ως νόμισμα αναφοράς το αμερικανικό δολάριο, τη λίρα στερλίνα και το ιαπωνικό γεν.
«Παραμένει αδύναμη η ανάπτυξη στην ευρωζώνη»
Ο κ. Ντράγκι ανέφερε, μεταξύ άλλων, στη συνέντευξη Τύπου πως η ανάπτυξη στην ευρωζώνη παραμένει αδύναμη και προειδοποίησε πως η ανάκαμψη της οικονομίας θα είναι σταδιακή.
Επανέλαβε, παράλληλα, πως το ευρώ είναι μη αναστρέψιμο και κάλεσε τις κυβερνήσεις της ευρωζώνης να είναι έτοιμες να ενεργοποιήσουν τους μηχανισμούς διάσωσης EFSF και ESM, όταν, όπως είπε, υπάρχουν εξαιρετικά επείγουσες καταστάσεις όπως αυτή στην Ελλάδα.
«Προκειμένου να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη, οι πολιτικοί στην ευρωζώνη θα πρέπει να προχωρήσουν με μεγάλη αποφασιστικότητα στη δημοσιονομική προσαρμογή, τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα», δήλωσε ο Μάριο Ντράγκι.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της ΕΚΤ, η οικονομία στην ευρωζώνη θα συρρικνωθεί φέτος περισσότερο από ό,τι προβλεπόταν αρχικά. Ο ρυθμός ανάπτυξης εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί φέτος μεταξύ -0,6% και -0,2% και το 2013 μεταξύ -0,4% και +1,4%.
Όσον αφορά στον πληθωρισμό, η ΕΚΤ εκτιμά ότι θα παραμείνει πάνω από το 2% το 2012. «Λόγω των υψηλών τιμών ενέργειας και της αύξησης των έμμεσων φόρων σε κάποιες χώρες της ευρωζώνης, τα ποσοστά του πληθωρισμού αναμένεται να παραμείνουν πάνω από το 2% καθ' όλη τη διάρκεια του 2012, για να υποχωρήσουν ξανά κάτω από αυτό το επίπεδο κατά τη διάρκεια της επόμενης χρονιάς», είπε ο πρόεδρος της ΕΚΤ.
Η τράπεζα έχει στόχο να διατηρείται το ποσοστό του πληθωρισμού ελαφρώς χαμηλότερα του 2%. Ωστόσο, προβλέπει αύξηση των τιμών κατά 2,5% το 2012 και αύξησή τους κατά 1,9% το 2013.
Kατά του προγράμματος ο Βάιντμαν
Τη διαφωνία του με το νέο πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων επανέλαβε ο διοικητής της Bundesbank Γενς Βάιντμαν.
Όπως ανέφερε, αν το πρόγραμμα οδηγεί σε καθυστέρηση των απαραίτητων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, θα υπονομευτεί η εμπιστοσύνη απέναντι στους πολιτικούς για να επιλύσουν την κρίση.
Ο πρόεδρος της κεντρικής τράπεζας της Γερμανίας υπογράμμισε ότι η ΕΚΤ κινείται υπερβολικά κοντά σε χρηματοδότηση κυβερνήσεων μέσω του νομισματικού πιεστηρίου ενώ συμπλήρωσε ότι η νομισματική πολιτική κινδυνεύει να γίνει εξάρτημα της δημοσιονομικής πολιτικής.
Μειώνονται οι αποδόσεις των ισπανικών ομολόγων
Μετά τις δηλώσεις του Μάριο Ντράγκι, τα γερμανικά κρατικά ομόλογα διεύρυναν τις απώλειές τους ενώ πτώση σημείωσαν οι αποδόσεις των ισπανικών κρατικών ομολόγων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Reuters, τα futures των γερμανικών Bunds υποχώρησαν στο ενδοσυνεδριακό χαμηλό των 140,27. Εν τω μεταξύ, οι αποδόσεις των ισπανικών 10ετών ομολόγων υποχωρούσαν σχεδόν κατά 30 μονάδες βάσης στο 6,16%, ενώ οι αποδόσεις των διετών ομολόγων κινούνταν σταθεροποιητικά.
Ικανοποίηση Όλι Ρεν
Ως θετικό βήμα προς την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης εξέλαβε την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ο Επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων Όλι Ρεν.
Το νέο πρόγραμμα αγοράς χρέους από την ΕΚΤ «θα βοηθήσει να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των επενδυτών στην αγορά κρατικών ομολόγων», δήλωσε ο Ρεν, μετά τη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ στη Φραγκφούρτη.
Κάλεσε ωστόσο τις κυβερνήσεις των πιο ευάλωτων χωρών-μελών της Ευρωζώνης «να συνεχίσουν τις αποφασιστικές ενέργειές τους για την εξυγίανση των δημοσιονομικών τους, τη βιώσιμη ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας».
Όπως σημείωσε τέλος, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή «είναι έτοιμη να παίξει τον ρόλο της όσον αφορά την εποπτεία των όρων» που απαιτείται να τηρήσουν οι χώρες σε αντάλλαγμα για τη βοήθεια που λαμβάνουν.
Μόντι: Σημαντικό βήμα
Στον αντίποδα, ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Μόντι χαρακτήρισε «σημαντικό βήμα προς τα εμπρός» τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Το νέο πρόγραμμα της ΕΚΤ για την επαναγορά κρατικού χρέους αποτελεί ένα «σημαντικό βήμα προς τα εμπρός», «προς μια πιο ικανοποιητική διακυβέρνηση της ζώνης του ευρώ» δήλωσε χαρακτηριστικά κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου μαζί με τον Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο.
Αλλά και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σημείωσε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα «ενεργεί πλήρως στο πλαίσιο της εντολής της και με πλήρη ανεξαρτησία».
Ολάντ: Η ΕΚΤ ενήργησε σύμφωνα με την εντολή της
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ενήργησε σύμφωνα με την εντολή που της έχει ανατεθεί, φροντίζοντας για τη σταθερότητα των τιμών και την ανάπτυξη στην Ευρώπη, δήλωσε ο Φρανσουά Ολάντ από το Λονδίνο.
Ο Γάλλος πρόεδρος τόνισε ακόμα ότι η ΕΚΤ ήταν επίσης συνεπής με ό,τι αποφασίστηκε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 28 και 29 Ιουνίου.
«Θέλουμε, και οι μεν και οι δε, Γάλλοι και Βρετανοί, να υπάρξουν αποφάσεις που θα ληφθούν στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου ώστε τα θέματα που αφορούν την Ελλάδα και την Ισπανία να διευθετηθούν τελικά», πρόσθεσε ο Ολάντ.
Σε γενικές γραμμές, ο Φρανσουά Ολάντ εκτίμησε ότι η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο δεν βρίσκονται στην ίδια κατάσταση σε σχέση με τη ζώνη του ευρώ, αλλά έχουν τα ίδια συμφέροντα.
Η ΕΚΤ είναι πιο κοντά από ποτέ σε αυτό που επιθυμούσε η βρετανική κυβέρνηση εδώ και δύο χρόνια, είπε από την πλευρά του ο Ντέιβιντ Κάμερον.
