Η ανάκαμψη και η επιστροφή στην ανάπτυξη αποτελούν εθνική προτεραιότητα, υπογράμμισε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιώργος Προβόπουλος κατά τη Συζήτηση επί της Ενδιάμεσης Έκθεσης της ΤτΕ για τη Νομισματική Πολιτική 2012 στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής.
Μετά από σοβαρές καθυστερήσεις και αβεβαιότητες η Ελλάδα βρίσκεται σήμερα μπροστά σε νέες συνθήκες που υπό προϋποθέσεις δίνουν νέα προοπτική στην οικονομία, είπε ο κ. Προβόπουλος, σημειώνοντας ότι υλοποιήθηκαν τα προαπαιτούμενα της δανειακής σύμβασης και δόθηκε σαφές μήνυμα ότι η ελληνική πλευρά τηρεί τις υποχρεώσεις της.
Οι εξελίξεις αυτές είναι θετικές και δημιουργούν βάσιμες προσδοκίες ότι η ελληνική οικονομία θα μπορούσε να ανακάμψει ίσως και συντομότερα απ' ό,τι προβλέπεται σήμερα, ανέφερε χαρακτηριστικά.
Συμπλήρωσε, πάντως, πως για να συμβεί αυτό, απαιτείται συνεπής εφαρμογή όσων θεσμοθετήθηκαν, παράλληλα με δράσεις που επισπεύδουν την ανάκαμψη και ένα ευρύτερο πρόγραμμα διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Αν όμως υπάρξουν καθυστερήσεις, η ανάκαμψη απομακρύνεται και οι επιπτώσεις αυτή τη φορά θα είναι πολύ βαρύτερες.
Ο κ. Προβόπουλος επανέλαβε πως οι προϋποθέσεις για την ανάπτυξη είναι να αρθεί η αβεβαιότητα για τη θέση της Ελλάδος στη ζώνη του ευρώ και να ολοκληρωθεί ένα εθνικό σχέδιο για τη μετάβαση σε ένα νέο αναπτυξιακό πρότυπο.
Κεντρική επιδίωξη της νέας στρατηγικής, είπε, είναι η προώθηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που θα εξαλείψουν τα αίτια που δημιούργησαν τα δίδυμα ελλείμματα, εσωτερικά και εξωτερικά, και θα εξασφαλίσουν τις θεσμικές και οικονομικές προϋποθέσεις για μια σύγχρονη, δυναμική, ευέλικτη κι ανταγωνιστική οικονομία.
Όσον αφορά την επίσπευση της ανάκαμψης, κύριοι στόχοι της προσπάθειας πρέπει να είναι, σύμφωνα με τον κ. Προβόπουλο, η άμεση εφαρμογή μέτρων που ευνοούν την επανεκκίνηση της οικονομίας, όπως η επιτάχυνση της απορρόφησης των προγραμμάτων του ΕΣΠΑ και η επανέναρξη της κατασκευής των οδικών αξόνων, η αποκατάσταση ομαλών συνθηκών ρευστότητας, η άμεση βελτίωση της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης και απλοποίηση του νομοθετικού και κανονιστικού πλαισίου, ένα σταθερό φορολογικό καθεστώς και η μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης και η επιτάχυνση των αποκρατικοποιήσεων.
Ουσιαστική πρόοδος τα τελευταία χρόνια
Σημείωσε, πάντως, παρά τις καθυστερήσεις, η πρόοδος που έχει συντελεστεί σε σημαντικούς τομείς είναι απτή και μετρήσιμη. Ενδεικτικά ανέφερε πως η δημοσιονομική προσαρμογή των τελευταίων ετών είχε ως αποτέλεσμα τη μεγάλη μείωση των ελλειμμάτων, ενώ την τριετία 2010-2012 εκτιμάται ότι έχει ανακτηθεί ένα μεγάλο μέρος (το 72%) της απώλειας της διεθνούς ανταγωνιστικότητας κόστους της εννεαετίας 2001-2009.
Επίσης ο διοικητής της ΤτΕ παρατήρησε πως, παρά τις καθυστερήσεις, η πρόοδος των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων των τελευταίων 2,5 ετών δεν είναι αμελητέα και πρόσθεσε πως υπάρχουν ενδείξεις διορθωτικής προσαρμογής βασικών μεγεθών, η οποία αποτελεί την απαρχή της εξισορρόπησης και αναδιάρθρωσης της οικονομίας.
Κομβικής σημασίας η ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης
Αναφερόμενος στον τραπεζικό τομέα, ο κ. Προβόπουλος επισήμανε πως η ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης και η ανασύνταξη του τραπεζικού συστήματος αποτελούν κομβικής σημασίας μεταρρυθμίσεις, καθώς η αύξηση των ιδίων κεφαλαίων των τραπεζών θα ενισχύσει την εμπιστοσύνη προς αυτές εκ μέρους των εγχώριων αποταμιευτών και των διεθνών χρηματοπιστωτικών αγορών.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η εξέλιξη αυτή θα συμβάλει στη χαλάρωση των πιέσεων που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες επί της ρευστότητάς τους, καθώς θα επηρεάσει θετικά τη ροή των καταθέσεων και τη δυνατότητα πρόσβασης των ελληνικών τραπεζών στις διεθνείς αγορές χρήματος και κεφαλαίων.
Παρεμβάσεις βουλευτών
Επισημάνσεις αλλά και επικρίσεις ως προς την τοποθέτηση του κ. Προβόπουλου διατύπωσαν αρκετοί βουλευτές.
«Η μη ρευστότητα απ' την ανακεφαλαιοποίηση δημιουργεί τεράστια προβλήματα. Χθες, ο υπουργός Ανάπτυξης μας είπε πως αν δεν υπάρξει δανεισμός απ' τις τράπεζες, δεν μπορεί να λειτουργήσει το ΕΣΠΑ και δεν θα υπάρξει δυνατότητα να κινηθεί ξανά η οικονομία», παρατήρησε ο Ιορδάνης Τζαμτζής εκ μέρους της ΝΔ.
«Αναφέρετε έξι προϋποθέσεις για την ανάκαμψη, αλλά αλλού μιλάτε για μείωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Πώς μπορεί να γίνει ανάκαμψη, όταν περιορίζουμε αυτό το εργαλείο;» ρώτησε τον διοικητή της ΤτΕ ο Γιώργος Καρασμάνης.
Για «αμφισημίες και υποθέσεις» έκανε λόγο η Φεβρωνία Πατριανάκου (ΝΔ), τονίζοντας ότι η Νομισματική Έκθεση της ΤτΕ δεν αναλαμβάνει καμία δέσμευση, ούτε αυτοκριτική, αλλά προσπαθεί να φορτώσει την αποτυχία του προγράμματος στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις.
«Αλλα χρηματοδοτικά εργαλεία δεν υπάρχουν για την στήριξη της ανάπτυξης; Το ΕΣΠΑ έχει κολλήσει γιατί οι τράπεζες δεν μπορούν να δώσουν τα δάνεια», σημείωσε η Ασημίνα Ξυροτήρη της ΔΗΜΑΡ.
Για έλλειψη αυτοκριτικής, εγκάλεσε τον κ. Προβόπουλο και ο Νότης Μαριάς για λογαριασμό των Ανεξάρτητων Ελλήνων.
Απαντώντας στα περί έλλειψης αυτοκριτικής, ο κ. Προβόπουλος υπερασπίστηκε το πρόγραμμα προσαρμογής, απορρίπτοντας παράλληλα αιτιάσεις του ΣΥΡΙΖΑ ότι το πρόγραμμα βασίστηκε σε υποεκτίμηση του δημοσιονομικού πολλαπλασιαστή:
«Λένε πως απέτυχε η τρόικα λόγω λάθος εκτιμήσεων. Όχι. Λάθος εφαρμόστηκε το πρόγραμμα- και όσο δεν λειτουργεί, ο κίνδυνος παραμονεύει», σημείωσε και προσέθεσε:
«Το πρόγραμμα βασίζεται στη δημοσιονομική εξυγίανση και στις διαρθρωτικές αλλαγές. Η δημοσιονομική εξυγίανση έχει πάντα αρνητική επίπτωση στο επίπεδο οικονομικής δραστηριότητας. Αυτό που δεν κάναμε, είναι να εφαρμόσουμε το σκέλος των διαρθρωτικών αλλαγών. Έτσι, δημιουργήθηκε μεγάλη αβεβαιότητα πως το πρόγραμμα είναι εκτός τροχιάς και πολλαπλασιάστηκαν οι δυσμενείς επιπτώσεις στο ΑΕΠ».
Προειδοποίησε μάλιστα πως σε περίπτωση που συνεχιστεί το "κατενάτσιο", οι συνέπειες μπορεί να είναι βαρύτερες. «Αποφύγαμε πράγματα στο πρόσφατο παρελθόν, αλλά θα μπορούσαν να είναι πολύ χειρότερα στο άμεσο μέλλον», είπε.
Στο ερώτημα του Νότη Μαριά, ποια είναι η θέση της ΤτΕ απέναντι στην διεκδίκηση του γερμανικού κατοχικού δανείου, ο κ. Προβόπουλος είπε πως δεν είναι αρμοδιότητα της ΤτΕ, καθώς «το δάνειο έχει συναφθεί από το υπουργείο Οικονομικών, είναι πολιτικό θέμα και αφορά την κυβέρνηση».
Έντονη αντιπαράθεση του ΣΥΡΙΖΑ με τον πρόεδρο της Επιτροπής
Στο μεταξύ, αντιπαράθεση σημειώθηκε μεταξύ της αξιωματικής αντιπολίτευσης και του προεδρεύοντος της Επιτροπής, Αντώνη Μπέζα.
Οι τόνοι ανέβηκαν όταν ο κ. Μπέζας διέκοψε τη βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Νάντια Βαλαβάνη, η οποία έθετε απανωτές ερωτήσεις στον διοικητή της ΤτΕ, με την αιτιολογία ότι η συνεδρίαση είχε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, προκειμένου να παραχωρηθεί η αίθουσα. Η διακοπή αυτή προκάλεσε τη διαμαρτυρία του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ, Παναγιώτη Λαφαζάνη, ο οποίος διακόπηκε με τη σειρά του, εν μέσω διαμαρτυριών από πλευράς ΝΔ και ΔΗΜΑΡ, με αποτέλεσμα η αξιωματική αντιπολίτευση να αποχωρήσει.
Η κ. Βαλαβάνη επέκρινε τον κ. Προβόπουλο για τη χρήση των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων προκειμένου να αγοραστούν κρατικά ομόλογα, λίγα 24ωρα πριν το PSI. Παράλληλα, κατηγόρησε την κυβέρνηση για την «εν κρυπτώ» έκδοση Πράξεως Νομοθετικού Περιεχομένου, την Παρασκευή, με την οποία απαλλάσσονταν από αστικές και ποινικές ευθύνες οι διοικήσεις των τραπεζών που μετέχουν στη διαδικασία επαναγοράς χρέους.
Με ανακοίνωση που εξέδωσαν, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ που μετέχουν στην Επιτροπή Οικονομικών, κατηγόρησαν τη ΝΔ πως επιλέγει «τακτικές παρεμπόδισης της έκφρασης της άποψης της αξιωματικής αντιπολίτευσης προκειμένου να προστατεύσει τον διοικητή της ΤτΕ».
