Το νομοσχέδιο που προβλέπει τη σύσταση Αρχηγείου Λιμενικού Σώματος - Ελληνικής Ακτοφυλακής κατέθεσε στη Βουλή ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Χρήστος Παπουτσής.
Με τη νομοθετική αυτή πρωτοβουλία, όπως αναφέρει το υπουργείο σε σχετική του ανακοίνωση:
· Μετονομάζεται το Λιμενικό Σώμα σε Λιμενικό Σώμα-Ελληνική Ακτοφυλακή και καθορίζεται η επίσημη Διεθνής ονομασία του ως Hellenic Coast Guard στο εξωτερικό.
· Καθορίζεται η αποστολή του Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής, στο πλαίσιο της οποίας περιλαμβάνονται, ιδίως, η δίωξη του εγκλήματος και η προστασία των ατομικών και συλλογικών δικαιωμάτων των πολιτών, η διαφύλαξη των θαλασσίων συνόρων της χώρας, ο έλεγχος εφαρμογής των όρων ασφαλούς ναυσιπλοΐας, η προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, η προστασία της ανθρώπινης ζωής και περιουσίας στο θαλάσσιο χώρο ευθύνης της χώρας και η εξασφάλιση της ομαλούς λειτουργίας των εμπορικών πλοίων. Η αποστολή του Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής είναι στενά συνδεδεμένη με άσκηση δημόσιας εξουσίας, που έχει ως αντικείμενο, αφενός μεν τη προστασία των θεσμών και της έννομης τάξης στη θάλασσα αφετέρου η εξουσία της επεκτείνεται επί παντός υπό ελληνική σημαία πλοίου όπου κι αν αυτό βρίσκεται, στα υπό ξένη σημαία πλοία εφόσον διαπλέουν ελληνικά χωρικά ύδατα ή βρίσκονται εντός των ελληνικών λιμένων, καθώς βεβαίως και όλους τους ελληνικούς λιμένες και εγκαταστάσεις αυτών, καθώς και σε εγκαταστάσεις ναυτικού ενδιαφέροντος.
· Ορίζεται ότι το Λιμενικό Σώμα- Ελληνική Ακτοφυλακή αποτελεί ένοπλο Σώμα ασφαλείας, στρατιωτικώς οργανωμένο, λειτουργεί με τους οργανικούς και ασφαλιστικούς νόμους που ισχύουν στο Λιμενικό Σώμα, εφοδιάζεται με τα αναγκαία μέσα και εξοπλισμό, χρησιμοποιεί επιστημονικές και τεχνικές μεθόδους διερεύνησης των εγκλημάτων, συνεργάζεται με αντίστοιχες Αρχές, Υπηρεσίες και Φορείς του εσωτερικού ή άλλων χωρών και συμμετέχει στα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή Διεθνών Οργανισμών και Φορέων στο πλαίσιο της αποστολής της.Τα επιχειρησιακά μέσα του Λιμενικού Σώματος- Ελληνικής Ακτοφυλακής, ουσιαστικά αποτελούν στρατιωτικά συντεταγμένο σχηματισμό και επιχειρούν όχι μόνον εντός χωρικών υδάτων αλλά και σε διεθνείς αποστολές και ύδατα, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις και τις διεθνείς συμβάσεις, ενώ μεταξύ άλλων, συμμετέχουν στην πολεμική και επιχειρησιακή σχεδίαση των Ενόπλων Δυνάμεων. Το ένστολο προσωπικό του Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής έχει την ιδιότητα του στρατιωτικού, σύμφωνα με τον Στρατιωτικό Ποινικό Κώδικα και τις λοιπές ισχύουσες συναφείς διατάξεις και φέρει κατά την άσκηση των καθηκόντων του κατάλληλο οπλισμό, εφόδια και μέσα, για τη χρήση των οποίων υπόκειται σε κατάλληλη εκπαίδευση.
· Συστήνεται Αρχηγείο Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής, ως ανώτατη επιτελική Υπηρεσία, με την οποία ο Αρχηγός ασκεί τη διοίκηση του Σώματος. Με την απολύτως αναγκαία αυτή ρύθμιση εξασφαλίζεται η αυτόνομη επιχειρησιακή δράση Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής, δεδομένου ότι ο χαρακτήρας της ως ένοπλου στρατιωτικού Σώματος και η ιδιαιτερότητα και η «ευαισθησία» της αποστολής της επιβάλλουν υψηλά επίπεδα συνοχής, ενιαία κατεύθυνση και συνεχή εποπτεία συντονισμό και έλεγχο.
· Θεσπίζεται Συμβούλιο Επιτελικού Σχεδιασμού και Διαχείρισης Κρίσεων. Έτσι εξασφαλίζεται η αμεσότητα αντίδρασης και η αποτελεσματικότητα στο χειρισμό κρίσιμων.
· Προβλέπεται η υπαγωγή των υφιστάμενων, βάσει των διατάξεων του ν. 3079/2002, οργανικών θέσεων του στρατιωτικού προσωπικού του Λιμενικού Σώματος στο Λιμενικό Σώμα-Ελληνική Ακτοφυλακή , κατά βαθμό, θέση και ειδικότητα. Εξασφαλίζεται έτσι η αξιοποίηση της τεχνικής και επιστημονικής επάρκειας έμπειρων στελεχών, τα οποία απαλλαγμένα από αμιγώς διοικητικού χαρακτήρα αρμοδιότητες θα είναι σε θέση να ανταποκριθούν αποτελεσματικότερα στην εκπλήρωση της αποστολής τους.
· Παρέχεται η δυνατότητα, να ενισχύονται συγκεκριμένες Διευθύνσεις και Υπηρεσίες του Υπουργείου Θαλασσίων Υποθέσεων, Νήσων και Αλιείας με στρατιωτικό προσωπικό του Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής , προκειμένου να εξασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση στο νέο καθεστώς. Η ενίσχυση αυτή υλοποιείται με το καθεστώς των αποσπάσεων κατά παρέκκλιση των ήδη ισχυουσών χρονικών περιορισμών , που δεν μπορεί να υπερβαίνει τη διετία.
· Προβλέπεται η εξαίρεση από τις γενικές διατάξεις περί προμηθειών των προμηθειών που αφορούν σε επισκευές και συντήρηση των επιχειρησιακών μέσων και συστημάτων του Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής, τα οποία λόγω της ιδιαιτερότητας και τις πολυπλοκότητάς τους δεν είναι εύκολο να επισκευάζονται και να συντηρούνται με τις χρονοβόρες διαδικασίες των μαζικών προμηθειών, με αποτέλεσμα να παραμένουν αδρανή για μεγάλα χρονικά διαστήματα, με δυσμενείς συνέπειες στη λειτουργία, την επιχειρησιακή ικανότητα και την εκπλήρωση της αποστολής των Υπηρεσιών του Σώματος.
· Προβλέπεται η παροχή υπηρεσιών ελέγχου αποστολών λήψης και διανομής δορυφορικών σημάτων κινδύνου, από το Λιμενικό Σώμα και την Πολεμική Αεροπορία, μέσω του Κέντρου Ελέγχου Αποστολών λήψης και διανομής δορυφορικών σημάτων κινδύνου με στόχο την υποβοήθηση του έργου έρευνας και διάσωσης και την αναβάθμιση της συνεργασίας των εμπλεκομένων υπηρεσιών και φορέων.
· Παρέχεται η εξουσιοδότηση στον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη να ρυθμίζει με Προεδρικά Διατάγματα ζητήματα σχετικά με την οργάνωση, τη λειτουργία και τις αρμοδιότητες των Υπηρεσιών του Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής, τις οργανικές θέσεις του προσωπικού της, καθώς και το σύνολο των συναφών με την πρόσληψή του ουσιαστικών και τυπικών προϋποθέσεων.
· Ανακαθορίζονται κατά τροποποίηση των ισχυουσών διατάξεων του ν. 3079/2002 η διαδικασία πρόσληψης των Λιμενοφυλάκων και Αρχικελευστών με σύστημα μορίων.
· Ρυθμίζονται θέματα προαγωγών καθώς και βαθμολογικής εξέλιξης των στελεχών του λιμενικού Σώματος.
· Περιλαμβάνεται διάταξη που παρέχει ευχέρεια στα στελέχη του Λιμενικού Σώματος για επιλογή της υγειονομικής περίθαλψης τους και στον Ιδιωτικό τομέα με τις ίδιες προϋποθέσεις που ισχύουν και στο Δημόσιο, χωρίς να δημιουργείται επιβάρυνση στους ασφαλιστικούς φορείς.
· Προβλέπεται ενίσχυση των ασφαλιστικών φορέων του προσωπικού του Λιμενικού Σώματος (Μετοχικό Ταμείο Ναυτικού - Ειδικός Λογαριασμός Αλληλοβοήθειας Ναυτικού - Ειδικός Κλάδος Οικονομικής Ενίσχυσης Μερισματούχων Ναυτικού), με έσοδα που προέρχονται από τον Οίκο Ναύτου, για τις υπηρεσίες που προσφέρει το προσωπικό του Λιμενικού Σώματος προς τους ασφαλισμένους του Οίκου Ναύτου στα 87 παραρτήματά του στην επαρχία και τα 17 περιφερειακά γραφεία του.
· Προβλέπεται η απόδοση εφεξής στον Ειδικό Λογαριασμό Αλληλοβοήθειας Ναυτικού του Μετοχικού Ταμείου Ναυτικού του ποσοστού 3% επί των εισπράξεων των δικαιωμάτων πλοήγησης που είχε θεσπισθεί υπέρ του ΕΚΟΕΜΝ του Μ.Τ.Ν. με υπουργική απόφαση κατ΄ εξουσιοδότηση του άρθρου 56 του ν.2935/2001.
· Κατοχυρώνονται οριστικά και αμετάκλητα όλα τα ασφαλιστικά δικαιώματα του προσωπικού του Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής, καθώς επίσης και το καθεστώς εισροής πόρων προς τα Ταμεία, τόσο τα κύρια, όσο και τα επικουρικά.
· Με την ενσωμάτωση του Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη συγκροτείται ένα ολοκληρωμένο σύστημα εσωτερικής ασφάλειας και πολιτικής προστασίας, το οποίο συντίθεται από αυτοτελή ως προς την οργανωτική, ιεραρχική και λειτουργική δομή και την επιχειρησιακή δράση Σώματα και Υπηρεσίες, τα οποία, υπό την Κεντρική πολιτική κατεύθυνση ενός Υπουργείου, του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, καθένα βάσει των αρμοδιοτήτων του αλλά και σε συνεργασία μεταξύ τους, θα είναι σε θέση να ανταποκριθούν αποτελεσματικότερα στον κυρίαρχο στόχο που είναι η παροχή υψηλότερου επιπέδου ασφάλειας και προστασίας στον πολίτη και τη χώρα.
· Με τις ρυθμίσεις του νόμου αυτού, αξιοποιούνται υφιστάμενες υποδομές, μέσα και πόροι, τόσο σε επίπεδο εξοπλισμού όσο και σε επίπεδο έμψυχου δυναμικού, ώστε να μη προκληθούν πρόσθετες δαπάνες σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού.