Την κατάργηση όλων των περιορισμών στην πρόσβαση και άσκηση επαγγελμάτων, αλλά και ειδικές ρυθμίσεις για την άρση των περιορισμών στα επαγγέλματα των συμβολαιογράφων, των δικηγόρων, των αρχιτεκτόνων, των μηχανικών και ορκωτών λογιστών περιλαμβάνει το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών για το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων.
Το επάγγελμα του φαρμακοποιού απελευθερώνεται με ειδικό νομοσχέδιο από το Υπουργείο Υγείας.
Ειδικότερα, στο γενικό μέρος του νομοσχεδίου καταργούνται οι αδικαιολόγητοι περιορισμοί. Πιο συγκεκριμένα καταργούνται:
- Περιορισμοί ως προς τον αριθμό των προσώπων που μπορούν να εξασκούν ένα επάγγελμα (πληθυσμιακά κριτήρια, numerus clausus)
- Η εξάρτηση της διοικητικής άδειας, από την ύπαρξη «πραγματικής ανάγκης» κατά τη ουσιαστική εκτίμηση της διοικητικής αρχής
- Οι γεωγραφικοί περιορισμοί στην άσκηση του επαγγέλματος
- Οι ελάχιστες αποστάσεις μεταξύ των ομοίων επαγγελματικών εγκαταστάσεων
- Οι προβλέψεις, είτε αποκλειστικής δυνατότητας διάθεσης, είτε απαγόρευσης διάθεσης είδους αγαθών, από ορισμένες κατηγορίες επαγγελματικών εγκαταστάσεων
- Η επιβολή ή η απαγόρευση ασκήσεως επαγγέλματος με ορισμένη εταιρική μορφή
- Οι περιορισμοί που σχετίζονται με τη συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο
- Η επιβολή υποχρεωτικών κατωτάτων ή ανωτάτων τιμών ή αμοιβών
- Η απαίτηση χορήγησης προηγούμενης διοικητικής άδειας για την άσκηση επαγγέλματος
Οι ανωτέρω περιορισμοί και απαιτήσεις καταργούνται 4 μήνες μετά από την ψήφιση του νόμου, εκτός αν, μέσα στην ίδια τετράμηνη προθεσμία εκδοθεί Προεδρικό Διάταγμα που θα επιτρέπει εξαιρέσεις για συγκεκριμένο επάγγελμα για λόγους επιτακτικού δημοσίου συμφέροντος και ο περιορισμός που διατηρείται είναι πρόσφορο και αναγκαίο μέσο για τη εξυπηρέτηση του δημόσιου συμφέροντος (αρχή αναλογικότητας).
Η γενική ρύθμιση αφορά όλα τα επαγγέλματα εκτός από αυτά, για τα οποία προβλέπονται (ή έχουν προβλεφθεί αλλού) ειδικές ρυθμίσεις για την άρση περιορισμών με βάση το Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής.
Στο δεύτερο μέρος του προτεινόμενου νομοσχεδίου περιλαμβάνονται ρυθμίσεις για την άρση των περιορισμών στα επαγγέλματα των εξής κατηγοριών: συμβολαιογράφοι, δικηγόροι, αρχιτέκτονες, μηχανικοί/ αρχιτέκτονες και ορκωτοί ελεγκτές.
Συμβολαιογράφοι
Οι Συμβολαιογράφοι - κατά το Σύνταγμα - είναι δημόσιοι λειτουργοί, ασκούν δημόσια εξουσία και απολαύουν της συνταγματικής προστασίας της μονιμότητας. Συνεπώς η αμοιβή τους καθορίζεται υποχρεωτικά με νόμο.
Στο προτεινόμενο νομοσχέδιο:
- Προβλέπεται επανακαθορισμός της αναλογικής αμοιβής ώστε να βαίνει μειούμενη όσο αυξάνει η αξία του αντικειμένου της συναλλαγής και για τις περιπτώσεις που η αξία του αντικειμένου της συναλλαγής υπερβαίνει ένα καθοριζόμενο με Προεδρικό Διάταγμα όριο, η αναλογική αμοιβή παύει να είναι υποχρεωτική και μπορεί να συμφωνείται μικρότερη αμοιβή του Συμβολαιογράφου.
Δικηγόροι
Με το προτεινόμενο νομοσχέδιο:
- Καταργούνται οι γεωγραφικοί περιορισμοί στην άσκηση της δικηγορίας: κάθε δικηγόρος μπορεί να ασκεί το επάγγελμά του σε οποιοδήποτε δικαστήριο της Χώρας.
- Καταργούνται οι υποχρεωτικές ελάχιστες αμοιβές και το σύστημα προείσπραξης της αμοιβής από το Δικηγορικό Σύλλογο. Η αμοιβή του δικηγόρου καθορίζεται ελεύθερα με έγγραφη συμφωνία. Υποχρεούται να προκαταβάλλει ο ίδιος (όχι ο πελάτης του) τις νόμιμες εισφορές και κρατήσεις υπέρ Ασφαλιστικών Ταμείων και τρίτων στον Δικηγορικό Σύλλογο.
- Προκειμένου να υπολογίζονται και να εισπράττονται οι νόμιμες κρατήσεις υπέρ ασφαλιστικών ταμείων και τρίτων, διατηρούνται τα ποσά, που ορίζονται σήμερα ως «ελάχιστες αμοιβές», ως ποσά όμως αναφοράς, επί των οποίων υπολογίζονται και εισπράττονται οι εισφορές.
- Προκειμένου να επιδικάζονται οι δικαστικές δαπάνες, καθώς και οι αμοιβές των δικηγόρων όταν ελλείπει έγκυρη έγγραφη συμφωνία ή όταν διορίζονται από το δικαστήριο για να συνδράμουν πολίτες με ιδιαίτερα χαμηλά εισοδήματα, διατηρούνται ως «νόμιμες» αμοιβές (όχι ως «ελάχιστες») τα σημερινά ποσά των αμοιβών για τις δικαστικές πράξεις μόνον (όχι για τις εξώδικες εργασίες).
Νόμιμοι ελεγκτές (ορκωτοί λογιστές)
- Καταργείται το ελάχιστο υποχρεωτικό ωρομίσθιο που ισχύει σήμερα.
Αρχιτέκτονες και Μηχανικοί
Στο προτεινόμενο νομοσχέδιο για αρχιτέκτονες και μηχανικούς προβλέπονται:
Ιδιωτικά έργα
- Καταργούνται οι ελάχιστες υποχρεωτικές αμοιβές
- Καταργείται το σύστημα είσπραξης της αμοιβής του Μηχανικού μέσω του ΤΕΕ.
- Προκειμένου να διασφαλιστούν οι πόροι των Ασφαλιστικών Ταμείων, οι οποίοι σήμερα παρακρατούνται από το ΤΕΕ και αποδίδονται, διατηρούνται τα ισχύοντα ποσά των ελάχιστων υποχρεωτικών αμοιβών, ως ποσά αναφοράς όμως μόνο, για τον υπολογισμό των κρατήσεων. Ο Μηχανικός οφείλει να τις καταβάλλει στο ΤΕΕ.
- Τα ίδια ποσά διατηρούνται ως «νόμιμες αμοιβές» για την περίπτωση μη έγκυρης έγγραφης συμφωνίας, προκειμένου τα Δικαστήρια να προσδιορίσουν την εύλογη και δίκαιη αμοιβή των Μηχανικών.
Μελέτες δημοσίων έργων
- Οι συμμετέχοντες στους διαγωνισμούς μελετών δημοσίων έργων, υποβάλλουν ελεύθερα την οικονομική προσφορά τους, η οποία μπορεί να είναι και κατώτερη της προεκτιμημένης αμοιβής.
- Σε περίπτωση υπερβολικά χαμηλών προσφορών, η αναθέτουσα αρχή δεν απορρίπτει την προσφορά, αλλά καλεί τον υποψήφιο να δικαιολογήσει το ύψος.
Το νομοσχέδιο αναρτήθηκε προς διαβούλευση στο διαδίκτυο. Η διαβούλευση θα διαρκέσει μία εβδομάδα, μέχρι και την Τρίτη, 25 Ιανουαρίου 2011. Παράλληλα, θα συνεχιστεί ο διάλογος με τους φορείς και τις επαγγελματικές ομάδες.
Γ. Παπανδρέου: Ιστορική αλλαγή
Κατά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, ο Πρωθυπουργός χαρακτήρισε ιστορική αλλαγή τις ρυθμίσεις που προωθούνται για το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων.
O κ. Παπανδρέου ξεκαθάρισε ότι για την κυβέρνηση «ο περιορισμός στη νόμιμη άσκηση ενός επαγγέλματος, μπορεί να τεθεί μόνο με την ουσιαστική δικαιολογία της προστασίας του δημοσίου συμφέροντος», ενώ υπογράμμισε πως «καμία άλλη δύναμη, παραταξιακή, συντεχνιακή, ή απλώς η αποφυγή του πολιτικού κόστους, δεν μπορεί να επιβάλει περιορισμούς».
Ανέφερε επίσης ότι με τις προωθούμενες αλλαγές μπορεί να «ξεβολευτούν» κάποιοι, ωστόσο εκτίμησε ότι η κυβέρνηση, προωθώντας αυτές τις αλλαγές, έχει την «υποστήριξη του μεγάλου μέρους της κοινωνίας».
Με ανάλογους χαρακτηρισμούς αναφέρθηκε και στο νομοσχέδιο με το οποίο προωθούνται αλλαγές στο συνδικαλιστικό και συνεταιριστικό κίνημα των αγροτών, το οποίο, ωστόσο, θα συζητηθεί στη συνεδρίαση του υπουργικού Συμβουλίου την Πέμπτη, καθώς στη συνεδρίαση της Τετάρτης παρενεβλήθη η συζήτηση για το «νόμο περί ευθύνης υπουργών».
Ο κ. Παπανδρέου τόνισε ότι η κυβέρνηση τολμά να προχωρά στις αλλαγές που χρειάζεται η χώρα και επανέλαβε τη φράση του «αυτή η Ελλάδα, η Ελλάδα με αυτά τα χαρακτηριστικά, τελείωσε πια».
Ο Πρωθυπουργός αναφέρθηκε και στη στάση των κομμάτων της αντιπολίτευσης, εκφράζοντας την ελπίδα ότι και εκείνα θα ανταποκριθούν, επισημαίνοντας ότι σε αντίθετη περίπτωση θα έχουν την ευθύνη για τη στάση τους.
Επικρίσεις από τη ΝΔ
Σε δήλωσή του ο αναπληρωτής τομεάρχης Οικονομίας της Νέας Δημοκρατίας, Χρήστος Σταϊκούρας, αν και σημείωσε πως το κόμματος είναι υπέρ του ανοίγματος των κλειστών επαγγελμάτων, κατηγόρησε την κυβέρνηση για τις ενέργειές της, υποστηρίζοντας πως το προωθεί «πρόχειρα, με συνοπτικές διαδικασίες, με οριζόντιες και ισοπεδωτικές ρυθμίσεις, χωρίς ουσιαστική διαβούλευση με τους εμπλεκόμενους φορείς, χωρίς συγκεκριμένες μελέτες για κάθε επάγγελμα, με παλινωδίες και αντιφατικές επιλογές. Και, αν είναι δυνατόν, με δημοσκοπήσεις».
ΛΑΟΣ: Χρειάζεται εξαιρετική προσοχή στο άνοιγμα
«Ότι παραμένει ''κλειστό'' για πολλά χρόνια, πιάνει ''σκουριά''. Για να μην υπάρξει ατύχημα χρειάζεται εξαιρετική προσοχή στο άνοιγμα. Ιδίως σε αυτή τη δύσκολη περίοδο που διέρχεται η χώρα», σημειώνει σε ανακοίνωσή του ο ΛΑΟΣ.
