Οδηγίες για τις μειώσεις των συντάξεων, τον τρόπο υπολογισμού και τις εξαιρέσεις, παρέχονται, με επείγουσα εγκύκλιο του ΙΚΑ.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο (Αριθμ. 81 με ημερομηνία 14-12-2012) που αναφέρεται στις σχετικές διατάξεις του Ν. 4093/2012, οι καταβαλλόμενες μηνιαίες συντάξεις μειώνονται από 01/01/2013, ως εξής:
1. Για ποσό μηνιαίας σύνταξης ή αθροίσματος άνω των 1.000,01 ευρώ και έως 1.500,00 ευρώ, γίνεται μείωση κατά 5% στο σύνολο του ποσού. Το ποσό της σύνταξης που εναπομένει μετά τη μείωση αυτή δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού των 1.000,01 ευρώ.
2. Για ποσό μηνιαίας σύνταξης ή αθροίσματος από 1.500,01 ευρώ και έως 2.000,00 ευρώ, γίνεται μείωση κατά 10% στο σύνολο του ποσού. Το ποσό της σύνταξης που εναπομένει μετά τη μείωση αυτή, δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού των 1.425,01 ευρώ.
3. Για ποσό μηνιαίας σύνταξης ή αθροίσματος από 2.000,01 ευρώ και έως 3.000,00 ευρώ, γίνεται μείωση κατά 15% στο σύνολο του ποσού. Το ποσό της σύνταξης που εναπομένει μετά τη μείωση, αυτή δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού των 1.800,01 ευρώ.
4. Για ποσό μηνιαίας σύνταξης ή αθροίσματος από 3.000,01 ευρώ και άνω, γίνεται μείωση κατά 20% στο σύνολο του ποσού. Το ποσό της σύνταξης που εναπομένει μετά τη μείωση αυτή, δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού των 2.550,01 ευρώ.
Συνολικά
Οι μειώσεις αφορούν σε όλες τις συντάξεις που καταβάλλονται μεμονωμένες ή αθροιστικά (κύρια και επικουρική σύνταξη ή μέρισμα, ειδική προσαύξηση ΤΣΜΕΔΕ) για οποιαδήποτε αιτία συνταξιοδότησης (γήρατος, αναπηρίας, θανάτου) και από οποιονδήποτε φορέα κοινωνικής ασφάλισης, το Δημόσιο, το ΜΤΠΥ, καθώς και από κάθε άλλη πηγή.
Η μείωση γίνεται στο σύνολο των καταβαλλόμενων συντάξεων (κύριων - επικουρικών - μερισμάτων), το άθροισμα των οποίων υπερβαίνει τα 1.000,00 ευρώ κατά μήνα.
Οι κλίμακες
Για τον υπολογισμό των ποσών που αναφέρονται στις ανωτέρω κλίμακες, λαμβάνεται υπόψη το καταβλητέο την 31/12/2012 ποσό σύνταξης ή αθροίσματος συντάξεων [συμπεριλαμβανομένης και της προσαύξησης λόγω απόλυτης αναπηρίας (άρθρο 60 του Ν. 3518/2006, που αντικατέστησε τις διατάξεις του άρθρου 29 παρ. 10 του Α.Ν. 1846/51 όπως έχουν συμπληρωθεί)]. Δηλαδή, λαμβάνεται υπόψη:
α) για την κύρια σύνταξη, το ακαθάριστο ποσό που εναπομένει μετά την παρακράτηση της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (άρθρο 38 του Ν. 3863/2010 και άρθρο 11 του Ν. 3865/2010, όπως ισχύουν) και της επιπλέον εισφοράς της παρ. 11 του άρθρου 44 του Ν. 3986/2011 (ΦΕΚ 152, Α΄), καθώς και των μειώσεων του άρθρου 2 του Ν. 4024/2011 (ΦΕΚ 226 Α΄) και των άρθρων 1 και 6 του Ν. 4051/2012 (ΦΕΚ 40 Α΄) και
β) για την επικουρική σύνταξη, το ποσό που εναπομένει μετά την παρακράτηση της Ειδικής Εισφοράς Επικουρικής Ασφάλισης της παρ. 13α του άρθρου 44 του Ν. 3986/2011 (ΦΕΚ 152 Α΄), καθώς και των μειώσεων των παρ. 3 και 4 του άρθρου 2 του Ν. 4024/2011 (ΦΕΚ 226 Α') και της παρ. 2 του άρθρου 6 του Ν. 4051/2012 (ΦΕΚ 40 Α').
Εξωιδρυματικό επίδομα
Από τις εν λόγω μειώσεις εξαιρούνται μόνο όσοι συνταξιούχοι λαμβάνουν οι ίδιοι το εξωιδρυματικό επίδομα των παρ. 1 και 2 του άρθ. 42 του Ν.1140/81 (ΦΕΚ 68, Α'), όπως ισχύει (πολλαπλότητα 5) [Εγκύκλιοι ΙΚΑ-ΕΤΑΜ: 67/1992 (άρθρο 16 Ν. 2042/92), 53/2004 (παρ. 2 άρθρου 5 Ν. 3232/04), 44/2012 (παρ. 4 άρθρου 26 Ν. 4075/12)].
Στην κατηγορία αυτή εμπίπτουν και όσοι συνταξιούχοι λαμβάνουν εξωιδρυματικό επίδομα που ισούται με δέκα (10) ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη - μονός ακρωτηριασμός - (παρ. 4 του άρθρου 10 της κοινοποιούμενης Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου).
Ευνόητο είναι, λοιπόν, ότι δεν εξαιρούνται οι συνταξιούχοι που δεν λαμβάνουν το εξωιδρυματικό επίδομα οι ίδιοι, αλλά ασφαλίζουν έμμεσο μέλος οικογένειας στο οποίο χορηγείται το εξωιδρυματικό επίδομα (πολλαπλότητα).
Στις περιπτώσεις συνταξιοδότησης λόγω θανάτου, που υπάρχουν περισσότεροι του ενός δικαιούχοι σύνταξης, μειώνεται κατά τα ως άνω ποσοστά το συνολικό ποσό της σύνταξης που ξεπερνά κάθε κλίμακα και το ποσό σύνταξης που απομένει επιμερίζεται σύμφωνα με τα ποσοστά των δικαιοδόχων μελών.
Στην περίπτωση που κάποιο δικαιοδόχο μέλος οικογένειας λαμβάνει το εξωιδρυματικό επίδομα -οπότε εξαιρείται από την εν λόγω μείωση- θα πρέπει το ποσό σύνταξης λόγω θανάτου που του χορηγείται βάση του ποσοστού του να αφαιρεθεί από το συνολικό ποσό που εξετάζεται ως βάση για τον υπολογισμό της μείωσης.
Οι μειώσεις της υποπαρ. ΙΑ.5 του άρθ. 1 του Ν. 4093/2012 θα εφαρμοστούν από τη σύνταξη μηνός Φεβρουαρίου 2013, ενώ οι αναδρομικές μειώσεις που αφορούν τη σύνταξη μηνός Ιανουαρίου 2013 θα παρακρατηθούν από τις συντάξεις Φεβρουαρίου μέχρι και Μαΐου 2013 σε 4 ισόποσες μηνιαίες δόσεις.
Τέλος, στην περίπτωση που καταβάλλονται περισσότερες της μίας συντάξεις, το ποσό που προκύπτει από τη μείωση επιμερίζεται σε κάθε σύνταξη αναλογικά, λαμβάνοντας υπόψη το ποσό της κάθε σύνταξης, όπως είχε διαμορφωθεί πριν από τη μείωση και αποτελεί έσοδο του οικείου ασφαλιστικού φορέα ή τομέα από τον οποίο καταβάλλεται η σύνταξη.
Ενέργειες από υποκαταστήματα
Με την εγκύκλιο, δίνονται οδηγίες και για τις ενέργειες των υποκαταστημάτων του ΙΚΑ.
Ειδικότερα, επισημαίνεται ότι στις εξαιρούμενες περιπτώσεις, που τυχόν δεν έχουν αναγγελθεί στη Μηχανογράφηση με τις σωστές Νομικές Βάσεις, θα πρέπει να γίνει εκ νέου αναγγελία με τη σωστή Νομική Βάση. Επειδή όμως θα έχει γίνει η μείωση, τα αντίστοιχα ποσά θα επιστραφούν στους συνταξιούχους με χειρόγραφη διαδικασία.
Εξάλλου, εάν τυχόν χορηγηθεί το εξωιδρυματικό επίδομα σε μεταγενέστερο της συνταξιοδότησης χρόνο και για το λόγο αυτό δεν έχει εξαιρεθεί ο συνταξιούχος από την εν λόγω μείωση, θα επιστραφούν τα ποσά που παρακρατήθηκαν με χειρόγραφη πληρωμή.
